Núm vú (hay còn gọi là đầu ti hoặc nhũ hoa) là bộ phận rất nhạy cảm trên cơ thể phụ nữ. Đôi khi, núm vú sưng và đau khiến nhiều chị em lo lắng và ảnh hưởng nhiều đến các hoạt động trong cuộc sống. Vậy nguyên nhân gây núm vú bị sưng và đau ở nữ thường do đâu? Nguy hiểm không? Bài viết này, thạc sĩ bác sĩ chuyên khoa I Huỳnh Bá Tấn, Khoa Ngoại Vú – Đầu Mặt Cổ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM giải đáp nguyên nhân và lưu ý một số dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm cần đến gặp bác sĩ ngay.
Núm vú bị sưng và đau ở nữ là tình trạng mô núm vú hoặc quầng vú căng tức, phù nề, nhạy cảm, đỏ, ngứa hoặc tiết dịch bất thường. Tình trạng này khá phổ biến do nhiều nguyên nhân như ma sát, nhiễm trùng, viêm núm vú, dị ứng, con bú sai cách, rối loạn nội tiết, bệnh paget, tổn thương do quan hệ tình dục, ung thư vú… gây ra.
Một số nguyên nhân gây sưng và đau núm vú ở nữ, cụ thể như: (1,2,3)
Nguyên nhân gây sưng và đau núm vú ở nữ do ma sát và tổn thương cơ học rất phổ biến. Sự ma sát này thường xảy ra khi núm vú cọ sát với đồ, áo ngực có kích cỡ không phù hợp, gây đau, nhức và thậm chí có thể chảy máu.
Khi núm vú nứt sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng. Điều này khiến người bệnh cảm thấy đau, sưng ở núm vú và sốt cao. Một số nguyên nhân khiến núm vú viêm và nhiễm trùng, gồm:
Đôi khi núm vú có thể sưng và đau do dị ứng với các hóa chất như:
Ngoài ra, núm vú ở nữ giới sưng, đau nếu kèm theo các triệu chứng như: mụn nước, mảng vảy hoặc mẩn đỏ… có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh viêm da dị ứng (chàm).
Hầu hết trường hợp núm vú bị sưng đỏ và đau liên quan đến việc cho con bú do ngậm núm vú sai cách. Ngậm núm vú đúng cách là khi bé ngậm toàn bộ núm vú và quầng vú trong miệng. Nếu bé chỉ ngậm núm vú, sẽ khiến núm vú tổn thương, gây sưng và đau.
Chu kỳ kinh nguyệt có thể khiến ngực và núm vú đau, sưng do nội tiết tố thay đổi. Đặc biệt, khi dậy thì, ngay trước kỳ kinh nguyệt hoặc giai đoạn mãn kinh, estrogen và progesterone dao động khiến núm vú nhạy cảm hơn, dễ sưng và đau nhiều.
Bệnh paget vú có thể gây đau, sưng núm vú. Ngoài ra, người bệnh có thể xuất hiện triệu chứng khác như: tiết dịch núm vú, xuất hiện cục u, tụt núm vú.
Nội tiết tố thay đổi cũng là 1 trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây đau và sưng núm vú ở phụ nữ, đặc biệt liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt, mang thai hoặc mãn kinh. Ngoài ra, thuốc tránh thai khiến nội tiết tố thay đổi cũng có thể gây ra đau, sưng núm vú.
