Hiểu rõ bị viêm dạ dày nên ăn món gì là một phần không thể thiếu khi xây dựng phác đồ điều trị khoa học dành cho người mắc bệnh viêm dạ dày. Vậy, người bị viêm dạ dày nên ăn món gì để cải thiện triệu chứng đau rát, khó tiêu và hỗ trợ quá trình hồi phục?
Khi dạ dày bị viêm đồng nghĩa với tình trạng lớp niêm mạc dạ dày đang bị tổn thương nên rất dễ bị kích ứng bởi các yếu tố từ bên ngoài, đặc biệt là thực phẩm. Một chế độ ăn không phù hợp có thể kích thích tiết axit dịch vị quá mức, làm tổn thương thêm vùng viêm, từ đó gây đau bụng, đầy hơi, khó tiêu, thậm chí dẫn đến loét hoặc xuất huyết dạ dày nếu tình trạng viêm kéo dài.
Ngược lại, ăn uống đúng cách giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa, làm dịu niêm mạc và hỗ trợ quá trình phục hồi hiệu quả hơn. Vì vậy, trong quá trình điều trị, nhiều người bệnh thắc mắc bị viêm dạ dày nên ăn món gì để vừa đảm bảo dinh dưỡng, vừa hạn chế kích ứng dạ dày.
Dưới đây là các nguyên tắc dinh dưỡng quan trọng, đặc biệt hữu ích cho những ai đang băn khoăn bị viêm dạ dày nên ăn món gì để hạn chế làm bệnh nặng thêm:
Bị viêm dạ dày nên ăn món gì khi hệ tiêu hóa đang yếu? Cơm mềm và cháo trắng là lựa chọn đơn giản mà hiệu quả do chứa nhiều tinh bột hấp thụ nhanh (hay còn gọi là tinh bột trắng) – loại tinh bột dễ tiêu hóa và không gây kích ứng. Đặc biệt, cháo có độ lỏng vừa phải giúp làm dịu dạ dày, tránh tạo áp lực co bóp mạnh. Ngoài ra, cháo ấm còn giúp kích thích lưu thông máu tại vùng niêm mạc, hỗ trợ ổ viêm nhanh hồi phục hơn.
Bị viêm dạ dày nên ăn món gì để giảm đau và bảo vệ niêm mạc? Khoai lang và khoai tây luộc là lựa chọn hợp lý nhờ kết cấu mềm, ít chất béo nên dễ tiêu hóa, không tạo áp lực lên thành dạ dày. Cả hai loại củ này cũng chứa nhiều chất xơ hòa tan như pectin – có khả năng tạo thành lớp gel nhớt trong môi trường tiêu hóa – giúp bao phủ niêm mạc, giảm ma sát, hạn chế kích ứng và thúc đẩy quá trình phục hồi.
Đồng thời, cả khoai lang và khoai tây còn cung cấp một lượng nhỏ vitamin A, C và polyphenols. Đây đều là những chất chống oxy hóa hỗ trợ phục hồi tổn thương ở biểu mô dạ dày, giúp ổ viêm mau lành.
Cá hấp và ức gà luộc là nguồn protein chất lượng cao, cung cấp đầy đủ 9 loại axit amin thiết yếu – “nguyên liệu” cần thiết để cơ thể tái tạo và chữa lành biểu mô dạ dày. Ngoài ra, cả hai loại thịt này đều chứa ít chất béo bão hòa nên dễ tiêu hóa, phù hợp khi dạ dày đang viêm.
Trong cá còn chứa omega-3, đặc biệt là EPA và DHA, giúp giảm viêm và bảo vệ tế bào niêm mạc khỏi tổn thương do axit dạ dày. Trong đó, ức gà (bỏ da) tuy giàu đạm nhưng không kích thích dạ dày tăng tiết dịch vị quá mức như thịt đỏ. Do đó, cá và gà đều là lựa chọn tối ưu khi chưa biết bị viêm dạ dày nên ăn món gì để bổ sung protein mà không gây kích ứng.
