U bao hoạt dịch cổ chân (hay còn gọi là u bao hoạt dịch khớp cổ chân) là tình trạng có thể khiến người bệnh phải chịu đựng cảm giác đau nhức dai dẳng và gặp nhiều khó khăn trong việc di chuyển hàng ngày. Để tránh những biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra, việc phát hiện sớm các triệu chứng bệnh và tiến hành chẩn đoán, điều trị một cách kịp thời là điều vô cùng cần thiết.
U bao hoạt dịch cổ chân là hiện tượng thoát dịch ở khớp cổ chân, tiết vào các chẽ gân và hình thành khối u chứa đầy dịch phát triển gần khớp hoặc gân cổ chân, nằm bên dưới da. Sự xuất hiện của u bao hoạt dịch khớp cổ chân có thể khiến người bệnh cảm thấy đau, ảnh hưởng đến cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày.
U bao hoạt dịch cổ chân có thể gây ra một vài triệu chứng sau (1):
Mức độ của các triệu chứng u bao hoạt dịch khớp cổ chân có thể khác nhau ở mỗi trường hợp. Một vài trường hợp có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, trường hợp khác có thể bị sốt và kèm theo các triệu chứng.
Các nhà nghiên cứu hiện vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân gây ra u bao hoạt dịch nói chung và u bao hoạt dịch cổ chân nói riêng. Tuy nhiên, một số giả thuyết cho rằng u bao hoạt dịch có thể phát triển sau khi bị chấn thương ở khớp hoặc gân khiến mô bị rò rỉ hoặc phình ra. (2)
Bất kỳ ai cũng có thể bị u bao hoạt dịch cổ chân. Tuy nhiên, một số người thuộc nhóm đối tượng nguy cơ sẽ có khả năng mắc bệnh cao hơn.
Nữ giới có nguy cơ bị u bao hoạt dịch khớp cổ chân cao hơn nam giới gấp 3 lần, đặc biệt là phụ nữ trong độ tuổi từ 20-40.
Đa số trường hợp bị u bao hoạt dịch cổ chân là người trưởng thành từ 20-50 tuổi. Điều này có thể liên quan đến quá trình thoái hóa tự nhiên của cơ xương khớp.
Một số bệnh lý viêm khớp vùng cổ chân như bệnh gout, viêm khớp dạng thấp, viêm khớp nhiễm khuẩn… có thể làm tăng nguy cơ bị u bao hoạt dịch.
Nguy cơ mắc u bao hoạt dịch cổ chân có thể tăng lên ở người từng bị chấn thương cổ chân do té ngã, va đập trong quá trình làm việc hoặc chơi thể thao.
Đa số trường hợp bị u bao hoạt dịch cổ chân không nguy hiểm, bệnh không có khả năng tiến triển thành ung thư. Tuy nhiên, u bao hoạt dịch, bao gồm cả u bao hoạt dịch khớp cổ chân có thể gây đau, ảnh hưởng tính linh hoạt của cổ chân, tác động đến tâm lý và làm tăng nguy cơ tổn thương xương khớp nếu không điều trị kịp thời.
Vì vậy, dù là bệnh không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng chẩn đoán và điều trị u bao hoạt dịch cổ chân vẫn là việc làm cần thiết vì tình trạng sức khỏe chung của người bệnh.
Người bệnh nên đến gặp bác sĩ ngay khi phát hiện có khối u bất thường ở cổ chân kèm theo các biểu hiện như đau nhức, cứng khớp, khớp kêu lục cục… Không nên đợi đến khi các biểu hiện bắt đầu chuyển biến nặng mới đi thăm khám. Chẩn đoán càng sớm, tỷ lệ điều trị thành công càng cao.
Khám lâm sàng là bước đầu tiên trong chẩn đoán u bao hoạt dịch khớp cổ chân. Bác sĩ sẽ thăm hỏi tình trạng sức khỏe, xác định hình dạng, kích thước và vị trí u bao hoạt dịch. Người bệnh sẽ cần liệt kê một vài triệu chứng hiện có theo yêu cầu của bác sĩ, đồng thời chia sẻ về tính chất công việc, tiền sử bệnh lý và chấn thương (nếu có).
Thông qua kết quả khám lâm sàng, bác sĩ sẽ có đánh giá sơ bộ về tình trạng của người bệnh. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm cận lâm sàng để chẩn đoán bệnh chính xác hơn như siêu âm, chụp X-quang, chụp MRI…
Tự chăm sóc tại nhà nhằm mục đích hỗ trợ quá trình điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh có thể chườm nóng hoặc chườm lạnh 2-3 lần/ngày quanh cổ chân bị u bao hoạt dịch để giảm đau, giảm sưng.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể xoa bóp nhẹ nhàng quanh khớp, hạn chế dùng lực ở cổ chân để giảm đau. Trong khoảng thời gian này, người bệnh không nên đi giày cao gót hoặc giày cao cổ để tránh tác động đến vùng cổ chân đang bị viêm sưng. (3)
Dùng thuốc kháng viêm trong điều trị u bao hoạt dịch cổ chân nhằm mục đích giảm sưng, giảm viêm và cải thiện cơn đau. Người bệnh chỉ dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ.
Hút dịch là thủ thuật dùng kim và ống tiêm để loại bỏ chất dịch tồn đọng ở khớp, hỗ trợ cải thiện triệu chứng của bệnh. Quy trình điều trị u bao hoạt dịch cổ chân bằng phương pháp này có thể lặp lại nhiều lần theo chỉ định của bác sĩ. Để tránh nhiễm trùng và những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra, BV Tâm Anh khuyên người bệnh cần lựa chọn kỹ lưỡng những đĩa chỉ uy tín, bác sĩ có tay nghề cao để thực hiện thủ thuật này.
Nẹp cố định khớp có thể giúp người bệnh giảm đau bằng cách hạn chế cử động ở cổ chân. Phương pháp này cũng có tác dụng cố định màng dịch và hạn chế sự chèn ép của u bao hoạt dịch lên các dây thần kinh lân cận.
Nếu người bệnh bị u bao hoạt dịch cổ chân nghiêm trọng, không đáp ứng với điều trị nội khoa, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật. Mục tiêu của phẫu thuật là loại bỏ phần u bao hoạt dịch, giúp người bệnh khôi phục sức khỏe và khả năng vận động ở mức tốt nhất.
Phòng ngừa u bao hoạt dịch khớp cổ chân cần căn cứ vào nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây bệnh. Mỗi người có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách bảo vệ sức khỏe xương khớp thông qua chế độ ăn uống và vận động khoa học.
Một số trường hợp u bao hoạt dịch có kích thước nhỏ và không gây đau có thể tự biến mất sau một khoảng thời gian mà không cần điều trị. Nhưng người bệnh không nên chủ quan, dù u bao hoạt dịch có kích thước nhỏ hay lớn vẫn cần được thăm khám và điều trị theo chỉ định của bác sĩ.
Để thăm khám và điều trị bệnh cơ xương khớp, bạn hãy liên hệ Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7 thông qua thông tin sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
U bao hoạt dịch cổ chân nói riêng và u bao hoạt dịch nói chung có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến tinh thần và sức khỏe người bệnh, vì vậy cần được thăm khám và điều trị sớm. Người bệnh không nên chủ quan trước bất kỳ biểu hiện bất thường nào ở cơ xương khớp.
