Viêm mũi dị ứng bội nhiễm là tình trạng xảy ra khi bệnh nhân mắc viêm mũi dị ứng kéo dài, không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách làm tổn thương niêm mạc mũi, khiến vi khuẩn, virus xâm nhập vào cơ thể gây nhiễm trùng. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn tới nhiều biến chứng khác như viêm xoang, viêm phế quản, viêm phổi, hen suyễn… Dưới đây là nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm.
Viêm mũi dị ứng bội nhiễm là tình trạng vi khuẩn, virus xâm nhập và tấn công cơ thể bệnh nhân đang bị viêm mũi dị ứng kéo dài, không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách. Ở những bệnh nhân này, niêm mạc mũi bị tổn thương, tạo cơ hội để vi khuẩn, virus phát triển gây nhiễm trùng và gây nên nhiều biến chứng như: viêm xoang, viêm phổi…
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới viêm mũi dị ứng bội nhiễm, trong đó chủ yếu là do viêm mũi dị ứng không được điều trị kịp thời, đúng cách. Ngoài ra, thường xuyên tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng và sức đề kháng suy giảm cũng có thể là nguyên nhân gây viêm mũi dị ứng bội nhiễm.
Viêm mũi dị ứng là bệnh xảy ra khi cơ thể tiếp xúc với những tác nhân gây dị ứng bên ngoài môi trường như bụi, phấn hoa, lông thú cưng… khiến cơ thể giải phóng quá nhiều histamin dẫn tới viêm mũi dị ứng. Bệnh nhân viêm mũi dị ứng thường có biểu hiện: hắt hơi liên tục, ngứa mũi, chảy nước mũi, dịch nhầy trong, nghẹt mũi… Khi không được điều trị kịp thời, lớp niêm mạc mũi ở bệnh nhân viêm mũi dị ứng sẽ bị tổn thương, từ đó tạo cơ hội để vi khuẩn, virus xâm nhập, phát triển, gây nên bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm.
Bệnh viêm mũi dị ứng gây ra bởi các tác nhân bên ngoài môi trường như bụi, phấn hoa, lông động vật… Thông thường, với các bệnh nhân viêm mũi dị ứng, chỉ cần hạn chế tiếp xúc với các yếu tố này thì các triệu chứng bệnh sẽ giảm dần. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân vẫn liên tục phải tiếp xúc với những yếu tố dị ứng kể trên mà không có biện pháp bảo vệ (ví dụ đeo khẩu trang, sử dụng máy lọc không khí trong phòng…) thì những tác nhân này sẽ liên tục tấn công cơ thể, khiến bệnh viêm mũi dị ứng kéo dài và diễn tiến nặng hơn, gây nên viêm mũi dị ứng bội nhiễm.
Khi hệ miễn dịch yếu đi, cơ thể dễ bị dị ứng hơn. Bên cạnh đó, với cơ thể có sức đề kháng kém, các vi khuẩn, virus sẽ dễ dàng tấn công hơn. Do vậy, ở những bệnh nhân viêm mũi dị ứng có sức đề kháng yếu hoặc suy giảm (ví dụ như trẻ em, người già, người mắc các bệnh liên quan đến hệ miễn dịch), bệnh sẽ có thể tiến triển thành viêm mũi dị ứng bội nhiễm một cách nhanh chóng.
Bệnh nhân viêm mũi dị ứng bội nhiễm có triệu chứng điển hình của viêm mũi dị ứng như hắt hơi liên tục, chảy nước mũi, nghẹt mũi, kèm theo đó là những triệu chứng nhiễm khuẩn mũi xoang có thể kể đến như: đau nhức vùng mặt và hốc mắt, miệng có mùi hôi, thậm chí có thể xuất hiện tình trạng suy giảm thính lực hay điếc tạm thời.
Hắt hơi liên tục là dấu hiệu thường thấy ở các bệnh nhân viêm mũi dị ứng và viêm mũi dị ứng bội nhiễm. Khi mạt bụi, phấn hoa, lông động vật… xâm nhập vào mũi và làm kích ứng lớp niêm mạc nhạy cảm bên trong mũi, cơ thể sẽ cố gắng loại bỏ tác nhân đó bằng cách hắt hơi. (1)
Bệnh nhân viêm mũi dị ứng bội nhiễm thường xuất hiện triệu chứng chảy nước mũi, nước mũi có thể trong suốt và lỏng hoặc có dạng dịch nhầy. Thông thường, những chất nhầy trong mũi có nhiệm vụ giữ lại bụi bẩn, phấn hoa, lông thú cưng… ngăn không cho chúng xâm nhập vào phổi. Với bệnh nhân viêm mũi dị ứng, cơ thể tăng tiết chất nhầy để có thể chảy ra ngoài và gây nên hiện tượng chảy nước mũi. (2)
Khi mắc viêm mũi dị ứng bội nhiễm, niêm mạc mũi phù nề gây viêm dẫn tới dịch nhầy mũi bị tắc nghẽn và gây nên tình trạng nghẹt mũi.
Chảy nước mũi, nghẹt mũi là những triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân viêm mũi dị ứng bội nhiễm.
