Dù là một hoạt chất phổ biến trong ngành thẩm mỹ – da liễu nói chung, thế nhưng vẫn còn nhiều người chưa biết về công dụng của TCA trong việc cải thiện tình trạng da. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu một số thông tin cơ bản về TCA, tác dụng, ưu – nhược điểm cũng như những lưu ý khi lựa chọn điều trị da bằng hoạt chất này.
TCA là Trichloroacetic Acid, được sử dụng phổ biến nhất trong việc tái tạo hóa học các vết sẹo trên da qua hai hình thức: tái tạo bề mặt da bằng hóa chất (CROSS hay chấm TCA) và thay da sinh học (hay peel da). TCA thường được sử dụng như một phương pháp điều trị sẹo mụn, đặc biệt là sẹo lõm. Đây là phương pháp ít tốn kém, an toàn, hiệu quả, tuy không phải lúc nào cũng đạt được mức độ hiệu quả như kỳ vọng.
Trichloroacetic Acid đã được ghi nhận sử dụng trong điều trị từ năm 1945 cho các bệnh về da như mụn cóc phẳng hay ban vàng mí mắt. Năm 1976, bác sĩ Resnik đã công bố đánh giá về tác động của TCA trong việc điều trị dày sừng quang hóa và sẹo mụn bằng phương pháp Acid Peeling. Từ đó đến nay, TCA vẫn đang được ứng dụng một cách rộng rãi trên thế giới trong việc điều trị các vấn đề về da mà chủ yếu trong điều trị thẩm mỹ. (1)
Ở nồng độ thấp, TCA được sử dụng để làm sạch bề mặt, tẩy tế bào chết trên da. Ngoài tẩy da chết, một phương thức hoạt động khác của TCA là chữa lành vết thương có kiểm soát thông qua tác dụng của acid. TCA kích hoạt hệ thống phòng thủ của da để kích thích da sản sinh collagen, elastin và Acid Hyaluronic. Đây là công dụng chính giúp Trichloroacetic Acid có khả năng điều trị nhiều vấn đề trên da.
Ở nồng độ cao, TCA có tác dụng phá hủy các tế bào ở lớp trên cùng của da (thượng bì) và trung bì (lớp ngay dưới thượng bì), thúc đẩy tái tạo một lớp da mới. Vùng da được điều trị bằng TCA sẽ dần bong ra, thúc đẩy sự phát triển của lớp tế bào thượng bì mới, tạo ra một lớp da khỏe mạnh hơn. Thông thường, lớp da mới sẽ mịn màng hơn, cải thiện các tình trạng nếp nhăn, sẹo mụn. (2)
TCA thường được chỉ định để điều trị nhiều bệnh như dày sừng quang hóa do da tiếp xúc với nắng, các loại sẹo lõm, thâm, sạm, nếp nhăn,… Quá trình tái tạo tế bào da sẽ có kết quả rõ rệt trong khoảng 3-6 lần điều trị. Đây được xem là phương pháp dùng để cải thiện các vùng da đang gặp vấn đề, chứ không phải là phương pháp có thể chữa trị dứt điểm mọi tình trạng mà da đang gặp phải.
Tùy vào tình trạng da và mục đích chữa trị mà TCA sẽ được thực hiện theo 2 phương pháp là chấm TCA lên các vị trí da cần cải thiện hoặc peel da với TCA.
Peel da bằng TCA thường sẽ sử dụng TCA có nồng độ thấp để thoa lên bề mặt da, nhằm tác động đến bề mặt của da, kích thích tăng sinh tế bào thượng bì mới cũng như làm sạch bề mặt da. Phương pháp này có thể sử dụng ở nhiều vùng da lớn trên cơ thể như mặt, lưng, vai, ngực, cổ,… Đây là phương pháp thông dụng để điều trị thâm, nám da, cải thiện sẹo mụn, vết nhăn do lão hóa da,…
Thường sau 3-4 ngày thì phương pháp thay da sinh học với TCA bắt đầu có kết quả. Các vùng da sưng đỏ sẽ dần bong tróc, để lộ ra lớp da mới mịn màng, đều màu và khỏe mạnh hơn.
