AMH thấp hay dự trữ buồng trứng thấp là mối lo ngại của nhiều phụ nữ, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản và chất lượng đời sống tình dục. Tình trạng này được xem là một trong những nguyên nhân chính gây khó khăn trong việc thụ thai, làm tăng nguy cơ hiếm muộn ở các cặp vợ chồng. Vậy dấu hiệu AMH thấp gồm những gì? Bác sĩ Nguyễn Phúc Hiếu Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội sẽ giải đáp chi tiết trong bài viết sau.
AMH thấp là tình trạng tổng nang thứ cấp khi siêu âm ngày 2 chu kỳ kinh thấp hơn 5 và chỉ số AMH dưới 1,2 ng/ml. Phụ nữ càng lớn tuổi thì AMH càng giảm, đây là nguyên nhân làm suy giảm chức năng sinh sản của người nữ. Chỉ số Anti-Mullerian Hormone (AMH) là một trong những thước đo quan trọng giúp đánh giá dự trữ buồng trứng.
Mỗi bé gái chào đời sẽ có một lượng trứng nhất định trên 2 buồng trứng. Giai đoạn sơ sinh, bé gái có khoảng 1-2 triệu nang noãn và đến tuổi dậy thì, số lượng nang noãn còn lại khoảng 300.000-400.000. Các nang noãn nguyên thủy liên tục được huy động để phát triển, nhưng phần lớn sẽ thoái hóa trước khi trưởng thành. Chỉ khi bước vào tuổi dậy thì, trục nội tiết sinh sản mới hoạt động mạnh mẽ, kích thích tuyến yên tiết hormone FSH trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt. Nhờ đó, một số nang noãn được chọn lọc thoát khỏi quá trình thoái hóa, tiếp tục phát triển và trưởng thành để phóng noãn.
Khi số lượng nang noãn phát triển trong buồng trứng giảm, khả năng trứng trưởng thành, rụng và thụ tinh cũng suy giảm. Đặc biệt, nếu AMH thấp do tuổi tác, chất lượng trứng có thể bị ảnh hưởng, làm tăng nguy cơ sảy thai, thụ thai thất bại hoặc dị tật bẩm sinh ở thai nhi. (1)
Dưới đây là 5 dấu hiệu phổ biến giúp chị em nhận biết tình trạng AMH xuống thấp:
Kinh nguyệt thất thường hoặc chu kỳ kinh nguyệt ngắn hoặc dài hơn bình thường có thể là dấu hiệu cảnh báo dự trữ buồng trứng suy giảm.
Phụ nữ có chỉ số AMH thấp thường gặp khó khăn trong việc thụ thai tự nhiên do số lượng nang noãn giảm. Đặc biệt, khi AMH dưới 0,5 ng/ml, hai buồng trứng có thể bị teo nhỏ, chức năng suy giảm nghiêm trọng và ít có nang noãn thứ cấp phát triển. Điều này làm giảm khả năng phóng noãn, khiến việc thụ thai trở nên khó khăn hơn.
Tuy nhiên, AMH thấp không có nghĩa là không thể mang thai, mà phản ánh dự trữ buồng trứng thấp. Một số phụ nữ vẫn có thể đáp ứng với kích thích buồng trứng trong các phương pháp hỗ trợ sinh sản như IVF (thụ tinh trong ống nghiệm).
Giảm ham muốn không phải là dấu hiệu điển hình của AMH thấp, nhưng tình trạng này có thể gián tiếp gây ra suy giảm nội tiết tố nữ, ảnh hưởng đến ham muốn tình dục. Nếu chị em gặp tình trạng giảm ham muốn kéo dài, kèm theo rối loạn kinh nguyệt, khô âm đạo, bốc hỏa…, nên đi khám để kiểm tra AMH, nội tiết tố và sức khỏe buồng trứng để có hướng điều trị phù hợp.
Một số chị em sẽ có những triệu chứng tương tự tiền mãn kinh, mãn kinh như bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, mất ngủ, khó tập trung, dễ kích động…
Thực tế nhiều trường hợp không biết bản thân suy giảm buồng trứng cho đến khi kiểm tra và nhận kết quả AMH thấp, bởi tình trạng suy giảm buồng trứng có thể không kèm dấu hiệu gì bất thường.
