Da xỉn màu là vấn đề da liễu phổ biến mà nhiều người đang phải đối mặt. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoài mà còn tác động không nhỏ đến tâm lý phái đẹp. Vậy da xỉn màu do đâu, có những dấu hiệu nào và cách phòng ngừa da xỉn màu là gì? Hãy để thạc sĩ bác sĩ Lê Minh Châu, chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM giải đáp qua bài viết dưới đây.
Da xỉn màu là hiện tượng làn da trở nên không đều màu, mất đi vẻ ngoài sáng mịn, chúng có màu nhợt nhạt và kém sức sống. Bên cạnh đó, hiện tượng này thường đi kèm với các vấn đề da liễu khác như lỗ chân lông to, xuất hiện các nếp nhăn. Đây là kết quả của sự tích tụ tế bào da chết trên bề mặt da và nó có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, mọi thời tiết.
Da bị xỉn màu xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau và thường được chia thành 2 nhóm chính: yếu tố bên trong và yếu tố bên ngoài.
Yếu tố di truyền là nguyên nhân tất yếu trong việc quyết định sắc tố và độ sáng làn da. Da xỉn màu có thể do ảnh hưởng của lượng sắc tố melanin (sắc tố quyết định màu da, tóc và mắt) – di truyền từ cha mẹ. Sắc tố melanin tồn tại ở 2 dạng: pheomelanin (sáng) và eumelanin (tối). Nếu tỷ lệ eumelanin cao, làn da của có thể xuất hiện tình trạng xỉn màu. Trong trường hợp này, da xỉn màu là đặc điểm tự nhiên không thể thay đổi được, vì nó do gen quy định. (1)
Theo thời gian làn da sẽ dần lão hóa, không còn giữ được vẻ mịn màng hồng hào như khi xưa. Cũng giống như gen, lão hóa là quy luật tự nhiên nên không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, dù đang ở độ tuổi đôi mươi, nếu không quan tâm và chăm sóc đúng cách, làn da bạn vẫn có thể bị lão hóa ghé thăm từ sớm và xuất hiện các vấn đề như: đồi mồi, da chảy xệ…
Thiếu ngủ là 1 trong những nguyên nhân dẫn đến da bị xỉn màu. Thường xuyên thức khuya, không đảm bảo giấc ngủ khiến da không có thời gian nghỉ ngơi, quá trình tái tạo tế bào da cũng bị gián đoạn. Ngoài ra lưu thông máu cũng suy giảm. Tất cả những yếu tố trên sẽ khiến da trở nên nhợt nhạt, thiếu sức sống.
Nước chiếm khoảng 70% trọng lượng của da, khi cơ thể không cung cấp đủ lượng nước cho da, đặc biệt ở những tiết trời lạnh và khô như mùa đông, làn da sẽ không đủ khỏe, trở nên khô ráp, bong tróc và mất đi vẻ căng mọng.
Căng thẳng thúc đẩy hormone cortisol trong cơ thể tăng cao, làm ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu và ức chế quá trình sản sinh collagen và elastin – 2 thành phần quan trọng giúp da săn chắc và đàn hồi. Điều này khiến da dễ bị chảy xệ, xuất hiện nếp nhăn – các dấu hiệu lão hóa. Bằng cách tập luyện thể dục, thiền định có thể sẽ giúp giảm căng thẳng hiện có, ngoài ra còn tăng cường được sức khỏe tổng thể.
Làn da là cơ quan lớn nhất của cơ thể và cần được cung cấp đủ các chất dinh dưỡng để hoạt động tốt. Chế độ ăn uống không cân đối sẽ làm suy yếu hàng rào bảo vệ tự nhiên của da, không cung cấp đủ dưỡng chất để nuôi dưỡng và tái tạo làn da.
