Bệnh gout và tiểu đường là các bệnh lý phổ biến, có thể xuất hiện ở nhiều đối tượng. Nhiều người thắc mắc liệu gout và tiểu đường có mối liên hệ gì với nhau không, làm cách nào để kiểm soát, phòng ngừa các bệnh lý này?
Bệnh gout và tiểu đường mặc dù là hai bệnh lý khác nhau nhưng hiện có một số bằng chứng về mối liên hệ của hai tình trạng sức khỏe này. Chúng có một số điểm chung nhất định, ví dụ nguy cơ hình thành và phát triển bệnh từ một số yếu tố như thừa cân, béo phì; lạm dụng rượu bia; tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ; ít vận động… Nếu một người mắc 1 trong 2 bệnh này sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh lý còn lại.
Bệnh gout (hay gút) xảy ra khi lượng axit uric dư thừa tích tụ trong các khớp và mô, gây viêm đau, sưng tấy từng đợt. Tuy nhiên, hàm lượng axit uric cao không chỉ gây viêm đau mà trong một số trường hợp, còn gây kháng insulin, một hormone đóng vai trò kiểm soát đường trong máu.
Khi cơ thể phản ứng không tốt với insulin, có thể gây tăng chỉ số đường huyết. Nếu diễn ra trong thời gian dài, nguy cơ dẫn đến tiền tiểu đường hoặc tiểu đường tuýp 2. Theo nghiên cứu, phụ nữ bị gout có nguy cơ mắc thêm bệnh tiểu đường tuýp 2 cao hơn 71% so với người bình thường, tỷ lệ này ở nam giới là 22% [1].
Ngoài ra, khi mắc đái tháo đường tuýp 2 có thể gây bệnh thận hoặc đái tháo đường kèm tình trạng thừa cân, mỡ quanh vùng bụng gây kháng insulin có thể dẫn đến suy giảm chức năng thận, khiến thận khó thực hiện được chức năng loại bỏ các chất dư thừa, trong đó có acid uric, từ đó gây nên bệnh gout. Bên cạnh đó, một số thuốc điều trị tiểu đường dùng lâu dài có thể gây suy giảm chức năng đào thải axit uric của thận, tăng nguy cơ mắc bệnh gout.
Để phòng ngừa bệnh gout và tiểu đường, bạn cần lưu ý một số yếu tố gia tăng nguy cơ mắc bệnh sau:
Thừa cân, béo phì khiến cơ thể có xu hướng sản xuất nhiều axit uric hơn và thận không thể loại bỏ hiệu quả hợp chất này, lâu dần có thể gây nên bệnh gout. Các chuyên gia cũng cho rằng, sự tích tụ mỡ trong cơ thể có thể gây ra tình trạng kháng insulin và rối loạn chức năng tế bào β, tăng nguy cơ tiền tiểu đường và tiểu đường tuýp 2.
Rượu bia chứa lượng lớn purin, tiêu thụ quá nhiều sẽ khiến cơ thể tăng sản xuất axit uric, rượu còn làm giảm khả năng đào thải hợp chất này, từ đó tăng nguy cơ hình thành và bùng phát các đợt gút. Lượng lớn calo từ nhóm thức ống này cũng có thể gây thừa cân, béo phì, một trong những yếu tố tăng nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2. Không những thế, các chuyên gia cho rằng, thường xuyên uống rượu nặng làm giảm độ nhạy của insulin, có thể gây ra bệnh tiểu đường.
Trường hợp trong gia đình có người mắc bệnh gout hoặc tiểu đường, bạn cũng có khả năng mắc phải các bệnh này. Một trong những nguyên nhân hình thành bệnh gout là do di truyền liên quan đến các gen kiểm soát chất vận chuyển urat. Nếu một trong số đó xuất hiện biến thể, có thể hinh thành bệnh gout.
