Suy giáp và cường giáp là những rối loạn tuyến giáp phổ biến, do nhiều nguyên nhân gây ra. Vậy suy và cường giáp cái nào nguy hiểm hơn? Dưới đây là những thông tin được bác sĩ CKII Trần Thùy Ngân chia sẻ.
Suy giáp và cường giáp cái nào nguy hiểm hơn?
Hai tình trạng này đều nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị. Tuy nhiên, những triệu chứng của cường giáp thường diễn tiến nhanh, cấp tính (như rối loạn nhịp tim, suy tim, yếu cơ, sụt cân nhanh, hạ kali máu, rối loạn thần kinh, loãng xương, cơn bão giáp…), do đó nguy hiểm với sức khỏe người bệnh trong thời gian ngắn. Còn suy giáp diễn tiến âm thầm, để lại những di chứng nặng nề ở hệ thần kinh, tim mạch, gây nguy hiểm về lâu dài.
Cường giáp có thể gây biến chứng cấp tính nguy hiểm như rối loạn nhịp tim, suy tim.
Điểm giống nhau của cường giáp và suy giáp
Tuy là 2 rối loạn chức năng tuyến giáp đối nghịch nhau, nhưng cường giáp và suy giáp vẫn có một số điểm giống nhau như:
Đều là các rối loạn tuyến giáp, làm mất cân bằng sản xuất hormone giáp (T3 và T4), ảnh hưởng đến các hệ cơ quan như tim mạch, thần kinh, tiêu hóa, sinh sản…
Có thể do nguyên nhân tự miễn: Bệnh Basedow (nguyên nhân chủ yếu gây cường tuyến giáp) và viêm tuyến giáp Hashimoto (nguyên nhân chủ yếu gây nhược giáp) đều là các bệnh do rối loạn tự miễn, trong đó hệ miễn dịch tấn công nhầm vào tế bào tuyến giáp, làm thay đổi chức năng tuyến này.
Ở giai đoạn đầu, các triệu chứng bệnh có thể giống nhau: Một số triệu chứng như rối loạn kinh nguyệt, mệt mỏi, thay đổi tâm trạng… có thể xuất hiện ở cả người bệnh cường giáp và suy giáp. Lúc này, có thể chẩn đoán phân biệt dựa vào xét nghiệm hormone tuyến giáp và hormone kích thích tuyến giáp (TSH).
Ở giai đoạn đầu, một số triệu chứng cường giáp và suy giáp có thể giống nhau như rối loạn kinh nguyệt, mệt mỏi…
Suy giáp và cường giáp khác nhau thế nào?
Dưới đây là những điểm khác nhau giữa suy giáp và cường giáp: (1)
Suy giáp
Cường giáp
Định nghĩa
Tuyến giáp hoạt động kém, sản xuất quá ít hormone tuyến giáp
Tuyến giáp hoạt động quá mức, sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp
Tính chất
Giảm tốc độ chuyển hóa cơ bản, giảm tiêu hao năng lượng
Tăng tốc độ chuyển hóa cơ bản, tăng tiêu hao năng lượng
Nguyên nhân
Phổ biến nhất là do viêm giáp Hashimoto, ngoài ra có thể do các yếu tố: viêm tuyến giáp, thiếu i-ốt, sau điều trị cường tuyến giáp, một số loại thuốc (lithium, amiodarone…), tiền sử xạ trị vùng cổ, suy giáp bẩm sinh…
Phổ biến nhất là do bệnh Basedow, ngoài ra có thể do các yếu tố: thừa i-ốt, bướu giáp nhân làm tăng hoạt động tuyến giáp, u tuyến yên, viêm tuyến giáp sau sinh, quá liều hormone giáp tổng hợp…
Triệu chứng
Mệt mỏi
Trầm cảm
Thường cảm thấy lạnh
Cứng khớp
Nhịp tim chậm
Tăng cân bất thường
Táo bón
Da khô, tóc mỏng
Rối loạn kinh nguyệt
Giảm khả năng thụ thai tự nhiên
Sụt cân bất thường
Nhịp tim nhanh hoặc không đều
Lo âu
Mệt mỏi
Tăng tiết mồ hôi
Khó ngủ