Lòng đỏ trứng chứa nhiều protein chứa một loại kháng thể miễn dịch hàm lượng cao, giúp ức chế vi khuẩn gây bệnh viêm dạ dày do Helicobacter pylori (HP). Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), protein từ trứng là loại protein dễ tiêu hóa nhất đến từ thực phẩm tự nhiên, với tỉ lệ hấp thụ cao lên tới 97%, thay vì 94% như protein đến từ thịt nạc gia súc/gia cầm. Lòng trắng trứng chứa vitamin A, D, E và kẽm – các vi chất quan trọng trong quá trình tái tạo mô và các tế bào niêm mạc.
Trứng hấp hoặc luộc chín sẽ mềm, dễ tiêu và không gây kích ứng hơn so với trứng chiên. Đối với các bậc cha mẹ đang phân vân chưa biết bị viêm dạ dày nên ăn món gì, trứng hấp/luộc là một lựa chọn lý tưởng, vừa giàu dinh dưỡng vừa dễ tiêu hóa.
Bị viêm dạ dày nên ăn món gì khi cần một nguồn đạm thực vật lành tính? Đậu hũ mềm là lựa chọn phù hợp, bởi đây là nguồn protein thực vật hiếm hoi chứa đủ 9 loại axit amin thiết yếu mà cơ thể không thể tự tổng hợp, tương tự như protein đến từ đạm động vật, hỗ trợ cơ thể phục hồi tối ưu.
Đậu hũ cũng chứa isoflavone (hợp chất thuộc nhóm flavonoid) có khả năng chống viêm, chống oxy hóa và hỗ trợ bảo vệ niêm mạc dạ dày. Ngoài ra, đậu hũ khi được chế biến đúng cách (hấp, xào, nấu canh) còn có kết cấu mềm, phù hợp với hệ tiêu hóa đang yếu.
Rau củ được nấu chín kỹ giúp kết cấu trở nên mềm, dễ tiêu và ít gây cọ xát lên niêm mạc đang viêm, từ đó hạn chế tình trạng đau rát dạ dày sau khi ăn. Một số loại rau củ như cà rốt, bí đỏ, cải bó xôi, khoai mỡ, khoai lang… còn giàu beta-carotene (tiền chất của vitamin A), vitamin C và flavonoid, có tác dụng chống viêm, tăng cường bảo vệ biểu mô dạ dày và hỗ trợ làm lành mô tổn thương.
Việc chế biến dưới dạng súp/ canh còn giúp cơ thể bổ sung nước, làm dịu axit dịch vị và dễ hấp thu dinh dưỡng hơn. Do đó, trả lời câu hỏi bị viêm dạ dày nên ăn món gì, đây là nhóm thực phẩm không nên bỏ qua.
Chuối chín giàu chất xơ hòa tan (pectin), có khả năng tạo lớp gel nhầy giúp bao phủ niêm mạc, giảm ma sát và kích ứng khi dạ dày co bóp. Ngoài ra, chuối còn chứa nhiều muối kali – khoáng chất giúp trung hòa axit dịch vị, hỗ trợ làm dịu cơn đau rát dạ dày.
Thịt chuối mềm nên dễ tiêu, thích hợp dùng làm món ăn nhẹ hoặc ăn giữa các bữa chính. Đây là lựa chọn lý tưởng nếu bạn đang băn khoăn bị viêm dạ dày nên ăn món gì vừa nhẹ bụng vừa giàu dinh dưỡng.
Viêm dạ dày nên ăn món gì để hỗ trợ tiêu hóa và giảm viêm? Đu đủ chín là một trong những trái cây phù hợp nhờ chứa papain – enzyme giúp phân giải protein thành dạng dễ hấp thu, từ đó giảm áp lực tiêu hóa protein lên dạ dày. Ngoài ra, đu đủ còn giàu beta-caroten, vitamin C và flavonoid, có tác dụng chống oxy hóa, hỗ trợ phục hồi niêm mạc đang bị tổn thương. Đặc biệt, đu đủ có độ pH trung tính, giúp dạ dày ổn định hơn sau mỗi bữa ăn.
Nghệ chứa curcumin – hoạt chất đã được chứng minh có khả năng chống viêm mạnh mẽ, thúc đẩy quá trình tái tạo biểu mô dạ dày, đồng thời hỗ trợ giảm tiết axit dịch vị. Mặt khác, curcumin còn giúp ức chế vi khuẩn HP – một trong những tác nhân phổ biến gây viêm dạ dày (3, 4). Nếu đang tìm hiểu bị viêm dạ dày nên ăn món gì để hỗ trợ điều trị từ bên trong, nghệ là thành phần đáng cân nhắc.
