“Ăn nhiều cho con khỏe”, “ăn nhiều cho con bú”… là quan niệm khiến nhiều bà mẹ bỗng chốc tăng 10 – 25kg từ khi mang thai đến lúc sinh con. Đáng lo ngại, sau khi tăng cân, rất nhiều bà mẹ không thể trở lại mức cân nặng ban đầu.
Chị Q.T. (30 tuổi, TP.HCM) tăng 25kg từ khi mang thai con đầu lòng. Vì quan niệm “ăn nhiều cho con khỏe”, sinh con xong lại liên tục ăn đồ bổ dưỡng để có sữa cho con bú, cho đến khi con được 2 tuổi mà cân nặng của chị T. vẫn trên ngưỡng 75kg. “Tôi vốn dĩ chỉ có 1m55 thôi, cai sữa cho con rồi mà cân nặng không giảm khiến tôi bị ám ảnh với ngoại hình, lúc nào cũng thấy mình như hình vuông. Quần áo đẹp không dám mặc, không tự tin khi bước chân ra ngoài đường”, chị T. chia sẻ.
Sau giai đoạn cho con bú, chị đăng ký các gói tập gym cường độ cao với huấn luyện viên riêng. Thế nhưng tập 3 bữa, chị bị ngất vì không đủ sức khỏe, buộc phải bỏ giữa chừng. Chị cũng tự giảm cân bằng chế độ ăn ít chất bột đường, tăng chất đạm. Một ngày, chị ăn chưa đến nửa chén cơm, ăn nhiều thịt heo nạc, thịt bò, cá, trứng, sữa… giảm được 3kg nhưng mặt sạm đi, thiếu sức sống, không còn sức làm việc và chăm con.
Cũng giống chị T., chị L.N. (36 tuổi, Long An) không dám soi gương lâu từ khi sinh con thứ hai. Vốn có dáng người mảnh mai, chị tăng liền 20kg sau khi làm thụ tinh ống nghiệm để có con. Ba năm sau sinh, chị không dám soi gương lâu, vì “Tôi vốn rất tự hào về vóc dáng của mình, nhưng sinh xong mấy năm mà vẫn nặng 78 kg khiến tôi thất vọng về bản thân rất nhiều”.
Chị cũng muốn tìm đến một số cách giảm cân nhưng lại sợ ảnh hưởng sức khỏe, không đủ sức để chăm con nhỏ nên không dám thực hiện. Vòng luẩn quẩn khiến chị càng ngày càng u uất, dễ bực bội, cáu gắt.
Được người nhà động viên, chị T,. chị N. đã đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh với hy vọng vừa lấy lại vóc dáng vừa giữ được sức khỏe.
Kết quả xét nghiệm chuyên sâu, siêu âm, đo Inbody tại Tâm Anh ghi nhận, lượng mỡ chiếm 44,7% cơ thể, riêng mỡ nội tạng là 147.1 cm2, chỉ số BMI 31.2 kg/m2, béo phì độ 2. Các bác sĩ lên liệu trình điều trị đơn giản, dễ thực hiện để phù hợp cho chị vốn không đủ sức vận động, không cần ăn kiêng để chị đủ sức khỏe chăm con… kết hợp dùng thuốc.
Với tổng chi phí điều trị khoảng 20 triệu đồng, chị đã giảm 15kg trong 3 tháng, vòng bụng, bắp tay, bắp chân, đùi… thon lại, không gặp tình trạng thiếu ngủ, mệt mỏi, rụng tóc, sạm da… như các phương pháp giảm cân trước đây.
“Cơ thể nhẹ đi, bớt ì ạch, xinh đẹp hơn nên vui nhiều hơn”, chị T. chia sẻ.
Chị N. cũng được xây dựng liệu trình giảm cân cá thể hóa, kết hợp dinh dưỡng, vận động hợp lý và sử dụng thuốc, trong 1 tháng chị đã giảm gần 5kg. Hai người bệnh tiếp tục duy trình liệu trình giảm cân với mong muốn trở về mức 50-55kg.
Bác sĩ CKI Võ Trần Nguyên Duy, cho biết cho biết phụ nữ khi mang thai tăng trung bình từ 12 – 15kg; thậm chí nhiều người có thể tăng tới 30-40kg tùy cơ địa, do nội tiết tố thay đổi ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, tạo cảm giác thèm ăn cũng như tâm lý ăn nhiều đáp ứng cho thai nhi phát triển. Khi bé chào đời, cân nặng của mẹ bầu vẫn khó giảm do hormone còn tác động đến cân nặng.
Thế nhưng, sau 6 – 12 tháng khi bé đã hết bú mẹ, nhiều phụ nữ sau sinh vẫn không thể giảm cân. Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này do sau sinh như căng thẳng, thiếu ngủ, stress, trầm cảm sau sinh… Chính hormone căng thẳng thúc đẩy quá trình tăng cân.
Mặt khác, mẹ bầu thiếu thời gian vận động, ăn uống không hợp lý, hoặc không thay đổi được tâm lý, thói quen ăn nhiều như lúc mang thai để có sữa cho con bú, nhất là phụ nữ thành thị thường tự chăm sóc bản thân… Tăng cân dẫn đến thừa cân gây rối loạn chuyển hóa, người bệnh dễ có cảm giác đói, thèm ăn hơn, lại càng tăng cân.
Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) thông tin khoảng 75% phụ nữ không thể trở lại mức cân nặng ban đầu sau 1 năm sinh con. Các dữ liệu từ những nghiên cứu trước cũng cho thấy mẹ bỉm giữ lại trung bình khoảng 1,56 – 4,1 kg tại thời điểm 6 tháng sau sinh và 0,5–1 kg trong năm đầu sau sinh.
Những bằng chứng gần đây chỉ ra rằng việc giữ cân quá mức trong thời kỳ sinh nở có liên quan đến nguy cơ cao phát triển các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho mẹ, như bệnh tim mạch, hội chứng chuyển hóa, và béo phì kéo dài về sau. Do đó, việc ngăn tình trạng giữ cân quá mức trong giai đoạn mang thai – hậu sản rất quan trọng.
Bác sĩ Duy cho biết thêm, tăng cân sau sinh không chỉ làm cho phụ nữ tự ti về hình thể, vóc dáng mà còn dễ dẫn đến giảm ham muốn tình dục, trầm cảm sau sinh, gia tăng các bệnh nội tiết tố, ảnh hưởng đến kinh nguyện cũng như chu kỳ rụng trứng.
Vì thế, phụ nữ sau sinh nên lưu tâm đến vấn đề cân nặng. Những mẹ sinh thường sau 6 tiếng là có thể bắt đầu vận động nhẹ nhàng, sau 2 ngày có thể đi lại nhẹ nhàng và thay tã cho con. Những mẹ sinh mổ thì việc vận động càng quan trọng hơn để tránh nguy cơ dính ruột và táo bón nên cần tập đi lại càng sớm càng tốt.
1 tháng sau sinh, sản phụ có thể tập luyện những bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga… Cho con bú cũng là một cách đốt cháy calo hiệu quả, tuy nhiên, phụ nữ sau sinh cần nghiên cứu kĩ những loại thực phẩm bổ dưỡng nhưng không thừa chất béo gây tăng cân, cần nghỉ ngơi điều độ, tránh căng thẳng để hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
