Chụp MRI cho trẻ em có tốt không? Cần lưu ý những gì?

Chụp MRI cho trẻ em là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh tiên tiến giúp cung cấp hình ảnh chi tiết về các cơ quan và cấu trúc trong cơ thể mà không gây đau hay phơi nhiễm tia X. Tuy nhiên, không phải lúc nào trẻ cũng cần chụp MRI và quy trình này cũng có những lưu ý đặc biệt mà phụ huynh nên biết để chuẩn bị tâm lý và đảm bảo kết quả chính xác.

Chụp MRI cho trẻ em là gì?

Chụp MRI cho trẻ em là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại, không sử dụng tia X, được áp dụng để quan sát chi tiết các cơ quan và mô mềm trong cơ thể trẻ nhỏ. MRI (Magnetic Resonance Imaging) hay còn gọi là chụp cộng hưởng từ, hoạt động dựa trên nguyên lý từ trường và sóng radio, giúp tạo ra hình ảnh rõ nét, có độ phân giải cao mà không gây tổn hại đến mô sống.

Khác với các phương pháp như X-quang hay CT scan, MRI không gây phơi nhiễm phóng xạ. Điều này đặc biệt quan trọng với trẻ em, đối tượng có mô cơ thể đang phát triển và nhạy cảm hơn với tia bức xạ. MRI thường được chỉ định để khảo sát các bệnh lý hệ thần kinh, cột sống, khớp, mô mềm, tim mạch, các tạng bụng, tiểu khung,… phục vụ chẩn đoán nhiều bệnh lý phức tạp mà các kỹ thuật hình ảnh khác không thể hiển thị rõ ràng.

Với trẻ nhỏ, chụp MRI giúp bác sĩ phát hiện sớm các bất thường bẩm sinh, tổn thương não, u, viêm nhiễm hay vấn đề ở cột sống, từ đó đưa ra hướng điều trị kịp thời và hiệu quả. MRI là công cụ rất có giá trị trong việc chăm sóc sức khỏe toàn diện cho trẻ em, đặc biệt trong các trường hợp cần đánh giá sâu và chính xác tình trạng nội tạng mà không xâm lấn.

Khi nào trẻ cần chụp MRI?

Chụp MRI cho trẻ em thường được chỉ định trong những trường hợp cần đánh giá chuyên sâu về não bộ, tủy sống hoặc các cơ quan nội tạng mà các phương pháp khác không phát hiện được. Với khả năng tạo ra hình ảnh rõ nét mà không gây tổn thương mô, MRI là công cụ quan trọng trong việc chẩn đoán và theo dõi điều trị ở trẻ. (1)

Một số tình huống phổ biến mà trẻ được chỉ định chụp MRI bao gồm:

• Rối loạn thần kinh như động kinh, co giật, chậm phát triển trí tuệ hoặc bất thường hành vi: MRI giúp phát hiện các bất thường về cấu trúc não như dị dạng, u não hoặc tổn thương do thiếu oxy trước và sau sinh.
• Chấn thương sọ não hoặc nghi ngờ tổn thương thần kinh trung ương: Sau tai nạn hoặc va đập mạnh, MRI có thể đánh giá mức độ ảnh hưởng đến não và tủy sống mà không gây phơi nhiễm tia X.
• Đau đầu kéo dài, đau cột sống hoặc nghi ngờ u não, u tủy sống: Những triệu chứng này cần được kiểm tra kỹ lưỡng bằng hình ảnh cộng hưởng từ để loại trừ nguy cơ bệnh lý nghiêm trọng.
• Khảo sát bất thường phát triển bẩm sinh: MRI giúp bác sĩ đánh giá các cơ quan nội tạng như tim, gan, thận,… nếu có nghi ngờ dị tật hoặc rối loạn chức năng.
• Các bệnh lý cơ xương khớp: Viêm tủy, thoái hóa khớp hay bất thường khớp háng, đầu gối ở trẻ em cũng có thể được chỉ định chụp MRI để chẩn đoán chính xác tổn thương.

