Tuân theo chế độ ăn cho người men gan cao giúp hỗ trợ kết quả điều trị, ổn định chỉ số men gan, cải thiện chức năng gan, từ đó phòng tránh các bệnh lý về gan liên quan.
Men gan là enzymes (là một dạng protein giúp tăng tốc các quá trình phản ứng hóa học trong cơ thể) do tế bào gan sản xuất ở nội bào tế bào gan và được phóng thích vào máu nhiều hơn so với bình thường khi tế bào gan bị tổn thương.
Chỉ số men gan bao gồm nhiều loại, thông dụng có men ALT, AST, ALP, GGT, … Khi những chỉ số men gan này tăng vượt mức giới hạn so bình thường gọi là men gan cao. Nồng độ men gan cao thường là biểu hiện của tình trạng tổn thương gan: viêm gan do vi khuẩn, virus viêm gan, tổn thương gan do rượu, do thuốc, xơ gan hoặc ung thư gan.
Gan là cơ quan lớn trong cơ thể, đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng như: lọc và dự trữ máu, chuyển hóa carbohydrate, protein, chất béo, hormon và các chất khác, hình thành mật, dự trữ vitamin và sắt, tổng hợp chất đạm máu, các yếu tố đông máu, chuyển hóa các hóa chất và đào thải độc tố cho cơ thể. Men gan cao gây tổn thương gan, suy giảm chức năng gan và tăng nguy cơ mắc nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Một số thói quen không tốt có thể gây tổn thương gan, ví dụ như việc uống rượu bia nhiều và thường xuyên, lạm dụng các loại thuốc, dùng các loại nước nấu lá cây tươi thay nước uống, ăn uống kém vệ sinh bị nhiễm virus viêm gan A, nhiễm hàn the, nhiễm độc hóa chất từ đường hô hấp hay tiêu hóa,… lâu ngày dẫn đến phá hủy tế bào gan gây men gan cao, gây ra các bệnh lý gan như viêm gan mạn, viêm gan cấp, xơ hóa gan, ung thư gan, ….
Chế độ ăn cho người men gan cao là một trong những biện pháp hỗ trợ cải thiện chỉ số men gan đem lại kết quả tích cực.
Điều trị nguyên nhân viêm gan kết hợp với dinh dưỡng giúp hỗ trợ người bệnh mau khỏi bệnh. Với người bị men gan cao, bác sĩ sẽ tư vấn một chế độ ăn phù hợp cho người bệnh để tối ưu quá trình điều trị vấn đề men gan cao.
Quy tắc khi lựa chọn thực phẩm cho người men gan cao là nên ưu tiên các loại thực phẩm giàu chất đạm, các vitamin, chất xơ, chất béo tốt, chất chống oxy hóa, … nhằm giúp cải thiện chức năng, hỗ trợ quá trình phục hồi tế bào gan như:
Khi bị tình trạng men gan cao, người bệnh cần đi khám bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa, gan mật và bác sĩ dinh dưỡng để được điều trị, dùng thuốc (nếu có) và tư vấn chế độ ăn phù hợp. Người bệnh có thể tham khảo một số thực phẩm sau:
Tỏi là thực phẩm dễ tìm kiếm, có thể dễ dàng kết hợp trong chế biến thức ăn hằng ngày. Tỏi có công dụng hỗ trợ cải thiện chức năng gan do có tính chống oxy hóa cao. Tỏi còn là thực phẩm có hàm lượng dinh dưỡng đa dạng gồm các chất như allicin, nhóm vitamin B và C và các chất hỗ trợ bài tiết chất độc ra khỏi cơ thể.
Chế độ ăn cho người men gan cao nên như thế nào, bao gồm những thực phẩm chứa dưỡng chất gì? Omega 3 tìm thấy ở các loại cá béo như cá hồi, cá thu, cá trích và cá mòi có thể mang lại nhiều lợi ích cho gan. Là một chất béo không bão hòa, với nhiều loại khác nhau nhưng phổ biến nhất là DHA, EPA và ALA, omega 3 giúp cải thiện lượng mỡ trong gan, giảm tình trạng viêm và hỗ trợ chức năng gan.
Người bệnh có thể ưu tiên thực phẩm giàu omega 3 vào chế độ ăn cho người men gan cao, hoặc bổ sung omega 3 bằng thuốc. Tuy nhiên, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ về việc sử dụng thuốc cũng như liều lượng sử dụng để phòng ngừa các tác dụng phụ không mong muốn.
Quả mọng tại Việt Nam phổ biến nhất là dâu tây và nho, việt quất xanh, nam việt quất, câu kỷ tử… Quả mọng có khả năng chống viêm, cùng với hàm lượng chất xơ, vitamin C cao. Không chỉ giúp hỗ trợ chức năng gan mà còn có công dụng tốt cho sức khỏe tổng thể.
Quả bơ có chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể. Một trong những lợi ích đó là giảm phản ứng viêm và hỗ trợ chức năng gan. Bơ cũng có chứa một lượng folate cao cũng hỗ trợ phục hồi tế bào gan sau tổn thương.
