Khuyết sẹo mổ lấy thai là vùng lõm hình thành tại vị trí mổ lấy thai, có sự mất liên tục của cơ tử cung ít nhất 2mm, để lại hậu quả nặng nề cho người phụ nữ. Những năm gần đây, tình trạng khuyết sẹo mổ lấy thai tăng lên đáng kể do tỷ lệ sinh mổ tăng cao. Nhiều chị em thắc mắc nếu có khuyết sẹo vết mổ có mang thai được không? Làm thế nào để điều trị tình trạng này? Bác sĩ Huỳnh Kha, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Quận 8 sẽ giải đáp chi tiết trong bài viết sau.
Khuyết sẹo mổ lấy thai hình thành do quá trình lưu thông máu đến mô tử cung bị gián đoạn, gây chậm liền sẹo. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng khuyết sẹo mổ tử cung là sinh mổ lấy thai. Ngoài ra, các yếu tố nguy cơ được xác định dẫn đến biến chứng khuyết sẹo sau mổ lấy thai gồm: (1)
Phụ nữ có vết khuyết sẹo mổ sau lấy thai vẫn có thể mang thai. Tuy nhiên khuyết sẹo mổ lấy thai tạo ra hốc nhỏ chứa dịch hoặc máu, có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản; hoặc thành tử cung tại vị trí khuyết sẹo khiến vết mổ cũ mỏng hơn, tăng nguy cơ biến chứng trong thai kỳ sau.
Bác sĩ Huỳnh Kha lưu ý phụ nữ có chẩn đoán khuyết sẹo mổ lấy thai vẫn có thể mang thai, nhưng cần bác sĩ chuyên khoa theo dõi, đánh giá thai kỳ sát sao. Không phải mọi trường hợp có khuyết sẹo mổ đều gặp di chứng nghiêm trọng. Để đánh giá mức độ nghiêm trọng khuyết sẹo mổ, bác sĩ sẽ siêu âm đo độ dày vết sẹo, xác định mức độ khuyết, từ đó tư vấn phương pháp xử trí phù hợp. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị can thiệp khuyết sẹo trước khi mang thai lại để đảm bảo an toàn.
“Quan trọng nhất, nếu có kế hoạch mang thai và có tiền sử sinh mổ, đặc biệt có dấu hiệu hoặc được chẩn đoán có khuyết sẹo, chị em cần chủ động thăm khám trước khi có thai để được tư vấn, theo dõi sát sao, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé”, bác sĩ Huỳnh Kha nhấn mạnh.
Phụ nữ có tiền sử sinh mổ lấy thai bị khuyết sẹo có thể đối mặt với những nguy cơ sau:
Một trong những biến chứng khuyết sẹo mổ lấy thai nghiêm trọng và phổ biến nhất ở thai phụ là vỡ tử cung. Tình trạng này xảy ra do áp lực từ sự phát triển của thai nhi hoặc cơn co tử cung giai đoạn cuối thai kỳ có thể làm rách tử cung tại vị trí sẹo. Những dấu hiệu cảnh báo vỡ tử cung có thể là đau bụng dữ dội, ra máu âm đạo, tụt huyết áp, suy thai đột ngột.
Bác sĩ Huỳnh Kha nhấn mạnh vỡ tử cung là tình huống cấp cứu sản khoa, cần mổ khẩn cấp để cứu mẹ và bé. Khi có dấu hiệu bất thường, cần nhanh chóng đưa thai phụ đến bệnh viện gần nhất để được can thiệp kịp thời.
Tình trạng thai bám vào vết sẹo mổ cũ hiếm khi xảy ra song đặc biệt nguy hiểm. Thay vì thai bám vào niêm mạc để làm tổ trong tử cung thì phôi thai lại phát triển ngay trên vết mổ cũ, dẫn đến hiện tượng thai ngoài tử cung. Nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời, khả năng cao thai phụ sẽ bị vỡ tử cung, xuất huyết ồ ạt và cần phẫu thuật cấp cứu khẩn. Việc chẩn đoán muộn thường khiến tăng nguy cơ cắt tử cung, thậm chí tử vong.
