Nội mạc tử cung là một cấu trúc quan trọng trong hệ sinh sản của nữ giới, giữ vai trò then chốt trong việc quá trình thụ thai và hỗ trợ thai nhi phát triển. Vậy nội mạc tử cung là gì? Có cấu tạo như thế nào? Thực hiện các chức năng ra sao? Vị trí cụ thể nằm ở đâu? Mời bạn đọc theo dõi bài viết bên dưới.
Nội mạc tử cung là lớp mô mỏng, xốp, mềm lót bên trong tử cung, nơi diễn ra những thay đổi quan trọng trong chu kỳ kinh nguyệt và quá trình thụ thai. Trong suốt chu kỳ, bộ phận này sẽ trải qua các giai đoạn dày lên và bong ra, phản ánh sự thay đổi nồng độ hormone Estrogen và Progesterone trong cơ thể.
Khi một trứng được thụ tinh, lớp nội mạc này sẽ trở thành nơi nuôi dưỡng đầu tiên cho phôi thai, cung cấp môi trường thuận lợi để phôi có thể phát triển và làm tổ. Ngược lại, nếu không được thụ tinh, lớp niêm mạc tử cung này sẽ bong tróc ra trong kỳ kinh nguyệt.
Nội mạc tử cung được cấu tạo chủ yếu từ các tế bào biểu mô (biểu mô trụ tuyến và mô đệm) và được chia thành 2 lớp chính: (1)
Nội mạc tử cung là một cấu trúc thiết yếu, giữ vai trò quan trọng trong quá trình thụ thai và bảo vệ thai nhi trong suốt thai kỳ. Cụ thể:
Tử cung là một cơ quan rỗng, có hình dạng của một quả lê lật ngược, thành dày; nằm ở vị trí trung tâm trong khung chậu, giữa bàng quang và trực tràng. Nội mạc tử cung là lớp lót bên trong của tử cung, thường xốp, mềm. Độ dày của niêm mạc tử cung phụ thuộc vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe và từng giai đoạn trong chu kỳ kinh nguyệt.
Vị trí của bộ phận này giúp đảm nhận các chức năng quan trọng như là nơi hỗ trợ quá trình thụ thai và duy trì thai kỳ. Phản ánh những thay đổi nội tiết trong từng giai đoạn chu kỳ sinh sản của phụ nữ.
Nội mạc tử cung đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Tuy nhiên, một số bệnh lý liên quan có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, sức khỏe tổng thể và gây ra nhiều triệu chứng khó chịu. Một số bệnh lý nội mạc tử cung phổ biến và thường gặp nhất ở phụ nữ như:
Lạc nội mạc tử cung là tình trạng các tế bào, mô niêm mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung như buồng trứng, ống dẫn trứng, phúc mạc,… Khối u lạc này có thể làm tắc ống dẫn trứng, gây viêm, đau bụng nhiều khi đến ngày hành kinh, hình thành các mô sẹo ở vùng chậu khiến người bệnh khó thụ thai… (2)
Phụ nữ khi bị lạc nội mạc tử cung thường có các triệu chứng đặc trưng như đau phần bụng dưới, đau đớn trong kỳ kinh nguyệt, đau khi quan hệ tình dục, chảy máu nhiều trong các kỳ kinh hoặc ra máu nhẹ giữa các kỳ kinh,…
Viêm nội mạc tử cung là tình trạng viêm nhiễm của lớp nội mạc, thường do nhiễm trùng hoặc các yếu tố khác gây ra như nạo phá thai, đặt hoặc lấy vòng tránh thai, nạo sinh thiết, ứ dịch trong tử cung kéo dài, sót nhau thai trong quá trình sinh nở,…
Bệnh có thể dẫn đến các triệu chứng như đau bụng dữ dội trước và trong thời gian hành kinh; đau khi quan hệ; xuất hiện khí hư nhiều kèm sốt, mủ; chảy máu tử cung; rối loạn chu kỳ kinh nguyệt;… Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể và sức khỏe sinh sản của phụ nữ.
Ung thư nội mạc tử cung là một trong sáu loại ung thư phụ khoa thường xuất hiện ở phụ nữ, đặc biệt là những phụ nữ lớn tuổi hoặc đã trải qua thời kỳ mãn kinh. Bệnh thường xảy ra do sự phát triển bất thường (phát triển quá nhanh và phân chia tế bào không kiểm soát) của các tế bào trong lớp niêm mạc tử cung dẫn đến hình thành các khối u. (3)
Nguyên nhân dẫn đến sự xuất hiện của bệnh lý này thường liên quan chủ yếu đến sự thay đổi trong DNA và sự mất cân bằng của hormone, đặc biệt là hormone Estrogen.Triệu chứng thường gặp của bệnh là chảy máu âm đạo bất thường; đau bụng hoặc đau vùng chậu dữ dội; sụt cân không rõ nguyên nhân; mệt mỏi, khó chịu kéo dài.
