U xơ tử cung là bệnh lý phụ khoa có thể gặp ở mọi lứa tuổi, từ độ tuổi sinh đẻ đến mãn kinh hoặc hậu mãn kinh. Các triệu chứng và mức độ nguy hiểm tùy thuộc vào kích thước, số lượng và vị trí u xơ tử cung. Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
U xơ tử cung (còn gọi là nhân xơ tử cung hay u cơ tử cung) là một bệnh lý lành tính của cơ tử cung, với biểu hiện đặc trưng là khối u phát triển từ cơ tử cung. Khối u này có kích thước từ nhỏ đến lớn, chiếm toàn bộ khoang bụng và thường tồn tại nhiều khối u cùng lúc. Trong một số trường hợp, khối u xơ tử cung có kích thước rất lớn, tương đương một thai kỳ đủ tháng. (1)
Thống kê cho thấy, u xơ tử cung là bệnh lý phụ khoa có thể gặp ở mọi lứa tuổi, từ độ tuổi sinh đẻ đến mãn kinh hoặc hậu mãn kinh. Tuy nhiên, bệnh phổ biến nhất ở phụ nữ từ 40-50 tuổi. Tỷ lệ mắc bệnh khác nhau ở các nghiên cứu nhưng nhìn chung, khoảng 80% trường hợp phát hiện bệnh ở phụ nữ độ tuổi 50. (2)
Cho tới thời điểm hiện tại, các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác dẫn đến u xơ tử cung. Nhưng có một số nghiên cứu chỉ ra mối liên hệ giữa khối u xơ tử cung với nồng độ hormone estrogen trong cơ thể. Khối u xơ có thể phát triển rất lớn trong thai kỳ khi nồng độ estrogen tăng cao và cải thiện trong thời kỳ mãn kinh khi nồng độ estrogen suy giảm.
Cũng có một số nghiên cứu khác cho rằng yếu tố thừa cân hoặc chủng tộc (người Mỹ gốc Phi) có thể là những yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển u xơ tử cung ở phụ nữ.
ThS.BS Lê Nhất Nguyên, Bác sĩ Sản Phụ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh – Quận 8 chia sẻ, căn bệnh u xơ tử cung gây triệu chứng khác nhau tùy theo u xơ tử cung nằm ở vị trí nào, kích thước và số lượng khối u. Có 3 vị trí u xơ tử cung khác nhau, gồm: u xơ dưới thanh mạc, u xơ trong cơ tử cung và u xơ dưới niêm mạc.
Đây là loại u xơ tử cung phổ biến nhất. U xơ dưới thanh mạc phát triển ở bên ngoài tử cung, một số phát triển trực tiếp trên tử cung, có thể có cuống hoặc không cuống.
Vì u xơ dưới thanh mạc phát triển ở bên ngoài tử cung nên không gây ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt, nhưng có thể gây ra các triệu chứng khác khi khối u xơ phát triển và chèn ép các cơ quan lân cận như bàng quang hoặc ruột.
Phụ nữ bị u xơ dưới thanh mạc có thể gặp các triệu chứng như:
Khối u xơ phát triển trong lớp cơ tử cung, do đó có thể làm buồng tử cung to lên và biến dạng. U xơ trong cơ tử cung còn được phân loại thêm dựa theo vị trí xuất hiện, cụ thể là:
U xơ trong cơ tử cung có thể gây ra các triệu chứng tương tự như u xơ dưới thanh mạc hoặc dưới niêm mạc. Khối u xơ có thể gây ra những ảnh hưởng đến chức năng của tử cung và các cơ quan lân cận, phụ thuộc vào vị trí khối u phát triển và gây áp lực.
Mặc dù là loại u xơ tử cung hiếm gặp nhất, nhưng đây lại là loại u xơ có thể gây nguy hiểm.
U xơ dưới niêm mạc phát triển từ cơ tử cung nhưng hướng về phía lòng tử cung, làm đội lên lớp niêm mạc tử cung (còn gọi là nội mạc tử cung). Vì nội mạc tử cung sẽ bong ra hàng tháng trong chu kỳ kinh nguyệt, do đó nếu chị em có u xơ dưới niêm mạc có thể gặp các vấn đề về kinh nguyệt, chẳng hạn như lượng máu kinh nhiều và thời gian hành kinh kéo dài. Tình trạng này có thể dẫn đến thiếu máu, gây mệt mỏi, chóng mặt và khó thở.