Nhau tiền đạo là tình trạng bánh nhau che phủ một phần hoặc toàn bộ lỗ trong cổ tử cung, gây xuất huyết âm đạo trong thai kỳ. Thai phụ bị nhau tiền đạo bắt buộc sinh mổ sớm. Điều này làm tăng nguy cơ tai biến sản khoa, ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
Vết khuyết sẹo mổ lấy thai còn là nguyên nhân làm tăng nguy cơ xảy ra tình trạng nhau cài răng lược do lớp nội mạc và lớp cơ tử cung bị mỏng hoặc mất hoàn toàn, tạo điều kiện để nhau thai xâm lấn sâu hơn, ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận. Thai phụ bị nhau cài răng lược có nguy cơ băng huyết sau sinh, cắt bỏ tử cung để cầm máu gây vô sinh vĩnh viễn, nguy hiểm đến tính mạng.
Phụ nữ có tiền sử sinh mổ và nhận chẩn đoán bị khuyết sẹo mổ lấy thai cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra, đánh giá khả năng mang thai. Từ hình ảnh trên siêu âm kết hợp với thể trạng của người bệnh, bác sĩ sẽ tư vấn liệu có nên mang thai khi bị khuyết sẹo vết mổ hay không.
Bác sĩ Huỳnh Kha lưu ý khuyết sẹo mổ sau lấy thai là biến chứng nguy hiểm, cần được đánh giá kỹ càng trước khi mang thai, theo dõi chặt chẽ trong thai kỳ và can thiệp ngay nếu có dấu hiệu bất thường.
Nếu chị em từng sinh mổ và được chẩn đoán có khuyết sẹo tử cung, cần cẩn trọng chuẩn bị và lên kế hoạch rõ ràng cho lần mang thai tiếp theo, cụ thể:
Nếu có kế hoạch mang thai, việc đầu tiên và quan trọng nhất là thăm khám để bác sĩ đánh giá lại vết sẹo. Qua hình ảnh siêu âm, bác sĩ có thể xác định độ dày cơ tử cung còn lại, mức độ khuyết sẹo và các nguy cơ có thể xảy ra trong thai kỳ. Từ những kết quả này, chị em sẽ được tư vấn có đủ điều kiện để mang thai ngay không, hay cần can thiệp, điều trị khuyết sẹo trước mới có thai.
Khuyết sẹo tử cung là tình trạng phức tạp và tiềm ẩn nhiều nguy cơ trong thai kỳ. Vì vậy chị em nên lựa chọn thăm khám tại các bệnh viện lớn uy tín, có các kỹ thuật điều trị chuyên sâu, đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm để được kiểm tra, theo dõi. Điều này giúp phát hiện sớm các bất thường và xử trí kịp thời các tình huống xảy ra, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi.
Bác sĩ Huỳnh Kha cho biết tình trạng khuyết sẹo sau mổ lấy thai sẽ có đặc điểm riêng cho từng trường hợp. Phác đồ điều trị cần cá thể hóa, phù hợp với tình trạng bệnh thực tế. Vì vậy chị em cần tuân thủ nghiêm túc các hướng dẫn từ bác sĩ chuyên khoa, bao gồm lịch theo dõi, thời điểm thích hợp để mang thai, thực hiện các xét nghiệm, chẩn đoán cần thiết cùng duy trì chế độ nghỉ ngơi phù hợp. Sự phối hợp chặt chẽ với bác sĩ giúp chị em chuẩn bị tốt cho lần mang thai tới, giảm thiểu nguy cơ xảy ra biến chứng nguy hiểm.
Việc chăm sóc thai kỳ trong trường hợp nhận chẩn đoán khuyết sẹo mổ lấy thai đòi hỏi sự đánh giá kỹ lưỡng từ bác sĩ chuyên khoa, phác đồ điều trị cá nhân hóa nhằm đảm bảo sự an toàn của cả mẹ và bé. (2)
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Trên đây là những thông tin liên quan vấn đề khuyết sẹo vết mổ có mang thai được không. Bác sĩ Huỳnh Kha lưu ý sau khi sinh mổ, nhất là trường hợp có dấu hiệu khuyết sẹo, cần được theo dõi sát bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm. Đồng thời thai phụ cần thăm khám định kỳ đúng lịch, trao đổi ngay với bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.