TP.HCM- Vợ chồng chị Huyền, 33 tuổi, hiếm muộn sáu năm, bảy lần chuyển phôi thụ tinh trong ống nghiệm không thành công dù mọi kết quả khám sức khỏe sinh sản đều bình thường.

Kết hôn năm 2019, vợ chồng chị Huyền thả tự nhiên để sớm sinh con nhưng không có tin vui. Họ đi khám, các kết quả sức khỏe sinh sản bình thường, không có bệnh lý nền. Vợ chồng ăn nhiều thực phẩm dinh dưỡng, uống thuốc bổ trứng và tinh trùng cũng không hiệu quả. Đầu năm 2024, họ điều trị thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) tại một bệnh viện, chuyển phôi bốn lần thất bại.

Cuối năm 2024, vợ chồng chị Huyền đến điều trị tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM (IVF Tâm Anh TP.HCM), chuyển phôi ba lần không đậu thai. Bác sĩ Lê Xuân Nguyên, cho biết, vợ chồng chị Huyền thuộc trường hợp vô sinh hiếm muộn không rõ nguyên nhân, tỷ lệ khoảng 10%.

Một cặp vợ chồng được chẩn đoán là vô sinh không rõ nguyên nhân sau khi thực hiện đầy đủ các xét nghiệm toàn diện về khả năng sinh sản không ghi nhận bất thường. Bao gồm, ở nữ giới, siêu âm buồng trứng và lòng tử cung bình thường, ống dẫn trứng thông, dự trữ buồng trứng tốt, chu kỳ kinh nguyệt đều đặn, nội soi buồng tử cung không viêm nhiễm, không mắc bệnh lý lạc nội mạc tử cung và các bệnh lý khác.

Ở nam giới xét nghiệm tinh dịch đồ ghi nhận số lượng, độ di động và hình dạng của tinh trùng bình thường; xét nghiệm nồng độ các hormone nam giới tốt; một số trường hợp được chỉ định xét nghiệm di truyền không ghi nhận bất thường.

“Trường hợp xác định được nguyên nhân vô sinh hiếm muộn thường dễ điều trị hơn bởi các phương pháp tập trung, nhắm trúng đích. Với những vợ chồng vô sinh không rõ nguyên nhân, cách duy nhất tăng tỷ lệ thành công là có được phôi tốt và sự linh hoạt trong các phác đồ chuẩn bị niêm mạc tử cung giúp tìm ra hướng điều trị phù hợp nhất cho người bệnh”, bác sĩ Nguyên nói.

Ở chu kỳ IVF tiếp theo, chị Huyền được sử dụng thuốc kích thích buồng trứng với liều lượng nhẹ. Bác sĩ chọc hút, thu được 10 trứng trưởng thành. Chuyên viên phôi học lọc rửa tinh trùng của người chồng, tiêm vào bào tương trứng, thụ tinh trong ống nghiệm và nuôi cấy phôi trong môi trường tối ưu thu được sáu phôi ngày 3.

Toàn bộ phôi được tiếp tục nuôi lên giai đoạn phôi nang ngày 5 thì một nửa số phôi ngừng phát triển. Vợ chồng chị Huyền chỉ có vốn liếng là một phôi ngày 5 chất lượng tốt và hai phôi ngày 6 loại 3 theo kết quả chấm điểm của phần mềm trí tuệ nhân tạo AI.

Chuyên viên phôi học thận trọng trích khoảng 8-10 tế bào ở phần lá nuôi của phôi ngày 5 để phân tích di truyền, kết quả không ghi nhận bất thường.

Bác sĩ Nguyên xem xét kỹ lưỡng các phác đồ chuẩn bị niêm mạc tử cung đủ điều kiện trước đó của người bệnh. Chị Huyền được áp dụng phác đồ bổ sung nội tiết estrogen (thường dưới dạng uống) ngay từ đầu chu kỳ kinh nguyệt với liều từ 4 đến 8 mg/ngày. Khi nội mạc tử cung dày từ 8 mm trở lên và có hình ảnh đẹp (hình hạt cà phê), được cho thêm progesterone dạng đặt âm đạo hàm lượng 90 mg/ngày. Ở lần này, đến giai đoạn bổ sung progesterone, bác sĩ Nguyên chỉ định dạng tiêm, sự khác biệt so với thuốc dạng đặt là liều lượng thấp hơn, chỉ 50 mg/ngày.

Theo nghiên cứu, nhóm bổ sung progesterone dạng đặt âm đạo có tỷ lệ phôi làm tổ cao hơn khoảng 0,5%, do đó thường được áp dụng phổ biến. Tuy nhiên, trường hợp của chị Huyền phương pháp cũ không đạt hiệu quả, bác sĩ quyết định linh hoạt trong phác đồ điều trị giúp cải thiện khả năng đáp ứng của niêm mạc tử cung.

Bác sĩ thường xuyên siêu âm theo dõi niêm mạc tử cung. Khi độ dày đạt 10mm, ở mức lý tưởng, bác sĩ chuyển một phôi ngày 5 chất lượng tốt vào lòng tử cung của chị Huyền giúp đậu thai. Thai kỳ hiện 7 tuần, phát triển khỏe mạnh.

“Sau nhiều năm điều trị, vợ chồng mới lần đầu tiên nghe được tiếng tim thai”, chị Huyền nói.

Theo bác sĩ Nguyên, trường hợp vô sinh hiếm muộn không rõ nguyên nhân như vợ chồng chị Huyền là không hiếm. Tại IVF Tâm Anh, trong hơn 7 năm qua, các bác sĩ tiếp nhận hàng nghìn vợ chồng hiếm muộn thuộc nhóm này, chiếm khoảng 30% lượng bệnh nhân tới khám. Nhiều vợ chồng thường có tâm lý hoang mang, lo lắng bởi không rõ nguyên nhân do đâu, phương pháp điều trị như thế nào.

Tại IVF Tâm Anh, bên cạnh việc ứng dụng những công nghệ cao trong chẩn đoán hình ảnh giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân, nhiều kỹ thuật hiện đại được áp dụng tăng tỷ lệ thành công như ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong nuôi cấy phôi, sinh thiết phôi sàng lọc tiền làm tổ (PGT), các phác đồ chuẩn bị niêm mạc tử cung đủ điều kiện phù hợp nhất với thể trạng của người bệnh…

Bác sĩ Nguyên khuyến cáo, vợ chồng sau kết hôn một năm chưa có thai nên đến khám và điều trị sớm. Trường hợp vô sinh không rõ nguyên nhân không nên quá lo lắng, cần tâm lý vững vàng và kiên trì, tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ giúp tối ưu tỷ lệ thành công.

*Tên người bệnh đã được thay đổi