Bên cạnh đó, u xơ dưới niêm mạc có thể gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nữ giới. Theo thống kê, có khoảng 1-2% các trường hợp vô sinh là do u xơ tử cung, thường gặp nhất là u xơ dưới niêm mạc. Nguyên nhân bởi loại u xơ này có thể làm biến dạng tử cung và các cơ quan sinh sản khác như ống dẫn trứng, khiến người phụ nữ khó thụ thai và mang thai.
Một số trường hợp u xơ dưới niêm mạc có cuống, kéo dài qua nội mạc tử cung vào buồng tử cung, có thể làm tăng nguy cơ sảy thai hoặc dị tật bẩm sinh.
Tùy vào từng trường hợp cụ thể như vị trí, số lượng, kích thước cũng như những triệu chứng phiền toái do khối u xơ gây ra mà bác sĩ sẽ tư vấn phác đồ điều trị thích hợp.
“Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh áp dụng cá thể hóa điều trị u xơ tử cung, tùy vào từng trường hợp cụ thể, phụ thuộc vào nhiều yếu tố chẳng hạn như u xơ tử cung nằm ở đâu, số lượng và kích thước u xơ, tuổi tác, nhu cầu sinh nở và nguyện vọng cá nhân của người bệnh mà bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp điều trị tối ưu”, bác sĩ Nguyên chia sẻ thêm.
Hiện nay có nhiều phương pháp điều trị u xơ tử cung, tùy theo tình trạng và kết quả thăm khám của người bệnh mà bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp thích hợp.
Áp dụng trong trường hợp khối u xơ kích thước nhỏ. Bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng một số loại thuốc có tác dụng kháng estrogen nhằm ức chế sự tăng sinh của estrogen, nhờ đó giảm kích thước và ngăn sự phát triển to hơn của khối u xơ. Đồng thời, thuốc cũng tác động tới hệ nội tiết để làm giảm các triệu chứng phiền toái do u xơ gây ra.
Phương pháp này rất hiệu quả cho những trường hợp kích thước khối u xơ không quá to. Bằng cách sử dụng các vật liệu nút mạch để tắc nghẽn các mạch máu từ các nhánh động mạch vùng cơ tử cung cấp máu nuôi dưỡng khối u xơ. Khi không còn mạch máu nuôi dưỡng, khối u sẽ dần teo nhỏ lại. Thường phương pháp được chỉ định cho những phụ nữ trẻ tuổi, còn nguyện vọng sinh nở nên cần bảo tồn tử cung.
Có hai cách phẫu thuật là mổ mở hoặc mổ nội soi. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, mức độ ảnh hưởng cũng như nguy cơ gây biến chứng mà bác sĩ sẽ tư vấn phẫu thuật bóc tách u xơ, cắt tử cung bán phần hay cắt toàn bộ tử cung.
Tìm hiểu thêm: Mổ u xơ tử cung kiêng quan hệ bao lâu?
Đây là phương pháp điều trị u xơ tử cung với mức xâm lấn cực kỳ tối thiểu. Bác sĩ sẽ sử dụng kim đốt đưa vào trung tâm khối u xơ dưới sự hỗ trợ của thiết bị siêu âm, nhiệt từ kim giúp đốt nóng và phá hủy tế bào khối u.
Với những khối u xơ đơn giản, thời gian thực hiện chỉ mất khoảng 15 phút. Còn những khối u xơ lớn hơn, thời gian tối đa cũng chỉ mất khoảng 30-40 phút. Thời gian nằm viện được rút ngắn chỉ còn 1 đêm, người bệnh sớm xuất viện và có thể trở lại ngay với cuộc sống thường ngày.
Hiện chưa có biện pháp phòng ngừa u xơ tử cung, nhưng chị em có thể đẩy lùi nguy cơ mắc bệnh bằng cách xây dựng lối sống lành mạnh và khoa học, nên có chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập luyện thể dục thể thao điều độ để tránh thừa cân, béo phì. Không lạm dụng các loại thuốc nội tiết tố nữ. Thăm khám sức khỏe phụ khoa định kỳ mỗi 6 tháng/lần để phát hiện sớm và can thiệp kịp thời các vấn đề sức khỏe nếu có. Đặc biệt, chị em nằm trong nhóm nguy cơ cao cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn theo dõi sức khỏe.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Phụ thuộc vào các vị trí u xơ tử cung, kết quả thăm khám và nguyện vọng của chị em mà có cách can thiệp xử trí thích hợp. Chị em nên đến ngay cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ hướng dẫn điều trị phù hợp, an toàn.
