Chạy thận nhân tạo 3 lần 1 tuần là tần suất chạy thận được khuyến nghị áp dụng cho những trường hợp bệnh thận mạn (CKD). Tuy nhiên, liều lọc máu mục tiêu ở mỗi người là khác nhau, vẫn còn trường hợp chạy thận 2 lần 1 tuần. Điều này làm nhiều người thắc mắc không biết chạy thận 3 lần 1 tuần có đảm bảo sức khỏe không? Bài viết này, bác sĩ CKI Đỗ Thị Hằng, Trưởng đơn vị Nội thận – Lọc máu, Trung tâm khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7 sẽ tư vấn giải đáp thắc mắc.
Chạy thận 3 lần 1 tuần là tần suất điều trị tiêu chuẩn cho người mắc suy thận mạn. Chạy thận nhân tạo giúp lọc chất thải, nước từ máu, kiểm soát huyết áp và cân bằng các khoáng chất quan trọng, như kali, natri và canxi trong máu. Hoạt động này được gọi chung là thay thế chức năng thận, vì ở những người bị bệnh thận mạn giai đoạn cuối (ESRD) chức năng thận đã suy giảm gần như hoàn toàn, một số người giai đoạn sớm của ESRD chức năng thận còn lại chỉ duy trì ở mức 10 – 15%, không đáp ứng nhu cầu lọc máu và cần chạy thận để duy trì sự sống. (1)
Chạy thận 3 lần 1 tuần rất tốt. Theo quy định của Bộ Y tcế, người bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối cần chạy thận hơn 12 tiếng mỗi tuần. Có nghĩa là 3 lần mỗi tuần, mỗi lần chạy thận kéo dài từ 3 – 4 tiếng, vì đây là tần suất chạy thận hiệu quả, phù hợp với hầu hết các trường hợp mắc suy thận. Tần suất chạy thận này được cho là loại bỏ được lượng chất thải dư thừa phù hợp, giúp duy trì sức khỏe ổn định sau mỗi đợt lọc máu, giúp kéo dài sự sống cho người bệnh.
Có 2 loại chạy thận được áp dụng là chạy thận bằng máy (HD) và lọc màng bụng (PD). Với những người lựa chọn điều trị bằng chạy thận nhân tạo (HD), trong quá trình chạy thận, máu được bơm qua các ống mềm đến 1 bộ lọc đặc biệt là máy thẩm tách (còn gọi là thận nhân tạo). Khi máu được lọc sạch sẽ trả về cơ thể theo đường ống khác. Tần suất điều trị khuyến nghị là 3 lần 1 tuần, từ 3 – 4 tiếng cho mỗi buổi. (2)
Những người thực hiện chạy thận nhân tạo tại nhà sẽ linh hoạt hơn về tần suất thực hiện. Nếu lựa chọn phương pháp thẩm phân phúc mạc (PD), thời gian lọc màng bụng kéo dài trong 2 giờ, người bệnh phải thay dịch lọc thường xuyên, quá trình lọc màng diễn ra liên tục nên không có tần suất cụ thể cho phương pháp này.
Mặc dù chạy thận 3 lần 1 tuần mang lại hiệu quả cao trong điều trị thận nhân tạo ở các trường hợp mắc CKD. Nhưng để chạy thận tuần 3 lần mà vẫn đảm bảo sức khỏe, người bệnh cần tuân thủ về thời gian điều trị, lọc máu đủ giờ trong mỗi buổi điều trị, ăn uống trong giới hạn cho phép, không ăn nhiều muối vì dễ gây tích tụ chất lỏng. Hơn nữa, tần suất chạy mấy lần 1 tuần còn phụ thuộc vào điều kiện kinh tế và thời gian của người bệnh, bác sĩ sẽ có những cân nhắc điều trị phù hợp.
Người bệnh được chỉ định chạy thận 3 lần/tuần vì tần suất này đảm bảo sức khỏe của người bệnh, cung cấp liều lọc máu tương đối đầy đủ cho hầu hết các trường hợp mắc bệnh thận mạn giai đoạn cuối.
