Chấn thương ngón chân là tình trạng phổ biến có thể khiến người bệnh phải đối mặt với cơn đau dai dẳng, hiện tượng sưng viêm và những hạn chế nghiêm trọng trong sinh hoạt hàng ngày. Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra chấn thương này cũng như các phương pháp điều trị hiệu quả, chúng ta cần tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề sức khỏe quan trọng này.
Chấn thương ngón chân là tình trạng tổn thương ở một hoặc nhiều ngón chân do tác động từ bên ngoài như tai nạn giao thông, té ngã, va đập, vận động sai tư thế… Điều này khiến ngón chân trở nên sưng tấy, bầm tím và đau nhức tùy theo mức độ tổn thương.
Đây là một trong những chấn thương rất phổ biến. Các triệu chứng có thể thuyên giảm sau một thời gian. Tuy nhiên, với một số trường hợp, triệu chứng có thể kéo dài, cản trở vận động và sinh hoạt, thậm chí dẫn đến những vấn đề sức khỏe khác. Lúc này, người bệnh cần được thăm khám và can thiệp để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.
Đây là tình trạng chấn thương ngón chân liên quan đến các mô mềm của ngón chân như da, cơ, dây chằng, dây thần kinh… Điều này có thể dẫn đến những triệu chứng như sưng đỏ, bầm tím, hoặc trầy xước.
Đây là tình trạng một hoặc nhiều đốt xương ngón chân bị gãy đôi hoặc gãy thành nhiều mảnh, dẫn đến biến dạng ngón chân và đau nhức. Các xương ngón chân và xương bàn chân có liên kết với nhau. Do đó, gãy xương ngón chân có thể ảnh hưởng đến việc đi lại và hoạt động. (1)
Nghiêm trọng hơn, những mảnh xương gãy có thể chèn ép dây thần kinh và mô mềm xung quanh, khiến tổn thương lan rộng. Nếu không được xử lý kịp thời, vết thương sẽ tiến triển nặng theo thời gian, tăng nguy cơ đau nhức mạn tính, nhiễm trùng, mất cảm giác…
Trật khớp là một trong những chấn thương thường gặp ở ngón chân, xảy ra khi các đầu xương ngón chân bị tác động mạnh và lệch khỏi vị trí ban đầu. Tổn thương có thể ảnh hưởng đến dây chằng và gân xung quanh, khiến người bệnh đau nhức và đi lại khập khiễng. Tình trạng này có thể xuất hiện ở một hoặc nhiều ngón chân cùng lúc. (2)
Đây là chấn thương ngón chân do dây chằng (cấu trúc nối 2 hoặc nhiều xương quanh 1 khớp) bị căng quá mức hoặc rách. Ngón chân chịu ảnh hưởng sẽ đau nhức, sưng đỏ, bầm tím và khó cử động bình thường. Các triệu chứng có thể nghiêm trọng tùy theo mức độ tổn thương. (3)
Gân ngón chân là một dải mô liên kết linh hoạt và có khả năng chịu lực lớn, làm nhiệm vụ kết nối cơ với xương. Qua đó cho phép ngón chân thực hiện các cử động gập duỗi dễ dàng, đồng thời bảo vệ cơ khỏi chấn thương khi đi đứng và chạy nhảy. Tuy nhiên, vận động quá mức hoặc tác động mạnh lên ngón chân có thể khiến gân bị căng và tổn thương, dẫn đến đứt gân ngón chân.
Đây là tình trạng các gân ở ngón chân bị kích ứng dẫn đến viêm. Vùng gân tổn thương sẽ dày lên, gây sưng đỏ, ấm nóng và đau nhức. Điều này khiến người bệnh khó thực hiện các cử động gập hoặc duỗi ngón chân.
Chấn thương này xảy ra khi làm rơi vật nặng lên ngón chân hoặc va chạm với vật cứng. Hậu quả dẫn đến tụ máu dưới móng, nứt móng, thậm chí bong nền móng. Nếu không xử lý kịp thời, móng có thể bị biến dạng hoặc nhiễm trùng phần mô mềm dưới móng.
Chấn thương ở ngón chân có thể do những nguyên nhân như:
Tai nạn khi tham gia giao thông có thể tác động đến vùng bàn chân và ngón chân. Tùy theo mức độ nghiêm trọng của tai nạn, người bệnh có thể bị gãy xương, trật khớp, bong gân, trầy xước, nghiêm trọng hơn là đứt rời ngón chân.
