Túi tinh nằm ở đâu? Chức năng và giải phẫu bên trong chứa gì?

Túi tinh là bộ phận quan trọng thuộc hệ sinh dục nam, đóng vai trò sản xuất và lưu trữ chất lỏng nhằm nuôi dưỡng, duy trì khả năng di động của tinh trùng. Dù có kích thước nhỏ và nằm sâu trong vùng chậu nhưng bộ phận này ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản và khả năng sinh lý của nam giới. Việc hiểu rõ cấu tạo, vai trò và các yếu tố ảnh hưởng đến túi chứa tinh trùng giúp nam giới chủ động chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Túi tinh là gì?

Túi tinh (seminal vesicle) là cặp tuyến phụ của hệ sinh dục nam, có cấu trúc dạng thùy, nằm hai bên đoạn bóng của ống dẫn tinh, phía sau bàng quang và phía trên tuyến tiền liệt. Mỗi túi có chiều dài khoảng 5cm, rộng 2cm, và dày 1,5cm. Tuy nhiên do cấu trúc cuộn xoắn chặt nên nếu được duỗi thẳng, chiều dài thực tế của mỗi túi có thể lên đến 10-15 cm. (1)

Túi tinh có chức năng gì?

Túi chứa tinh được tạo thành từ mô tuyến và mô cơ, đồng thời bên trong chứa các mạch máu và thần kinh. Bộ phận này có nhiệm vụ tiết dịch, chiếm khoảng 70% thể tích tinh dịch, chứa fructose, protein, prostaglandin và các chất dinh dưỡng giúp nuôi dưỡng, bảo vệ và tăng khả năng di động của tinh trùng. Dịch bên trong túi có độ pH kiềm nhẹ, dao động 7,0-8,5, giúp trung hòa môi trường axit trong âm đạo, tạo điều kiện thuận lợi cho tinh trùng tồn tại để thụ tinh. (2)

Giải phẫu cấu tạo

1. Vị trí túi tinh nằm ở đâu?

Túi chứa tinh trùng nằm hai bên đáy bàng quang, ngay phía trên tuyến tiền liệt. Đầu tận của ống dẫn tinh chạy sát bên cạnh túi chứa tinh trước khi đổ vào tuyến tiền liệt để tạo thành ống phóng tinh. Xung quanh túi có nhiều hạch bạch huyết và các cấu trúc mạch máu quan trọng của vùng chậu.

Túi chứa tinh trùng và tuyến tiền liệt là hai tuyến riêng biệt nhưng cùng tham gia vào quá trình tạo tinh dịch. Túi tinh nằm phía trên và phía sau tuyến tiền liệt, có nhiệm vụ tiết ra dịch chứa fructose, prostaglandin và protein, giúp nuôi dưỡng và tăng khả năng di động của tinh trùng.

2. Cấu tạo túi chứa tinh gồm những gì?

Cấu trúc mô học của túi bao gồm:

• Lớp niêm mạc: có màu vàng nhạt, bề mặt nhiều nếp gấp phân nhánh và đan xen, tạo nên cấu trúc lưới đặc trưng. Niêm mạc được lót bởi biểu mô trụ giả tầng xen kẽ với tế bào đáy. Ở một số vùng gấp, biểu mô có thể dày lên thành 2-3 hàng tế bào.
• Lớp cơ: phát triển khá dày, gồm 2 lớp cơ trơn: lớp trong vòng và lớp ngoài dọc. Giữa các bó cơ có đám rối thần kinh phong phú, xen lẫn nhóm tế bào hạch giúp điều hòa sự co bóp trong quá trình phóng tinh.
• Lớp áo ngoài: là lớp mô liên kết lỏng lẻo, chứa nhiều sợi đàn hồi, bao bọc toàn bộ tuyến. Từ đây các vách mô liên kết tỏa vào bên trong, ngăn cách các đoạn ống cuộn và tạo khung nâng đỡ.

3. Túi tinh bị tác động bởi hormone nào?

Bộ phận này chịu sự tác động chủ yếu của hormone sinh dục nam, đặc biệt là androgen. Khi nam giới bước vào tuổi dậy thì, dưới tác động của testosterone, túi chứa tinh bắt đầu phát triển kích thước và hoạt động mạnh mẽ hơn. Trong giai đoạn này, sản xuất tinh dịch bắt đầu hình thành và hoàn thiện.