Lợi ích của chụp MRI đối với trẻ em

Chụp MRI cho trẻ em mang lại nhiều lợi ích cả về mặt an toàn lẫn hiệu quả chẩn đoán. Đây là phương pháp hiện đại, không xâm lấn và được xem là lựa chọn tối ưu trong nhiều trường hợp cần khảo sát về cấu trúc và chức năng cơ thể trẻ: (2)

• Không dùng tia X: Khác với chụp X-quang hay CT, MRI không sử dụng bức xạ ion hóa. Điều này rất quan trọng với trẻ em, đối tượng đang trong giai đoạn phát triển và nhạy cảm với tia phóng xạ. MRI trở thành phương pháp chẩn đoán hình ảnh an toàn hơn khi cần kiểm tra lặp lại nhiều lần hoặc theo dõi dài hạn.
• Hình ảnh rõ nét: MRI cung cấp hình ảnh phân giải cao về cấu tạo bên trong cơ thể. Đây là ưu điểm vượt trội khi so với các kỹ thuật hình ảnh khác, đặc biệt trong các trường hợp nghi ngờ tổn thương u, viêm, bất thường bẩm sinh,…
• Hỗ trợ chẩn đoán chính xác: MRI giúp phát hiện các dấu hiệu bất thường từ giai đoạn sớm, đôi khi trước cả khi có triệu chứng rõ ràng. Bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán chính xác, xây dựng phác đồ điều trị phù hợp và tránh những can thiệp không cần thiết. Việc chẩn đoán đúng giúp trẻ giảm bớt gánh nặng xét nghiệm hay thủ thuật xâm lấn.
• Không đau, không gây tổn thương: MRI hoàn toàn không gây đau đớn. Trong phần lớn trường hợp, trẻ chỉ cần nằm yên trong thời gian chụp. Điều này hữu ích trong trường hợp trẻ nhỏ hay lo lắng khi tới bệnh viện.

Quy trình chụp MRI cho trẻ em

Chụp MRI là một quy trình tương đối an toàn và không gây đau nhưng để trẻ hợp tác tốt và kết quả hình ảnh rõ nét, phụ huynh cần nắm rõ các bước chuẩn bị, thực hiện và theo dõi sau khi chụp.

Dưới đây là quy trình chụp cộng hưởng từ cho trẻ em được áp dụng phổ biến tại các cơ sở y tế:

1. Trước khi chụp

Trước buổi chụp, phụ huynh sẽ được hướng dẫn cụ thể về cách chuẩn bị cho trẻ như:

• Chuẩn bị tâm lý: Với trẻ nhỏ, cảm giác sợ hãi hoặc lo lắng là tình trạng thường gặp. Bố mẹ nên giải thích nhẹ nhàng để trẻ hiểu rằng MRI không gây đau, chỉ cần nằm yên.
• Nhịn ăn nếu có gây mê: Trong một số trường hợp, trẻ cần được gây mê nhẹ để giữ yên trong quá trình chụp. Bác sĩ sẽ yêu cầu nhịn ăn trong vòng vài giờ trước khi thực hiện.
• Loại bỏ vật dụng kim loại: Trước khi vào phòng chụp, trẻ cần tháo bỏ toàn bộ vật kim loại như khuyên tai, kẹp tóc, đồng hồ,… để đảm bảo an toàn và tránh làm nhiễu ảnh.
• Cung cấp thông tin y tế: Cha mẹ cần thông báo với bác sĩ nếu trẻ có bất kỳ thiết bị cấy ghép kim loại nào như máy trợ thính, van tim nhân tạo,… hoặc có tiền sử dị ứng, bệnh lý nền đặc biệt.