Đau nhức vùng mặt và hốc mắt là dấu hiệu cho thấy bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm có thể đã tiến triển thành viêm mũi xoang hoặc viêm xoang (xoang là các hốc rỗng ở trong xương trán, xương hàm mặt chung quanh ổ mắt).
Ở người bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm, niêm mạc mũi, xoang bị sưng, phù nề và các khe, sàn mũi bị hẹp lại dẫn tới chất nhầy trong mũi và xoang bị ứ đọng, tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn, virus tại niêm mạc các khoang cạnh mũi gây nên tình trạng đau nhức vùng mặt và hốc mắt.
Một trong những diễn tiến nguy hiểm của bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm đó là người bệnh có thể suy giảm khả năng nghe hoặc thậm chí điếc tạm thời. Vi khuẩn, virus có khả năng tấn công vòi nhĩ (hay ống Eustachian, là 1 ống sụn nối giữa tai và mũi) dẫn tới nhiễm trùng tai, viêm tai giữa với các dấu hiệu như: ù tai, suy giảm thính lực, tai sưng đau và có thể chảy dịch…
Bệnh nhân viêm mũi dị ứng bội nhiễm có thể xuất hiện mùi hôi tại khoang miệng, do sự xuất hiện và sinh sôi của vi khuẩn, virus tại đây. Ngoài ra, khi xoang bị viêm gây tích tụ dịch xoang và mủ cũng có thể là nguyên nhân dẫn tới hôi miệng.
Lưu ý, các triệu chứng này có thể thay đổi tùy thuộc vào tác nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của tình trạng nhiễm trùng.
Viêm mũi dị ứng bội nhiễm nguy hiểm như thế nào? Bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm kéo dài sẽ có thể gây ra biến chứng nhiễm trùng đường hô hấp như viêm mũi xoang, viêm phế quản, viêm phổi, hen suyễn… thậm chí có thể gây suy hô hấp và tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Để chẩn đoán viêm mũi dị ứng bội nhiễm, bác sĩ thường căn cứ vào những triệu chứng lâm sàng vùng mũi như tình trạng niêm mạc mũi, hình ảnh nội soi khe, hốc mũi, kết hợp với lấy mẫu và xét nghiệm dịch mũi nhằm xác định loại vi khuẩn, virus gây bội nhiễm. Một số trường hợp có thể cần nội soi mũi xoang, chụp X-quang hoặc đánh giá chức năng hô hấp để chẩn đoán chính xác.
Một số phương pháp điều trị bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm thường được áp dụng bao gồm:
Ngoài ra, bệnh nhân viêm mũi dị ứng bội nhiễm có thể kết hợp thuốc với các biện pháp hỗ trợ điều trị tại nhà như: nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý, xông mũi họng…
Để phòng ngừa bệnh tiến triển thành viêm mũi dị ứng bội nhiễm, khi xuất hiện các triệu chứng ban đầu của viêm mũi dị ứng như hắt hơi liên tục, chảy nước mũi trong, nghẹt mũi…, người bệnh nên:
Viêm mũi dị ứng bội nhiễm có thể gây nên những biến chứng nguy hiểm như viêm phế quản, viêm phổi… có nguy cơ dẫn tới suy hô hấp thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Viêm mũi dị ứng là bệnh không lây, tuy nhiên khi diễn tiến thành viêm mũi dị ứng bội nhiễm thì virus và vi khuẩn có trong cơ thể người bệnh có khả năng lây lan.
Viêm mũi dị ứng bội nhiễm khác với viêm mũi dị ứng thông thường ở sự xâm nhập và tấn công của vi khuẩn, virus gây nên các biến chứng viêm đường hô hấp. Ở bệnh nhân viêm mũi dị ứng thông thường, các triệu chứng bệnh do tác nhân bên ngoài gây nên (như phấn hoa, lông thú cưng hay bụi). Còn với viêm mũi dị ứng bội nhiễm có sự tấn công từ vi khuẩn và virus.
Bệnh nhân viêm mũi dị ứng bội nhiễm cần đi khám bác sĩ khi xuất hiện các triệu chứng: sốt cao, mệt mỏi và khó chịu kéo dài gây ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày, tình trạng đau nhức không thuyên giảm mà có xu hướng tăng dần…
Để thăm khám và điều trị viêm mũi dị ứng bội nhiễm, hãy đặt lịch tại Khoa Tai Mũi Họng BVĐK Tâm Anh. Với hệ thống thiết bị máy móc hiện đại nhập khẩu chính hãng từ các nước Âu Mỹ, cùng đội ngũ bác sĩ đầu ngành, giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, phác đồ điều trị tiên tiến tại Khoa Tai Mũi Họng, BVĐK Tâm Anh sẽ giúp đáp ứng mọi nhu cầu khám chữa bệnh kỹ thuật cao, không dừng lại ở phương pháp điều trị đơn thuần.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Viêm mũi dị ứng bội nhiễm là bệnh lý xảy ra khi niêm mạc mũi bị tổn thương do viêm mũi dị ứng kéo dài, tạo cơ hội cho vi khuẩn và virus tấn công gây nhiễm trùng. Bệnh có thể gây nên nhiều biến chứng viêm mũi dị ứng do bội nhiễm khác như viêm phế quản, viêm phổi, hen… nếu không được điều trị kịp thời.
