Chế độ ăn uống và bổ sung dinh dưỡng đúng cách có thể giúp mẹ bầu sau sinh mổ nhanh chóng hồi phục và có đủ sữa nuôi con trong những tháng đầu đời. Vậy sau sinh mổ ăn gì để nhiều sữa? Dưới đây là top những loại thức ăn lợi sữa cho mẹ sinh mổ được rất nhiều chuyên gia khuyên dùng, mẹ bầu cùng tham khảo nhé!
Tư vấn chuyên môn bài viết: ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng – Trung tâm Y khoa, BVĐK Tâm Anh TP.HCM.
ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng – Trung tâm Y khoa, BVĐK Tâm Anh cho biết, tình trạng mẹ bầu bị mất sữa sau sinh mổ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, đặc biệt trong đó có thể kể đến một số nguyên nhân phổ biến như:
Sau khi vượt cạn thành công, cơ thể người mẹ vô cùng yếu ớt và cần một chế độ dinh dưỡng khoa học và cân bằng giữa các nhóm nhất để hỗ trợ quá trình hồi phục và kích thích tiết sữa cho con. Dưới đây là top những loại thức ăn lợi sữa cho mẹ sau sinh mổ có thể tham khảo.
Rau xanh là một thành phần không thể thiếu trong chế độ ăn uống của mẹ sau sinh mổ. Các loại rau như rau đay, rau lang, rau mồng tơi, rau dền, rau ngót… chứa nhiều vitamin và các khoáng chất quan trọng như A, B, C, E… canxi, kali, sắt… giúp cải thiện hồi phục sức khỏe sau sinh và tăng cường sản xuất sữa mẹ. Ngoài ra, các loại rau xanh còn chứa nhiều chất xơ, giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa của mẹ, giảm nguy cơ táo bón thường gặp sau sinh mổ.
Hoa quả tươi là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất dồi dào, cần thiết cho quá trình tiết sữa. Các loại trái cây như cam, bưởi, dâu tây… chứa nhiều vitamin C, giúp tăng cường hệ miễn dịch của mẹ và bé. Chuối và quả bơ là những loại trái cây có hàm lượng kali cao, giúp cân bằng điện giải và cải thiện quá trình sản xuất sữa. Mẹ có thể ăn hoa quả tươi trực tiếp, làm sinh tố, hoặc trộn salad để bổ sung dinh dưỡng một cách đa dạng.
Các loại hạt bao gồm hạt chia, hạnh nhân, hạt lanh, hạt bí ngô, hạt mè… có chứa hàm lượng dinh dưỡng cao như chất đạm, chất xơ, omega-3, canxi, vitamin nhóm A, B… Đây được xem là những thực phẩm lợi sữa rất tốt cho mẹ bầu sau sinh. Tuy nhiên, các loại hạt này cũng chưa một lượng lớn chất béo có thể khiến chị em dễ tăng cân, do đó hãy chú ý cân bằng và ăn điều độ từ 3-4 lần/tuần để kiểm soát cân nặng tốt nhất.
Ngoài các loại hạt kể trên, nếu chưa biết sau sinh mổ ăn gì để nhiều sữa, mẹ có thể lựa chọn các loại ngũ cốc như yến mạch, lúa mạch, gạo lứt,… để bổ sung vào thực đơn hàng ngày của mình để tăng khả năng tiết sữa và cung cấp dưỡng chất có lợi cho mẹ bầu sau sinh.
Có thể nói tinh bột là nguồn cung cấp năng lượng chính cho mẹ sau sinh mổ. Các loại thực phẩm như gạo lứt, khoai lang, bánh mì nguyên cám… chứa nhiều carbohydrate phức hợp, giúp duy trì mức đường huyết ổn định và hỗ trợ quá trình hồi phục sau sinh.
Lưu ý, mẹ nên hạn chế sử dụng các loại tinh bột tinh chế như bánh mì trắng hoặc mì ống, vì chúng có thể gây tăng đường huyết nhanh và không cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết cho quá trình tiết sữa.
Móng giò từ lâu đã được các bà các mẹ xem là món ăn truyền thống giúp mẹ sau sinh tăng cường tiết sữa. Móng giò chứa nhiều collagen và protein, giúp cải thiện chất lượng sữa mẹ và hỗ trợ quá trình hồi phục vết mổ. Một bát cháo móng giò hay canh móng giò hầm đu đủ sẽ cung cấp nhiều dưỡng chất cần thiết, giúp sữa mẹ về dồi dào hơn.
Tuy nhiên, mẹ nên chú ý ăn móng giò một cách vừa phải, không nên ăn quá nhiều để tránh tình trạng tăng cân không kiểm soát.
