Tê chân là tình trạng thường gặp, có thể do tác nhân bệnh lý liên quan. Trong mọi trường hợp, việc thăm khám, chẩn đoán sớm là rất cần thiết. Vây bị tê chân là bệnh gì và điều trị ra sao?
Tê chân hay dị cảm ở chân là cảm giác chân tê yếu, ngứa ran. Tình trạng tê bình thường có thể xảy ra khi một người ngồi ở một tư thế quá lâu, khiến lưu lượng bị giảm và tăng áp lực lên dây thần kinh. Triệu chứng này thường sẽ biến mất sau khi đứng dậy và di chuyển.
Tuy nhiên, tê chân kéo dài không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý tiềm ẩn liên quan đến hệ thần kinh – cột sống, chẳng hạn như: bệnh thần kinh cơ, thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống, khối u não, u tủy, đa xơ cứng, viêm não, đột quỵ, hoặc rối loạn thần kinh ngoại biên như hội chứng ống cổ chân. Tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. (1)
Tê chân có thể chỉ là tạm thời, xảy ra do ngồi quá lâu, thường biến mất sau khi đứng dậy và di chuyển. Tuy nhiên, như đã nói, nhiều trường hợp tê chân xuất phát từ nguyên nhân bệnh lý nghiêm trọng, tê sau khi chấn thương…, cần can thiệp y tế để tránh biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân tê chân có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau: (2)
Bị tê chân do đâu? Một số nguyên nhân gây tê chân không do bệnh lý thần kinh bao gồm:
Ngồi hoặc đứng ở một tư thế trong thời gian dài có thể gây ra triệu chứng tê chân tạm thời. Nguyên nhân do dây thần kinh bị chèn ép hoặc thiếu lưu lượng máu. Khi gặp tình trạng này, người bệnh chỉ cần đứng lên, di chuyển vài vòng là có thể cải thiện. Tuy nhiên, điều quan trọng là không nên ngồi hoặc đứng quá lâu vì không tốt cho thần kinh.
Thiếu máu gây tê chân, đi kèm triệu chứng mệt mỏi, chóng mặt, đau đầu… Trong trường hợp này, người bệnh cần điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý, ưu tiên thực phẩm bổ máu, đôi khi có thể phải sử dụng thêm thuốc.
Thiếu vitamin nhóm B, đặc biệt là vitamin B12 có thể gây tê bì chân tay, mệt mỏi, uể oải, da khô, tóc xơ rối, môi khô nứt nẻ. Triệu chứng thường xuất hiện đột ngột, diễn tiến chậm theo thời gian. Đây cũng là nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu máu, thường đi kèm với triệu chứng mất thăng bằng, khó suy nghĩ…
Stress, thiếu ngủ sẽ ảnh hưởng đến quá trình nghỉ ngơi và phục hồi của cơ thể, làm tổn thương dây thần kinh và ảnh hưởng đến sức khỏe. Tình trạng này kéo dài có nguy cơ làm mất cảm giác ở các chi.
Rượu bia gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thần kinh và não bộ. Nghiện rượu trong thời gian dài có nguy cơ làm tổn thương dây thần kinh, gây tê tay chân, thậm chí làm mất cảm giác.
Thói quen mang vác vật nặng, đi giày cao gót, ở trong môi trường điều hòa quá lâu, nằm nghiêng hoặc kê gối quá cao sẽ ảnh hưởng đến khả năng lưu thông máu, từ đó khiến tay chân bị tê bì.
Khi thời tiết trở lạnh, tay chân thường dễ tê mỏi, đặc biệt là ở người lớn tuổi. Nguyên nhân chủ yếu do nhiệt độ giảm, dẫn đến máu lưu thông kém.
Ngoài ra, nguyên nhân tê chân cũng có thể do các bệnh lý sau:
Dây thần kinh ở cột sống thắt lưng bị chèn ép, rễ thần kinh có thể bị tổn thương. Từ đó, chân tay rất dễ tê bì, đặc biệt là bàn chân.
