Viêm màng hoạt dịch khớp háng thoáng qua thuộc nhóm bệnh cơ xương khớp có thể gặp ở trẻ em trước tuổi dậy thì. Rất nhiều người thắc mắc liệu bệnh lý này có nguy hiểm không, đâu là nguyên nhân gây bệnh và triệu chứng thường gặp là gì?
Viêm màng hoạt dịch khớp háng thoáng qua (Transient synovitis) là tình trạng viêm cấp tính, ảnh hưởng đến màng hoạt dịch ở khớp háng, gây đau, sưng cứng khớp. Hiện tượng này thường đến từ nhiễm trùng do virus, diễn ra trong khoảng từ 7 – 10 ngày sau đó tự khỏi.
Bệnh thường xuất hiện ở trẻ trước tuổi dậy thì, đặc biệt là từ 3 – 10 tuổi [1], bé trai có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn bé gái và bệnh thường chỉ ảnh hưởng một bên khớp háng. Mặc dù chỉ diễn ra thoáng qua nhưng nếu không được can thiệp đúng cách, bện có thể ảnh hưởng đến sức khỏe cơ xương khớp của trẻ. Do đó, phụ huynh không nên chủ quan khi trẻ xuất hiện các triệu chứng của bệnh lý như mệt mỏi; đau hông, bẹn hoặc đùi; sốt nhẹ…
Hiện chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây viêm tại màng hoạt dịch khớp háng thoáng qua. Tuy nhiên, theo các bác sĩ chuyên khoa, bệnh lý này có thể liên quan đến các yếu tố sau:
Đây là nguyên nhân hàng đầu gây viêm màng hoạt dịch khớp háng thoáng qua. Nhiễm virus, đặc biệt là nhiễm virus đường hô hấp trên như cổ họng, mũi, vòm họng, thanh quản, xoang, khí quản gây cảm cúm, viêm họng, viêm xoang…
Lúc này, hệ miễn dịch của chúng ta có thể hoạt động quá mức để bảo vệ cơ thể, dẫn đến viêm màng hoạt dịch, đặc biệt là viêm màng hoạt dịch khớp háng.
Mặc dù hiếm gặp nhưng bệnh lý này có thể đến từ nhiễm liên cầu khuẩn, một loại vi khuẩn tồn tại sẵn trên da, niêm mạc cơ thể của con người và tấn công vào cơ thể khi sức đề kháng của chúng ta giảm sút.
Chấn thương vùng khớp háng có thể gây tổn thương và kích thích màng hoạt dịch, dẫn đến phản ứng viêm thoáng qua. Viêm màng hoạt dịch khớp háng thoáng qua sau chấn thương thường biểu hiện qua hiện tượng tràn dịch khớp và sưng cứng màng hoạt dịch.
Một số triệu chứng thường gặp ở trẻ mà phụ huynh cần lưu ý gồm:
Hiện chưa có tiêu chuẩn chẩn đoán chuyên biệt cho viêm màng hoạt dịch khớp háng thoáng qua. Thông thường, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện một số phương pháp dưới đây để chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý khác:
Chụp X – quang là phương pháp chẩn đoán hình ảnh được sử dụng phổ biến cho rất nhiều bệnh lý về cơ xương khớp. Phương pháp này giúp quan sát cấu trúc bên trong xương khớp thông qua phim X – quang, từ đó giúp bác sĩ phát hiện các bất thường về cấu trúc, hoạt động của khớp.
Chụp MRI được thực hiện khi bác sĩ cần quan sát chi tiết hơn cấu trúc của khớp hoặc người bệnh bị dị ứng thuốc cản quang, không thể chụp X – quang. Chụp MRI cho phép bác sĩ quan sát vị trí chính xác của mô viêm, kích thước cũng như mức độ lan tỏa của vùng viêm, từ đó đưa ra kết quả chẩn đoán chính xác nhất.
Siêu âm cũng là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh có độ hiệu quả cao với các bệnh lý viêm khớp. Phương pháp này giúp ghi lại hình ảnh dịch khớp, từ đó phát hiện các bất thường về dịch khớp như tràn dịch khớp, thoát vị màng hoạt dịch…
Tuy nhiên, siêu âm không thật sự phù hợp trong chẩn đoán phân biệt viêm khớp nhiễm trùng và viêm màng hoạt dịch khớp háng thoáng qua. Lúc này, bác sĩ có thể yêu cầu chọc hút dịch khớp nhằm kiểm tra thành phần dịch khớp như chứa mủ hay có các bất thường khác không.
Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện một số phương pháp xét nghiệm máu gồm: xét nghiệm công thức máu toàn phần (complete blood count – CBC), xét nghiệm protein phản ứng C (C-Reactive Protein – CRP), xét nghiệm tốc độ lắng hồng cầu (Erythrocyte Sedimentation Rate – ESR).
Sau khi có kết quả chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ xác định phương pháp điều trị phù hợp cho mỗi đối tượng, bao gồm:
Người mắc bệnh lý này cần được nghỉ ngơi đầy đủ, hạn chế vận động khớp háng, đặc biệt không mang vác nặng trong khoảng 7 – 10 ngày hoặc cho đến khi khỏi hoàn toàn.
Tùy vào triệu chứng gặp phải mà bác sĩ có thể kê đơn thuốc phù hợp nhằm kiểm soát tốt triệu chứng. Một số thuốc thường được chỉ định trong điều trị viêm màng hoạt dịch khớp háng thoáng qua gồm:
Dưới đây là một số thắc mắc chung của người dân liên quan đến viêm màng hoạt dịch khớp thoáng qua:
Các triệu chứng của viêm màng hoạt dịch khớp háng thoáng qua thường cải thiện sau khoảng 24 – 48 giờ [2] và bệnh thường có thể khỏi sau khoảng 7 – 10 ngày [3]. Tuy nhiên, tùy vào thời điểm phát hiện, mức độ nghiêm trọng, phương pháp điều trị và thể trạng người bệnh mà thời gian này có thể có sự chênh lệch nhất định.
Bệnh thường xuất hiện ở trẻ trong khoảng 3 – 10 tuổi, bé nam có tỷ lệ mắc bệnh cao gấp 2 – 4 lần bé gái. Đặc biệt, với những trẻ có tiền sử bị nhiễm trùng đường hô hấp, nhiễm liên cầu khuẩn hoặc chấn thương xương khớp, nguy cơ mắc bệnh có thể cao hơn bình thường.
Hiện Trung tâm Chấn thương chỉnh hình Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh phát triển một phương pháp toàn diện cho chẩn đoán và kế hoạch điều trị cá thể hóa. Các chuyên gia từ Chương trình Khớp háng tại Trung tâm cung cấp đa dạng các lựa chọn điều trị cho bệnh nhân, phối hợp với các chuyên gia phục hồi chức năng, vật lý trị liệu, nội khớp, và giảm đau.
Với sự tập trung vào bệnh khớp háng ở bệnh nhân trẻ, mục tiêu của trung tâm là cung cấp cho bệnh nhân các lựa chọn kiểm soát đau, cải thiện chức năng và bảo tồn khớp háng.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tóm lại, viêm màng hoạt dịch khớp háng thoáng qua là tình trạng viêm cấp tính, thường xuất hiện ở trẻ em, đặc biệt là bé trai. Bệnh không nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng nhưng một số trường hợp có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng về sức khỏe, tâm sinh của trẻ. Do đó, khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu bất thường về khớp háng, phụ huynh cần đưa trẻ đến ngay bệnh viện uy tín để được kiểm tra, xử lý kịp thời.