Các loại thịt nhiều nạc như thịt gà, thịt bò… là nguồn cung cấp protein chất lượng cao, cần thiết cho quá trình hồi phục sau sinh và sản xuất sữa mẹ. Mẹ nên chọn các loại thịt nạc, ít mỡ và chế biến dưới dạng nướng, hấp hoặc luộc để giữ nguyên dưỡng chất. (1)
Thức ăn dạng lỏng như canh và súp rất dễ tiêu hóa, đặc biệt tốt cho các mẹ sau sinh. Canh gà, súp rau củ hoặc cháo gạo lứt là những món ăn giàu dinh dưỡng, giúp cơ thể mẹ dễ hấp thu và kích thích sản xuất sữa. Nước có trong các món canh và súp cũng giúp mẹ bổ sung lượng nước cần thiết, hỗ trợ quá trình tiết sữa.
Các chuyên gia thường khuyên mẹ bầu sau sinh nên uống 1 ly sữa ấm mỗi ngày để giúp kích thích tuyến sữa, giúp sữa mẹ thơm ngon hơn. Ngoài ra, các sản phẩm từ sữa như sữa chua, phô mai… cũng được xem là nguồn thực phẩm tốt cho mẹ bổ sung dinh dưỡng hàng ngày.
Sau một cuộc vượt cạn, người mẹ có thể mất một lượng máu đáng kể, do đó việc bổ sung sắt là rất quan trọng. Thực phẩm giàu sắt như thịt bò, gan, rau xanh, các loại đậu… sẽ giúp mẹ nhanh chóng hồi phục và duy trì khả năng sản xuất sữa ổn định. Sắt cũng hỗ trợ quá trình tạo máu, giúp ngăn ngừa thiếu máu sau sinh.
Sau sinh mổ, hệ tiêu hóa của mẹ có thể hoạt động chậm hơn do tác dụng phụ của thuốc gây mê và phẫu thuật. Do đó, mẹ nên ăn các món dễ tiêu như cháo, canh, súp rau củ để tránh tình trạng đầy bụng, khó tiêu. Cháo gạo lứt, súp bí đỏ, hoặc canh củ cải là những món ăn nhẹ nhàng nhưng giàu dinh dưỡng.
Bổ sung các loại vitamin và khoáng chất cần thiết
Ngoài việc ăn uống cân bằng, mẹ cũng nên bổ sung các loại vitamin và khoáng chất cần thiết như vitamin D, vitamin B12, canxi, magie, omega-3… Những vi chất này không chỉ hỗ trợ sức khỏe tổng thể mà còn giúp tăng cường kích thích sản xuất sữa mẹ hiệu quả.
Nhiều nghiên cứu(2) đã chứng minh trong sữa mẹ có đến 87% là nước, 3,8% chất béo, 1% protein và 7% lactose. Do đó, trong giai đoạn sau sinh, nhu cầu nước ở các mẹ bầu sẽ cao hơn bình thường để phục vụ cho quá trình sản xuất sữa.
Các chuyên gia luôn khuyến khích mẹ nên nạp vào cơ thể khoảng 2-3 lít nước mỗi ngày, tương đương khoảng 10-15 cốc nước chia làm nhiều lần uống trong ngày. Không chỉ nước lọc, mẹ có thể chọn uống sữa, canh, nước ép tươi… để tăng khẩu vị.
Bên cạnh việc xây dựng chế độ ăn gì lợi sữa sau sinh mổ, các mẹ cũng cần chú ý tránh những thực phẩm gây mất sữa sau sinh như:
Sau sinh mổ, mẹ bầu cần tuyệt đối tránh các loại thức uống có cồn như rượu, bia. Thức uống có cồn không chỉ ảnh hưởng đến khả năng tiết sữa mà còn có thể đi qua sữa mẹ, gây hại cho hệ thần kinh và gan của trẻ sơ sinh. Ngoài ra, cồn trong bia rượu có thể làm giảm nồng độ hormone oxytocin lưu thông trong cơ thể, từ đó làm gián đoạn phản xạ tiết sữa và ảnh hưởng đến lượng sữa mẹ cần thiết cho con bú.
Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH), việc mẹ cho con bú sau khi uống 1-2 ly rượu hoặc bia đều có thể làm giảm lượng sữa mẹ từ 20-30%, đặc biệt còn khiến trẻ dễ kích động và khó ngủ.
Bắp cải là một loại rau phổ biến trong chế độ ăn hàng ngày, có chứa nhiều chất xơ cùng nhiều dinh dưỡng cần thiết cho sản phụ sau sinh. Tuy nhiên theo Đông y, bắp cải có tính hàn nên khi mẹ ăn quá nhiều có thể làm giảm đáng kể lượng sữa. Thêm vào đó, mẹ bầu sau sinh đang trong giai đoạn cho con bú nếu ăn nhiều bắp cải có thể khiến trẻ đau bụng.