Thoái hóa đĩa đệm là tình trạng đĩa đệm đã bị mòn, chủ yếu do quá trình lão tự nhiên của cơ thể. Đĩa đệm giữa các cột sống có kích thước mỏng hơn bình thường sẽ dẫn đến tê yếu, thậm chí là liệt các chi.
Tê liệt là triệu chứng ban đầu của bệnh đa xơ cứng. Bệnh lý này xảy ra do hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công hệ thần kinh trung ương. Triệu chứng dễ nhận biết là cảm giác như kim châm ở chân, đôi khi là khó đi lại và mất cảm giác. Ngoài ra, một số trường hợp có thể bị cứng cơ, co thắt cơ, mệt mỏi, giảm thị lực, chóng mặt…
Bệnh tiểu đường có nguy cơ cao làm tổn thương dây thần kinh. Triệu chứng thường gặp là tê tay chân và thường xảy ra ở cả hai bên.
Hội chứng Guillain-Barré là một rối loạn tự miễn của hệ thần kinh ngoại biên. Tình trạng này xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công các dây thần kinh bên ngoài não và tủy sống. Triệu chứng thường gặp là tê chân.
Lupus là bệnh tự miễn có thể gây tổn thương các dây thần kinh bên trong cơ thể. Triệu chứng thường là tê, ngứa ran chân, thậm chí không cử động được một số bộ phận trên cơ thể.
Nếu triệu chứng tê chân xuất hiện đột ngột, đi kèm tê yếu mặt, cánh tay một bên cơ thể, nguy cơ cao người bệnh bị đột quỵ. Tình trạng này vô cùng nguy hiểm, cần can thiệp điều trị kịp thời để tránh biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Các khối u trong não hay u tủy sống gây chèn ép các bó sợi thần kinh cũng có thể làm xuất hiện tình trạng tê yếu chân.
Tê chân đôi khi cũng có thể xuất phát từ các nguyên nhân khác như:
Triệu chứng tê chân thường xuất hiện với tình trạng ngứa ran, tê yếu và như có kim châm ở chân. Ngoài ra, một số dấu hiệu đi kèm bao gồm:
Trong một số trường hợp, cảm giác ngứa ran và tê ở chân có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng hoặc chấn thương. Người bệnh cần đi khám ngay nếu xuất hiện các tình trạng sau:
Đặc biệt, người bệnh cần đi cấp cứu nếu xuất hiện các triệu chứng nguy hiểm, đáng báo động sau đây:
Tê chân có thể là triệu chứng tạm thời do thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh. Những trường hợp này không đáng lo ngại, có thể tự cải thiện. Tuy nhiên, triệu chứng tê đôi khi là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm như đột quỵ, đa xơ cứng, bệnh lupus… Ngoài ra, tê chân do tổn thương nghiêm trọng hoặc chèn ép thần kinh lâu dài cũng có thể dẫn đến suy nhược và teo cơ. Do đó, trong mọi trường hợp, việc chủ động đi khám để theo dõi vẫn vô cùng quan trọng.
Để chẩn đoán bệnh tê chân, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện nhiều xét nghiệm khác nhau, bao gồm:
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây tê chân, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp, có thể kể đến như:
Tìm hiểu thêm: 10 cách trị tê chân tại nhà giúp giảm triệu chứng nên tham khảo.
Dưới đây là một số biện pháp hữu ích giúp giảm nguy cơ tê chân, có thể tham khảo để áp dụng:
Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tê chân, bạn có thể liên hệ Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh qua hotline hoặc đặt lịch trực tiếp tại website/fanpage của bệnh viện.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Trên đây là bài viết tổng hợp các thông tin liên quan đến tình trạng tê chân, nguyên nhân, triệu chứng, cách chẩn đoán và điều trị tê chân hiệu quả. Hy vọng thông qua những cập nhật trên, người bệnh đã có thêm nhiều cập nhật hữu ích để biết cách phát hiện, đi khám sớm và được điều trị kịp thời.