Trong nghiên cứu được hoàn thành năm 2002 của Viện Quốc gia về Bệnh tiểu đường, Tiêu hóa và Thận Hoa Kỳ (NIDDK), thông qua Phân khoa Bệnh thận, Tiết niệu và Huyết học, trong việc cải thiện phương pháp điều trị cho người mắc bệnh thận tiến triển và suy thận vĩnh viễn, bao gồm cả các trường hợp đang chạy thận nhân tạo đã chứng minh lý thuyết về liều thẩm phân cao, hoặc màng lọc thông lượng cao sẽ làm giảm tỷ lệ tử vong, giảm nguy cơ biến chứng cũng như kiểm soát tốt hơn các bệnh nền ở những chạy nhân tạo.
Các thử nghiệm lâm sàng cũng cho thấy hiệu quả của việc chạy thận thường xuyên, khi so sánh lịch trình chạy thận nhân tạo 3 lần 1 tuần với các lịch trình chạy thận khác, thời gian mỗi buổi điều trị ngắn hoặc dài hơn, thẩm phân máu qua đêm đã cho thấy kết quả ổn định nhất trong khả năng kiểm soát huyết áp, tình trạng dinh dưỡng, thiếu máu, chất lượng cuộc sống, sức khỏe tim mạch của người bệnh.
Những người phù hợp với tần suất chạy thận 3 lần một tuần là những người mắc suy thận giai đoạn cuối (ESRD). Tần suất chạy thận 3 lần một tuần được xem là phương pháp điều trị tiêu chuẩn cho các trường hợp được chẩn đoán mắc ESRD. Tuy nhiên, không phải 100% các trường hợp ESRD đều phải chạy thận 3 lần 1 tuần. Tần suất chạy thận của mỗi trường hợp là khác nhau, tùy thuộc vào các yếu tố như:
Lợi ích của lịch chạy thận 3 lần/tuần có thể kể đến như:
Để đảm bảo sức khỏe cho bệnh nhân chạy thận nhân tạo 3 lần 1 tuần nên làm:
Người đang chạy thận nhân tạo cần kiểm soát chế độ ăn uống để giúp cơ thể thích nghi với tình trạng suy thận và hạn chế tích tụ các chất thải. Giữa các buổi điều trị lọc máu, chất thải có thể tích tụ trong máu, điều này rất nguy hiểm, tuy nhiên người bệnh có thể kiểm soát được bằng chế độ ăn uống lành mạnh.
Người bệnh nên hạn chế uống nước, tiêu thụ bất kỳ chất lỏng nào, vì lọc máu không thể thay thế hoàn toàn chức năng thận, nên người bệnh cần duy trì mức độ cân bằng chất lỏng, chất điện giải bằng cách hạn chế tiêu thụ chất lỏng bao gồm: nước, trái cây, súp, kem,… hoặc bất kỳ thứ gì có chứa nước. Đồng thời, hạn chế tiêu thụ các thực phẩm chứa nhiều natri, kali, phốt pho, đạm từ động vật,… để giảm bớt các triệu chứng khó chịu.
Trọng lượng khô là trọng lượng khi cơ thể không có chất lỏng dư thừa. Trọng lượng khô quyết định lượng chất lỏng mà phương pháp lọc máu sẽ loại bỏ. Nếu cơ thể có quá nhiều chất lỏng, có thể dẫn đến các nguy cơ về sức khỏe như huyết áp cao, sưng tấy và làm phức tạp quá trình điều trị.
Mặc dù lọc máu sẽ loại bỏ chất lỏng dư thừa và giúp người bệnh gần như đạt được trọng lượng khô. Nhưng trong thời gian ngừng lọc máu giữa các lần điều trị, sự gia tăng về chất lỏng khiến người bệnh tăng cân tự nhiên, làm trọng lượng khô thay đổi. Mức tích tụ chất lỏng vừa phải giữa các lần điều trị có thể không sao, nhưng có quá nhiều chất lỏng có thể dẫn đến những rủi ro và biến chứng nguy hiểm như: huyết áp cao, sưng tấy ở tứ chi, phù phổi và khó khăn khi điều trị lọc máu trong lần tiếp theo.