Vì thế, các mẹ cần chú ý điều chỉnh liều lượng cẩn thận, chỉ nên ăn bắp cải 1-2 lần/tuần để tránh ảnh hưởng đến lượng sữa cũng như sức khỏe non nớt của bé.
Các món ăn có hương vị cay nóng tuy rất bắt vị nhưng nếu mẹ bầu sau sinh ăn quá nhiều trong giai đoạn cho con bú có thể làm gián đoạn quá trình tiết sữa, thậm chí có thể gây mất sữa. Mẹ nên hạn chế sử dụng các gia vị cay trong chế độ ăn hàng ngày và thay thế bằng các gia vị nhẹ nhàng hơn để đảm bảo nguồn sữa ổn định cho con bú.
Caffeine có trong cafe và các loại nước uống có chứa caffeine có thể truyền gián tiếp qua sữa mẹ, gây kích thích hệ thần kinh còn yếu của bé, khiến bé khó ngủ, quấy khóc và không yên giấc.
Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc mẹ nên kiêng hoàn toàn caffeine trong giai đoạn này. Thay vào đó, mẹ chỉ cần hạn chế lượng tiêu thụ vào cơ thể ở mức không quá 300mg/ngày, đặc biệt trong giai đoạn con còn dưới 6 tháng tuổi.
Các món ăn chiên rán, chứa nhiều dầu mỡ không chỉ gây khó tiêu mà còn không chứa hàm lượng dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, đặc biệt với mẹ bầu đang trong giai đoạn cho con bú. Nếu mẹ ăn quá nhiều đồ chiên rán nhiều dầu cỡ sẽ làm tăng nguy cơ mất sữa, thậm chí khiến bé chậm tăng cân.
Những loại thức ăn nhanh như gà rán, bánh pizza, khoai tây chiên… chứa nhiều dầu mỡ, chất béo bão hoà và chất bảo quản không tốt cho cơ thể. Những chất này không chỉ làm tăng nguy cơ các bệnh lý về tim mạch, tiểu đường mà còn làm giảm chất lượng sữa mẹ.
Thay vào đó, các mẹ nên chọn những loại thức ăn lợi sữa cho mẹ sau sinh mổ đã đề cập ở trên sẽ giúp cơ thể sớm hồi phục và đảm bảo nguồn sữa tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh.
Các chuyên gia cho biết, phụ nữ đang cho con bú ăn nhiều súp lơ có thể khiến trẻ đầy hơi, đi ngoài nhiều. Đặc biệt, đây còn được xem là một trong những loại thực phẩm gây mất sữa sau sinh mà sản phụ cần hạn chế sử dụng hàng ngày.
Theo Đông y, rau răm là thực phẩm có tính ấm, có tác dụng bổ huyết và điều hoà kinh nguyệt ở nữ giới. Tuy nhiên với phụ nữ sau sinh đang cho con bú thì rau răm là loại thực phẩm gây mất sữa các mẹ cần chú ý tránh xa.
Mặc dù hải sản là nguồn cung cấp protein tuyệt vời, nhưng cũng có nguy cơ gây dị ứng cho cả mẹ và bé. Một số loại hải sản chứa lượng thủy ngân cao có thể gây hại cho sự phát triển não bộ của bé. Đối với mẹ sau sinh mổ, hệ tiêu hóa còn yếu, việc tiêu thụ hải sản sống hoặc nấu chưa chín kỹ có thể gây ra tình trạng ngộ độc thực phẩm.
Mẹ nên chọn các loại cá có hàm lượng thủy ngân thấp như cá hồi, cá thu nhỏ và đảm bảo chúng được nấu chín kỹ trước khi ăn.
Xem chi tiết các cách gọi sữa về nhanh nhất cho mẹ sau sinh tại đây.
Nếu có nhu cầu thăm khám và nhận tư vấn từ các chuyên gia Sản Phụ khoa tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, mẹ vui lòng liên hệ đến thông tin sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Hy vọng những thông tin từ bài viết đã giúp các mẹ có thêm nhiều kiến thức bổ ích về chủ đề sinh mổ ăn gì để nhiều sữa. Việc ăn uống đúng cách sau sinh mổ không chỉ giúp mẹ nhanh chóng hồi phục mà còn đảm bảo cung cấp đầy đủ sữa cho bé. Các mẹ nên chú trọng đến chế độ dinh dưỡng cân bằng, kết hợp với việc nghỉ ngơi đầy đủ và duy trì tâm lý thoải mái. Nếu mẹ gặp bất kỳ khó khăn nào trong giai đoạn cho con bú, đừng ngần ngại liên hệ đến Hotline BVĐK Tâm Anh để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
