Đau đầu gối khi vận động là tình trạng thường gặp ở nhiều độ tuổi, đặc biệt ở người vận động nhiều, chơi thể thao hoặc người lớn tuổi có dấu hiệu thoái hóa khớp. Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, gây ảnh hưởng đến khả năng đi lại và sinh hoạt hằng ngày. Bài viết dưới đây giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, nhận biết rõ các triệu chứng giúp can thiệp điều trị kịp thời, hạn chế biến chứng.
Đau đầu gối khi vận động là tình trạng đau, khó chịu ở phần khớp gối khi thực hiện các hoạt động thể chất như đi bộ, leo cầu thang, chạy, nhảy, chơi các môn thể thao hay vận động quá mức,… Đây là vấn để phổ biến mà nhiều người gặp phải đặc biệt là những người cao tuổi, người tập luyện thể dục thể thao hoặc có lối sống ít vận động.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến vận động nhiều đau khớp gối từ các chấn thương nhẹ cho đến các bệnh lý mãn tính như thoái hoá khớp.
Tuỳ theo nguyên nhân dẫn đến đau khớp gối do vận động mà bạn sẽ có những triệu chứng khác nhau. Một số dấu hiệu phổ biến của đau đầu gối do vận động:
Đau đầu gối khi vận động có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến dẫn tới tình trạng này (1):
Thoái hoá khớp gối là một trong những nguyên nhân chính gây đau khớp gối khi vận động. Khi khớp gối bị thoái hoá, lớp sụn bảo vệ khớp bị mài mòn dần khiến các các đầu xương cọ sát vào nhau dẫn đến đau nhức, cứng khớp và hạn chế vận động.
Viêm khớp nhiễm khuẩn là tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn từ các vết thương hở hoặc vi khuẩn qua máu từ các cơ quan khác trong cơ thể xâm nhập vào khớp gối. Viêm khớp nhiễm khuẩn gây đau khớp gối khi vận động, nhức dữ dội, sưng tấy, nóng đỏ có thể kèm theo sốt.
Căng cơ, bong gân là tổn thương các mô đệm xung quanh khớp gối khi thực hiện các động các mạnh hoặc tập luyện sai kỹ thuật. Căng cơ và bong gân có thể gây đau, sưng và mất khả năng vận động bình thường.
Bao hoạt dịch là các túi chứa chất lỏng nằm xung quanh khớp gối giúp giảm ma sát giữa các bề mặt xương và mô mềm, khi khớp gối bị căng thẳng do vận động quá mức, bao hoạt dịch có thể bị viêm gây đau, sưng, khó chịu đặc biệt khi vận động hay thay đổi tư thế.
Hội chứng ma sát dải chậu chày là một tình trạng viêm đau quanh khớp gối. Dải chậu chày là một cơ dày chạy dọc theo mặt ngoài của đùi và kéo dài đến gối. Tình trạng này gây đau những ở phần ngoài của khớp gối.
Viêm gân bánh chè là dạng viêm ở gân nối xương bánh chè với xương ống chân. Khi gân bánh chè bị viêm, người bệnh cảm thấy đau ở phía trước của khớp gối đặc biệt là khi leo cầu thang ngồi xổm, cúi người, ngồi xuống hoặc đứng lên.
Dây chằng có vai trò quan trọng trong việc ổn định và giữ vững cấu trúc xương trong khớp. Rách dây chằng là một chấn thương nghiêm trọng khi có lực mạnh tác động lên khớp gối như vặn hoặc xoay gối quá mạnh khi di chuyển. Tình trạng này làm cho người bệnh đau đớn, sưng tấy, mất ổn định cho khớp gối.
Sụn chêm là sụn đàn hồi nằm giữa các xương trong khớp gối, có tác dụng làm giảm ma sát và chịu lực khi vận động. Sụn chêm rách có thể gây đau đớn, sưng và cảm giác không ổn định trong khớp gối.
Trật khớp xương bánh chè xảy ra khi xương bánh chè bị lệch khỏi vị trí bình thường. Tình trạng này xảy ra khi thực hiện các động tác sai kỹ thuật, cơn đau thường dữ dội, người bệnh không thể tiếp tục vận động bình thường.
Đau đầu gối do vận động nhiều không chỉ nguyên về bệnh lý hay chấn thương mà còn có thể ảnh hưởng bởi các yếu tố khác nhau:
Đau nhức khớp gối khi vận động là tình trạng phổ biến ở người cao tuổi. Càng lớn tuổi, các cấu trúc trong khớp gối như sụn và dây chằng dần mất độ đàn hồi giảm khả năng bảo vệ cho khớp. Thêm vào đó, quá trình lão hoá cũng làm giảm khả năng phục hồi cơ thể và mô liên kết quanh khớp.
