Hầu hết mẹ bầu đều lo lắng bị cúm có ảnh hưởng đến thai nhi không? ThS.BS Lê Nhất Nguyên, Bác sĩ Sản Phụ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh – Quận 8 cho biết, phụ nữ mang thai nếu mắc cúm có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe bản thân và thai nhi. Chi tiết có trong bài viết dưới đây.
Trong năm 2024, Việt Nam ghi nhận có 289.214 trường hợp mắc cúm mùa, 8 ca tử vong, trong đó 4 ca tử vong do cúm A/H1N1 tại Bình Định là những trường hợp có bệnh mạn tính nặng.
Từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước ghi nhận có 912 trường hợp mắc cúm, may mắn không có ca tử vong. Bộ Y tế cho biết, các ca mắc cúm hiện tại ghi nhận không có sự thay đổi về độc lực, chủ yếu vẫn là cúm A/H1N1, A/H3N2 và cúm B. Một số bệnh viện lớn phía Bắc ghi nhận việc gia tăng ca mắc cúm, nhiều ca trở nặng phải thở ECMO. Điều này nhấn mạnh người dân tuyệt đối không được chủ quan xem thường việc phòng tránh bệnh, đặc biệt là nhóm đối tượng có nguy cơ cao như trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, người trên 65 tuổi, phụ nữ mang thai…
Bác sĩ Lê Nhất Nguyên cho biết, cơ thể phụ nữ khi mang thai có sự thay đổi về nội tiết, nhu cầu oxy lớn hơn bình thường trong khi hệ miễn dịch yếu đi nên rất dễ mắc các bệnh lý hô hấp như cúm mùa.
Trong thai kỳ, tim và phổi của thai phụ phải làm việc nhiều hơn để cung cấp máu và oxy cho cả hai mẹ con. Hơn nữa, phổi phải hoạt động trong một không gian hẹp hơn do áp lực từ thai nhi đang phát triển lớn dần trong bụng. Tất cả những điều này có thể gây áp lực lên cơ thể thai phụ, khiến thai phụ dễ nhiễm virus hơn, bao gồm cúm.
Một nghiên cứu cho biết, phụ nữ mang thai có nguy cơ nhiễm cúm cao nhất trong tam cá nguyệt đầu tiên (3 tháng đầu thai kỳ) và nguy cơ này tăng dần theo từng tháng nếu mang thai trong mùa dịch cúm. Những phát hiện này cho thấy phụ nữ mang thai nên tiêm vắc xin cúm càng sớm càng tốt để bảo vệ tối đa cho mẹ và thai nhi trong suốt thai kỳ. Tiêm ngừa khi có kế hoạch chuẩn bị mang thai có thể mang lại miễn dịch tối ưu.
Dấu hiệu nhận biết bà bầu bị cúm là ho khan, sốt vừa phải đến cao. Mặc dù không phải ai bị cúm đều sẽ bị sốt, ớn lạnh hay viêm họng, nhưng tình trạng cúm có thể khiến mẹ bầu bị đau cơ hoặc cơ thể, nghẹt mũi và chảy nước mũi, đau đầu, mệt mỏi kéo dài đến 2 tuần. (1)
Các triệu chứng của cúm thường xảy ra nhanh chóng và có thể nghiêm trọng trong vài ngày đầu. Hầu hết các triệu chứng thuyên giảm sau 3-7 ngày, nhưng cảm giác đau nhức cơ, mệt mỏi có thể kéo dài đến 2 tuần. Phụ nữ mang thai nếu bị cúm sẽ nặng hơn, thời gian kéo dài bệnh cũng lâu hơn người bình thường.
Bệnh cúm không chỉ gây ra các triệu chứng khiến mẹ bầu mệt mỏi, mà còn có thể gây hại đến thai nhi nếu không được can thiệp điều trị kịp thời, đúng cách. Các vấn đề liên quan đến việc nhiễm cúm trong thai kỳ có thể gây ảnh hưởng lên thai nhi gồm sinh non hoặc nhẹ cân khi sinh. Trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến thai chết lưu. Ngoài ra, cũng đã có nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa triệu chứng sốt của bệnh cúm làm tăng nguy cơ dị tật ống thần kinh và các biến chứng bất lợi khác lên thai nhi đang phát triển.
Bác sĩ Nguyên chia sẻ, các triệu chứng sổ mũi, viêm mũi kéo dài có thể làm giảm cung cấp oxy cho mẹ bầu khi ngủ, điều này có thể ảnh hưởng đến lượng oxy cung cấp cho thai nhi, tăng các nguy cơ như tăng huyết áp, tiền sản giật, thai chậm phát triển. Việc nhảy mũi liên tục có thể kích thích cơn gò tử cung, tần suất càng nhiều càng tăng nguy cơ dọa sảy thai hoặc sinh non. (2)
Mặc dù bệnh cúm có thể gây ra những nguy hiểm cho thai nhi, nhưng mẹ bầu cũng không nên quá lo lắng bởi không phải trường hợp nào bị cúm cũng gặp biến chứng. Điều quan trọng là khi nhận thấy các dấu hiệu nghi ngờ cúm, mẹ bầu hãy thăm khám ngay để được bác sĩ kiểm tra, chẩn đoán chính xác, từ đó có phương án xử trí kịp thời và an toàn cho thai kỳ.
