Có nhiều loại sinh thiết vú khác nhau. Trong đó, sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không VABB là một kỹ thuật hiện đại, có vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý tuyến vú.
Sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không VABB (Vacuum-assisted breast biopsy, viết tắt là VABB) là một thủ thuật sử dụng kim sinh thiết có hỗ trợ dụng cụ hút chân không để lấy mẫu mô của tổn thương tuyến vú.
Chọc hút bằng kim nhỏ (FNA) và sinh thiết lõi kim (CNB) là những kỹ thuật có giá trị được sử dụng trong hầu hết các trường hợp bệnh lý tuyến vú, trong khi VABB là một kỹ thuật mới hơn. Phương pháp VABB đã được chứng minh có giá trị lâm sàng và có thể được sử dụng dưới sự hướng dẫn của siêu âm, nhũ ảnh và cộng hưởng từ (MRI).
Kỹ thuật sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không được đánh giá là một phương pháp lấy mẫu mô học tốt nhất, có độ chính xác cao, đáng tin cậy và có thể thay thế phương pháp sinh thiết bằng phẫu thuật để tránh các phẫu thuật không cần thiết. Các nghiên cứu khác nhau đã cho thấy độ chính xác chẩn đoán của VABB cao hơn so với FNAC và CNB. (1)
Sinh thiết vú là một phương pháp chẩn đoán bệnh lý tuyến vú có vai trò vô cùng quan trọng. Phương pháp này có thể được chỉ định thực hiện trong các trường hợp:
Ngoài ra, có một số trường hợp khác cần thực hiện sinh thiết tuyến vú. Tùy theo từng tình trạng sức khỏe cụ thể của người bệnh mà bác sĩ sẽ cân nhắc xem có cần phải chỉ định sinh thiết vú hay không và lựa chọn phương pháp sinh thiết nào.
Kỹ thuật sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không VABB có hai vai trò chính: chẩn đoán và/hoặc điều trị.
Phương pháp sinh thiết vú hút chân không VABB thường được chỉ định để chẩn đoán khi vú có dấu hiệu tổn thương bất thường trên siêu âm/nhũ ảnh/MRI. Trong đó, chỉ định phổ biến nhất cho phương pháp VABB là tổn thương BI-RADS loại 3 và 4A có thể sờ thấy hoặc không sờ thấy được.
Thông thường, với các tổn thương BI-RADS loại 3 thì có thể sử dụng hình ảnh siêu âm để theo dõi tình trạng bệnh. Tuy nhiên, tổn thương BI-RADS 3 có 0,5-2,0% khả năng ác tính nên loại trừ nguy cơ ung thư bằng việc thực hiện sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không VABB có thể là lựa chọn tốt hơn cho những bệnh nhân có điều kiện theo dõi thấp (vì lý do địa lý, đối với phụ nữ mang thai, chuẩn bị làm IVF hoặc đối với phụ nữ dự định phẫu thuật thẩm mỹ vú,…), bệnh nhân có tổn thương thay đổi kích thước hoặc hình dạng trong quá trình theo dõi, bệnh nhân bị tâm lý lo âu, bệnh nhân có triệu chứng chủ quan hoặc đau đớn và bệnh nhân có tiền sử gia đình hoặc cá nhân mắc bệnh ung thư vú.
Kỹ thuật sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không VABB cũng thích hợp hơn cho các tổn thương nhỏ hơn 5mm. Sinh thiết lõi kim có thể cho ra kết quả âm tính giả, trong khi đó phương pháp VABB lại mang đến chẩn đoán chính xác hơn ở các tổn thương nhỏ, giúp hạn chế bỏ sót bệnh hoặc chẩn đoán sai bệnh.