Trà xanh có khả năng hạn chế các tổn thương tế bào gan, giảm thiểu nguy cơ phát triển tế bào ung thư gan. Ngoài ra, trà xanh còn giúp hạ men gan vì có công dụng chống oxy hóa cao. Người bệnh có thể sử dụng 1-2 ly nước uống chế biến từ trà xanh, kết hợp với chế độ ăn cho người men gan cao để đạt được hiệu quả cải thiện sức khỏe gan, tuy nhiên cần lưu ý tránh sử dụng trà xanh sau bữa ăn hoặc uống sữa để tránh tình trạng hạn chế hấp thu các dưỡng chất khác.
Cà phê cũng là một thực phẩm có khả năng chống oxy hóa, giúp giảm viêm và tình trạng tổn thương trong gan. Người bệnh có thể sử dụng là thức uống, kết hợp với chế độ ăn cho người men gan cao để đạt được hiệu quả cải thiện sức khỏe gan, tuy nhiên cần lưu ý tránh sử dụng cà phê sau bữa ăn hoặc uống sữa để tránh tình trạng hạn chế hấp thu các dưỡng chất khác. (1)
Các loại rau xanh tươi như rau cải, bông cải xanh, rau muống, mồng tơi, … chứa rất nhiều chất xơ cũng như chất chống oxy hoá và vitamin, có thể giúp bảo vệ tế bào gan và hỗ trợ quá trình tái tạo tế bào gan sau tổn thương.
Hạt cũng là một trong thực phẩm có chứa omega 3 có lợi cho gan. Người bệnh có thể bổ sung các loại hạt vào chế độ ăn cho người men gan cao với một lượng phù hợp, hỗ trợ giảm thiểu mỡ tích tụ bên trong gan, giảm nguy cơ tổn thương lên các tế bào như hạt chia, hạt lanh, hạt hướng dương, hạt óc chó, hạt hạnh nhân, …
>>> Xem thêm: Các thực phẩm hạ men gan
>>> Tham khảo ngay: Thực đơn cho người men gan cao
Thực phẩm có nhiều chất béo xấu sẽ khiến gia tăng lượng mỡ tích tụ bên trong gan. Điều này có thể làm chậm quá trình phục hồi tế bào gan cũng như tăng hoạt động chuyển hoá của gan.
Để loại bỏ chất béo xấu khỏi chế độ ăn cho người men gan cao, người bệnh không nên dùng thức ăn nhanh, chiên xào, thực phẩm đóng hộp như gà rán trong các cửa hàng thức ăn nhanh, thịt đỏ, nội tạng động vật, … Đồng thời sử dụng dầu mỡ trong quá trình nấu ăn đủ theo nhu cầu mỗi ngày, ưu tiên sử dụng các loại chất béo có nguồn gốc thực vật, hạn chế chất béo có nguồn gốc động vật. (2)
Các thực phẩm chứa nhiều đường tổng hợp như bánh kẹo ngọt, nước ngọt, … Việc sử dụng nhiều loại thực phẩm này có thể dẫn đến tình trạng dư thừa năng lượng, khi đó cơ thể chuyển hoá thành mỡ dự trữ trong cơ thể, từ đó có thể dẫn đến tình trạng rối loạn mỡ máu, gan nhiễm mỡ, tăng men gan, …
Rượu bia hoặc thức uống có cồn khi sử dụng số lượng nhiều so với lượng được sử dụng sẽ gây hại không những cho gan mà còn các cơ quan khác trong cơ thể. Các trường hợp uống nhiều rượu bia sẽ làm tăng nguy cơ tổn thương gan, từ đó gây men gan cao, viêm gan, xơ gan hoặc ung thư gan.
Để hỗ trợ quá trình điều trị men gan cao chúng ta kiêng các thực phẩm gây hại cho gan đồng thời xây dựng chế độ ăn phù hợp cho người men gan cao. Hai điều này sẽ giúp gan hồi phục tổn thương, cải thiện chức năng và duy trì ở mức ổn định.
Bên cạnh đó, một lối sống tích cực với những thói quen khoa học giúp tăng cường sức khỏe tổng quan của cơ thể. Khi cơ thể khỏe mạnh sẽ thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào gan được diễn ra nhanh hơn, giúp các chỉ số men gan về mức bình thường. Vì vậy, người bệnh trong quá trình điều trị, không chỉ tập trung vào chế độ ăn cho người men gan cao, mà cũng nên có một lối sống tích cực, vận động nhiều và thực hiện thói quen tốt cho sức khỏe. Ví dụ như:
Để đặt lịch thăm khám và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa với các chuyên gia bác sĩ về Tiêu hóa và Dinh dưỡng của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, xin vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Chế độ ăn cho người men gan cao cần được thiết kế khoa học nhằm giảm gánh nặng cho gan, hỗ trợ phục hồi chức năng và ngăn ngừa biến chứng. Nếu bạn chưa biết bắt đầu từ đâu, hãy đến Bệnh viện Tâm Anh để được đội ngũ chuyên gia gan mật phối hợp cùng bác sĩ dinh dưỡng tư vấn và xây dựng kế hoạch ăn uống phù hợp, giúp kiểm soát men gan hiệu quả và cải thiện sức khỏe toàn diện.
