Dinh dưỡng là yếu tố quan trọng giúp cải thiện sức khỏe cho người suy thận lọc máu, bên cạnh việc điều trị. Xây dựng thực đơn cho người suy thận lọc máu cần được tư vấn bởi bác sĩ. Vậy thực đơn cho người suy thận mạn lọc máu cần đảm bảo quy tắc gì?
Khi người bệnh bị suy thận mức độ nặng, thận không còn khả năng lọc máu tối ưu, lúc này người bệnh cần can thiệp lọc máu nhằm hỗ trợ loại bỏ các chất độc, chất thải, chất lỏng dư thừa. Có hai phương pháp lọc máu chính là chạy thận nhân tạo và lọc màng bụng.
Trong giai đoạn lọc máu, bên cạnh kế hoạch điều trị, vận động, thói quen sinh hoạt, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh điều chỉnh thực đơn nhằm giúp giảm gánh nặng cho thận, hỗ trợ kiểm soát các triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng cho thận.
Một chế độ ăn uống chứa nhiều kali, natri, phốt pho… có thể gây tích trữ các khoáng chất này khi thận không còn khả năng loại bỏ toàn bộ lượng dư thừa ra khỏi cơ thể, gây nên tình trạng loạn nhịp tim, tăng huyết áp, lắng đọng kali, tích nước… dẫn đến nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng cho sức khỏe.
Ngược lại, một thực đơn cho người suy thận lọc máu đáp ứng đầy đủ nhu cầu dưỡng chất của cơ thể như cung cấp đủ năng lượng, protein, chất béo tốt, vi chất dinh dưỡng thiết yếu… giúp tăng cường sức khỏe cơ thể, tạo ra năng lượng cho các hoạt động thường ngày, giảm bớt áp lực lên thận… từ đó hỗ trợ nâng cao hiệu quả điều trị bệnh. Vậy cần lưu ý gì khi xây dựng thực đơn cho người suy thận mạn lọc máu. (1)
Xem thêm:
Để duy trì chức năng thận, người bệnh cần tuân theo chế độ ăn được bác sĩ thiết lập. Thông thường thực đơn cho người suy thận lọc máu được xây dựng dựa trên những nguyên tắc sau:
Thực đơn cho người suy thận đang chạy thận cần đảm bảo cung cấp lượng chất đạm phù hợp theo số lần lọc máu. Người bệnh thận cần bổ sung protein nhằm duy trì cơ bắp và các chức năng quan trọng khác của cơ thể, đặc biệt với những người suy thận lọc máu thường bị kém hấp thụ protein.
Người bệnh lưu ý chỉ nạp lượng vừa đủ dựa trên số lần lọc máu theo hướng dẫn cụ thể của bác sĩ vì lúc này thận không thể thực hiện tốt chức năng lọc máu, có thể gây dư thừa protein, dẫn đến tăng lượng creatinin và urê trong máu. Điều này có thể gây ra các hiện tượng như xuất huyết tiêu hóa, buồn nôn, nôn ói, đau đầu…
Thông thường, người suy thận lọc máu cần nạp khoảng 1 – 1,4 g/kg mỗi ngày.
Người suy thận thường cần nhiều năng lượng do các cơ quan trong cơ thể phải làm việc nhiều hơn để hỗ trợ cải thiện chức năng thận. Tuy nhiên, người bệnh không nên ăn quá nhiều vì sẽ tăng nguy cơ thừa cân, béo phì… ảnh hưởng đến sức khỏe. Trung bình trong thực đơn cho người suy thận có lọc máu cần đảm bảo cung cấp đủ 25 – 35 kcal/kg cơ thể.
Kiểm soát lượng nước nạp vào cơ thể mỗi ngày giúp giảm áp lực cho thận, giảm nguy cơ tích nước gây phù nề hoặc tăng huyết áp, nguy cơ suy tim… Ở mỗi giai đoạn lọc máu, nhu cầu nước của mỗi người có thể thay đổi, thông thường người bệnh nên bổ sung khoảng 1L nước mỗi ngày.
Đồng thời, kiểm soát các chất điện giải như kali, natri, phốt pho…Việc nạp nhiều kali có thể gây tích tụ kali, một vấn đề ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tim và chức năng thận. Nếu tích tụ quá nhiều phốt pho sẽ khiến xương yếu, dễ gãy, kích ứng mắt, đau khớp… Ngoài ra, dư thừa natri cũng có thể khiến cơ thể phù nề do tích nước, khiến tế bào thận tổn thương do thể tích tuần hoàn tăng bất thường.
