Ung thư hạch bạch huyết sống được bao lâu? Tiên lượng từng giai đoạn

Ung thư hạch bạch huyết (lymphoma) thường có tiên lượng tốt với tỷ lệ sống cao. Người mắc ung thư hạch bạch huyết sống được bao lâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại giải phẫu bệnh, mức độ đáp ứng điều trị, tổng trạng người bệnh và bệnh nền kết hợp. Trong bài viết này, cùng tìm hiểu ung thư hạch bạch huyết sống được bao lâu và tiên lượng của từng giai đoạn qua chia sẻ của bác sĩ CKII Nguyễn Trần Anh Thư, khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Hiểu về cách tính tỷ lệ sống sót sau 5 năm ung thư

Tỷ lệ sống sau 5 năm ung thư được tính từ khi người bệnh được chẩn đoán mắc ung thư lần đầu tiên. Sống sau 5 năm không có nghĩa người bệnh chắc chắn tử vong sau khoảng thời gian này, đây chỉ được xem như cột mốc đánh dấu thời gian sống của người bệnh sau khi điều trị ung thư. Người bệnh sống trên 5 năm từ sau khi được chẩn đoán ung thư được xem như điều trị thành công.

Ngoài 5 năm, còn một số cột mốc theo dõi thời gian sống phổ biến khác là 1 năm và 10 năm. Với một số người bệnh, ung thư có thể không tái phát sau điều trị, với số khác, ung thư thường tái phát sau một khoảng thời gian. Vì thế, bác sĩ cần có những cột mốc để đánh giá khả năng sống của người bệnh ung thư chính xác hơn qua từng giai đoạn (như 1, 5, 10 năm). (1)

Thời gian sống của người bệnh thường đi kèm với giai đoạn được chẩn đoán lần đầu tiên. Theo phân loại Ann Arbor, bệnh ung thư hạch bạch huyết chia thành 4 giai đoạn, tùy theo số vùng hạch và cơ quan ảnh hưởng.

• Giai đoạn 1(I): Giai đoạn sớm nhất, ung thư chỉ mới xuất hiện tại một vị trí hạch bạch huyết hay một cơ quan ngoài hạch.
• Giai đoạn 2(II): Ung thư đã bắt đầu xâm lấn hai vị trí hạch hoặc hai cơ quan cùng bên cơ hoành.
• Giai đoạn 3(III): Ung thư đã lan vào hạch bạch huyết hoặc cơ quan ở hai bên cơ hoành.
• Giai đoạn 4(IV): Ung thư đã xâm lấn đến nhiều hơn hai cơ quan trong cơ thể (gan, lách, ống tiêu hóa, phổi, tuỷ xương,…).

Ung thư hạch bạch huyết sống được bao lâu?

Ung thư hạch bạch huyết sống được bao lâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giai đoạn bệnh, loại ung thư, tình trạng sức khỏe, bệnh kèm theo… Hãy cùng tìm hiểu tiên lượng sống của bệnh ung thư hạch bạch huyết sống ở hai dạng chính: u lympho Hodgkin và u lympho không Hodgkin.

1. U lympho không Hodgkin sống được bao lâu?

Theo thống kê của dữ liệu của Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế và Chương trình Giám sát, Dịch tễ học và Kết quả cuối cùng (SEER) thuộc Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ năm 2024, tỷ lệ sống sau 5 năm của người mắc u lympho không Hodgkin như sau: (2)

• Giai đoạn I: 87,0%.
• Giai đoạn II: 78,9%.
• Giai đoạn III: 73,6%.
• Giai đoạn IV: 64,2%.
• Tỷ lệ sống trung bình: 74,3%.

Khoảng 55% người mắc u lympho không Hodgkin sống hơn 10 năm từ khi được chẩn đoán. (3)

2. U lympho Hodgkin sống được bao lâu?

U lympho Hodgkin thường xuất hiện ở người từ 20-40 tuổi, được phân biệt với u không Hodgkin nhờ sự xuất hiện của tế bào Reed-Sternberg trong mẫu bệnh phẩm. Khoảng một nửa ca mắc u lympho Hodgkin có liên quan đến virus Epstein-Barr (EBV). Nhìn chung, tỷ lệ sống của u lympho Hodgkin cao hơn dạng u lympho không Hodgkin. Cũng theo dữ liệu SEER năm 2024, tỷ lệ sống sau 5 năm của người bệnh ung thư hạch Hodgkin như sau: (4)

• Giai đoạn I: 92,0%.
• Giai đoạn II: 94,8%.
• Giai đoạn III: 87,1%.
• Giai đoạn IV: 81,2%.
• Tỷ lệ sống trung bình: 88,9%.

