Thực đơn cho người chạy thận nhân tạo, hỗ trợ sức khỏe tốt

Thực đơn cho người chạy thận nhân tạo cần tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ. Việc xây dựng thực đơn cho người chạy thận hợp lý có thể giúp cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Vậy thực đơn cho người đang chạy thận cần đáp ứng quy tắc nào?

Vì sao chế độ ăn cho người chạy thận nhân tạo quan trọng?

Trước khi tìm hiểu thực đơn cho người chạy thận nhân tạo, chúng ta cần biết tại sao chế độ ăn uống lại quan trọng với người chạy thận nhân tạo.

Chạy thận nhân tạo là một trong hai phương pháp lọc máu dành cho người suy thận nặng, khi thận không thể thực hiện đúng chức năng. Chạy thận nhân tạo thường không thể thay thế hoàn toàn cho chức năng của thận, do đó tình trạng tích tụ chất thải và rối loạn điện giải trong cơ thể vẫn có thể xảy ra. Do đó, việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng khoa học là rất cần thiết để duy trì sức khỏe ổn định và nâng cao hiệu quả của quá trình chạy thận nhân tạo.

Ví dụ, để góp phần bảo vệ sức khỏe tổng thể nói chung và sức khỏe thận nói riêng, người chạy thận cần tăng cường thực phẩm giàu carbs phức; nạp đủ lượng protein cần thiết; hạn chế thực phẩm giàu kali, muối, phốt pho; kiểm soát lượng nước nạp vào cơ thể theo từng giai đoạn điều trị bệnh.

Ngoài việc hỗ trợ nâng cao tính hiệu quả của phương pháp chạy thận, việc xây dựng thực đơn ăn uống khoa học còn hỗ trợ kiểm soát huyết áp, ngăn ngừa cơ thể tích nước, góp phần kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ làm trầm trọng hơn bệnh suy thận. (1)

Xem thêm:

• Thực đơn cho người suy thận

Nguyên tắc lên thực đơn cho người chạy thận nhân tạo

Để cải thiện tình trạng sức khỏe thận, người bệnh cần tuân thủ kế hoạch điều trị, điều chỉnh chế độ sinh hoạt và vận động khoa học. Đồng thời xây dựng thực đơn cho người chạy thận nhân tạo theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng dựa trên các nguyên tắc như:

1. Cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể

Người bị suy thận thường kém dung nạp protein, dẫn đến thiếu hụt năng lượng cho các hoạt động hằng ngày. Ngược lại, ăn quá nhiều thực phẩm giàu calo có thể gây thừa cân, tạo áp lực lên các cơ quan trong cơ thể, trong đó có thận. Vì vậy, người chạy thận nhân tạo cần cung cấp một lượng calo vừa đủ mỗi ngày.

Mỗi người sẽ có nhu cầu về năng lượng khác nhau, tùy thuộc vào điều kiện sức khỏe, giới tính, tuổi tác, khối lượng cơ và tình trạng sức khỏe ở thời điểm đó. Tuy nhiên, về cơ bản, thực đơn cho người chạy thận nhân tạo mỗi ngày cần đảm bảo cung cấp khoảng 25 – 35 kcal/kg.

2. Tăng cường bổ sung protein

Protein đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong xây dựng, duy trì khối cơ bắp khỏe mạnh. Tuy nhiên như đã đề cập, người bệnh suy thận thường không có khả năng dung nạp protein cao và trong quá trình chạy thận, có thể mất đi một lượng protein nhất định. Vì vậy, trong quá trình điều trị bệnh thận, người bệnh cần tăng cường protein cho cơ thể theo từng giai đoạn (số lần lọc máu) theo sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Thông thường người bị suy thận giai đoạn 5 cần bổ sung khoảng 1 – 1,4g protein/kg mỗi ngày. Dù protein là dưỡng chất thiết yếu, tuy nhiên nếu người suy thận nạp quá lượng khuyến cáo mỗi ngày, có thể gây tăng sinh creatinin và ure trong máu, gây nên một số triệu chứng như xuất huyết tiêu hóa, buồn nôn, đau đầu…

3. Kiểm soát chất béo

Người suy thận nặng thường bị rối loạn chuyển hóa mỡ, gây tăng nồng độ triglyceride máu và hạ nồng độ cholesterol tốt, từ đó dẫn tới nguy cơ gặp các biến chứng về tim mạch.

Do đó, trong thực đơn cho người chạy thận nhân tạo nên duy trì tỷ lệ chất béo ở mức từ 25% – 30% tổng năng lượng nạp vào cơ thể và dưới 10% chất béo bão hòa. Đặc biệt, nên ưu tiên chất béo tốt từ các thực phẩm giàu omega – 3, 6, 9 như cá béo, dầu oliu, quả bơ…

4. Đảm bảo cân bằng nước, điện giải

Việc bổ sung nước với lượng vừa đủ là rất quan trọng để duy trì chức năng thận và tránh các vấn đề về sức khỏe. Tổng lượng nước mà người chạy thận nên uống hàng ngày thực tế có thể khác nhau tùy vào tình trạng sức khỏe cá nhân, mức độ lọc thận còn lại, cũng như sự mất nước qua tiểu tiện hoặc mồ hôi.

