Thanh quản cơ quan như một ống rỗng ở giữa cổ, ngay trên khí quản và thực quản. Không chỉ giúp con người mà mà còn tạo ra âm thanh, quyết định giọng điệu khi ta nói chuyện, cho phép không khí đi từ cổ họng đến khí quản và đến phổi.
Thanh quản là một phần quan trọng trong hệ thống hô hấp của con người. Có hình dạng như một ống rỗng với chiều dài và chiều rộng khoảng 4-5cm. Cho phép không khí đi từ cổ họng đến khí quản trên đường đến phổi.
Thanh quản là lý do bạn có thể tạo nên âm thanh nên được ví von là hộp thoại.
Có vị trí quan trọng trong hệ hô hấp, nằm ở giữa cổ, tại nơi mà đường hầu họng được chia thành hai phần: khí quản và thực quản.
Thanh quản nối đường hầu họng với khí quản, nằm phía trước của cổ. Từ khi sinh ra cho đến 2 tuổi, cao hơn phần cổ. Theo thời gian, khi lớn lên, di chuyển xuống giữa cổ.
Về mặt giải phẫu, thanh quản nằm trong khoảng từ đốt sống C2-C6 ở người trưởng thành và vị trí C2-C3 ở trẻ em.
Còn có khả năng di chuyển và thay đổi vị trí khi nuốt, cúi xuống hoặc ngẩng lên. Bộ phận này phát triển với bộ phận sinh dục. Và khi trưởng thành, giọng nói sẽ thay đổi gây ra hiện tượng vỡ giọng.
Có ba mặt khác nhau, hình dạng như một ống rỗng hoặc giống như cấu trúc tháp. Kích thước thanh quản giữa người với người là khác nhau, khá đa dạng, trung bình kích thước của nam là 44mm, nữ là 36mm. Đường kính ngang từ 41-43mm, đường kính phía trước và sau thường 26-36mm. (1)
Cấu tạo thanh quản chủ yếu gồm các mảng sụn được nối với nhau, kết nối với các cấu trúc xung quanh thông qua cơ cấu hoặc các thành phần mô sợi có tính đàn hồi.
Sụn thanh quản được cấu tạo bởi 2 loại sụn:
Sụn đơn bao gồm các thành phần dưới đây:
Sụn kép hay sụn đôi bao gồm các bộ phận:
Hệ thống các sụn được nối vào các cơ lân cận, nối với nhau bởi các dây chằng, các khớp thanh quản.
Các khớp bao gồm khớp nhẫn giáp và khớp nhẫn phễu.
Các cơ có tác dụng quan trọng với các sụn và cơ trong thanh quản. Có vai trò điều chỉnh, điều phối các chức năng thanh quản, thực hiện hô hấp và phát âm. Các cơ được chia thành 3 nhóm chính:
Nhóm cơ làm rộng nắp thanh môn có tác dụng mở rộng nắp thanh môn, giúp kiểm soát quá trình mở và đóng thanh quản, gồm:
Nhóm cơ làm hẹp thanh môn có tác dụng làm hẹp khoảng cách giữa hai dây thanh âm dưới, gồm:
Nhóm cơ làm căng và chùng dây thanh âm có tác dụng căng dây thanh âm, điều chỉnh chúng, gồm:
Thanh quản có chức năng hô hấp, rất quan trọng trong việc duy trì sự sống. Chức năng này do cơ nhẫn – phễu sau đảm nhận trách nhiệm. Khi thanh môn không mở rộng được hoặc tắc nghẽn, dẫn đến khó thở, nguy hiểm đến cả tính mạng. Lúc này, cần khai thông đường thở hoặc phẫu thuật mở khí quản.
Bảo vệ đường hô hấp dưới là chức năng quan trọng của thanh quản, giúp phòng ngừa dị vật xâm nhập vào phổi bằng cơ chế ho và các hành động phản xạ khác giúp đẩy dị vật ra khỏi đường hô hấp.
Ho và hắt hơi là phản xạ hô hấp do luồng khí đẩy mạnh ra một cách nhanh chóng, đột ngột do khe thanh môn đóng rồi mở ra một cách bất ngờ.
Tạo ra âm thanh là chức năng quan trọng, vô cùng ý nghĩa, giúp tạo nên giọng nói, ngôn ngữ để trò chuyện, truyền đạt mọi thứ,…
Thông thường, âm thanh được tạo ra trong thanh quản, là nơi điều chỉnh âm lượng và cao độ.
Cơ chế phát ra âm thanh do luồng khí đẩy từ phổi ra ngoài nhờ sự co thắt của cơ hoành, các cơ rộng bụng và cơ gian sườn. Khi ấy, luồng khí làm rung chuyển dây thanh âm, phát ra âm thanh.
Thao tác hộp giọng nói dùng để tạo ra âm thanh nguồn với tần số cụ thể. Âm thanh nguồn bị thay đổi khi qua đường hô hấp, cấu hình khác nhau dựa trên môi, miệng, lưỡi và hầu họng.
Bạn có thể mắc viêm thanh quản cấp tính nếu đang nhiễm trùng hoặc làm căng dây thanh âm do lạm dụng sử dụng giọng nói quá to, thường xuyên. (2)
Bệnh thường kéo dài hơn ba tuần, do thuốc lá, dị ứng hoặc chứng trào ngược.
Đây là loại ung thư biểu mô thanh quản thuộc ung thư tế bào vảy, xảy ra khi biểu mô tăng trưởng mất kiểm soát, hình thành nên khối u.
Điều này xảy ra khi dây thanh âm không hoạt động một cách bình thường.
Tình trạng tổn thương dây thanh phát triển nhưng không phải ung thư mà là các nốt sần, polyp hoặc u nang, đặc biệt là khi bạn sử dụng giọng nói quá nhiều.
Xảy ra khi một hoặc cả hai dây thanh âm không di chuyển bình thường.
Chấn thương do lạm dụng giọng nói khi nói, la hét hoặc hát trong thời gian dài. Nếu bạn bị đánh, tác động vào cổ họng có thể làm chấn thương thanh quản của bạn.
Để chăm sóc giọng nói của bạn, hãy chú ý những điều dưới đây:
Một số người có thể nói chuyện và giao tiếp mà không có thanh quản. Ví dụ, một số người phẫu thuật cắt bỏ thanh quản có thể sử dụng thanh quản điện. Đây là một thanh quản nhân tạo mà bạn áp vào cổ họng để làm cho giọng nói của bạn rõ ràng hơn.
Có vai trò quan trọng trong hệ hô giúp, có chức năng giúp bạn thở, nuốt, nói chuyện, hát,… Thanh quản được gọi nôm na là “hộp giọng nói” bên trong có chứa các dây thanh âm.
Thạc sĩ bác sĩ CKI Nguyễn Trung Nguyên, Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM nội soi họng cho người bệnh.
Để khám và điều trị các bệnh liên quan đến thanh quản, bạn có thể đến Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM qua thông tin dưới đây:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Thanh quản có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống hàng này. Nếu nghi ngờ bản thân mắc các bệnh, bạn cần khám và điều trị kịp thời để tránh những biến chứng nguy hiểm, không mong muốn.