Các bệnh nền như tiểu đường, tim mạch hoặc suy giáp ảnh hưởng trực tiếp đến làn da từ bên trong. Tuần hoàn máu và các hoạt động sinh lý của cơ thể bị tác động, gây nên tình trạng da khô ráp, dễ tổn thương. Ví dụ như bệnh tiểu đường, tác động đến các vi mạch máu làm da trở nên nhợt nhạt và tối màu hơn.
Các yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến màu da như:
“Bạn càng tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời, da bạn càng lão hóa sớm hơn”, Tiến sĩ Barnett S. Kramer – Chuyên gia phòng ngừa ung thư tại NIH cho biết. Lão hóa ở da không chỉ quyết định bởi tuổi tác và di truyền, chúng còn ảnh hưởng bởi các yếu tố khác, trong đó có ánh sáng mặt trời. Điều này xảy ra khi làn da tiếp xúc thường xuyên và trong thời gian dài với ánh nắng mặt trời, khiến các tia UV phá hỏng cấu trúc da, như: (2)
Sống và làm việc trong môi trường ô nhiễm không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến làn da, mà còn là vấn đề của cả cơ thể. Ở các trường hợp nhẹ, hàng rào bảo vệ da có thể bị phá hủy và xuất hiện lão hoá.
Nghiên cứu dịch tễ học cho thấy ô nhiễm không khí cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy nhanh quá trình lão hóa bên ngoài. Nghiên cứu của Vierkotter và cộng sự phát hiện ra rằng ô nhiễm không khí có mối tương quan với sự xuất hiện của các nếp nhăn thô và làm tăng 20% các đốm sắc tố trên trán và má.
Ngoài ra, các hạt bụi mịn có kích thước nhỏ hơn 2,5 micromet có chứa: sulfat, nitrat và cacbon đen cũng gây ra rủi ro lớn cho sức khỏe con người. Chúng gây nên tổn thương da, các vấn đề về tim, hô hấp và thậm chí là ung thư phổi. Nếu tiếp xúc với ô nhiễm kết hợp với bức xạ UV cao, thì tác động gây hại cho da thậm chí còn cao hơn.
Lạm dụng hoặc sử dụng mỹ phẩm không phù hợp với da sẽ gây tổn thương và khiến da xỉn màu thiếu sức sống. Các thành phần trong mỹ phẩm ảnh hưởng đến độ ẩm tự nhiên của da, gây kích ứng và tăng sắc tố da.
Điều này sẽ kích hoạt sản xuất melanin, làm tăng nguy cơ xuất hiện các vùng da sạm màu. Ngày nay, các sản phẩm làm đẹp kém chất lượng xuất hiện tràn lan trên thị trường, hãy là người tiêu dùng thông minh, chọn lựa và xem xét kỹ lưỡng để bảo vệ chính mình.
Những thói quen như: lạm dụng việc tẩy da chết, không tẩy trang và rửa mặt thường xuyên, đều có thể làm da yếu đi và dẫn đến sạm đen. Việc tự ý sử dụng mỹ phẩm có chứa hydroquinone, thủy ngân cũng là 1 trong những nguyên nhân làm da hư tổn, không thể hồi phục. Chăm sóc sai cách không chỉ làm ảnh hưởng đến sức khỏe của da mà còn tạo điều kiện cho bụi bẩn và vi khuẩn tấn công.
Khi làn da sạm xỉn sẽ có các dấu hiệu nhận biết sau:
Làn da xỉn màu không chỉ là dấu hiệu phản ánh những vấn đề về sức khỏe mà còn tác động tiêu cực đến đời sống cá nhân. Khi làn da nhợt nhạt và xỉn màu thì sự tự tin của họ cũng dần mất đi như sắc màu của làn da, đặc biệt là đối với nữ giới. Điều này khiến nhiều người mất đi sự tự tin khi giao tiếp trong hằng ngày. Vì vậy, việc chăm sóc và cải thiện sức khỏe làn da là cần thiết, để mang lại rạng rỡ tươi mới và giúp bạn tự tin hơn trong cuộc sống hàng ngày.
