Tiêm vaccine là một trong những biện pháp phòng ngừa an toàn, hiệu quả và tiết kiệm nhất để bảo vệ sức khỏe trẻ em và người lớn. Tiêm vắc xin không chỉ giúp ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mà còn giảm thiểu nguy cơ biến chứng nặng, tỷ lệ nhập viện và tử vong. Tuy nhiên, nhiều người vẫn thắc mắc tại sao phải tiêm vaccine khi cơ thể đang khỏe mạnh, không có triệu chứng hay dấu hiệu bệnh. Đợi mắc bệnh rồi mới tiêm vaccine có được không? Cùng tìm hiểu lý do tại sao tiêm vaccine khi cơ thể đang khỏe mạnh lại quan trọng trong bài viết sau đây!
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS Bùi Công Sự – Quản lý Y khoa vùng 3 – miền Bắc, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC.
BS Bùi Công Sự – Quản lý Y khoa vùng 3 – miền Bắc, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết: “Khoảng 85 – 95% người được tiêm chủng sẽ có khả năng miễn dịch đặc hiệu, bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ mắc bệnh, nguy cơ tử vong hay di chứng do bệnh gây ra. Một nghiên cứu sắp được công bố trên tạp chí The Lancet cho thấy, trong suốt 50 năm qua (tính đến năm 2024), vaccine đã cứu sống khoảng 154 triệu người, tương đương với 6 triệu người mỗi năm. Đặc biệt, phần lớn những trường hợp được cứu (khoảng 101 triệu người) là trẻ sơ sinh. (1)”
Vaccine là sinh phẩm y tế có tính kháng nguyên, kích thích hệ miễn dịch của cơ thể sản sinh kháng thể đặc hiệu, chủ động chống lại bệnh tật, bảo vệ sức khỏe người được tiêm và cả cộng đồng thông qua khái niệm “miễn dịch cộng đồng”. Vì thế, vaccine được đánh giá là một trong những thành tựu y học vĩ đại nhất của nhân loại, giúp bảo vệ cơ thể khỏi nhiều căn bệnh nguy hiểm. Tuy nhiên, nhiều người vẫn băn khoăn về việc tại sao phải tiêm vaccine khi cơ thể đang khỏe mạnh. Trên thực tế, tiêm vaccine mang lại nhiều lợi ích như:
Tiêm/uống vaccine đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Khi tiêm/uống vaccine, cơ thể được kích thích để sản sinh miễn dịch chủ động, giúp nhận diện và tấn công các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn… Sau khi tiêm/uống, cơ thể sẽ có khả năng bảo vệ khỏi sự xâm nhập của những tác nhân gây bệnh.
Các nghiên cứu cho thấy, khoảng 85 – 95% người được tiêm vaccine sẽ phát triển miễn dịch chủ động đặc hiệu, giúp cơ thể chống lại các bệnh truyền nhiễm như cúm, sởi, bạch hầu, ho gà và nhiều bệnh nguy hiểm khác. Điều này không chỉ bảo vệ cá nhân mà còn đóng góp vào việc bảo vệ cộng đồng, giảm thiểu sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm trong xã hội.
Theo các nghiên cứu và thống kê, tiêm chủng đã giúp ngăn ngừa từ 3,5 – 5 triệu ca tử vong mỗi năm do các bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng như bạch hầu, uốn ván, ho gà, cúm và sởi gây ra (2). Số ca mắc bệnh bại liệt đã giảm từ trên 300.000/năm vào giai đoạn những năm 1980 xuống chỉ còn 358 trường hợp năm 2014.
Tại Hoa Kỳ, việc tiêm vaccine phòng ho gà đã giảm mạnh tỷ lệ mắc bệnh, từ 1 triệu ca vào giai đoạn 1940 – 1945 xuống chỉ còn dưới 3.000 ca mỗi năm vào những năm 1970. Bên cạnh đó, chương trình tiêm vaccine sởi cũng đã mang lại thành tựu vượt bậc, giúp giảm đến 99% số ca mắc bệnh sởi so với trước khi vắc xin được triển khai rộng rãi. (3)
Nhiều bệnh truyền nhiễm có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe như viêm não, liệt cơ, suy tim và thậm chí là tử vong. Tiêm/uống vaccine là biện pháp hiệu quả giúp giảm thiểu nguy cơ mắc những biến chứng này.
Khi được tiêm/uống vaccine, hệ miễn dịch sẽ được huấn luyện để nhận biết và tiêu diệt các mầm bệnh ngay từ khi chúng xâm nhập vào cơ thể, ngăn chặn bệnh phát triển và tránh các biến chứng nghiêm trọng. Đặc biệt, ngay cả khi người đã tiêm vaccine vẫn mắc bệnh, tình trạng bệnh thường nhẹ hơn, không gây ra biến chứng nặng nề và thường tự khỏi nhanh.