Mẹ bầu bị cúm thường nặng hơn, thời gian bị bệnh kéo dài hơn so với người bình thường. Ở người bình thường, các triệu chứng cúm diễn ra khoảng 3-4 ngày thì mẹ bầu thường lâu hơn, có thể 1-2 tuần phụ thuộc vào thể trạng và mức độ nghiêm trọng. Mẹ bầu bị cúm có nguy cơ gặp phải các biến chứng nghiêm trọng như viêm phế quản, sau đó có thể phát triển thành viêm phổi. Cũng có nguy cơ bị nhiễm trùng tai và máu hơn, có thể dẫn đến sốc nhiễm trùng, viêm màng não hoặc viêm não.
Chính vì thế, ngay khi nhận thấy có các dấu hiệu của cúm, mẹ bầu hãy đi khám ngay để được tư vấn điều trị đúng cách. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị tại nhà, hoặc chần chừ để lâu khiến bệnh trở nặng gây nguy hiểm.
Khi mang thai sức khỏe của mẹ ảnh hưởng rất lớn đến thai nhi. Vì thế, khi nhận thấy cơ thể có các dấu hiệu của cúm, mẹ bầu nên đến ngay cơ sở y tế để kiểm tra và điều trị sớm. Khi được chẩn đoán sớm, các phương pháp điều trị an toàn có thể giúp mẹ bầu giảm được các triệu chứng, cũng như nhanh hồi phục hơn.
Mẹ bầu tuyệt đối không được tự ý mua và sử dụng thuốc điều trị cúm tại nhà. Chỉ sử dụng thuốc khi có chỉ định và hướng dẫn bởi bác sĩ chuyên môn bởi nhiều loại thuốc trị cúm có thể dùng cho người bình thường, nhưng nếu mẹ bầu sử dụng có thể dẫn đến sảy thai, nhiễm độc thai nghén, dị tật thai nhi.
Bà bầu cảm cúm có ảnh hưởng đến thai nhi, việc chẩn đoán và điều trị chậm trễ có thể gây ra những hậu quả đáng tiếc. Phòng bệnh hơn chữa bệnh, mẹ bầu hãy nằm lòng các biện pháp dưới đây để bảo vệ bản thân và con yêu trong mùa dịch cúm. (3)
Tiêm ngừa vắc xin là cách tốt nhất để phòng ngừa căn bệnh cúm mùa. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh tiêm vắc xin cúm trong thời kỳ mang thai là an toàn. CDC (Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ), ACOG (Hiệp hội Sản Phụ khoa Hoa Kỳ) và ACIP (Ủy ban Cố vấn Hoa Kỳ về Thực hành Tiêm chủng) khuyến cáo thai phụ trong mùa cúm nên tiêm vắc xin cúm bất kể đang ở tam cá nguyệt nào.
Tiêm vắc xin cúm trong thai kỳ mang lại nhiều lợi ích, phải kể đến:
Tuy nhiên, có nhiều dữ liệu cho thấy việc tiêm phòng nên được thực hiện nhiều hơn vào 3 tháng giữa và 3 tháng cuối của thai kỳ. Lý do bởi trong 3 tháng đầu tiên thai nhi đang phát triển, có nhiều yếu tố tiềm ẩn có thể đe dọa sự an toàn của thai nhi. Vì thế, thời điểm lý tưởng đến tiêm vắc xin cúm khi mang thai là vào 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối giúp mẹ bầu yên tâm.
Ngoài tiêm vắc xin, mẹ bầu cần lưu ý những điều sau đây để phòng tránh căn bệnh cúm nguy hiểm:
Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ. Không giống như bình thường, việc sử dụng thuốc trong thai kỳ cần hết sức thận trọng vì có thể gây hại cho cả mẹ và thai nhi. Tốt nhất, khi có các dấu hiệu của cúm, mẹ bầu hãy đến ngay cơ sở y tế uy tín để được kiểm tra sớm, chẩn đoán chính xác và được bác sĩ có chuyên môn hướng dẫn điều trị hiệu quả, an toàn.
Sau khi tiêm ngừa, vắc xin cúm không phát huy hiệu quả ngay lập tức mà cần khoảng 10-14 ngày để cơ thể sản sinh kháng thể đặc hiệu chống lại cúm. Vì thế, phụ nữ có kế hoạch mang thai nên tiêm vắc xin cúm trước khi mang thai 1 tháng để mang lại hiệu quả tối ưu, bảo vệ mẹ và bé trong suốt thai kỳ.
Để đặt hẹn thăm khám với các chuyên gia – bác sĩ Sản Phụ khoa tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách hàng vui lòng liên hệ đến:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Hy vọng qua bài viết này mẹ bầu được giảm đáp thắc mắc “Cúm có ảnh hưởng đến thai nhi không”, từ đó nâng cao cảnh giác và chủ động tăng cường các biện pháp bảo vệ sức khỏe trong thai kỳ!
