Nhiễm khuẩn hệ tiết niệu (UTI) đôi khi có thể dẫn đến nhiễm khuẩn thận, gây ra sẹo vĩnh viễn, cuối cùng có thể góp phần gây xơ hóa cầu thận. Điều này có dẫn đến lo lắng không biết nhiễm khuẩn hệ tiết niệu có gây suy thận không? Cần lưu ý gì để ngăn nguy cơ bị suy thận khi mắc UTI.
Nhiễm khuẩn hệ tiết niệu có thể gây suy thận. Nhưng rất hiếm khi UTI có thể dẫn đến suy thận hoặc là nguyên nhân trực tiếp gây mất chức năng thận. nhiễm khuẩn hệ tiết niệu có thể bắt đầu ở niệu đạo và bàng quang, nhưng nếu không được điều trị, nhiễm khuẩn có thể lan đến thận, gây nhiễm khuẩn thận nghiêm trọng nhất là viêm đài bể thận có ứ mủ (thận ứ mủ). Khi bị viêm thận, UTI có thể làm tổn thương và phá hủy nhu mô thận, cuối cùng là để lại sẹo ở cầu thận.(1)
Nhiễm khuẩn thận lặp đi lặp lại hoặc nặng có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh thận mạn tính (CKD) – là tình trạng thận dần mất khả năng hoạt động lọc máu, lọc chất lỏng. Trong trường hợp nghiêm trọng nhất, CKD có thể tiến triển thành suy thận giai đoạn cuối, trong đó thận không thể lọc chất thải và chất lỏng từ cơ thể, người bệnh sẽ cần phải lọc máu hoặc ghép thận để duy trì sự sống.
Nhiễm khuẩn hệ tiết niệu (UTI) có thể dẫn đến suy thận nếu nó tiến triển thành nhiễm khuẩn thận (viêm đài bể thận) và không được điều trị. Nhiễm khuẩn có thể làm hỏng thận, có khả năng dẫn đến tổn thương về cấu trúc và suy giảm chức năng thận. UTI có thể gây suy thận theo các cơ chế sau:(2)
UTI thường được gây ra bởi vi khuẩn (phổ biến nhất là E.coli) từ đường tiêu hóa đi vào niệu đạo và sau đó là bàng quang. Nếu không được điều trị, những vi khuẩn này có thể di chuyển lên trên qua niệu quản (2 ống kết nối bàng quang với thận) và lây nhiễm cho thận, tạo ra cơ chế viêm ngược dòng.
Khi vi khuẩn tấn công đến thận, chúng nhân lên về số lượng và gây viêm, nhiễm khuẩn thận, tình trạng này gọi chung là viêm đài bể thận – 1 loại nhiễm khuẩn hệ tiết niệu nghiêm trọng nhất. Các triệu chứng thường bao gồm sốt, ớn lạnh, đau lưng hoặc đau bên hông, buồn nôn và nôn, ngoài các triệu chứng UTI điển hình như đau khi đi tiểu (tiểu buốt) hoặc thường xuyên đi tiểu (tiểu rắt).
Những đợt viêm kéo dài hoặc lặp đi lặp lại liên tục, kết hợp với các hoạt động của vi khuẩn tại ổ viêm, sẽ làm hoại tử các mô kẽ, ống thận và nhu mô thận, khi lành bệnh dễ để lại sẹo. Những sẹo này là sẹo thận vĩnh viễn, chúng trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động của các mô thận, phần bị sẹo có thể mất khả năng lọc chất thải và điều chỉnh chức năng trong cơ thể.
Khi có nhiều mô thận bị sẹo, khả năng lọc tổng thể của thận giảm dần. Chức năng bị suy yếu này có thể dẫn đến sự tích tụ của các sản phẩm chất thải trong máu, sự mất cân bằng của chất điện giải và các vấn đề với điều hòa chất lỏng.
Nếu tổn thương thận lan rộng và dai dẳng, có thể tiến triển thành bệnh thận mạn tính (CKD). Theo thời gian, CKD có thể xấu đi, cuối cùng dẫn đến bệnh thận giai đoạn cuối (ESRD), đó là suy thận. Ở giai đoạn này, thận không còn có thể hoạt động bình thường và người bệnh sẽ cần lọc máu hoặc ghép thận để sống sót.
Tìm hiểu thêm: Xét nghiệm gì để biết suy thận?
Dấu hiệu cảnh báo sớm suy thận do nhiễm khuẩn hệ tiết niệu bao gồm:
Người có nguy cơ cao bị suy thận là những người có bệnh về thận trước đó hoặc các bất thường trong giải phẫu đường tiết niệu, bao gồm:(3)
Để không bị suy thận nếu đang nhiễm khuẩn hệ tiết niệu điều quan trọng là cần phát hiện sớm và điều trị nhiễm khuẩn hệ tiết niệu kịp thời, tuân thủ phác đồ điều trị để loại bỏ nhiễm trùng (nhiễm khuẩn) và chủ động phòng ngừa bệnh bằng khám sức khỏe định kỳ.
Nhiễm khuẩn hệ tiết niệu cần được điều trị bằng kháng sinh để loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn ra khỏi hệ tiết niệu. Đặc biệt là trong trường hợp bị viêm thận, cần được điều trị tích cực hơn bằng kháng sinh đường uống hoặc truyền (tiêm) tĩnh mạch IV. Quan trọng nhất, người bệnh cần hoàn thành liệu trình kháng sinh theo đúng phác đồ, không tự ý ngừng dùng thuốc khi nhận thấy các triệu chứng đã thuyên giảm, vì khi này nhiễm khuẩn chưa được loại bỏ hoàn toàn và vẫn có nguy cơ tái phát hoặc âm thầm tiến triển.
Tái khám ngay khi hết kháng sinh lần là cần thiết để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiết niệu, điều trị sớm ngay khi có dấu hiệu đầu tiên của nhiễm khuẩn hệ tiết niệu.
Nhiễm khuẩn hệ tiết niệu (UTI) không được điều trị có thể tiến triển đến nhiễm khuẩn thận (viêm đài bể thận) và có khả năng dẫn đến suy thận, đặc biệt là ở trẻ em. Trì hoãn điều trị, không điều trị UTI đúng cách và các điều kiện cơ bản như tắc nghẽn đường tiết niệu có thể làm tăng nguy cơ tổn thương thận. Dưới đây là các sai lầm nghiêm trọng dễ khiến nhiễm khuẩn hệ tiết niệu tiến triển thành CKD:
Như vậy, điều trị kịp thời, đúng cách và triệt để UTI là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe hệ tiết niệu và ngăn ngừa CKD. Chẩn đoán và điều trị UTI tại khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, BVĐK Tâm Anh TP.HCM và Đơn vị Tiết niệu, Trung tâm Khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7 với đội ngũ bác sĩ là những chuyên gia giàu kinh nghiệm, điều trị với phác đồ các thể hóa, loại bỏ vi khuẩn có hại ra khỏi hệ tiết niệu, ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng của bệnh.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Hy vọng với những thông tin bài viết vừa chia sẻ đã giúp bạn giải đáp thắc mắc về việc nhiễm khuẩn hệ tiết niệu có gây suy thận không? Cũng như cơ chế gây suy giảm chức năng thận khi mắc UTI và nhiều thông tin hữu ích khác.
