Tiền mãn kinh là quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể mà bất kỳ chị em nào cũng phải đối mặt. Vậy tiền mãn kinh là gì? Phụ nữ trải qua giai đoạn này như thế nào? Thời kỳ này ảnh hưởng ra sao đến nữ giới?
Tiền mãn kinh còn gọi là thời kỳ chuyển tiếp mãn kinh, đây là giai đoạn đầu trước khi phụ nữ chính thức bước vào thời kỳ mãn kinh. Ở giai đoạn này, buồng trứng bắt đầu có hiện tượng suy yếu, nồng độ hormone Estrogen bắt đầu suy giảm, chu kỳ kinh nguyệt có sự rối loạn và biến đổi,… có ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng và hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là gây rối loạn kinh nguyệt và sức khỏe sinh sản của phụ nữ.
Thời kỳ tiền mãn kinh thường bắt đầu từ 8 – 10 năm trước khi thời kỳ mãn kinh diễn ra, xảy ra khi nữ giới trong khoảng từ 40 – 47 tuổi.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, thời kỳ này có thể xuất hiện sớm hơn khi nữ giới ngoài 30 tuổi (được gọi là tiền mãn kinh sớm) hoặc xuất hiện trễ hơn khi nữ giới trong khoảng 50 tuổi (được gọi là tiền mãn kinh muộn). (1)
Tìm hiểu thêm: Thời kỳ tiền mãn kinh kéo dài bao lâu?
Tiền mãn kinh là quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể mà bất kỳ phụ nữ nào cũng phải trải qua. Trong thời kỳ này, chị em sẽ thấy cơ thể có những triệu chứng sau: (2)
Trong giai đoạn tiền mãn kinh, sự thay đổi của chu kỳ kinh nguyệt là dấu hiệu đặc trưng, phổ biến và dễ nhận thấy nhất. Các thay đổi này bao gồm:
Những thay đổi của chu kỳ kinh nguyệt là kết quả của sự sụt giảm về nồng độ của hormone Estrogen và Progesterone trong cơ thể khi buồng trứng dần suy yếu và mất đi khả năng hoạt động bình thường.
Bốc hỏa là một trong những triệu chứng phổ biến nhất ở phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh. Đây là hiện tượng nóng rát đột ngột, bắt đầu từ mặt, cổ và ngực, sau đó lan ra toàn thân. Các cơn bốc hỏa thường kéo dài từ vài giây đến vài phút, kèm theo đổ mồ hôi và cảm giác lạnh sau khi cơn nóng dịu đi.
Nguyên nhân chính của bốc hỏa là do sự sụt giảm nồng độ Estrogen, làm rối loạn trung tâm điều chỉnh nhiệt độ của cơ thể. Điều này khiến cơ thể phản ứng quá mức với những thay đổi nhiệt độ nhỏ, dẫn đến các cơn bốc hỏa.
Mất ngủ là triệu chứng thường nhật và cần lưu tâm trong giai đoạn tiền mãn kinh. Sự thay đổi các loại nội tiết tố, sự sụt giảm đáng kể của hormone Estrogen và Progesterone là những nguyên nhân chính làm rối loạn cơ chế sinh học của cơ thể, dẫn đến tình trạng khó đi vào giấc ngủ hoặc ngủ không sâu giấc ở phụ nữ.
Bên cạnh đó, tình trạng bốc hỏa và đổ mồ hôi thường xuất hiện nhiều vào ban đêm, càng làm tăng thêm sự khó chịu và khiến giấc ngủ của nữ giới bị ảnh hưởng. Ngoài ra, những thay đổi về tâm trạng, lo âu, căng thẳng có thể làm cho chị em trằn trọc suy nghĩ, làm tăng thêm mức độ khó ngủ.
Xem thêm: Mất ngủ tiền mãn kinh nên làm gì
Thay đổi tâm trạng đột ngột cũng là dấu hiệu dễ nhận thấy nhất trong giai đoạn này. Phụ nữ có thể cảm thấy vui vẻ, phấn khích rồi lại chán nản chỉ trong thời gian ngắn.
Tâm lý thất thường này chính là do sự suy giảm Estrogen, làm cho các chất dẫn truyền thần kinh như Serotonin, Dopamine bị ảnh hưởng. Điều này đã gây ra sự mất cân bằng hóa học bên trong não, dẫn đến các triệu chứng như trầm cảm, lo âu, dễ cáu gắt.