Tình trạng này thường xảy ra chủ yếu ở trẻ em và thanh thiếu niên. Nguyên nhân dẫn đến chấn thương ngón chân khi chơi thể thao có thể do khởi động không đúng cách, tập luyện sai tư thế, địa điểm tập luyện trơn trượt dễ té ngã, không trang bị dụng cụ bảo hộ thích hợp… Những chấn thương thường gặp gồm gãy xương, bong gân, trật khớp…
Đây cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến chấn thương ở ngón chân. Mang giày dép quá rộng khiến các đầu ngón chân phải quặp xuống để giữ thăng bằng và dễ gây té ngã, chấn thương. Ngược lại, giày dép quá chật có thể tăng áp lực lên xương khớp và các mô xung quanh. Hậu quả dẫn đến biến dạng bàn chân (nhất là với trẻ nhỏ), loét da, móng chân mọc ngược, viêm khớp…
Người bị chấn thương ngón chân có thể xuất hiện những triệu chứng khác nhau tùy theo loại chấn thương. Những biểu hiện điển hình có thể bao gồm:
Bất cứ ai cũng có nguy cơ bị chấn thương ở ngón chân, đặc biệt là những đối tượng sau:
Điều này phụ thuộc vào dạng chấn thương, mức độ nghiêm trọng và vị trí tổn thương. Chấn thương ngón chân nhẹ có thể khỏi sau khi nghỉ ngơi hoặc áp dụng một số phương pháp điều trị tại nhà. Với những trường hợp nghiêm trọng hơn cần được can thiệp y tế nhằm phòng tránh những biến chứng như: (4)
Bài liên quan: Chấn thương gót chân Achilles
Tùy theo từng trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định một hoặc kết hợp nhiều phương pháp điều trị sau:
Đây là phương pháp hỗ trợ điều trị chấn thương phần mềm ngón chân cấp tính như bong gân, căng cơ và viêm. R.I.C.E là từ viết tắt của các bước sơ cứu như sau:
Bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) để giảm đau, viêm và sưng nề. Trường hợp gãy xương hở, có thể kê thêm thuốc kháng sinh nhằm phòng tránh và điều trị nhiễm trùng. Người bệnh không nên tự ý mua thuốc, dùng sai liều hoặc ngưng dùng thuốc khi chưa có sự hướng dẫn từ bác sĩ điều trị.
Trường hợp chấn thương ngón chân do gãy xương kín và không di lệch, có thể sử dụng nẹp hoặc bó bột để cố định vùng xương gãy. Phương pháp này giúp bất động xương bị gãy, giữ xương ở đúng vị trí, hỗ trợ đẩy nhanh quá trình liền xương và hạn chế xương di lệch, ảnh hưởng đến các mô xung quanh.
Vật lý trị liệu có thể được kết hợp cùng những phương pháp điều trị nội khoa hoặc ngoại khoa khác. Qua đó hỗ trợ nâng cao hiệu quả điều trị và đẩy nhanh quá trình hồi phục. Đồng thời, phương pháp này còn hạn chế tình trạng lệ thuộc vào thuốc giảm đau và tránh biến chứng teo cơ, cứng khớp. Có 2 hình thức vật lý trị liệu gồm:
Phẫu thuật được chỉ định khi tổn thương ở mức độ nặng hoặc người bệnh không đáp ứng các phương pháp điều trị bảo tồn. Đối với gãy xương ngón chân, bác sĩ sẽ nắn xương và sử dụng thiết bị cố định như đinh. Người bệnh sau đó sẽ được theo dõi để đánh giá mức độ liền xương và những biến chứng có thể xảy ra sau phẫu thuật.
Để phòng tránh chấn thương ngón chân, mỗi người nên thực hiện những biện pháp sau:
Để đặt lịch thăm khám tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Chấn thương ngón chân có thể tự khỏi trong vòng vài ngày. Tuy nhiên, một số trường hợp cần được can thiệp để giải quyết và hạn chế biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, nếu nhận thấy đau nhức và khó chịu kéo dài ở các ngón chân, hãy nhanh chóng thăm khám để được chẩn đoán nguyên nhân và điều trị kịp thời.