Các tình trạng thường gặp ảnh hưởng đến túi tinh

Bộ phận này có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều bệnh lý hoặc rối loạn cấu trúc, chứng năng, biểu hiện qua các triệu chứng như đau vùng chậu, tiểu buốt, đau khi xuất tinh… Những tình trạng bất thường ảnh hưởng túi chứa tinh của nam giới có thể kể đến là:

• Viêm túi tinh: Tình trạng túi chứa tinh bị viêm xảy ra do vi khuẩn xâm nhập ngược dòng từ niệu đạo hoặc tuyến tiền liệt. Bệnh có thể cấp tính hoặc mạn tính, gây đau vùng hạ vị, tiểu buốt, đau khi xuất tinh hoặc tinh dịch lẫn máu. Ngoài ra, lao sinh dục cũng có thể là nguyên nhân gây viêm nhiễm.
• Sỏi túi tinh: Sỏi là sự hình thành các khối rắn bên trong túi chứa tinh, gây đau, cảm giác căng tức hoặc khó chịu, đặc biệt là khi xuất tinh. Trường hợp sỏi lớn có thể dẫn đến viêm tắc ống dẫn tinh hoặc giảm thể tích tinh dịch.
• Nang túi tinh: Túi chứa dịch nhỏ hình thành trong hoặc trên túi chứa tinh, thường lành tính và không có triệu chứng. Tuy nhiên nếu kích thước nang lớn, người bệnh có thể bị đau bụng dưới, tiểu buốt, cảm giác nặng vùng chậu…
• Khối u: Khối u hoặc ung thư tại bộ phận này rất hiếm gặp, thường là tế bào ung thư di căn từ các cơ quan lân cận như đại tràng hoặc tuyến tiền liệt. Các khối u này có thể gây tắc nghẽn ống dẫn tinh, đau khi xuất tinh…
• Các dị tật bẩm sinh: Tình trạng thiểu sản, không có túi tinh hoặc một/cả hai túi nhỏ bất thường có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Một số ít trường hợp dính hoặc hợp nhất túi chứa tinh làm thay đổi cấu trúc của túi, ảnh hưởng khả năng xuất tinh.
• Các vấn đề sức khỏe khác: Một số bệnh lý toàn thân như bệnh xơ nang, đái tháo đường, bệnh thân đa nang di truyền… có thể ảnh hưởng gián tiếp đến bộ phận này.

Dấu hiệu nào cảnh báo túi chứa tinh gặp vấn đề?

Khi bộ phận này gặp vấn đề, cơ thể nam giới có thể xuất hiện nhiều triệu chứng cảnh báo bất thường liên quan hệ tiết niệu và sinh dục. Một số dấu hiệu thường gặp gồm:

• Nam giới khó có con: Bộ phận này đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất phần lớn tinh dịch, giúp nuôi dưỡng và bảo vệ tinh trùng. Khi tuyến này gặp vấn đề, thể tích tinh dịch giảm, chất lượng tinh trùng suy giảm gây ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản của người nam.
• Bị đau khi xuất tinh hoặc ra máu: Tinh dịch lẫn máu là dấu hiệu cảnh báo tình trạng túi chứa tinh bị viêm nhiễm, tổn thương, cần được thăm khám sớm để chẩn đoán nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp.
• Đau ở khu vực hạ bộ: Cảm giác đau, căng tức vùng hạ vị, bẹn xảy ra khi bị viêm nhiễm hoặc tắc nghẽn ở bộ phận này. Cơn đau thường tăng khi quan hệ tình dục hoặc xuất tinh.
• Tiểu đau buốt, lắt rắt, khó tiểu: Khi túi này bị sưng hoặc viêm lan sang tuyến tiền liệt và niệu đạo, người bệnh có thể cảm thấy đau buốt khi đi tiểu, tiểu khó, tiểu rắt…
• Tinh dịch ít hơn bình thường: Nếu túi chứa tinh giảm khả năng tiết dịch, thể tích tinh dịch sẽ ít hơn bình thường kèm cảm giác xuất tinh không trọn vẹn hoặc tinh dịch loãng.

Các phương pháp kiểm tra sức khỏe túi chứa tinh binh của nam giới

Để chẩn đoán, phân biệt bất thường với những bệnh lý khác, bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng như khai thác các thông tin về triệu chứng đau, thời điểm khởi phát triệu chứng, dấu hiệu bất thường khác. Sau đó quan sát, sờ tinh hoàn và đưa ra đánh giá ban đầu.

Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chỉ định một số cận lâm sàng như:

• Xét nghiệm nước tiểu: Các xét nghiệm có thể được chỉ định gồm tinh dịch đồ; xét nghiệm nước tiểu nhằm phát hiện dấu hiệu nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc viêm nhiễm lan sang túi chứa tinh; xét nghiệm máu đánh giá phản ứng viêm và một số chỉ số liên quan nội tiết.
• Siêu âm qua trực tràng (TRUS): Phương pháp an toàn, phổ biến nhất, cho phép đánh giá hình dạng, kích thước, cấu trúc và tình trạng ứ dịch, sỏi bên trong túi, quan sát tuyến tiền liệt…
• Chụp CT/MRI: Phương pháp thường được sử dụng trong chẩn đoán khối u hoặc nghi ngờ khối u lan rộng.

Bác sĩ Nguyễn Công Minh cho biết bất kỳ vấn đề nào xảy ra tại túi tinh cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh dịch và khả năng thụ thai tự nhiên thành công. Vì vậy nam giới cần chủ động chăm sóc sức khỏe sinh sản, khám nam khoa định kỳ tại bệnh viện và kết hợp duy trì lối sống lành mạnh để bảo vệ hoạt động ổn định của bộ phận này.