Cân nặng dư thừa là một yếu tố gây vận động nhiều đau khớp gối. Khớp gối phải chịu tải trọng của toàn bộ cơ thể trong trong mỗi bước đi, do đó người thừa cân hoặc béo phì sẽ khiến khớp gối phải làm việc quá sức. Điều này có thể làm mài mòn sụn khớp và tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về khớp, trong có đau nhức khớp đầu gối.
Những người từng có chấn thương trước đó cũng có thể tăng nguy cơ đau nhức đầu gối khi vận động. Các chấn thương như bong gân, căng cơ, rách dây chằng hoặc gãy xương có thể ảnh hưởng đến cấu trúc của khớp gối và gây ra các vấn đề lâu dài. Khi khớp gối có tiền sử tổn thương, nguy cơ tái phát sẽ cao hơn.
Xem thêm: Đau đầu gối ở người trẻ
Luyện tập thể dục thể thao không đúng kỹ thuật có thể tạo ra áp lực không cần thiết lên khớp gối, gây đau đớn và chấn thương. Khi vận động không đúng kỹ thuật , các cơ và dây chằng xung quanh khớp gối sẽ bị căng thẳng dẫn đến chấn thương.
Nhiều người cảm thấy đau nhức ở khớp gối khi thời tiết lạnh hoặc ẩm ướt. Nhiệt độ thấp có thể làm giảm tính linh hoạt của cơ và dây chằng, khiến khớp gối bị đau khi vận động. Ngoài ra, sự thay đổi của áp suất khí quyển cũng có thể làm ảnh hưởng đến sự linh hoạt của khớp.
Đau đầu gối khi vận động không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Các biến chứng có thể xảy ra bao gồm:
Đau đầu gối khi vận động kéo dài hoặc ngày càng nặng hơn, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Nếu có triệu chứng sưng tấy, nóng, mất khả năng vận động hoặc cơn đau không giảm sau khi nghỉ ngơi, việc thăm khám bác sĩ là rất cần thiết nhằm ngăn ngừa các tổn thương nghiêm trọng.
Để xác định nguyên nhân gây đau đầu gối do vận động, bác sĩ có thể áp dụng một số phương pháp chẩn đoán sau:
Đau khớp gối khi vận động có thể gây khó chịu và ảnh hưởng lớn đến khả năng di chuyển của người bệnh. Tuy nhiên, với các phương pháp điều trị phù hợp, bạn có thể giảm đau và giúp khớp gối phục hồi nhanh chóng.
Khi đau đầu gối do chơi thể thao hoặc vận động quá mức, sử dụng thuốc giảm đau như ibuprofen hoặc acetaminophen có thể giúp giảm đau và viêm. Các loại thuốc này giúp giảm sự khó chịu tạm thời, tạo điều kiện cho người bệnh nghỉ ngơi và phục hồi. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Đau đầu gối khi vận động phương pháp điều trị quan trọng nhất là nghỉ ngơi. Việc tiếp tục vận động khi khớp gối bị đau có thể làm tình trạng tổn thương thêm nghiêm trọng. Hạn chế các hoạt động thể chất, đặc biệt là những động tác có thể gây áp lực lên đầu gối, giúp giảm thiểu viêm và tạo điều kiện cho các mô xung quanh khớp hồi phục.
Chườm lạnh và chườm nóng là những phương pháp hữu hiệu giúp giảm đau và viêm. Trong giai đoạn đầu, khi có sưng viêm, bạn nên sử dụng túi chườm lạnh để giảm sưng và làm dịu cơn đau. Sau khi sưng giảm, chườm nóng có thể giúp thư giãn cơ bắp, cải thiện tuần hoàn máu và giảm tình trạng cứng khớp, tạo điều kiện phục hồi nhanh hơn.
Massage khớp gối giúp cải thiện lưu thông máu và giảm căng thẳng cho các cơ xung quanh khớp. Xoa bóp nhẹ nhàng có thể làm giảm cơn đau, thư giãn các cơ bị căng, đồng thời cải thiện tính linh hoạt của khớp gối. Tuy nhiên, cần thực hiện đúng kỹ thuật và nhẹ nhàng để tránh làm tổn thương thêm các mô xung quanh khớp.
Xem thêm: Đau đầu gối nhưng không sưng
Để giảm thiểu và ngăn ngừa đau khớp gối khi vận động, bạn cần thực hiện những biện pháp phòng ngừa đúng cách. Dưới đây là những lưu ý quan trọng giúp bảo vệ khớp gối và duy trì sự linh hoạt của chúng. (2)
Khởi động là bước quan trọng giúp làm nóng cơ thể và chuẩn bị cho khớp gối đối mặt với các động tác mạnh mẽ. Các bài tập kéo giãn và bài tập nhẹ nhàng giúp giảm nguy cơ căng cơ, bong gân hoặc tổn thương khớp trong quá trình vận động.