2. Trong khi chụp

Quá trình chụp MRI diễn ra trong phòng cách âm, nơi đặt máy chụp hình ống trụ lớn. Trẻ sẽ nằm trên bàn chụp và được đưa vào trong lòng máy. Một số điểm phụ huynh cần biết:

• Thời gian chụp thường kéo dài từ 20-45 phút, tùy vị trí và mục đích chụp.
• Âm thanh phát ra lớn: Máy MRI tạo ra tiếng động lạch cạch, rít hoặc vang, điều này là bình thường. Trẻ có thể được đeo tai nghe hoặc nút tai để giảm tiếng ồn.
• Yêu cầu giữ yên tuyệt đối: Chuyển động dù nhỏ cũng có thể làm mờ ảnh. Nếu trẻ khó nằm yên, bác sĩ có thể chỉ định an thần hoặc gây mê ngắn. Trong một số trường hợp, phụ huynh được phép ở lại trong phòng để trấn an trẻ nếu đủ điều kiện an toàn.
• Giao tiếp trong suốt quá trình: Kỹ thuật viên luôn theo dõi và có thể nói chuyện với trẻ qua hệ thống micro để hướng dẫn và trấn an khi cần.

3. Sau khi chụp

Sau khi chụp xong, trẻ sẽ được đưa ra ngoài và theo dõi trong thời gian ngắn để đảm bảo không có phản ứng bất thường:

• Với trẻ không gây mê: Có thể về nhà ngay sau khi hoàn tất chụp. Trẻ có thể sinh hoạt bình thường.
• Với trẻ gây mê hoặc an thần: Cần theo dõi cho đến khi trẻ tỉnh hoàn toàn, thường từ 30-60 phút. Trong thời gian này, nhân viên y tế sẽ kiểm tra nhịp tim, hô hấp và tình trạng tỉnh táo của trẻ.
• Tác dụng phụ hiếm gặp: Đôi khi có thể gặp buồn ngủ kéo dài, chóng mặt nhẹ nhưng hiếm khi nghiêm trọng. Nếu có dấu hiệu bất thường, phụ huynh nên báo ngay cho nhân viên y tế.

Lưu ý khi chụp cộng hưởng từ cho trẻ em

Chụp cộng hưởng từ (MRI) là phương pháp an toàn, không xâm lấn và không sử dụng tia X. Tuy nhiên, để đảm bảo chụp cộng hưởng từ cho trẻ em an toàn và hiệu quả cho trẻ, cha mẹ cần lưu ý một khi chụp cộng hưởng từ sau.

• Không mang theo bất kỳ vật kim loại nào: Từ trường mạnh có thể hút hoặc làm nóng vật kim loại trong cơ thể gây nguy hiểm. Cần loại bỏ trang sức, cài tóc, quần áo có nút kim loại và thông báo cho bác sĩ nếu trẻ có thiết bị cấy ghép như máy trợ thính, nẹp xương, mắc cài răng,…
• Cảnh giác với nguy cơ dị ứng thuốc cản quang: Thuốc gadolinium được tiêm vào tĩnh mạch để làm rõ hình ảnh, hiếm khi gây dị ứng nhưng vẫn cần khai báo nếu trẻ có tiền sử dị ứng thuốc hoặc vấn đề về thận.
• Trẻ nhỏ hoặc khó hợp tác có thể cần gây mê nhẹ: MRI yêu cầu nằm yên trong 30-45 phút, điều mà nhiều trẻ không làm được. Gây mê sẽ giúp quá trình thuận lợi hơn nhưng cần bác sĩ đánh giá kỹ và theo dõi sau chụp.
• Lo âu và sợ hãi là vấn đề thường gặp khi trẻ vào phòng MRI: Âm thanh lớn, không gian hẹp dễ khiến trẻ hoảng sợ. Cha mẹ nên trấn an, tập cho trẻ làm quen trước hoặc đề nghị cho trẻ nghe nhạc khi chụp nếu cơ sở y tế thực hiện hỗ trợ.

Thắc mắc thường gặp

Dưới đây là một số thắc mắc thường gặp khi phụ huynh tìm hiểu về chụp MRI cho trẻ em kèm theo lời giải đáp ngắn gọn và dễ hiểu để giúp bạn yên tâm hơn trước khi cho trẻ thực hiện:

1. Trẻ bao nhiêu tuổi thì chụp MRI được?

Không có giới hạn độ tuổi tuyệt đối cho việc chụp MRI, kể cả trẻ sơ sinh vẫn có thể thực hiện nếu có chỉ định y khoa. Trẻ dưới 6 tuổi thường khó nằm yên trong suốt quá trình chụp. Do đó, trẻ nhỏ có thể cần gây mê nhẹ để đảm bảo hình ảnh rõ ràng và chính xác.