Đây là căn bệnh nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, hiệu quả. Vì thế, chị em nên chăm sóc tốt sức khỏe, thường xuyên thăm khám định kỳ để phòng ngừa và hạn chế tối đa nguy cơ có thể mắc ung thư.
Tăng sản nội mạc tử cung là tình trạng phát triển quá mức về hình dạng và kích thước của tuyến ở nội mạc tử cung làm cho số lượng mô tuyến/ mô đệm tăng lên nhiều hơn so với bình thường. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do sự gia tăng nồng độ và số lượng hormone Estrogen nhưng lại thiếu hụt hormone Progesterone, dẫn đến tình trạng mất cân bằng.
Căn bệnh này có nguy cơ cao phát triển thành ung thư nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả. Một số triệu chứng thường gặp khi mắc phải bệnh lý này như chảy máu âm đạo bất thường, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, rong kinh,…
Polyp nội mạc tử cung là tình trạng các tuyến và mô đệm nội mạc tử cung phát triển quá mức hình thành các khối u có hình dạng và kích thước khác nhau từ vài milimet đến vài centimet, thường được phân thành 2 nhóm chính là polyp có cuống và polyp không có cuống.
Polyp thường khá mềm, có màu hồng, dễ vỡ khi xảy ra va chạm mạnh. Hầu hết polyp ở nội mạc là dạng khối u lành tính nhưng trong một số trường hợp polyp có thể chuyển sang ác tính và phát triển thành ung thư. Chính vì thế, phụ nữ khi mắc polyp phải theo dõi sức khỏe và áp dụng các phương pháp điều trị hiệu quả, tránh bệnh có những chuyển biến nghiêm trọng.
Hội chứng Asherman còn được biết đến với tên gọi dính buồng tử cung, là tình trạng lớp đáy nội mạc tử cung bị tổn thương hoặc hình thành sẹo làm cho thành tử cung phía trước và phía sau dính lại vào nhau. Hội chứng Asherman xảy ra khi lớp đáy nội mạc bị viêm nhiễm do những can thiệp y tế đã được thực hiện trước đó như nạo hút thai, can thiệp phẫu thuật trong buồng tử cung để điều trị bệnh lý, sinh nở,…
Dính buồng tử cung có thể ảnh hưởng đến khả năng mang thai, gây vô sinh nếu tình trạng này nghiêm trọng và điều trị không đạt hiệu quả. Phụ nữ mắc hội chứng Asherman thường thấy đau bụng dưới dữ dội, kinh nguyệt không đều, vô sinh.
Để giữ cho nội mạc tử cung luôn khỏe mạnh, phụ nữ cần thực hiện một số biện pháp chăm sóc sức khỏe như:
Nội mạc tử cung và niêm mạc tử cung thực chất là hai tên gọi khác nhau của cùng một cấu trúc. Cả hai thuật ngữ đều được dùng để chỉ lớp mô mỏng, xốp, mềm lót bên trong của tử cung, không có sự khác biệt về mặt sinh lý.
Độ dày của nội mạc tử cung có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng làm tổ của phôi thai và sự phát triển toàn diện của thai nhi. Lớp nội mạc quá mỏng sẽ không đủ điều kiện để trứng làm tổ, trong khi đó một lớp nội mạc quá dày có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác. Vì thế, kích thước lý tưởng nhất của lớp niêm mạc tử cung thường nằm trong khoảng từ 8 đến 10mm vào thời điểm rụng trứng. Độ dày của niêm mạc tử cung này rất phù hợp cho quá trình thụ thai và quá trình phát triển, lớn lên của thai nhi.
Trong quá trình thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), sức khỏe và độ dày của niêm mạc tử cung là yếu tố rất quan trọng, có ảnh hưởng lớn đến quá trình thụ thai thành công. Theo các chuyên gia cho biết, độ dày dưới 7mm làm giảm tỷ lệ mang thai khi thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm với tỷ lệ chênh lệch khoảng 0.4 so với độ dày lớp nội mạc trên 7mm. Vào thời điểm chuyển phôi, nội mạc tử cung có độ dày từ 8 đến 14mm sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho sự làm tổ của phôi, tăng khả năng thành công của quá trình IVF.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tóm lại, nội mạc tử cung là một thành phần thiết yếu trong hệ sinh sản của phụ nữ, đóng vai trò quan trọng trong khả năng mang thai và sức khỏe sinh sản. Việc hiểu rõ về cấu tạo, chức năng cũng như các bệnh lý thường gặp liên quan đến nội mạc tử cung sẽ giúp phụ nữ có thể chăm sóc bản thân tốt hơn, phòng ngừa hiệu quả các bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến có thể xảy ra.