Khoảng 75% người mắc u lympho Hodgkin sống được hơn 10 năm. (3)

Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ sống sót của người bệnh ung thư hạch bạch huyết

Ung thư hạch bạch huyết sống được bao lâu phụ thuộc vào các yếu tố như: vị trí hạch trong cơ thể, giai đoạn, dạng mô bệnh học, tổng trạng của người bệnh, bệnh nền kết hợp.

Đối với u lympho không Hodgkin, bác sĩ có thể dùng chỉ số tiên lượng quốc tế (International Prognostic Index – IPI) để đánh giá tiên lượng sống của người bệnh. Chỉ số này có 5 tiêu chí chính: (5)

• Người bệnh trên 60 tuổi.
• Bệnh ở giai đoạn III hoặc IV.
• Ung thư xuất hiện ở hai cơ quan ngoài hệ bạch huyết trở lên.
• Chỉ số hoạt động cơ thể (Performance status): Người bệnh phải được giúp đỡ trong sinh hoạt hàng ngày.
• Nồng độ LDH (Lactate Dehydrogenase) cao. Đây là enzyme có chức năng chuyển hóa glucose trong cơ thể thành năng lượng.

Mỗi tiêu chí được tính 1 điểm, người bệnh càng có nhiều tiêu chí, tiên lượng sống càng thấp, được chia thành 4 nhóm nguy cơ với mức độ tăng dần.

Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh ung thư hạch bạch huyết

Người bệnh ung thư hạch bạch huyết sống được bao lâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có tổng trạng của người bệnh. Vì thế, cần xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp người bệnh cải thiện sức khỏe, cung cấp năng lượng cho cơ thể hồi phục trong và sau điều trị. Dưới đây là lưu ý về dinh dưỡng cho người mắc ung thư hạch bạch huyết:

• Cung cấp đầy đủ chất đạm (protein), chất béo (lipid) và tinh bột (carbohydrate) trong bữa ăn hàng ngày.
• Bổ sung thêm vitamin, khoáng chất bằng thực phẩm như vitamin C, D, B,… cùng các khoáng chất như canxi, magie, kẽm,… giúp cơ thể khỏe mạnh, hạn chế các tác dụng phụ do điều trị ung thư.
• Không uống rượu bia, hút thuốc.
• Uống đủ nước (khoảng 2 lít/ngày).
• Hạn chế đồ ăn chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ, chế biến ở nhiệt độ cao như đồ nướng, xào, chiên.

Ngoài ra, người bệnh nên giữ một tinh thần lạc quan, kết hợp tập thể dục, vận động để tăng sức khỏe và thúc đẩy trao đổi chất trong cơ thể.

Khám tầm soát phát hiện ung thư hạch bạch huyết giai đoạn sớm

Hiện nay, không có chương trình tầm soát ung thư hạch bạch huyết nào được triển khai. Tuy nhiên, người bệnh nên khám bệnh khi xuất hiện các triệu chứng:

• Xuất hiện hạch hoặc sờ thấy u sưng to ở các vị trí nhiều hạch bạch huyết như nách, cổ, bẹn, amidan,…
• Khối u gây đau, khó chịu.
• Sốt, sụt cân, mệt mỏi, ngứa, đổ mồ hôi đêm, chán ăn không rõ nguyên nhân.

Một số phương pháp phổ biến được dùng chẩn đoán ung thư hạch bạch huyết gồm:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ khai thác bệnh sử của người bệnh và gia đình, đánh giá khối hạch (vị trí, số lượng, tính chất, còn di động hay dính chắc).
• Sinh thiết hạch: Bác sĩ sẽ lấy trọn hạch hoặc tổn thương nghi ngờ (mẫu bệnh phẩm) để xét nghiệm giải phẫu bệnh và hóa mô miễn dịch, xác định loại bệnh ung thư hạch bạch huyết.
• Chẩn đoán hình ảnh: Tùy vào tình trạng người bệnh, bác sĩ có thể dùng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như MRI, CT scan, tốt nhất là PET/CT, để đánh giá vị trí, mức độ phát triển và xâm lấn của ung thư.
• Xét nghiệm tủy xương: Đây là phương pháp tiến hành sinh thiết hoặc chọc hút tủy xương để xác định sự tồn tại của tế bào u lympho không Hodgkin xâm nhập tủy.

Trên đây là bài viết giải đáp chi tiết “Ung thư hạch bạch huyết sống được bao lâu? Tiên lượng từng giai đoạn”. Nhìn chung, ung thư hạch bạch huyết không phổ biến và thường có tiên lượng tốt nếu được điều trị kịp thời.