Điều trị bàn chân khoèo cần được tiến hành ngay trong vòng vài tuần đầu sau khi trẻ sinh ra để đạt hiệu quả cao. Trong đó, các phương pháp điều trị bảo tồn vẫn luôn được ưu tiên, ngoại trừ trường hợp nặng phải can thiệp phẫu thuật.
Bàn chân khoèo không gây đau đớn trong thời kỳ sơ sinh, nhưng theo thời gian có thể gây đau đớn, khó khăn khi đi lại, cần được can thiệp điều trị sớm:
Bàn chân khoèo là một dạng dị tật bẩm sinh với biểu hiện đặc trưng là bàn chân xoay vào trong và hướng xuống dưới, thay vì nằm cân bằng ở tư thế như bình thường. Tình trạng này có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên chân và thường được chẩn đoán ngay sau khi trẻ chào đời.
Bàn chân khoèo xảy ra do gân ở bàn chân (các mô liên kết cơ với xương) ngắn và chặt hơn bình thường, làm cho cấu trúc bàn chân bị vẹo.
Đến nay, nghiên cứu vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân gây ra dị tật bàn chân khoèo. Tuy nhiên, các yếu tố rủi ro được cho có liên quan đến tình trạng này gồm: (1)
Bàn chân khoèo là dị tật bẩm sinh thường gặp, ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh theo nhiều cách khác nhau:
Hầu hết các trường hợp bàn chân khoèo đều được điều trị thành công bằng phương pháp nội khoa, thường kết hợp kéo giãn, bó bột và nẹp. Quá trình điều trị thường bắt đầu ngay sau khi sinh để đảm bảo đạt hiệu quả cao. (2)
Dị tật bàn chân khoèo điều trị như thế nào? Điều trị bàn chân khoèo được bác sĩ chỉ định tuỳ vào từng trường hợp, cụ thể như sau:
Điều trị dị tật bàn chân khoèo nhằm mục đích chỉnh sửa dị tật, phục hồi chức năng bình thường của bàn chân và giúp người bệnh có thể đi lại, vận động thoải mái hơn. Để đạt được kết quả tốt, quá trình điều trị cần tuân theo các nguyên tắc cơ bản sau:
Điều trị bàn chân khoèo từ sớm, trong vòng vài tuần ngay sau khi trẻ chào đời nhằm hướng đến các mục tiêu quan trọng sau đây:
Dưới đây là các phương pháp điều trị phục hồi chức năng cho tình trạng bàn chân khoèo ở trẻ sơ sinh:
Đây là phương pháp không phẫu thuật tập trung vào việc nắn chỉnh bàn chân hàng ngày kết hợp với sử dụng băng và nẹp để duy trì vị trí đúng. Sau mỗi buổi nắn chỉnh, các chuyên gia vật lý trị liệu sẽ dùng băng đàn hồi để cố định bàn chân, đồng thời lắp thêm nẹp tháo rời nhằm hỗ trợ quá trình chỉnh sửa.
Phương pháp này hỗ trợ việc phát triển cơ bắp quanh bàn chân và mắt cá chân, đòi hỏi sự kiên trì và thực hiện trong thời gian dài, giúp bàn chân trẻ phát triển tự nhiên, linh hoạt, phù hợp với các trường hợp dị tật nhẹ.
Phương pháp Ponseti được sử dụng rộng rãi trong điều trị dị tật bàn chân khoèo. Phương pháp này bao gồm việc nắn chỉnh bàn chân nhẹ nhàng và bó bột liên tiếp để dần dần đưa bàn chân về vị trí bình thường.