Nghiên cứu cho thấy, mỗi mạng sống được cứu nhờ tiêm chủng mang lại trung bình 66 năm sức khỏe, với tổng cộng 10,2 tỷ năm sức khỏe toàn diện trong suốt 50 năm qua. Từ năm 1974 – 2024, tiêm chủng đã góp phần giảm 40% tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh trên toàn cầu và con số này lên đến 52% ở châu Phi. (1)
Trong hơn 50 năm, vaccine đã ngăn ngừa gần 94 triệu ca tử vong do bệnh sởi và giúp cứu sống 5,7 tỷ năm sức khỏe. Đặc biệt, nhờ vaccine bại liệt, hơn 20 triệu người trên thế giới hiện nay vẫn có thể đi lại bình thường, thay vì phải sống với di chứng liệt vĩnh viễn.
Tại sao phải tiêm vắc xin? Tiêm/uống vaccine không chỉ giúp bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, mà còn có thể phòng ngừa một số loại ung thư do virus gây ra. Ví dụ, vaccine phòng ngừa HPV đã được nghiên cứu và sản xuất để phòng ngừa các bệnh ung thư nguy hiểm do HPV gây ra như: ung thư cổ tử cung, ung thư âm đạo, ung thư âm hộ, ung thư hậu môn, ung thư vòm họng. Vắc xin HPV có hiệu quả bảo vệ lên đến trên 90% giúp phòng ngừa các bệnh ung thư do HPV gây ra.
Ngoài ra, vaccine phòng viêm gan B cũng có thể giảm nguy cơ mắc ung thư gan, bệnh có liên quan trực tiếp đến virus viêm gan B. Vaccine viêm gan B tạo miễn dịch phòng bệnh lên đến 95% và đẩy lùi nguy cơ diễn tiến xơ gan, ung thư gan do viêm gan B.
Tại sao phải tiêm vaccine? Tiêm chủng không chỉ là hành động bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng mà còn là một khoản đầu tư thông minh, giúp tiết kiệm chi phí y tế trong dài hạn. Tiêm chủng giúp ngăn ngừa nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, bảo vệ sức khỏe lâu dài và giúp giảm thiểu chi phí điều trị, nhập viện và các chi phí liên quan đến biến chứng.
Khi tỷ lệ tiêm chủng cao, số lượng người mắc bệnh giảm đi đáng kể, giúp giảm tải cho các cơ sở y tế, bệnh viện tiết kiệm chi phí cho xã hội. Ngoài ra, khi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch, cơ thể sẽ khỏe mạnh, không bị bệnh tật sẽ có năng suất lao động cao hơn, đóng góp tích cực vào nền kinh tế.
Ước tính, mỗi 1 đô la chi cho tiêm chủng sẽ tiết kiệm được khoảng 52 đô la cho việc điều trị bệnh ở các nước có thu nhập thấp và trung bình (4). Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính rằng, việc thanh toán bệnh bại liệt đã giúp tiết kiệm khoảng 1,5 tỷ USD (khoảng 38.081.214.600.000 VNĐ) mỗi năm từ chi phí điều trị và phục hồi chức năng.
Tương tự, việc thanh toán bệnh đậu mùa đã giúp giảm được 275 triệu USD (khoảng 6.981.556.010.000 VNĐ) mỗi năm cho chi phí chăm sóc y tế trực tiếp. Theo một nghiên cứu của Viện Y tế Hoa Kỳ, mỗi 1 USD (khoảng 25.000 VNĐ) chi cho vaccine Sởi – Quai bị – Rubella không chỉ bảo vệ sức khỏe cộng đồng mà còn tiết kiệm được tới 21 USD (khoảng 533.137 VNĐ) cho các chi phí y tế liên quan. (5)
Vì sao phải tiêm chủng? Vaccine không chỉ giúp bảo vệ người tiêm chủng khỏi bệnh tật mà còn làm giảm khả năng lây lan bệnh trong cộng đồng. Khi một người được tiêm vaccine, cơ thể sẽ tạo ra miễn dịch chống lại tác nhân gây bệnh, giúp ngăn ngừa bệnh phát triển ngay cả khi tiếp xúc với mầm bệnh. Điều này có nghĩa là những người được tiêm vaccine ít có khả năng lây nhiễm cho người khác, giảm thiểu sự lây lan của bệnh trong cộng đồng.
Thực tế, tiêm vaccine cho một số lượng lớn người trong cộng đồng giúp tạo ra “miễn dịch cộng đồng”, bảo vệ những người chưa thể tiêm hoặc có hệ miễn dịch yếu, không đủ điều kiện để tiêm chủng vaccine. Nhờ đó, tỷ lệ lây nhiễm giảm mạnh, góp phần bảo vệ cả cộng đồng khỏi các dịch bệnh nguy hiểm.