Việc nhận biết sớm các dấu hiệu AMH thấp không dễ dàng, bởi tình trạng này không có dấu hiệu đặc trưng ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên sự thay đổi chu kỳ kinh nguyệt như không đều, ngắn hoặc vô kinh có thể là dấu hiệu của nồng độ AMH xuống thấp.
Một trong những mối quan tâm hàng đầu của chị em là cần làm gì khi chỉ số AMH thấp. Bác sĩ Hiếu cho biết mức AMH sẽ giảm dần theo thời gian và chúng ta không thể làm gì để thay đổi quy luật tự nhiên này. Hiện nay không có biện pháp nào giúp tăng dự trữ buồng trứng. Bác sĩ khuyến nghị chị em cần thăm khám sớm để có kế hoạch điều trị cụ thể. (2)
Ngoài ra chị em có thể áp dụng một số phương pháp giúp cân bằng nội tiết như sau:
Lưu ý: Hiện nay trên thị trường có nhiều sản phẩm chức năng được quảng cáo giúp tăng dự trữ buồng trứng. Tuy nhiên bác sĩ Hiếu nhấn mạnh không có các sản phẩm chăm sóc sức khỏe giúp tăng chỉ số AMH, do đó cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ các sản phẩm chức năng nào.
Tham khảo: Chỉ số AMH cao là bao nhiêu?
Phụ nữ càng lớn tuổi thì AMH càng thấp, đặc biệt khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh. Ở giai đoạn này, việc thăm khám sức khỏe định kỳ rất quan trọng để theo dõi sức khỏe nội tiết, tim mạch, loãng xương và các bệnh lý liên quan đến tuổi tác.
Đối với phụ nữ trẻ có AMH thấp, đặc biệt khi chưa có đủ số con mong muốn, việc thăm khám sớm là cần thiết để bác sĩ đánh giá dự trữ buồng trứng và tư vấn phương án bảo tồn khả năng sinh sản.
Hiện nay, kỹ thuật trữ đông noãn cho phép bảo tồn noãn trong thời gian dài mà không làm ảnh hưởng đến cơ chế thụ tinh sau khi được rã đông. Tuy nhiên điều quan trọng nhất chị em cần lưu ý là lựa chọn trữ đông noãn tại các trung tâm hỗ trợ sinh sản uy tín, có sự hỗ trợ của hệ thống thiết bị hiện đại. Với trường hợp dự trữ buồng thấp, bác sĩ sẽ tiến hành gom trứng qua nhiều chu kỳ để tiến hành trữ đông hoặc làm thụ tinh ống nghiệm.
ThS.BS Giang Huỳnh Như – Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, BVĐK Tâm Anh TP.HCM cho biết: “Kỹ thuật trữ đông noãn là một trong những kỹ thuật khó, không chỉ xét riêng tại Việt Nam mà ngay cả các trung tâm trên thế giới cũng ít có trung tâm hỗ trợ sinh sản nào có thể thực hiện thành thục. Tế bào noãn là tế bào khó để trữ và rã nhất. Nếu không được bảo quản với môi trường phù hợp cùng kỹ thuật hiện đại, noãn sau khi rã có thể sống về hình thức nhưng chức năng thụ thai có thể không còn”.
“IVF Tâm Anh được xem là một trong những trung tâm đã tự tin làm chủ được kỹ thuật trữ-rã trứng, đặc biệt là trữ trứng số lượng ít. Theo đó, tỷ lệ tạo phôi bằng trứng tươi và trứng trữ tại IVF Tâm Anh là bằng nhau, đồng thời tỷ lệ có thai giữa trứng tươi và trứng trữ cũng tương đương nhau”, Bác sĩ Như nhấn mạnh.
Để đặt lịch thăm khám, tư vấn chi tiết quá trình trữ trứng hoặc làm thụ tinh ống nghiệm với các bác sĩ hỗ trợ sinh sản tại IVF Tâm Anh, quý khách hàng có thể liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Nhận biết sớm các dấu hiệu AMH thấp và có các biện pháp xử trí phù hợp không chỉ tăng cơ hội thụ thai mà còn giúp chị em có kế hoạch bảo tồn sức khỏe sinh sản. Bác sĩ Hiếu khuyến nghị phụ nữ nên kiểm tra sức khỏe sinh sản định kỳ, thực hiện các chẩn đoán chuyên sâu khi nghi ngờ suy giảm dự trữ buồng trứng để có biện pháp xử trí phù hợp.