Tương tự, tiểu đường cũng là bệnh lý có thể liên quan đến di truyền. Theo nghiên cứu về gia đình và các cặp song sinh cho thấy, khả năng di truyền của tiểu đường tuýp 2 ước tính khoảng 25 – 72% [2].
Bên cạnh di truyền, lối sống cũng là một yếu tố cần được quan tâm. Nhiều ý kiến cho rằng, người trong một nhà thường sẽ có thói quen ăn uống, sinh hoạt, tập luyện giống nhau, đây là những yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh gout và tiểu đường. Vì vậy, nếu người thân trong gia đình mắc phải các bệnh lý này thì bạn rất có thể cũng sẽ mắc phải.
Ngoài ra các vấn đề sức khỏe khác như cao huyết áp, bệnh thận, từng bị chấn thương hoặc phẫu thuật gần đây… đều là những yếu tố nguy cơ mà bạn cần lưu tâm.
Sau khi có kết quả chẩn đoán chính xác, bác sĩ có thể chỉ định một số phương pháp điều trị bệnh gout dưới đây nhằm cải thiện tình trạng bệnh lý và hỗ trợ kiểu soát tiểu đường:
Khi xuất hiện các triệu chứng của bệnh gout và tiểu đường dưới đây, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời:
Bệnh gút và tiểu đường là tình trạng phổ biến, để phòng ngừa các bệnh này, bạn cần lưu ý:
Một chế độ dinh dưỡng khoa học có thể hỗ trợ ngăn ngừa bệnh tiểu đường và gout. Vì vậy, bạn nên xây dựng thực đơn ăn uống đầy đủ các nhóm chất, ưu tiên thực phẩm tươi, chế biến đơn giản; hạn chế thực phẩm chứa nhiều purin, chất béo xấu, fructose…
Nước là thành phần thiết yếu, đóng vai trò quan trọng, hỗ trợ thận đào thải axit uric dư thừa và cải thiện chức năng tiêu hóa. Để phòng ngừa gout và tiểu đường, bạn nên uống khoảng 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày hoặc dựa trên nhu cầu của cơ thể.
Cân nặng là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh gout và tiểu đường. Khi một người bị thừa cân, béo phì, có thể ảnh hưởng trực tiếp lên các cơ quan … Không những thế,
Tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện tuần hoàn máu, kiểm soát cân nặng, cải thiện nồng độ axit uric, tăng cường sức khỏe xương, tăng độ nhạy của insulin, từ đó hạn chế nguy cơ mắc bệnh gout hoặc tiểu đường.
Mỗi người cần chủ động quản lý tốt sức khỏe bản thân bao gồm ăn uống đúng cách, tích cực vận động, thường xuyên theo dõi các chỉ số sức khỏe (cân nặng, huyết áp, đường huyết, nồng độ axit uric…). Điều này góp phần quan trọng trong phòng ngừa các vấn đề liên quan đến gout và đái tháo đường.
Thăm khám định kỳ là hình thức theo dõi sức khỏe vô cùng hiệu quả. Hoạt động này giúp tầm soát sớm nhiều bệnh lý, bao gồm bệnh tiểu đường và bệnh gout, từ đó đưa ra hướng điều trị kịp thời, tăng mức độ hiệu quả, tránh rủi ro và biến chứng có thể gặp phải.
Để đảm bảo sức khỏe, người dân, đặc biệt là những người có tiền sử gia đình mắc bệnh gout hoặc tiểu đường nên khám sức khỏe định kỳ ít nhất 6 tháng một lần tại các cơ sở y tế uy tín, đáp ứng về mặt nhân lực và trang thiết bị y tế.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tóm lại, bệnh gout và tiểu đường có mối liên hệ mật thiết với nhau. Để bảo vệ sức khỏe, ngay khi xuất hiện dấu hiệu của các bệnh lý này, người bệnh cần chủ động đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp nhằm kiểm soát tốt bệnh lý, tránh biến chứng nguy hiểm.