Nhiều chuyên gia khuyên rằng người chạy thận nhân tạo nên bổ sung khoảng 1L nước mỗi ngày, nhưng con số này cần được điều chỉnh dựa trên hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.

Đồng thời, người bệnh cần kiểm soát tốt lượng kali, natri, phốt pho… để tránh tình trạng tích tụ các khoáng chất này khi thận không có khả năng loại bỏ hết lượng dư thừa ra khỏi cơ thể, gây nên nhiều vấn đề về sức khỏe. Người bệnh chỉ nên nạp ít hơn 2,3g natri/ngày, 2 – 3g kali/ngày, dưới 2g canxi/ngày, 0.8 – 1g phốt pho/ngày.

5. Bổ sung thêm vitamin, khoáng chất

Người chạy thận cũng cần bổ sung thêm các vi chất dinh dưỡng như vitamin B, vitamin C, sắt… vào thực đơn hàng ngày theo yêu cầu của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Các chất này sẽ giúp cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa, xương khớp, cơ….

Người chạy thận nhân tạo nên ăn gì, kiêng gì?

Bên cạnh việc xây dựng thực đơn cho người chạy thận theo chỉ dẫn của bác sĩ, người bệnh cũng cần quan tâm các thực phẩm nên ăn và nên kiêng khi chạy thận. Một số thực phẩm nên ăn, nên hạn chế và nên kiêng trong thực đơn cho người chạy thận nhân tạo gồm:

• Nên ăn: thịt gà bỏ da, thịt nạc cá trắng, lòng trắng trứng, bún, mì, sữa tách béo, khoai lang, khoai sọ, mướp, bầu, bí, hạt mắc ca, hạt sen…
• Nên hạn chế: đậu phộng, vừng, thịt bò, thịt lợn, bánh mì trắng, sữa chua, nước mắm, nước tương, nước ép trái cây…
• Nên kiêng: dưa muối, chuối, đu đủ, cam, hải sản, các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt, sữa bò tươi, hạt phỉ, hạt dẻ, thực phẩm hoặc đồ uống chứa cồn, cafein…

Lưu ý, những món nên – không nên ăn và nên kiêng trong thực đơn cho người chạy thận nhân tạo trên có thể chưa đầy đủ và không phù hợp với mọi đối tượng, mọi giai đoạn chạy thận. Vì vậy, người bệnh nên đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám, tư vấn xây dựng thực đơn cho người đang chạy thận phù hợp, an toàn và hiệu quả.

Xem thêm:

• Người chạy thận nên ăn gì?

Mẫu thực đơn cho người chạy thận nhân tạo tham khảo

Thực đơn cho người chạy thận nhân tạo cần được xây dựng theo tư vấn của bác sĩ, chuyên gia có trình độ chuyên môn cao. Bởi người bệnh cần kiểm soát lượng phốt pho, kali, muối để không ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của thận. Gợi ý thực đơn mẫu một ngày mà người chạy thận nhân tạo có thể tham khảo gồm:

• Bữa sáng: 1 phần phở bò
• Bữa trưa: 1 bát cơm, 1 phần đậu hũ nhồi thịt, 1 phần cá lóc hấp và 1 phần bầu luộc
• Bữa phụ chiều: 1 khoai lang luộc cỡ nhỏ
• Bữa tối: 1 bát cơm, 1 phần gà xào bông cải xanh, 1 phần đậu bắp luộc
• Bữa phụ tối: 1 ly sữa chuyên biệt giàu đạm, năng lượng; ít kali, natri, phốt pho.

Địa chỉ thiết kế thực đơn dinh dưỡng cho người chạy thận

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với những người chạy thận. Để đảm bảo an toàn, hiệu quả, người bệnh nên thăm khám trực tiếp và tham khảo ý kiến xây dựng thực đơn cho người chạy thận nhân tạo của bác sĩ ở các cơ sở y tế uy tín như Khoa Dinh dưỡng Tiết chế, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.

Tại đây, người bệnh sẽ được đội ngũ bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu thăm khám, thiết kế thực đơn phù hợp với tình trạng sức khỏe cũng như nhu cầu dinh dưỡng theo từng giai đoạn chạy thận.

Bên cạnh đó, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh còn đầu tư hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại, cho phép hỗ trợ tối ưu quá trình thăm khám, tư vấn và hướng dẫn xây dựng đơn dinh dưỡng cân bằng, đầy đủ các nhóm chất cho người mắc bệnh suy thận nặng.

Quý khách vui lòng liên hệ qua thông tin hotline/fanpage dưới đây để được tư vấn cụ thể và đặt lịch khám trước tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh:

Thực đơn cho người chạy thận nhân tạo cần được xây dựng khoa học, hạn chế kali, natri, photpho nhưng vẫn đảm bảo đủ năng lượng và dưỡng chất thiết yếu. Việc ăn uống sai cách có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả lọc máu và sức khỏe tổng thể. Để được tư vấn cá nhân hóa theo chỉ số lâm sàng, bạn có thể tham khảo các dịch vụ Dinh dưỡng – Thận Tiết niệu tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.