Chấm TCA là phương pháp điều trị ngoại trú thường được chỉ định cho các trường hợp sẹo lõm. Quy trình điều trị thường sẽ chấm một lượng nhỏ TCA nồng độ cao lên các vị trí có sẹo lõm để tạo ra phản ứng viêm cục bộ, kích thích tăng sinh collagen tại các vị trí được chấm.
Từ đó, cải thiện tình trạng của các vết sẹo như giúp làm đầy sẹo, đều màu da. Tuy nhiên, việc phục hồi hoàn toàn các vết sẹo là khó có thể đạt được khi chỉ sử dụng phương pháp này.
TCA hiện nay được sử dụng chủ yếu trong hai phương pháp điều trị là CROSS và peel da. Nồng độ TCA thấp dưới 50% sẽ thường được sử dụng để peel da. Trong khi đó, ở nồng độ cao từ 50%-100% sẽ được chỉ định khi điều trị sẹo mụn, sẹo lõm bằng phương pháp CROSS.
Dựa vào tình trạng da mà nồng độ sử dụng ở mỗi phương pháp cũng sẽ được thay đổi cho phù hợp, ở phương pháp peel da thường sẽ sử dụng nồng độ từ 15% – 40%. Trong khi đó, ở phương pháp CROSS có thể dùng nồng độ 50%, 70% hay thậm chí là 100% để việc điều trị có thể đạt kết quả như kỳ vọng. Như vậy, TCA được phân loại chủ yếu qua nồng độ sử dụng trong điều trị.
Giống như nhiều phương pháp hay hoạt chất điều trị khác thì TCA cũng có những ưu và nhược điểm riêng. (3)
Một số ưu điểm nổi bật của Trichloroacetic Acid trong điều trị các vấn đề về da như mụn, sẹo, thâm nám:
Hiệu quả của TCA đã được nghiên cứu và xác nhận bởi nhiều bác sĩ trên nhiều loại bệnh và tình trạng da. Một nghiên cứu của Đại học Y Vardhman Mahavir và bệnh viện Safdarjung tại New Delhi đã thực hiện trên 12 người bằng phương pháp CROSS đối với sẹo đáy nhọn trong 4 lần điều trị, cách nhau mỗi 2 tuần. 10/12 bệnh nhân hoàn thành quá trình theo dõi sau điều trị trong vòng 6 tháng.
Kết quả cho thấy 8/10 người có tình trạng sẹo được cải thiện hơn 70%, 2/10 người có sự cải thiện từ 50-70%. Nghiên cứu trên đã sử dụng Trichloroacetic Acid với nồng độ 100% và không có biến chứng nguy hiểm nào được ghi nhận.
Một báo cáo khác của Khoa Da liễu thuộc Đại học Y Yonsei tại Seoul ghi nhận kết quả từ 65 người bệnh, 33 người được điều trị sẹo lõm bằng phương pháp CROSS TCA ở nồng độ 65% và 32 người sử dụng nồng độ 100%. Kết quả là 27/33 người ở nhóm 65% và 30/32 người ở nhóm 100% có kết quả rất tốt sau 5-6 lần điều trị. Báo cáo cũng không ghi nhận biến chứng nghiêm trọng nào trong và sau điều trị.
Đối với phương pháp peel, thường điều trị trên vùng da lớn nên nồng độ sử dụng Trichloroacetic Acid rất đa dạng, thường dao động từ 15%-40%. Peel cũng được ghi nhận là một liệu pháp điều trị hiệu quả cho các vấn đề như sẹo mụn, da không đều màu hay cải thiện tình trạng lão hóa da. Tuy nhiên, vì điều trị ở diện tích da lớn, nồng độ thấp hơn nên thường peel da bằng TCA có thể mang đến kết quả chậm hơn trong việc cải thiện sẹo nếu so với phương pháp CROSS.
Có thể thấy, cả hai phương pháp CROSS và peel da bằng để mang lại sự cải thiện sẹo ở đại đa số người bệnh.