Run tay, yếu cơ
Bướu cổ
Xét nghiệm
Xét nghiệm chức năng tuyến giáp. Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm thêm kháng thể TPOAb, anti-TPO
Xét nghiệm chức năng tuyến giáp. Bác sĩ có thể chỉ định thêm xét nghiệm kháng thể tuyến giáp, siêu âm tuyến giáp, xạ hình tuyến giáp
Điều trị
Sử dụng hormone tuyến giáp tổng hợp
Thuốc kháng giáp tổng hợp, thuốc chẹn beta, liệu pháp i-ốt phóng xạ, phẫu thuật tuyến giáp
Biến chứng
Thiếu máu
Giảm khả năng sinh sản
Bệnh lý thần kinh ngoại biên: cảm giác nóng rát hoặc ngứa ran do tổn thương màng thần kinh
Suy tim sung huyết
Biến chứng thai kỳ: sinh non, trẻ nhẹ cân khi sinh, tiền sản giật, sảy thai, bong nhau thai và xuất huyết sau sinh
Hôn mê phù niêm: có thể đe dọa tính mạng. Người bệnh có triệu chứng như lú lẫn, hạ thân nhiệt, buồn ngủ và hôn mê
Lồi mắt
Loãng xương
Rung nhĩ
Biến chứng thai kỳ: tiền sản giật, sảy thai, sinh non, trẻ nhẹ cân khi sinh…
Cơn bão giáp: tình trạng cấp tính có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Người bệnh có triệu chứng: tim đập rất nhanh, sốt, nôn mửa, tiêu chảy…
Phòng ngừa
Chế độ ăn đủ i-ốt
Tránh sử dụng các thuốc có thể ảnh hưởng đến hoạt động tuyến giáp
Người có tiền sử bệnh rối loạn tuyến giáp, phụ nữ mang thai cần kiểm tra chức năng tuyến giáp định kỳ
Người có tiền sử gia đình mắc rối loạn tuyến giáp, phụ nữ sau sinh, người hút thuốc lá… nên tầm soát bệnh tuyến giáp định kỳ.
Không tự ý bổ sung i-ốt không theo chỉ định bác sĩ
Có thói quen sống lành mạnh (ngủ đủ giấc, tránh stress…)
Khi nào nên đến gặp bác sĩ?
Ngay khi nhận thấy các dấu hiệu sức khỏe bất thường, nghi ngờ do rối loạn tuyến giáp, người bệnh cần nhanh chóng đến khám với bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời:
Rối loạn kinh nguyệt.
Sưng vùng trước cổ (bướu cổ), cảm giác khó nuốt, khó thở.
Tim đập nhanh, hồi hộp, run tay, sụt cân bất thường, mất ngủ, lo âu…: có thể nghi ngờ do cường tuyến giáp.
Mệt mỏi, tăng cân bất thường, da khô, lạnh, hay buồn ngủ, trầm cảm, táo bón kéo dài…: có thể nghi ngờ do nhược giáp.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội:
108 Phố Hoàng Như Tiếp, Phường Bồ Đề, TP. Hà Nội
(Đ/c cũ: 108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP. Hà Nội)
Suy giáp và cường giáp đều là những rối loạn chức năng tuyến giáp thường gặp, nhất là ở phụ nữ. Bệnh gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm lý, thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh khi xảy ra biến chứng cấp tính. Do đó, ngay khi nhận thấy những dấu hiệu bất thường về sức khỏe, nghi ngờ liên quan đến rối loạn tuyến giáp, người bệnh nên nhanh chóng đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Cập nhật lần cuối: 14:10 07/08/2025
Chia sẻ:
Nguồn tham khảo
Sievert, D. (2024, February 10). Hypothyroidism vs Hyperthyroidism – What’s The Difference? UCLA Medical School. https://medschool.ucla.edu/news-article/hypothyroidism-vs-hyperthyroidism-whats-the-difference