Bé Minh Châu nuốt nhầm pin cúc áo trong hộp đồ chơi, được gia đình phát hiện kịp thời, đưa đi cấp cứu.

Khi nhập Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, bé Châu vẫn tỉnh táo, không sốt, không khó thở, không nôn, bụng mềm, không chướng, không đau bụng, tim phổi bình thường. Bác sĩ thăm khám, chỉ định các xét nghiệm cần thiết, xác định dị vật đường kính khoảng 2cm nằm trong dạ dày, cần xử trí sớm để ngăn ngừa biến chứng.

Thạc sĩ, bác sĩ nội trú Thân Thị Thùy Linh, khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết, so với những dị vật trơn láng như hạt nhựa hay đồng xu, pin cúc áo gây tổn thương nhanh chóng và để lại di chứng nặng nề hơn nhiều lần. Do pin cúc áo không phải là một dị vật thông thường, khi tiếp xúc với môi trường tiêu hóa, pin có thể gây phản ứng điện hóa, giải phóng kiềm mạnh, làm bỏng và ăn mòn niêm mạc tiêu hóa. Quá trình này dẫn đến hoại tử kiềm, bỏng sâu và ăn mòn niêm mạc. Hậu quả có thể rất nặng nề như thủng thực quản, dạ dày hoặc ruột; hình thành rò khí – thực quản hay rò mạch máu lớn; xuất huyết tiêu hóa; viêm trung thất, viêm phúc mạc, nhiễm trùng nặng, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời.

Bên cạnh đó, một số pin cúc áo cũ hoặc không rõ nguồn gốc có thể chứa kim loại nặng như thủy ngân, chì, cadmium. Các chất này nếu rò rỉ và hấp thu vào máu có thể gây ngộ độc, ảnh hưởng đến hệ thần kinh, tiêu hóa và tim mạch. Những tổn thương do pin còn có thể để lại di chứng lâu dài, điển hình là hẹp thực quản, làm trẻ nuốt nghẹn, ăn uống khó khăn, ảnh hưởng đến sự phát triển và dinh dưỡng về sau.

Theo bác sĩ Linh, để xử trí dị vật đường tiêu hóa ở trẻ em, cần cân nhắc dựa trên loại dị vật, vị trí mắc kẹt và tình trạng toàn thân của bệnh nhi. Với những dị vật nhỏ, không sắc nhọn, ít nguy cơ, trẻ có thể được theo dõi để dị vật tự đào thải qua phân. Tuy nhiên, nếu dị vật nguy hiểm như pin, kim loại sắc hoặc mắc kẹt ở thực quản, dạ dày, giải pháp an toàn là nội soi lấy dị vật. Đây là phương pháp ít xâm lấn, tỷ lệ thành công cao, hạn chế tối đa biến chứng. Trong một số trường hợp nghiêm trọng như thủng hoặc tắc ruột, phẫu thuật có thể được chỉ định.

Trường hợp bé Châu, sau khi hội chẩn chuyên khoa tiêu hóa, các bác sĩ quyết định tiến hành nội soi thực quản – dạ dày để lấy dị vật. Trước thủ thuật, bệnh nhi được nhịn ăn và theo dõi sát tình trạng bụng, hô hấp. Quá trình nội soi diễn ra thuận lợi, viên pin được lấy ra an toàn. Sau can thiệp, trẻ hoàn toàn tỉnh táo, không có triệu chứng bất thường. Bé được chăm sóc dinh dưỡng phù hợp với nhu cầu năng lượng. Bệnh nhi hồi phục tốt, xuất viện chỉ sau một ngày.

Theo bác sĩ Linh, tai nạn nuốt dị vật là tình huống thường gặp ở trẻ từ 1–5 tuổi, do trẻ ở lứa tuổi này còn hiếu động, tò mò và có thói quen đưa vật lạ vào miệng. Khi nuốt phải pin, trẻ có thể ho dai dẳng, khó thở, khàn giọng; chảy nước dãi nhiều và liên tục; buồn nôn hoặc nôn mửa, đôi khi nôn ra máu. Một số trẻ còn có biểu hiện đau bụng ở vùng bụng trên hoặc ngực, bỏ ăn, ăn uống kém và quấy khóc nhiều hơn so với thường ngày.

Bác sĩ khuyến cáo phụ huynh không cho trẻ nhỏ chơi các đồ vật có kích thước nhỏ. Với đồ chơi dành cho trẻ dưới 5 tuổi, đường kính tối thiểu của chi tiết phải trên 5cm để đảm bảo an toàn. Ngoài ra, phụ huynh cần đặc biệt lưu ý giữ pin cúc áo, nam châm và các vật nhỏ khác xa tầm với của trẻ, nên bảo quản trong hộp kín có khóa an toàn để phòng ngừa nguy cơ tai nạn đáng tiếc.

Đồng thời, nên kiểm tra thường xuyên đồ chơi và thiết bị của trẻ để đảm bảo pin được cố định chắc chắn, không dễ dàng tháo lắp. Pin cũ cần được thay mới ngay và vứt bỏ đúng cách. Cha mẹ cũng nên giải thích để trẻ hiểu pin không phải là đồ chơi, tuyệt đối không được đưa vào miệng. Quan sát, giám sát trẻ khi chơi với đồ vật có chứa pin cũng là cách giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ xảy ra tai nạn.

Khi phát hiện hoặc nghi ngờ trẻ nuốt dị vật, phụ huynh không nên tự xử trí tại nhà bằng cách móc họng hay cho ăn uống thêm do có thể khiến dị vật mắc sâu hơn. Trước hết, kiểm tra xem trẻ có đang nghẹn hay sặc không. Nếu trẻ nghẹn, cần thực hiện ngay các biện pháp sơ cứu Heimlich để loại bỏ dị vật, giúp đường thở thông thoáng. Nếu trẻ đang sặc, khuyến khích trẻ ho mạnh để tống dị vật ra ngoài. Không nên kích thích trẻ nôn. Việc nôn có thể khiến pin di chuyển sâu hơn trong đường tiêu hóa và gây tổn thương nặng hơn.

Đồng thời, phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được thăm khám và xử lý kịp thời. Thông báo cho nhân viên y tế biết trẻ đã nuốt pin, cung cấp thông tin cụ thể về loại pin, kích thước và thời điểm nghi ngờ trẻ nuốt.  Sau can thiệp, nếu trẻ xuất hiện các dấu hiệu bất thường như đau bụng, nôn, khó thở, sốt, phụ huynh cần đưa trẻ tái khám ngay.