Mật ong chứa glucose oxidase – enzyme xúc tác quá trình oxy hóa đường glucose, tạo ra hydrogen peroxide (H2 O2) – hợp chất có đặc tính kháng khuẩn tự nhiên. Theo nghiên cứu, tiêu thụ mật ong nồng độ 10-20% có thể hỗ trợ ức chế sự phát triển của vi khuẩn HP.
Mật ong cũng có độ nhớt cao, giúp phủ một lớp bảo vệ trên bề mặt niêm mạc dạ dày, giảm cảm giác rát và ngăn axit tiếp xúc trực tiếp với vùng viêm. Với đặc tính kháng khuẩn và bảo vệ niêm mạc hiệu quả, mật ong là gợi ý hữu ích, giúp trả lời câu hỏi viêm dạ dày nên ăn món gì để hỗ trợ cơ thể phục hồi tối ưu.
Sữa chua không đường cung cấp probiotic – vi khuẩn có lợi giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và tăng cường miễn dịch toàn thân, từ đó gián tiếp hỗ trợ phục hồi viêm nhiễm ở dạ dày. Những loại probiotic có lợi cho tiêu hóa như Streptococcus, Bifidobacterium, Lactobacillus, Lactococcus, Leuconostoc… còn góp phần ức chế sự phát triển của vi khuẩn HP, từ đó cải thiện tình trạng viêm mạn tính (6).
Ngoài ra, nhờ kết cấu mịn và độ pH gần trung tính, sữa chua ít gây kích ứng niêm mạc. Nếu đang cân nhắc viêm dạ dày nên ăn món gì để vừa tiêu hóa tốt vừa hỗ trợ miễn dịch, sữa chua không đường là lựa chọn đáng cân nhắc.
Trà gừng là lựa chọn tự nhiên có thể hỗ trợ giảm viêm đáng kể. Nhờ chứa gingerol và shogaol – hai hoạt chất có đặc tính chống viêm, tiêu thụ trà gừng có thể hỗ trợ niêm mạc phục hồi tối ưu (7). Ngoài ra, tiêu thụ trà gừng ấm còn giúp kích thích tiêu hóa, giảm cảm giác buồn nôn, đặc biệt thích hợp sau bữa ăn. Tuy nhiên, nên dùng với lượng vừa phải và không uống khi bụng quá đói để tránh kích ứng ngược.
Bên cạnh việc tìm hiểu viêm dạ dày nên ăn món gì để hỗ trợ phục hồi, người bệnh cũng cần lưu ý kiêng những thực phẩm có thể kích thích tiết axit, gây viêm loét hoặc làm tổn thương thêm niêm mạc, chẳng hạn như:
Để chăm sóc sức khỏe dạ dày một cách toàn diện, ngoài việc tìm hiểu viêm dạ dày nên ăn món gì, điều chỉnh chế độ sinh hoạt cũng đóng vai trò quan trọng. Dưới đây là một số khuyến nghị hữu ích, giúp giảm kích ứng, hỗ trợ hồi phục và ngăn ngừa bệnh tái phát:
Hiểu rõ viêm dạ dày nên ăn món gì chỉ là bước đầu trong hành trình kiểm soát bệnh. Để xây dựng thực đơn chuẩn y khoa, phù hợp thể trạng và hỗ trợ phục hồi niêm mạc dạ dày, bạn cần chuyên gia đồng hành. Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, đội ngũ bác sĩ Tiêu hóa và chuyên gia Dinh dưỡng sẽ thiết kế chế độ ăn cá nhân hóa, kết hợp theo dõi lâm sàng giúp giảm đau, ngừa tái phát hiệu quả. Đặt lịch khám ngay hôm nay để dạ dày khỏe, ăn ngon mỗi ngày!
Để đặt lịch thăm khám và điều trị tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tóm lại, hiểu rõ bị viêm dạ dày nên ăn món gì đóng vai trò quan trọng trong quá trình kiểm soát triệu chứng và phục hồi niêm mạc. Tuy nhiên, mỗi người có nhu cầu dinh dưỡng và mức độ viêm nhiễm khác nhau. Vì thế, người bệnh cần kết hợp thăm khám chuyên sâu để được tư vấn cụ thể, điều trị hiệu quả và phòng ngừa tái phát lâu dài.