Ngoài 2 trường hợp phổ biến trên, kỹ thuật sinh thiết vú VABB còn được chỉ định khi:
Sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không VABB có thể thu được một lượng lớn mô. Do đó, vào năm 2002, phương pháp này đã được chỉ định cho mục đích điều trị cắt bỏ ở những bệnh nhân có tổn thương vú lành tính sờ thấy được (điển hình là bướu sợi-tuyến, một dạng tổn thương vú thường gặp ở nữ giới trẻ) thay cho phương pháp phẫu thuật truyền thống để hạn chế gây ra nỗi lo lắng cho người bệnh, giúp giảm tối thiểu xâm lấn vết thương, ít để lại sẹo.
Ngoài ra, phương pháp VABB cũng được thực hiện ở các trường hợp có bướu nhú nội ống (một loại bướu vú cách núm vú trong vòng 5cm, thường đi kèm triệu chứng tiết dịch núm vú). Sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không VABB có thể lấy đủ mẫu bệnh phẩm để so sánh với phẫu thuật cắt bỏ.
Kỹ thuật sinh thiết vú chân không VABB có vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý tuyến vú. Hiện nay, phương pháp này đang được ứng dụng rộng rãi bởi:
Kỹ thuật sinh thiết vú có hỗ trợ chân không dù có nhiều ưu điểm trong chẩn đoán – điều trị các bệnh lý tuyến vú nhưng phương pháp này vẫn còn một số rủi ro như chảy máu hoặc đau trong quá trình thực hiện cũng như đau sau thủ thuật, tụ máu. Tuy nhiên, tình trạng xuất huyết có thể được kiểm soát bằng cách đè ép và nghỉ ngơi tại giường sau khi làm sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không VABB. (2)
Bệnh nhân sẽ được xét nghiệm máu để kiểm tra chức năng đông-cầm máu bình thường, hỏi kỹ tiền sử dị ứng thuốc tê. Ngoài ra, không cần chuẩn bị gì đặc biệt.
Người bệnh cần ăn uống đầy đủ trước khi thực hiện thủ thuật sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không. Những thuốc dùng hàng ngày (thuốc cho các bệnh lý tim mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường…) vẫn có thể tiếp tục sử dụng. Tuy nhiên, trong trường hợp người bệnh đang dùng thuốc kháng đông, cần phải ngưng trước khi thực hiện thủ thuật. Nên thông báo với bác sĩ về các loại thuốc đang sử dụng để được tư vấn có cần ngưng dùng thuốc hay không. (3)
Bác sĩ và điều dưỡng sẽ cung cấp thông tin về thủ thuật, đồng thời yêu cầu người bệnh ký vào phiếu đồng ý thực hiện. Đây cũng là thời điểm giải đáp các thắc mắc của người bệnh.
Kỹ thuật sinh thiết có hỗ trợ hút chân không. sẽ được thực hiện trong phòng thủ thuật (của siêu âm hoặc nhũ ảnh). Bác sĩ sẽ tiến hành vô khuẩn vị trí làm thủ thuật. Với phương pháp VABB, người bệnh sẽ được sinh thiết với phương pháp vô cảm gây tê tại chỗ, điều này đồng nghĩa với việc người bệnh vẫn tỉnh táo, nhưng sẽ không có cảm giác tại vị trí sinh thiết.
Bác sĩ sẽ đưa kim sinh thiết vào vị trí cần lấy mẫu (kích thước lỗ kim trên da khoảng < 5mm, cỡ hạt đậu xanh). Kim sinh thiết sẽ nối với máy hút chân không, tiến hành cắt từng lát và máy hút chân không sẽ hút các lõi mô tổn thương ra ngoài.
Sau khi thực hiện thủ thuật, bệnh nhân sẽ được băng ép tại vị trí sinh thiết, nghỉ ngơi và ra về sau 1 giờ. Không cần ở lại viện để theo dõi.
Cần lưu ý tránh vận động nhiều hay bê vác trong 48 giờ đầu sau khi làm sinh thiết để tránh nguy cơ chảy máu. Người bệnh có thể quay trở lại làm việc nhẹ nhàng vào ngày tiếp theo.
