Chị Cần, 38 tuổi, giảm ham muốn do vùng kín giãn rộng sau sinh, bệnh kéo dài một năm ảnh hưởng đến cuộc sống vợ chồng, được phẫu thuật thu nhỏ.

Chị Cần sinh thường con đầu lòng, bé nặng gần 4 kg. Sau sinh chị không đi khám sàn chậu và không tập bài tập phục hồi vùng cơ này. Hết thời gian ở cữ, chồng muốn gần gũi nhưng chị né tránh. Tình trạng kéo dài khoảng một năm, ảnh hưởng đến hạnh phúc vợ chồng, chị mới đến một bệnh viện khám. Lúc này, bác sĩ khuyên chị tập bài tập Kegel. Sau khoảng ba tháng tập, tình trạng không cải thiện, chị đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

ThS.BS Nguyễn Thị Thanh Tâm, Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, cho biết người bệnh đã bị giãn rộng toàn bộ thành âm đạo. Nguyên nhân do quá trình mang thai, thai nhi phát triển và chuyển xuống vùng khung xương chậu làm giãn toàn bộ cấu trúc cơ sàn chậu. Chị Cần sinh thường, con to làm tăng áp lực, gây tổn thương cơ vùng đáy chậu (tầng sinh môn), từ đó ảnh hưởng chuyển sinh hoạt vợ chồng.

Theo bác sĩ Thanh Tâm, sau sinh ba tháng, phụ nữ có thể dần phục hồi vùng cơ sàn chậu. Tuy nhiên có tới 83% chị em gặp khó khăn trong chuyện chăn gối sau ba tháng sau sinh. Nữ giới thường có tâm lý e ngại, mặc cảm, tự ti, dẫn đến chần chừ không thăm khám, chịu đựng trong thời gian dài khiến tình trạng nặng hơn. Chị Cần là một điển hình, âm đạo giãn rộng sau sinh, cản trở quan hệ vợ chồng.

Âm đạo là một ống cơ mạc có thể co giãn thay đổi kích thước, khác nhau ở mỗi phụ nữ. Bác sĩ Thanh Tâm giải thích, cảm giác vùng này bị giãn rộng không phải do kích thước thay đổi mà là sự kém đàn hồi của thành âm đạo, giảm chất lượng các lớp cơ. Tình trạng này phổ biến ở phụ nữ mang thai và sinh con, lão hóa, giảm nồng độ estrogen, bệnh tật hoặc chấn thương, khiến họ mất tự tin, giảm ham muốn.

Bác sĩ Thanh Tâm cùng êkíp phẫu thuật chỉnh sửa phần dư thừa, lỏng lẻo, khâu thẩm mỹ âm đạo bằng chỉ tự tiêu nhằm làm se khít vùng này, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Sức khỏe hồi phục, chị Cần xuất viện trong ngày, tái khám sau một tuần. Bác sĩ hướng dẫn chị cách chăm sóc, lưu ý tránh làm việc nặng trong 1-2 tuần, không quan hệ vợ chồng đến khi vết thương lành khoảng 4-6 tuần. Ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi tránh táo bón. Ngoài ra, không mặc quần áo bó sát, có thể tập bài tập bổ trợ nếu cần thiết.

Một số yếu tố có thể gây rối loạn chức năng tình dục như số lần sinh, phương pháp sinh, cơ địa phục hồi, căng thẳng, mệt mỏi… Bác sĩ Tâm cho biết ống âm đạo có khả năng bị căng giãn hoặc rách qua các lần sinh thường, nhưng không khuyến cáo phụ nữ sinh mổ vì sinh mổ có nguy cơ biến chứng trong và sau sinh, ảnh hưởng lớn đến thai kỳ tiếp theo do có vết mổ lấy thai cũ trên tử cung.

Bác sĩ khuyên phụ nữ sau sinh 1-3 tháng nên tầm soát các bệnh lý sàn chậu nhằm phát hiện sớm tổn thương, điều trị kịp thời bệnh. Nếu có các biểu hiện như giảm ham muốn, tiểu nhiều, đau khi quan hệ tình dục, vùng kín có khối sa cần đi khám ngay. Phát hiện, điều trị rối loạn sàn chậu sớm, hiệu quả điều trị cao, tiết kiệm chi phí.

Với trường hợp nhẹ, người bệnh được chỉ định điều trị nội khoa, gồm các bài tập sàn chậu như Kegel, bài tập cây cầu, bài tập con mèo, con bò… giúp tăng cường cân cơ vùng chậu, cải thiện chức năng co giãn của âm đạo.

Trường hợp nặng, bác sĩ có thể sử dụng phương pháp phẫu thuật hoặc điều trị bằng laser để thu nhỏ vùng kín. Phẫu thuật có tác dụng lâu dài, song người bệnh có thể chịu đau, vệ sinh kỹ sau mổ, kiêng quan hệ vợ chồng kéo dài. Kỹ thuật điều trị bằng laser ít xâm lấn, không phải nhập viện, nhưng để duy trì hiệu quả người bệnh cần duy trì tập sàn chậu tại nhà, cũng như tái điều trị laser thu nhỏ vùng kín hàng năm.