Việc tập luyện quá sức hoặc luyện tập không hợp lý có thể làm tăng nguy cơ tổn thương khớp gối. Bạn cần lắng nghe cơ thể và tránh các bài tập gây căng thẳng hoặc làm việc quá mức cho khớp gối.
Những động tác xoay liên tục hoặc đột ngột có thể gây tổn thương cho các dây chằng và cơ xung quanh khớp gối. Hạn chế các hoạt động như xoay đầu gối khi không cần thiết hoặc khi cơ thể chưa được chuẩn bị kỹ lưỡng.
Sử dụng nẹp đầu gối giúp bảo vệ khớp gối khỏi các lực tác động mạnh, đặc biệt trong các môn thể thao yêu cầu vận động mạnh hoặc có nguy cơ gây chấn thương cao. Nẹp giúp giảm sự di chuyển quá mức của đầu gối và hỗ trợ việc phục hồi sau chấn thương.
Giày thể thao phù hợp với từng hoạt động giúp giảm áp lực lên khớp gối và giảm thiểu nguy cơ chấn thương. Đảm bảo giày có đủ đệm và hỗ trợ để bảo vệ các khớp khi thực hiện các bài tập chạy, nhảy hay các động tác mạnh khác.
Ngoài ra, đọc thêm bài viết đau đầu gối khi đá bóng để hiểu rõ nguyên nhân và cách phòng tránh nếu bạn là người yêu thích môn thể thao rất phổ biến và cũng thường gây ra chấn thương này.
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của khớp gối. Các thực phẩm giàu canxi, vitamin D, glucosamine, và omega-3 có thể giúp củng cố sụn khớp và giảm nguy cơ thoái hóa khớp.
Thừa cân là yếu tố tăng nguy cơ đau đầu gối, vì trọng lượng cơ thể dư thừa tạo thêm áp lực lên khớp gối. Duy trì cân nặng hợp lý giúp giảm bớt gánh nặng cho các khớp và giảm nguy cơ đau khớp gối khi vận động.
Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề về sức khỏe, đặc biệt là các bệnh lý về khớp gối như viêm khớp, thoái hóa khớp hay tổn thương dây chằng. Việc kiểm tra thường xuyên không chỉ giúp bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị kịp thời mà còn ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng sau này. Điều này đặc biệt quan trọng với những ai thường xuyên vận động hoặc có tiền sử chấn thương khớp.
Chuyên khoa Cơ Xương Khớp của Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội là địa chỉ uy tín trong thăm khám và điều trị các bệnh lý về cơ xương khớp, đặc biệt là tình trạng đau đầu gối khi vận động. Bệnh viện quy tụ đội ngũ chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực Cơ Xương Khớp, kết hợp cùng hệ thống thiết bị y tế hiện đại như hệ thống phẫu thuật robot Artis Pheno (Siemens), máy MRI, máy nội soi 3D độ phân giải cao và đặc biệt là máy chụp cắt lớp vi tính (CT) Somatom Force VB30 của Siemens Healthineers (Đức). Đây là siêu máy CT đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam có khả năng tái tạo hơn 100.000 lát cắt siêu mỏng, tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ phân tích hình ảnh với tốc độ chụp cực nhanh, giúp phát hiện chính xác các tổn thương vi mô tại khớp và cấu trúc xương liên quan.
Tâm Anh cũng là đơn vị tiên phong thực hiện thành công nhiều ca phẫu thuật thay khớp và ghép xương nhân tạo cho bệnh nhân ung thư xương, mang lại hiệu quả điều trị cao và đảm bảo an toàn tối đa cho người bệnh. Ngoài ra, bệnh viện còn áp dụng mô hình điều trị đa mô thức, phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa như Cơ Xương Khớp, Chẩn đoán Hình ảnh, Chấn thương Chỉnh hình và Phục hồi chức năng,… giúp xây dựng phác đồ cá thể hóa, toàn diện và hiệu quả.
Nếu bạn đang gặp phải tình trạng đau đầu gối khi vận động hoặc có bất kỳ thắc mắc nào liên quan tới khớp gối hãy liên hệ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và trang thiết bị y tế hiện đại sẽ giúp bạn chẩn đoán chính xác và đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả.
Để đặt lịch khám với các chuyên gia, bác sĩ đầu ngành của chuyên khoa Cơ Xương Khớp – Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Việc chăm sóc khớp gối đúng cách thông qua dinh dưỡng hợp lý, luyện tập phù hợp và kiểm tra sức khỏe định kỳ là điều cần thiết để phòng ngừa tổn thương và giảm thiểu đau đầu gối khi vận động. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng đau nhức kéo dài, việc thăm khám sớm tại các cơ sở y tế uy tín sẽ giúp phát hiện sớm nguyên nhân và điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