2. Chụp MRI có ảnh hưởng đến não trẻ không?

Không, chụp MRI không ảnh hưởng đến não trẻ. Kỹ thuật này sử dụng từ trường và sóng radio, hoàn toàn không tạo ra tia bức xạ như X-quang hay CT. Vì vậy, MRI không gây tổn thương mô não và cũng không ảnh hưởng tới sự phát triển thần kinh. Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh được đánh giá an toàn cho cả trẻ em.

3. Chụp MRI có an toàn cho trẻ em không?

Có. Đây được xem là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh an toàn hàng đầu hiện nay. Các rủi ro chỉ phát sinh trong trường hợp đặc biệt như cần gây mê hoặc sử dụng thuốc tương phản. Khi được thực hiện đúng quy trình, MRI hầu như không để lại biến chứng và không gây đau cho trẻ.

4. Chụp MRI cho trẻ em có cần gây mê không?

Có, trong một số trường hợp chụp cộng hưởng từ cho trẻ em cần gây mê. Điều này thường áp dụng với trẻ nhỏ chưa thể nằm yên hoặc có tâm lý lo lắng, sợ hãi khi vào máy. Trước khi gây mê, bác sĩ sẽ thăm khám và đánh giá tình trạng sức khỏe của trẻ để đảm bảo an toàn. Trong suốt quá trình chụp, trẻ sẽ được theo dõi chặt chẽ bởi đội ngũ gây mê hồi sức.

5. Chi phí chụp MRI cho trẻ em là bao nhiêu?

Chi phí chụp cộng hưởng từ cho trẻ em tại Việt Nam không cố định mà thay đổi theo từng trường hợp. Yếu tố ảnh hưởng đến giá gồm vị trí cần chụp, loại máy sử dụng, có dùng thuốc cản quang hay gây mê hay không. Để biết mức chi phí chính xác, phụ huynh nên liên hệ trực tiếp với cơ sở y tế thực hiện.

6. Nên chụp MRI cho trẻ em ở đâu uy tín

Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp của BVĐK Tâm Anh Hà Nội đầu tư trang bị hệ thống máy móc hiện đại bậc nhất như hệ thống máy cộng hưởng từ 1.5-3 Tesla, các máy siêu âm màu 3D, 4D kết hợp công nghệ đàn hồi mô. Đặc biệt là máy CT Somatom Force VB30 máy có khả năng tái tạo hơn 100.000 lát cắt siêu mỏng, tích hợp phần mềm AI hỗ trợ xử lý hình ảnh mang tới độ chính xác cao.

BVĐK Tâm Anh Hà Nội không chỉ sở hữu hệ thống máy móc hiện đại mà còn quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp như TTƯT.PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hiền – Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp, TS.BS Nguyễn Duy Trinh – Phó giám đốc Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp, BS.CKII Lê Văn Khánh – Trưởng khoa Điện quang can thiệp, BS.CKII Lưu Công Thành – Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh, BS.CKII Nguyễn Văn Lan – Phó khoa Chẩn đoán hình ảnh, BS.CKII Lê Nguyệt Minh – Trưởng Đơn vị kỹ thuật cao Chẩn đoán và Can thiệp bệnh tuyến vú,… Các chuyên gia dày dặn kinh kinh nghiệm, luôn cập nhật những công nghệ y khoa tiên tiến mang tới kết quả chẩn đoán chính xác, góp phần nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị cho người bệnh.

Để đặt lịch thăm khám với các Chuyên gia đầu ngành của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:

Chụp MRI cho trẻ em là công cụ chẩn đoán hình ảnh an toàn và chính xác, hỗ trợ phát hiện sớm nhiều bệnh lý nguy hiểm. Tuy nhiên, việc thực hiện cần có chỉ định và giám sát chặt chẽ từ bác sĩ chuyên khoa. Cha mẹ nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín để đảm bảo quá trình chụp diễn ra thuận lợi và an toàn cho trẻ.