Ngủ dậy bị đau khớp háng có thể là biểu hiện của bệnh viêm khớp, thoái hóa khớp, viêm bao hoạt dịch… Ngoài cảm giác đau, nhiều người còn bị hạn chế vận động. Vậy nguyên nhân gây đau khớp háng sau khi ngủ dậy là gì? Làm thế nào để điều trị?
Thoái hóa khớp háng là bệnh phổ biến ở người lớn tuổi. Nhiều người ngủ dậy bị đau khớp háng có thể là do bệnh lý này. Đây là hệ quả của quá trình thoái hóa sụn và xương dưới sụn. Các đầu xương không còn được sụn bảo vệ. Trong quá trình vận động, hai đầu xương cọ xát vào nhau gây đau. Tổn thương ở sụn khớp và mô xương dưới sụn làm cho các tế bào sụn khớp bị phá hủy, giảm dịch khớp và gây viêm. Biểu hiện lâm sàng của thoái hóa khớp háng là đau nhức bên trong khớp, cơn đau nhiều hơn khi thời tiết thay đổi, nhất là vào buổi sáng sớm.
Ngủ dậy bị đau khớp háng có thể là do viêm khớp háng. Các bệnh lý khớp viêm như viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp, viêm khớp vảy nến, gút…là nguyên nhân của viêm khớp háng. Triệu chứng chung của viêm khớp háng là khớp háng kêu lục cục, viêm quanh khớp, hạn chế di chuyển… Cơn đau khớp thường xảy ra vào buổi sáng, đó là lý do giải thích vì sao người bệnh bị đau khớp háng sau khi ngủ dậy.
Bao hoạt dịch là túi chứa chất lỏng được gọi là túi hoạt dịch, hoạt động như các đệm nhỏ để giảm ma sát khi các phần cơ thể di chuyển lên nhau, như gân hoặc dây chằng di chuyển qua xương. Nếu người bệnh cảm thấy đau ở vùng quanh khớp háng, có thể đang có tình trạng viêm bao hoạt dịch này. Vì vậy, ngủ dậy đau khớp háng có thể là biểu hiện của viêm bao hoạt dịch.
Bất kỳ ai cũng có thể bị viêm bao hoạt dịch, tuy nhiên người cao tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Bệnh lý này có xu hướng tái đi tái lại sau khi điều trị, nên người bệnh sẽ thường phải đối mặt với các cơn đau khớp.
Hoại tử chỏm xương đùi là tình trạng xảy ra do thiếu máu nuôi dưỡng, dẫn đến hoại tử xương và sụn. Ban đầu vùng chỏm xương thưa dần, hình thành những nang xương, lâu dần sẽ gây gãy xương dưới sụn, xẹp chỏm xương đùi, mất chức năng khớp háng.
Người bệnh nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời có thể đối mặt với nguy cơ tàn phế rất cao. Đau khớp háng là triệu chứng chính và đầu tiên. Cơn đau xuất hiện ở mặt trong vùng bẹn lan xuống mặt trong đùi. Một số trường hợp có thể bị đau vùng mông. Cơn đau xuất hiện ở một hay cả hai bên khớp háng. Cơn đau trở nên nghiêm trọng khi vận động, đứng lâu và thuyên giảm khi nghỉ ngơi.
Vận động quá sức, không khởi động trước khi chơi thể thao, tập thể dục không đúng cách… có thể gây đau khớp háng do giãn dây chằng hoặc căng cơ quanh khớp háng. Đối với chấn thương nhẹ, chỉ cần nghỉ ngơi, điều chỉnh chế độ luyện tập khoa học. Nếu là chấn thương nặng, người bệnh phải nhanh chóng đến bệnh viện thăm khám. Vì có thể tình trạng không chỉ dừng lại ở việc thức dậy bị đau khớp háng, mà cơn đau có thể kéo dài cả ngày, cử động khó khăn và gây viêm nhiễm.
Ngoài bệnh lý và chấn thương, còn rất nhiều nguyên nhân khác gây đau khớp háng khi ngủ dậy. Đó có thể là: (1)
Ngoài cảm giác đau, người bị bệnh xương khớp sau khi ngủ dậy còn có thể bị cứng khớp, không thể di chuyển hết tầm vận động bình thường của khớp. Đau khớp và cứng khớp là hai triệu chứng thường đi kèm với nhau. Cứng khớp diễn ra nhiều nhất vào buổi sáng sau khi ngủ dậy. Sau khi người bệnh gập và duỗi khác khớp khoảng 15-20 phút thì mới có thể cử động dễ dàng hơn.
Cơn đau khớp háng sau khi ngủ dậy có thể diễn ra nhất thời hoặc âm ỉ, đau râm ran hoặc đau nhói. Mức độ và tần suất đau khớp háng sẽ phụ thuộc vào tình trạng, nguyên nhân gây bệnh. Mỗi người bệnh sẽ có cảm giác đau khác nhau do ngưỡng chịu đau khác nhau.
Ngủ dậy bị đau khớp háng sẽ làm cho người bệnh bị hạn chế vận động, khó khăn khi đứng dậy, đi lại. Lúc cử động, cơn đau nhói ở khớp háng sẽ tăng lên, một số người còn bị đau lan xuống cẳng chân và cổ chân. Để sinh hoạt, người bệnh cần được giúp đỡ. Người bị đau khớp háng nghiêm trọng thậm chí không thể tự đi lại được.