Ngoài ra, có thể sử dụng paracetamol để giảm đau trong trường hợp người bệnh cảm thấy vú đau hoặc căng tức. Mặc áo ngực không gọng có thể giúp người bệnh cảm thấy bớt khó chịu hơn.
Điều dưỡng sẽ hướng dẫn cho người bệnh cách để theo dõi vị trí sinh thiết cũng như phần băng ép trên da.
Sau khi thực hiện phương pháp VABB, có thể thấy một vài vùng bầm máu dưới da. Điều này là hoàn toàn bình thường và sẽ giảm dần trong khoảng từ 1 đến 2 tuần.
Sinh thiết vú có hỗ trợ chân không VABB có đau không là điều mà nhiều người bệnh quan tâm. Phương pháp VABB có gây đau sau thủ thuật nhưng chỉ âm ỉ, không đáng kể. Còn trong quá trình thực hiện, người bệnh được gây tê nên không có cảm giác đau nên không cần phải quá lo lắng.
Sinh thiết lõi kim ra đời trước nhưng kỹ thuật sinh thiết có hỗ trợ hút chân không hiện nay đang phát triển mạnh mẽ. Thông thường, phương pháp VABB chỉ cần đưa kim qua da một lần và quá trình cắt-hút diễn ra liên tục cho đến khi kết thúc, khác với sinh thiết lõi kim là kim sẽ rút ra và đưa vào nhiều lần để lấy từng lõi mô ra ngoài. Do đó, bệnh nhân sẽ bớt tâm lý lo lắng và sợ hãi. Số lượng mẫu mô lấy ra từ VABB nhiều hơn so với sinh thiết lõi kim, do đó kết quả mô bệnh học sẽ chính xác hơn.
Phương pháp sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không có mức độ xâm lấn thấp, người bệnh có thể ra về ngay trong ngày mà không cần nghỉ ngơi hay đợi phục hồi. Một số biến chứng nhỏ như đau, bầm,… tại vị trí sinh thiết cũng thường chỉ kéo dài trong vài ngày sau sinh thiết.
Chi phí sinh thiết vú hỗ trợ chân không VABB có tốn kém không là điều nhiều người bệnh quan tâm. Phần chi phí này sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng trường hợp do:
Hiện nay, phương pháp VABB ngày càng phổ biến và được ứng dụng ở các bệnh viện, cơ sở y tế. Tuy nhiên, đây là một thủ thuật có xâm lấn nên người bệnh nên tìm đến các bệnh viện, cơ sở y tế uy tín để hạn chế tối đa các biến chứng có thể xảy ra.
Người bệnh khi nghi ngờ các bất thường sờ thấy được ở vú và cần sinh thiết có thể đăng ký tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM. Bác sĩ lâm sàng sẽ tiến hành thăm khám và đưa ra chỉ định sinh thiết vú nếu cần.
Trung tâm Chẩn đoán Hình ảnh & Điện quang Can thiệp, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh quy tụ đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, giỏi chuyên môn trong lĩnh vực sinh thiết. Các bác sĩ tại đây luôn tận tâm chu đáo với người bệnh. Ngoài ra, Trung tâm còn đầu tư máy VABB và các loại máy móc hiện đại cũng như cơ sở vật chất khang trang, quy trình thực hiện nhanh chóng, chi phí tiết kiệm, hiệu quả tối đa, giúp tối ưu quá trình khám và điều trị bệnh.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Nhìn chung, phương pháp sinh thiết vú có hỗ trợ hút chân không VABB là một kỹ thuật lấy mẫu đáng tin cậy, ít biến chứng, tương đối dễ thực hiện và có thể giúp bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn so với phẫu thuật. Phương pháp VABB cũng giúp lấy được lượng mẫu lớn hơn, cho kết quả chẩn đoán chính xác.