Vì sao phải tiêm phòng? Tiêm vaccine đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra miễn dịch cộng đồng, giúp bảo vệ cả những người chưa thể tiêm vaccine. Khi một số lượng lớn người trong cộng đồng được tiêm vaccine, tỷ lệ mắc bệnh giảm đi đáng kể, từ đó giảm nguy cơ lây lan dịch bệnh. Điều này không chỉ bảo vệ những người đã được tiêm mà còn giúp bảo vệ những người có hệ miễn dịch yếu, như trẻ sơ sinh, người già hoặc những người mắc bệnh nền không thể tiêm vaccine.
Miễn dịch cộng đồng làm giảm sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm và góp phần ngăn chặn sự bùng phát dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe cộng đồng một cách hiệu quả và bền vững.
Không tiêm vaccine có thể gây ra những nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe của cá nhân và cộng đồng. Khi không tiêm vaccine, cơ thể sẽ không được bảo vệ khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Những bệnh này có thể gây ra các biến chứng nặng như viêm não, suy tim, liệt, hoặc thậm chí tử vong.
Ngoài ra, khi không tiêm vaccine, không chỉ làm tăng nguy cơ mắc bệnh cho bản thân mà còn tạo cơ hội cho mầm bệnh lây lan trong cộng đồng, nhất là với những người không thể tiêm vaccine do vấn đề về sức khỏe như trẻ sơ sinh, người già, hay những người có hệ miễn dịch yếu. Điều này có thể dẫn đến sự bùng phát của dịch bệnh, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.
Tiêm vaccine là biện pháp phòng ngừa hiệu quả, không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn góp phần bảo vệ cộng đồng khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tiêm vaccine là hành trình trọn đời, dù là trẻ sơ sinh, trẻ em hay người lớn, việc tiêm vaccine đều mang lại những lợi ích thiết thực, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng và bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Khi trẻ sơ sinh chào đời, trẻ được bảo vệ tạm thời nhờ vào lượng kháng thể nhận được thụ động từ mẹ truyền qua trong suốt quá trình mang thai và qua sữa mẹ ở giai đoạn sơ sinh, đặc biệt nếu mẹ đã tiêm chủng đầy đủ. Lượng kháng thể này giúp trẻ có một hệ miễn dịch ban đầu mạnh mẽ.
Tuy nhiên, lượng kháng thể này không phải là kháng thể chủ động tự thân nên tính sinh miễn dịch kém bền vững, khiến chúng giảm dần theo thời gian và không duy trì lâu dài, trong khi hệ miễn dịch của trẻ vẫn còn non nớt và chưa đủ mạnh để bảo vệ cơ thể khỏi những tác nhân gây bệnh.
Đặc biệt, trẻ sinh non hoặc thiếu tháng có nguy cơ gặp phải nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp như viêm phổi, viêm phế quản, ho gà, sởi… Các bệnh này nếu không được điều trị kịp thời có thể để lại hậu quả nặng nề, ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ và thể chất của trẻ, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.
Vì vậy, việc tiêm vaccine đầy đủ và đúng lịch cho trẻ sơ sinh là cực kỳ quan trọng. Đây là cách hiệu quả nhất để giúp trẻ xây dựng một hàng rào bảo vệ vững chắc, ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh cho trẻ trong những năm tháng đầu đời.
Khi trẻ bước vào giai đoạn phát triển, đặc biệt là trong độ tuổi tiền học đường và khi bắt đầu đi học, trẻ sẽ tiếp xúc nhiều hơn với môi trường xung quanh, bao gồm bạn bè, thầy cô và các bạn đồng trang lứa. Điều này khiến trẻ dễ bị lây nhiễm các loại bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn và virus. Trong bối cảnh này, việc tiêm vaccine cho trẻ em là vô cùng quan trọng, giúp tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể và giảm nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm như cúm, sởi, thủy đậu, viêm não và nhiều bệnh khác.
Không chỉ bảo vệ sức khỏe của trẻ, việc tiêm phòng còn mang lại lợi ích lớn cho cộng đồng. Khi một trẻ được tiêm vaccine, không chỉ trẻ đó được bảo vệ mà còn góp phần bảo vệ những người xung quanh, đặc biệt là những người có hệ miễn dịch yếu. Hơn nữa, tiêm vaccine đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra miễn dịch cộng đồng, giúp hạn chế sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm trong cộng đồng, trường học, từ đó giúp xã hội trở nên an toàn và khỏe mạnh hơn.