Khám lâm sàng là cách chẩn đoán phổ biến nhất, bác sĩ sẽ quan sát các dấu hiệu bên ngoài da của người bệnh bằng mắt thường, các thiết bị như đèn, máy soi da… và đưa ra các chẩn đoán. Trong 1 số trường hợp khác, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh sinh thiết da để kiểm tra, liệu việc da xỉn màu có liên quan đến các bệnh nghiêm trọng khác không.
Dành thời gian để tẩy trang, rửa mặt đều đặn mỗi ngày 2 lần và biến nó thành thói quen hằng ngày. Lưu ý chọn sản phẩm làm sạch dịu nhẹ để hạn chế gây khô rát hoặc kích ứng da. Khi rửa mặt hãy sử dụng nước ấm để bảo vệ lớp dầu tự nhiên trên da.
Tẩy tế bào chết đúng theo chỉ định của bác sĩ là chìa khóa để có làn da sáng mịn. Khi tế bào da chết tích tụ bên ngoài, có thể khiến da trông xỉn màu và thậm chí làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Tẩy tế bào chết có thể làm mịn và sáng da, giảm sự xuất hiện của nếp nhăn và đều màu da. Sau khi tẩy tế bào chết, hãy thoa kem dưỡng ẩm ngay để bảo vệ các tế bào da mới lộ ra.
Nếu phải tiếp xúc thường xuyên hãy sử dụng các loại kem chống nắng hoặc sử dụng thêm mũ và quần áo dài tay. Ánh nắng vào giờ cao điểm (10-14h) sẽ xuất hiện tia UV mạnh nhất nên cần hạn chế ra đường hoặc phơi nắng ở thời điểm này.
Sử dụng kem dưỡng ẩm đúng cách sẽ giúp tối ưu sức khỏe làn da và hỗ trợ điều trị các vấn đề liên quan đến da. Dưỡng ẩm 2 lần mỗi ngày để duy trì độ ẩm và mang lại nhiều lợi ích khác như:
Chế độ sinh hoạt và ăn uống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì làn da khỏe mạnh và ngăn ngừa các vấn đề như da xỉn màu. Lối sống lành mạnh bao gồm việc ngủ đủ giấc, tập thể dục đều đặn, uống đủ nước và hạn chế căng thẳng.
Về dinh dưỡng, nên ăn uống cân đối, bổ sung đủ các chất dinh dưỡng:
Đồng thời, hạn chế tiêu thụ thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, bánh kẹo ngọt và các chất kích thích như rượu bia, cà phê.
Việc duy trì những thói quen này không chỉ giúp da sáng mịn mà còn tăng cường sức khỏe tổng thể, hỗ trợ hệ miễn dịch và làm chậm quá trình lão hóa da.
Có rất nhiều phương pháp chuyên sâu điều trị da xỉn màu nhưng việc lựa chọn điều trị cần cá thể hóa cho từng bệnh nhân. Nếu tình trạng da xỉn màu xuất phát từ các bệnh hệ thống hoặc tác dụng phụ của thuốc, người bệnh cần điều trị dứt điểm bệnh nền hoặc ngừng sử dụng thuốc theo chỉ định, trước khi tiến hành các phương pháp điều trị da.
Các phương thức chuyên sâu có thể được kể đến như:
Để phòng ngừa tình trạng xỉn màu da, hãy áp dụng các biện pháp dưới đây:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Da xỉn màu không chỉ phản ánh tình trạng sức khỏe mà còn khiến chúng ta mất đi sự tự tin vốn có. Vì thế việc bảo vệ và chăm sóc da là cần thiết bất kể nam hay nữ. Nếu nhận thấy các triệu chứng bất thường ở da, hãy đến ngay các cơ sở y tế uy tín như chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM để được thăm khám và hỗ trợ 1 cách nhanh nhất.