Phụ nữ phải đối mặt và đương đầu với nhiều sự thay đổi từ tâm sinh lý đến sức khỏe, trong đó các vấn đề về sinh sản và bàng quang được đặc biệt quan tâm. Cụ thể:
Tiền mãn kinh là thời kỳ bắt đầu cho sự thoái hóa dần của các bộ phận trong cơ thể, đặc biệt là hệ trục vàng não bộ – tuyến yên – buồng trứng. Sự thay đổi này làm cho khả năng sinh sản của phụ nữ giảm sút rõ rệt.
Trong thời kỳ này, lượng hormone Estrogen và Progesterone bắt đầu suy giảm làm rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng, làm giảm khả năng thụ thai và khả năng sinh sản ở phụ nữ cũng suy yếu dần theo từng độ tuổi.
Các hormone của nữ giới thay đổi có thể làm rối loạn chức năng tình dục, chẳng hạn như giảm khoái cảm, khó đạt cực khoái hoặc mất khả năng đạt cực khoái.
Không chỉ vậy, lượng Estrogen sản xuất quá ít cũng làm giảm độ ẩm tự nhiên của âm đạo. Điều này khiến chị em phụ nữ cảm thấy khô rát, khó chịu khi quan hệ và giảm ham muốn.
Mất xương cũng là triệu chứng thường thấy ở phụ nữ ở giai đoạn tiền mãn kinh. Các biểu hiện như đau lưng, mỏi gối, xương dễ gãy,… chính là những dấu hiệu dễ nhận biết nhất.
Sự thay đổi nội tiết tố không chỉ ảnh hưởng đến Estrogen mà còn làm mất cân bằng các hormone khác. Việc này đã gián tiếp tác động đến quá trình chuyển hóa canxi và các khoáng chất khác trong xương.
Estrogen có vai trò quan trọng trong việc điều hòa Cholesterol. Vì thế, khi bước vào thời kỳ này, Estrogen suy giảm gây ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa chất béo trong cơ thể. Điều này sẽ làm tăng nguy cơ tích tụ mỡ trong máu.
Một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng tiền mãn kinh xuất hiện ở nữ giới có thể kể đến như:
Chị em nên chủ động gặp bác sĩ ngay để được thăm khám và điều trị kịp thời khi cơ thể có những dấu hiệu bất thường như:
Tiền mãn kinh không phải là điều đáng lo ngại, bởi vì đây là một quá trình tự nhiên của cơ thể phụ nữ và không gây nguy hiểm. Hầu hết các triệu chứng đều có thể được cải thiện bằng cách thay đổi lối sống, chế độ ăn uống, tập luyện hay điều trị bằng thuốc uống. (3)
Tình trạng này có thể được chẩn đoán dựa trên độ tuổi và tiền sử kinh nguyệt của phụ nữ. Thông thường, nữ giới ở độ tuổi sau 40 sẽ có các dấu hiệu tiền mãn kinh. Bên cạnh đó, khám lâm sàng cũng là một cách mà bác sĩ có thể đánh giá được tình trạng sức khỏe.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm tiền mãn kinh để xác định mức độ hormone trong máu, như hormone kích thích nang trứng (FSH) và Estrogen. Nếu nồng độ FSH tăng cao và Estrogen giảm, đó là dấu hiệu cho thấy các chị em đang bước vào giai đoạn tiền mãn kinh.
Tiền mãn kinh là một giai đoạn mà phụ nữ phải trải qua sau 40 tuổi. Dù không thể tránh khỏi, nhưng phụ nữ có thể áp dụng một số biện pháp sau để cải thiện sức khỏe như:
Ngoài những biện pháp thay đổi thói quen sinh hoạt hay chế độ dinh dưỡng hằng ngày, chị em còn có thể giảm thiểu các triệu chứng khó chịu ở giai đoạn tiền mãn kinh bằng các cách sau: (4)
Thuốc không kê đơn thường được sử dụng để giảm nhẹ các triệu chứng của tiền mãn kinh như:
Thuốc HRT có công dụng cung cấp hormone Estrogen và Progesterone đã mất đi. Điều này sẽ giúp cân bằng lại nội tiết tố trong cơ thể phụ nữ. Các dạng thuốc thay thế hormone phổ biến hiện nay:
Nếu chị em có nhu cầu đặt lịch khám, tư vấn thêm hoặc điều trị các vấn đề sức khỏe liên quan đến thời kỳ tiền mãn kinh cùng các bác sĩ Sản Phụ khoa giỏi tại Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách xin vui lòng liên hệ đến:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tóm lại, tiền mãn kinh là một giai đoạn mà phụ nữ nào cũng phải trải qua trong đời. Vì vậy, hiểu rõ về những thay đổi trong cơ thể và thăm khám kịp thời sẽ giúp chị em chăm sóc sức khỏe tốt hơn, vượt qua thời điểm này một cách nhẹ nhàng.