Có nhiều yếu tố có thể tác động đến kết quả của các phương pháp điều trị bằng TCA như:
Thông thường, bác sĩ sẽ dựa trên tình trạng da để lựa chọn nồng độ Trichloroacetic Acid phù hợp với người bệnh và kết quả kỳ vọng. Bên cạnh đó là các dược phẩm, mỹ phẩm có thể được bác sĩ kê đơn nhằm hỗ trợ quá trình điều trị như thuốc thoa, thuốc uống, kem chống nắng,… có thể ảnh hưởng đến kết quả điều trị.
Đối với người bệnh, chăm sóc và bảo vệ vùng da sau điều trị cũng là ưu tiên quan trọng. Việc để da tiếp xúc với tác nhân xấu như nắng, khói bụi có thể gây ra tình trạng da không đều màu, nổi mẫn đỏ trong thời gian dài hay nghiêm trọng nhất là nhiễm trùng, tạo sẹo lồi ở vùng da được điều trị.
Trichloroacetic Acid là một hoạt chất an toàn, tuy nhiên, để có kết quả tốt nhất, một số đối tượng sau nên cân nhắc khi điều trị bằng hoạt chất này:
Những đối tượng trên nên cân nhắc trước khi quyết định điều trị bằng Trichloroacetic Acid vì có thể dễ dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn.
Điều thứ hai cần lưu ý là để đạt được hiệu quả tốt nhất thì người bệnh nên thực hiện từ 3-6 lần điều trị, mỗi lần có thể cách nhau từ khoảng 2 tuần đến 2 tháng. Hoặc cũng có thể kết hợp việc sử dụng TCA với các phương pháp khác như tách đáy sẹo hay Laser CO2 Fractional để đạt được kết quả mong muốn.
Điều cuối cùng mà người bệnh cần lưu ý là tránh để Trichloroacetic Acid tiếp xúc với các vùng niêm mạc nhạy cảm như mắt vì đây là một acid mạnh, có thể gây ra tình trạng bỏng.
Nếu so sánh với các phương pháp điều trị sẹo khác như lăn kim, tách đáy sẹo, Laser CO2 Fractional thì việc điều trị bằng cách chấm TCA hay peel da bằng TCA có giá thành dễ tiếp cận hơn khá nhiều, khi chỉ dao động từ khoảng 400.000 – 1.500.000 đồng.
Trong khi đó, giá để điều trị tách đáy sẹo có thể dao động từ 1.000.000 – 5.000.000 đồng, hay điều trị sẹo lõm bằng Laser CO2 Fractional có thể từ 1.500.000 đến hơn 6.000.000 đồng cho mỗi lần điều trị.
Sử dụng TCA đã được chứng minh là phương pháp điều trị an toàn, không hấp thu qua da đến hệ tuần hoàn dù thoa với nồng độ 100%. Không giống như một số hoạt chất peel da có thể gây nguy hiểm như phenol, có thể thấm qua da và gây ra các triệu chứng như rối loạn nhịp tim hay tổn thương thần kinh.
Tóm lại, nếu người bệnh làm theo đúng chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ trong và sau điều trị thì việc sử dụng hoạt chất TCA để điều trị các vấn đề về da là rất an toàn.
Hiện nay, trong lĩnh vực Da liễu – Thẩm mỹ Da thì Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM đang là một một địa chỉ đáng tin cậy. Bệnh viện Tâm Anh có đội ngũ y bác sĩ có chuyên môn cao, kinh nghiệm lâu năm đang trực tiếp khám chữa bệnh tại đây. Cùng với cơ sở vật chất hiện đại, bệnh viện đã điều trị thành công nhiều ca bệnh, giúp hàng ngàn khách hàng giải quyết các vấn đề về da.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Trên đây là những thông tin tổng quan trả lời cho câu hỏi “TCA là gì?” cũng như ứng dụng của TCA trong điều trị các vấn đề về da. Hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích, giúp người đọc có thêm thông tin trước khi lựa chọn phương pháp điều trị da một cách phù hợp nhất.