Tiêm vaccine không chỉ quan trọng đối với trẻ em mà còn là một yếu tố bảo vệ sức khỏe cần thiết đối với người lớn. Người lớn thường xuyên di chuyển, tiếp xúc với nhiều người và có thể làm các công việc có nguy cơ cao bị lây nhiễm bệnh.
Hơn nữa, những người có hệ miễn dịch suy yếu hoặc mắc các bệnh nền mãn tính như bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) rất dễ gặp phải những biến chứng nghiêm trọng khi mắc bệnh truyền nhiễm. Các bệnh này có thể phát triển nhanh, gây biến chứng nguy hiểm, làm tăng thời gian nhập viện và khó điều trị, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.
Vì vậy, tiêm chủng là biện pháp phòng ngừa quan trọng và hiệu quả nhất giúp bảo vệ người lớn khỏi nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng. Đồng thời, mỗi người cũng cần duy trì một lối sống lành mạnh, có chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập thể dục thường xuyên và kiểm tra sức khỏe định kỳ. Điều này sẽ giúp kiểm soát tốt các bệnh nền, giảm thiểu nguy cơ bệnh tiến triển nặng nếu đồng nhiễm với các bệnh lý khác, từ đó bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện.
Việc tiêm vaccine đúng lịch không chỉ là cách hiệu quả để bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn giúp ngăn ngừa sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm trong cộng đồng. Lý do cần tiêm phòng đúng lịch là:
Hệ thống tiêm chủng VNVC tự hào là đơn vị tiêm vaccine cho trẻ em và người lớn an toàn, uy tín và chất lượng tại Việt Nam, được hàng triệu người dân tin tưởng lựa chọn là địa điểm tiêm ngừa bảo vệ sức khỏe trong suốt nhiều năm qua.
Với hàng trăm trung tâm cao cấp, hiện đại trên cả nước, VNVC sẵn sàng cung ứng đầy đủ, số lượng lớn các loại vắc xin quan trọng cho trẻ em và người lớn. Tất cả vaccine được bảo quản trong kho lạnh đạt chuẩn GSP chất lượng quốc tế, giúp lưu trữ vắc xin trong nhiệt độ lý tưởng từ 2 – 8 độ C theo đúng yêu cầu của nhà sản xuất, đảm bảo vắc xin đạt chất lượng tốt nhất trước khi tiêm cho Khách hàng.
Tại VNVC, 100% khách hàng khi đến tiêm chủng sẽ được trải nghiệm dịch vụ tư vấn và khám sàng lọc miễn phí, kỹ lưỡng, do đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao và nhiều năm kinh nghiệm thực hiện. Mỗi bác sĩ, điều dưỡng viên tại VNVC đều được đào tạo bài bản về kiến thức và kỹ năng tiêm chủng, đảm bảo mang lại quá trình tiêm an toàn, hiệu quả tối ưu.
Tất cả các bác sĩ, điều dưỡng viên tại VNVC đều có chứng chỉ an toàn tiêm chủng, quy trình tiêm chủng an toàn được thực hiện và giám sát nghiêm ngặt, vận hành một chiều, kiểm soát nhiễm khuẩn chặt chẽ. Dịch vụ Khách hàng tại VNVC đảm bảo đạt chuẩn 5 sao, cùng với sự tận tâm, chu đáo, thân thiện, chuyên nghiệp.
Ngoài ra, VNVC cam kết mang đến mức giá tiêm chủng hợp lý, luôn bình ổn và thường xuyên mang đến những chương trình ưu đãi, quà tặng hấp dẫn dành cho Khách hàng. Đặc biệt, để giảm bớt gánh nặng tài chính, VNVC cung cấp giải pháp tài chính linh hoạt như “Tiêm vắc xin trước, trả chi phí sau” không lãi suất, hoặc chia nhỏ thanh toán Gói vắc xin theo nhiều đợt, mang lại sự tiện lợi và an tâm cho khách hàng.
Để được tư vấn các thông tin xoay quanh vắc xin cho trẻ em và người lớn, đặt mua vắc xin, Quý khách vui lòng liên hệ VNVC theo thông tin sau:
Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tại sao phải tiêm vaccine? Tiêm vaccine khi cơ thể khỏe mạnh là biện pháp phòng ngừa quan trọng, giúp tăng cường hệ miễn dịch chủ động và bảo vệ cơ thể khỏi những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Không chỉ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nghiêm trọng, việc tiêm vaccine còn giúp bảo vệ cộng đồng, đặc biệt là những người có hệ miễn dịch yếu. Bên cạnh đó, tiêm phòng đúng lịch còn giúp giảm thiểu chi phí điều trị bệnh và giảm gánh nặng cho hệ thống y tế, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng một cách bền vững.