Đau khớp háng khi ngủ dậy kèm theo tiếng kêu lục cục là biểu hiện của bệnh thoái hóa khớp, khô khớp… Do đầu sụn khớp bị thiếu dịch nên tạo ra tiếng lạo xạo mỗi khi cử động. Nhiều người bệnh không chỉ lục cục ở khớp háng mà còn ở khớp gối, khớp vai, khớp cổ tay…
Tình trạng này là biểu hiện bệnh lý nguy hiểm. Vì nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, cơn đau sẽ ngày càng nặng nề hơn, ảnh hưởng đến sinh hoạt thường ngày.
Đau khớp háng có thể gây ra nhiều biến chứng. Chẳng hạn như:
>> Tình trạng: Đau khớp háng về đêm có nguy hiểm không? Nguyên nhân, điều trị
Sáng sớm ngủ dậy bị đau khớp háng là biểu hiện bệnh cơ xương khớp hoặc là chấn thương. Vì vậy, ngay khi phát hiện bị đau bất thường, người bệnh cần liên hệ với bác sĩ càng sớm càng tốt. Bác sĩ sẽ kiểm tra, xác định nguyên nhân gây đau và xây dựng liệu trình điều trị thích hợp.
Liệu trình chữa đau khớp háng bao gồm cả thuốc đặc trị và chế độ ăn uống, vận động. Một số khác sẽ cần can thiệp phẫu thuật, tập vật lý trị liệu nếu khớp háng bị tổn thương nghiêm trọng. Người bệnh không nên tự chữa đau khớp háng tại nhà bằng kinh nghiệm dân gian vì dễ gặp rủi ro ngoài ý muốn, hoặc làm bệnh nặng hơn.
Các bài tập giãn cơ nhẹ nhàng giúp làm nóng cơ thể trước khi chơi thể thao hoặc vận động mạnh, nhờ đó phòng ngừa được nguy cơ đau khớp háng do chấn thương. Hoặc người mắc bệnh cơ xương khớp cũng có thể tập giãn cơ để rút ngắn thời gian điều trị.
Một số bài tập thích hợp cho người bị đau khớp háng sau khi ngủ dậy là:
Người bị đau khớp háng cần tập luyện đúng cách, đúng lúc mới đạt được hiệu quả tốt. Vì tập giãn cơ sai tư thế có thể làm các khớp bị tổn thương nhiều hơn.
Nếu ngủ dậy bị đau háng do đêm trước nằm sai tư thế, cần điều chỉnh tư thế ngủ sao cho hợp khoa học. Người bị đau khớp háng do bệnh cơ xương khớp cũng cần ngủ đúng tư thế. Ngủ đúng tư thế giúp giảm đau, giữ khớp háng cố định, cải thiện và kiểm soát tình trạng phù nề, giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn…
Một số lưu ý về tư thế ngủ cho người đang bị đau khớp háng là:
Người bệnh có thể giảm đau khớp háng khi ngủ dậy bằng cách massage nhẹ nhàng chỗ bị đau. Trước tiên, người bệnh nên nằm hoặc ngồi yên ở một chỗ. Sau đó, xoa bóp nhẹ nhàng và chậm rãi từ vùng xương chậu đến bàn chân. Cách massage này giúp kích thích lưu thông máu, thư giãn cơ và giảm đau.
Đệm và gối quá cứng hoặc quá mềm, bề mặt đệm gối lồi lõm sẽ không mang lại cảm giác thoải mái khi ngủ. Người mắc bệnh thoái hóa xương khớp, viêm khớp… ngủ trên đệm gối không thích hợp sẽ dễ bị đau nhức toàn thân, kể cả đau khớp háng. Do đó, người bệnh cần thay đổi đệm gối phù hợp, không chỉ để giảm đau nhức xương khớp, mà còn để có được giấc ngủ ngon hơn.
Khi ngủ dậy bị đau khớp háng, người bệnh có thể dùng thuốc không kê đơn để giảm đau. Một số loại thuốc có thể sử dụng là paracetamol, ibuprofen… Lưu ý, các loại thuốc này chỉ giúp giảm đau tạm thời, không phải là thuốc chữa dứt điểm nguyên nhân gây đau khớp háng.
Tập yoga hoặc pilates cũng là cách phòng trị đau khớp háng rất hiệu quả. Các bài tập này giúp cơ thể tăng tính linh hoạt và cải thiện cơ xương khớp, rất thích hợp cho người đau bị đau khớp háng do bệnh lý hoặc chấn thương.
Vận động, rèn luyện theo chế độ thích hợp là lưu ý rất quan trọng đối với người đang bị đau khớp háng nói riêng và mắc bệnh xương khớp nói chung. Tăng cường vận động thúc đẩy tuần hoàn máu, cải thiện cơn đau khớp, cứng khớp, giúp tổn thương ở khớp háng chóng lành. Người bệnh có thể đi bộ, tập dưỡng sinh… để cải thiện cảm giác đau khớp háng sau khi ngủ dậy.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Ngủ dậy bị đau khớp háng là vấn đề thường gặp ở nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi. Người bệnh nên đến bệnh viện để thăm khám và điều trị, cho dù cơn đau là nặng hay nhẹ. Vì đau khớp háng khi ngủ dậy có thể là biểu hiện bệnh lý, không thể xem thường.