Mỗi tuần, bàn chân trẻ sẽ được nắn chỉnh và bó bột mới. Quá trình này thường kéo dài từ 5 – 8 tuần. Trong hầu hết các trường hợp, bác sĩ có thể thực hiện thêm thủ thuật cắt gân Achilles để giải phóng gân căng và đưa bàn chân về vị trí thẳng hàng. Sau khi nắn chỉnh, trẻ sẽ đeo nẹp chỉnh hình để duy trì kết quả, ban đầu là 23 giờ mỗi ngày, sau đó chỉ đeo khi ngủ cho đến khoảng 4 – 5 tuổi. Phương pháp Ponseti được đánh giá cao bởi ít xâm lấn, đồng thời mang lại kết quả lâu dài nếu tuân thủ đúng quy trình.
Vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và phục hồi chức năng cho trẻ bị bàn chân khoèo. Phương pháp này tập trung vào các bài tập kéo giãn nhằm tăng cường độ linh hoạt của gân và cơ xung quanh bàn chân, giúp cải thiện phạm vi vận động đồng thời giảm nguy cơ tái phát dị tật.
Ngoài ra, các bài tập tăng cường sức mạnh cũng được chỉ định thực hiện để hỗ trợ phát triển cơ bắp vùng chân và cổ chân, giúp duy trì dáng đi tự nhiên. Phương pháp này thường được thực hiện song song với các liệu pháp khác như bó bột hoặc sau phẫu thuật, nhằm mang lại hiệu quả cao.
Phẫu thuật bàn chân khoèo được chỉ định thực hiện khi các phương pháp bảo tồn không mang lại hiệu quả, hoặc trẻ đã lớn hơn. Quá trình điều trị có thể bao gồm cắt, chỉnh sửa gân, dây chằng, hoặc thậm chí chỉnh sửa xương để phục hồi hình dạng chân.
Quá trình điều trị bàn chân khoèo cần cân nhắc các lưu ý quan trọng sau đây:
Dưới đây là phần giải đáp một số thắc mắc thường gặp liên quan đến cách chữa bàn chân khoèo:
Thời gian chữa khoèo chân bẩm sinh phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và phương pháp điều trị được áp dụng. Nhìn chung, điều trị thường kéo dài từ sau sinh vài tuần cho đến khi trẻ 4 – 5 tuổi, kết hợp theo dõi định kỳ khi trẻ lớn hơn để kiểm soát nguy cơ tái phát.
Chi phí chữa trị chân khoèo ở trẻ tùy thuộc vào phương pháp điều trị, bệnh viện điều trị, mức độ nghiêm trọng của bệnh, các thủ thuật phát sinh và quá trình chăm sóc theo dõi sau điều trị. Người bệnh cần liên hệ trực tiếp với bệnh viện để được tư vấn chi tiết.
Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình và khoa Cơ xương khớp của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là địa chỉ uy tín về chẩn đoán và điều trị các bệnh lý cơ xương khớp, bao gồm cả dị tật bàn chân khoèo ở trẻ em. Bệnh viện quy tụ đội ngũ chuyên gia, bác sĩ hàng đầu, được đào tạo chuyên sâu, bài bản về các phương pháp chẩn đoán, thăm khám bệnh cơ xương khớp. Điều này đảm bảo toàn bộ quá trình khám bệnh diễn ra thuận lợi, suôn sẻ, có kết quả chính xác, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, đạt hiệu quả cao và tiết kiệm chi phí.
Bên cạnh đó, bệnh viện còn trang bị đầy đủ các thiết bị máy móc hiện đại, tiên tiến bậc nhất, phải kể đến như: máy X quang treo trần kỹ thuật số, cá máy siêu âm cao cấp, máy chụp CT 1975 lát cắt, Hệ thống chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive (Siemens – Đức), máy cộng hưởng từ MRI 3 Tesla, hệ thống xét nghiệm tích hợp cobas pro…, giúp hỗ trợ cho kết quả chẩn đoán và can thiệp chuẩn xác.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Trên đây là bài viết tổng hợp thông tin về điều trị bàn chân khoèo ở trẻ em. Dị tật này cần được can thiệp chữa trị sớm trong vòng vài tuần đầu sau khi trẻ sinh ra để đạt hiệu quả cao, ngăn xảy ra các biến chứng đáng lo ngại về sau.