Thực đơn cho người bị bệnh thận cần chú ý hàm lượng các chất điện giải theo khuyến cáo sau:
Đối với những người bị bệnh thận, tỷ lệ chất béo trong thực đơn nên ở mức từ 25% – 30% tổng năng lượng nạp vào cơ thể hằng ngày. Đặc biệt, cần tăng cường chất béo tốt nhằm hỗ trợ khám viêm, kiểm soát chỉ số cholesterol trong máu và tăng cường sức khỏe tim mạch, đây là những yếu tố có thể ảnh hưởng đến chức năng thận. Ngoài ra, cần hạn chế chất béo xấu từ mỡ động vật, đồ chiên rán nhiều dầu, bánh kem…
Suy thận có thể khiến người bệnh giảm hấp thu một số vi chất dinh dưỡng thiết yếu. Do đó, người bệnh nên bổ sung thực phẩm giàu các chất như vitamin B, vitamin C, sắt, canxi vào thực đơn cho người suy thận lọc máu. Những chất này sẽ giúp củng cố sức khỏe tổng thể nói chung và sức khỏe thận nói riêng. Ngoài thức ăn, người bệnh cũng có thể bổ sung các vi chất này qua thực phẩm chức năng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, người bệnh cần tham vấn kỹ bác sĩ hàm lượng phù hợp.
Thực đơn cho người suy thận mạn có lọc máu gồm những gì là thắc mắc chung của rất nhiều người. Người bệnh thận cần có chế độ ăn phù hợp, cân bằng các nhóm chất để đảm bảo sức khỏe theo hướng dẫn của bác sĩ và cần lưu ý một số nhóm thực phẩm nên ăn, nên hạn chế và nên tránh sau:
| Chất dinh dưỡng | Nên ăn | Nên hạn chế | Nên kiêng |
| Đường bột |
|
|
|
| Protein |
|
|
|
| Natri |
|
|
|
| Kali |
|
|
|
| Chất béo |
|
|
|
| Phốt pho |
|
|
Lưu ý: Trên đây là thực đơn cho người suy thận lọc máu, những món nên, không nên và nên hạn chế. Tuy nhiên, thực đơn trên không đúng với tất cả các trường hợp. Người bệnh suy thận lọc máu nên thăm khám bác sĩ để được tư vấn xây dựng chế độ ăn phù hợp với tình trạng bệnh và sức khỏe.
Người bị bệnh thận cần thăm khám bác sĩ để được tư vấn thiết kế thực đơn hiệu quả nhất. Một số mẫu thực đơn ngày cho người suy thận đang lọc máu có thể tham khảo:
Lưu ý: Thực đơn cho người lọc máu mẫu trên chỉ mang tính tham khảo, có thể không phù hợp cho mọi đối tượng. Tốt nhất, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ dinh dưỡng hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được hướng dẫn thêm.
Để đảm bảo mang lại hiệu quả trong quá trình điều trị, người bệnh nên đến thăm khám trực tiếp tại các cơ sở y tế uy tín để được hướng dẫn xây dựng thực đơn cho người suy thận lọc máu, điển hình như Khoa Dinh dưỡng Tiết chế thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
Khoa chuyên khám và điều trị các bệnh lý dinh dưỡng ở trẻ em và người lớn (như suy dinh dưỡng, thiếu cân, chậm tăng cân, chậm tăng cao, táo bón, thừa cân….) và điều trị dinh dưỡng cho các bệnh lý mạn tính liên quan đến dinh dưỡng (như bệnh tim mạch, ung thư, tiểu đường, thận.. cần dinh dưỡng phù hợp), trong đó có tư vấn dinh dưỡng cho người suy thận.
Quý khách vui lòng liên hệ qua thông tin hotline/fanpage dưới đây để được tư vấn cụ thể và đặt lịch khám trước tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Thực đơn cho người suy thận lọc máu đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp, cân bằng điện giải và duy trì thể trạng. Việc lựa chọn thực phẩm đúng nhóm, đúng lượng cần dựa trên chỉ số sinh hóa và mức độ lọc máu. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả lâu dài, bạn có thể tham khảo các dịch vụ Dinh dưỡng – Thận Tiết niệu tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