Quan hệ tình dục cũng có thể vô tình làm tổn thương núm vú, gây đau và sưng. Tình trạng này có thể xuất hiện tạm thời hoặc cần đến gặp bác sĩ để được đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Xỏ khuyên núm vú là kỹ thuật xâm lấn khiến núm vú chấn thương, kích ứng, dẫn đến sưng, đau và tiết dịch mủ. Điều này xảy ra bởi nhiều nguyên nhân, gồm:
Núm vú bị sưng và đau ở nữ có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư vú. Tuy nguyên nhân này hiếm gặp nhưng người bệnh không chủ quan, hãy đến gặp bác sĩ để được khám, chẩn đoán và điều trị nếu cần. Đặc biệt khi người bệnh sưng, đau núm vú kèm theo các triệu chứng khác, gồm:
Không, núm vú bị sưng và đau ở nữ không nguy hiểm. Núm vú là một trong những bộ phận nhạy cảm nhất của cơ thể nên xuất hiện triệu chứng sưng và đau thường không có gì lạ. Tình trạng này thường lành tính do áo ngực có kích thước không phù hợp gây ma sát làm tổn thương hoặc thay đổi nội tiết tố.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm gặp, núm vú sưng và đau có thể là dấu hiệu đáng lo ngại, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời như nhiễm trùng, ung thư vú… (4)
Núm vú bị sưng và đau kéo dài hơn 2 tuần, người bệnh cần đi khám. Đặc biệt, khi người bệnh đau, sưng núm vú kèm các triệu chứng như:
Một số phương pháp chẩn đoán núm vú bị sưng và đau ở nữ, bao gồm:
Bác sĩ khám tổng quan, hỏi người bệnh một số câu hỏi như thời gian bắt đầu khiến núm vú sưng, đau; các triệu chứng bất thường khác, tiền sử bệnh…
Khi bác sĩ không xác định được chính xác nguyên nhân khiến núm vú bị sưng đau sẽ yêu cầu người bệnh làm thêm một số xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như: chụp nhũ ảnh, siêu âm tuyến vú…
Khi xuất hiện dịch tiết bất thường từ núm vú (không liên quan đến thai kỳ hay cho con bú), người bệnh có thể được yêu cầu làm thêm xét nghiệm dịch tiết để tìm nguyên nhân gây bệnh. Một số xét nghiệm dịch tiết núm vú, gồm:
Một số phương pháp điều trị đau đầu vú, bao gồm:
Với tình trạng đầu ti bị sưng và đau nhẹ, người bệnh có thể điều trị tại nhà bằng một số cách sau:
Người bệnh có đầu ti sưng và đau do thay đổi nội tiết tố liên quan đến kinh nguyệt có thể điều trị bằng thuốc giảm đau không kê đơn (acetaminophen hoặc ibuprofen).
Trường hợp, người bệnh có nhũ hoa bị sưng và đau do ung thư hoặc bệnh paget bác sĩ có thể phẫu thuật, xạ trị và hóa trị.
Người bệnh nếu đang tìm kiếm địa chỉ khám và điều trị các vấn đề về vú hãy đến Đơn vị Ngoại Vú – Đầu Mặt Cổ, Trung tâm Khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7 và Khoa Ngoại Vú – Đầu Mặt Cổ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM. Tại đây, có chuyên gia, bác sĩ giàu kinh nghiệm, liên tục cập nhật phương pháp chẩn đoán và điều trị tiên tiến trên thế giới về tầm soát, chẩn đoán sớm ung thư, lên kế hoạch điều trị toàn diện, rút ngắn thời gian và đạt hiệu quả cao.
Ngoài ra, các chuyên gia và bác sĩ sẽ lắng nghe, tư vấn và đồng hành cùng người bệnh để giữ vững tâm lý trong suốt quá trình điều trị. Hơn nữa, 2 cơ sở y tế này còn cung cấp dịch vụ, không gian riêng tư giúp người bệnh cảm thấy thoải mái hơn trong quá trình chẩn đoán và điều trị.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Thông qua bài “Núm vú bị sưng và đau ở nữ nguyên nhân do đâu? Nguy hiểm không?” người bệnh đỡ lo lắng hơn khi tình trạng này thường không nguy hiểm và có thể giảm triệu chứng đau bằng một số cách chữa tại nhà. Tuy nhiên, nếu nhận thấy núm vú sưng, đau kéo dài kèm theo các dấu hiệu bất thường như tiết dịch, xuất hiện khối u… người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được khám và đưa ra phương pháp điều trị kịp thời.