Theo dõi tình trạng sức khỏe thường xuyên giúp bác sĩ đánh giá mức độ đáp ứng với liều lọc máu và kiểm soát các nguy cơ, biến chứng mà chạy thận mang lại. Khi chạy thận, người bệnh cần theo dõi các chỉ số sau:
Dựa trên các chỉ số sức khỏe này, bác sĩ có thể cân nhắc tần suất điều trị phù hợp.
Thuốc có thể được sử dụng để giúp giảm các triệu chứng chạy thận nhân tạo hoặc thẩm phân phúc mạc. Một số loại thuốc có thể được chỉ định dùng trong quá trình chạy thận gồm:
Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, các loại thuốc sẽ được bác sĩ cân nhắc sử dụng để khắc phục các triệu chứng khó chịu khi lọc máu.
Trao đổi với bác sĩ về các cảm giác, triệu chứng gặp phải khi lọc máu và sau khi lọc máu kết thúc. Hỏi bác sĩ về bất kỳ mối lo ngại, thắc mắc nào, bác sĩ Nội thận – Lọc máu sẽ giúp giải đáp các thắc mắc và giúp người bệnh thoải mái hơn, yên tâm hơn trong quá trình điều trị.
Chạy thận 3 lần 1 tuần an toàn vì đây là tần suất điều trị được khuyến nghị. Hơn nữa, chạy thận được thực hiện với các thao tác đúng kỹ thuật, thiết bị hiện đại và sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ Nội thận – Lọc máu sẽ giúp kiểm soát tốt các rủi ro, biến chứng trong điều trị.
Các dấu hiệu cần điều chỉnh lịch trình chạy thận gồm:
Khi này, bác sĩ Nội thận – Lọc máu sẽ tiến hành điều chỉnh tần suất hoặc thời gian lọc máu, để đạt được liều lọc máu mục tiêu
Có thể giảm tần suất chạy thận xuống 2 lần/tuần nếu người bệnh có chức năng thận còn lại tốt, đáp ứng với chế độ dinh dưỡng, quản lý tốt chất lỏng nạp vào cơ thể trong quá trình chạy thận nhân tạo. Việc giảm tần suất chạy thận xuống có thể giúp bác sĩ điều trị bảo tồn chức năng thận tốt hơn.
Như vậy, chạy thận 3 lần 1 tuần vẫn đảm bảo sức cho người bệnh và là tần suất chạy thận tiêu chuẩn có các trường hợp mắc suy thận giai đoạn cuối (ESRD). Chạy thận giúp thay thế chức năng thận và duy trì sức khỏe, kéo dài thời gian sống cho người bệnh.
Tại khoa Nội thận – Lọc máu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, BVĐK Tâm Anh TP.HCM và Đơn vị Nội thận – Lọc máu, Trung tâm khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7 hiện tại là cơ sở y tế đủ điều kiện an toàn để can thiệp điều trị bằng chạy thận nhân tạo (HD). Tại đây, có hệ thống máy lọc máu HDF Online thế hệ mới, công nghệ siêu lọc, thẩm tách máu siêu sạch, giúp người bệnh cảm thấy khỏe hơn sau mỗi lần điều trị.
Điều trị chạy thận nhân tạo là quá trình điều trị lâu dài, tiềm ẩn nhiều rủi ro, biến chứng. Cho nên, người bệnh cần lựa chọn điều trị chạy thận tại các cơ sở y tế được trang bị đầy đủ hệ thống máy móc, thiết bị phục vụ công tác điều trị bằng chạy thận nhân tạo, có đội ngũ bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm, luôn túc trực để hỗ trợ, kiểm tra sức khỏe người bệnh thường xuyên hơn trong quá trình lọc máu.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Hy vọng, với những thông tin bài viết vừa chia sẻ đã giúp bạn giải đáp thắc mắc chạy thận 3 lần 1 tuần có đảm bảo sức khỏe không. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tần suất chạy thận nhân tạo, lựa chọn tần suất chạy thận phù hợp giúp người bệnh khỏe hơn, điều trị bảo tồn chức năng thận tốt hơn và có tiên lượng sống tốt hơn.
