Bệnh gan nhiễm mỡ trung bình và thông tin quan trọng

Gan nhiễm mỡ trung bình vẫn có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe, chất lượng sống của người bệnh. Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ mức độ trung bình và phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả?

Nguyên nhân phổ biến gây bệnh

Gan nhiễm mỡ trung bình có thể đến từ nhiều nguyên nhân, điển hình như:

• Chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học, thường xuyên tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều đường và chất béo xấu.
• Thừa cân, béo phì, kháng insulin khiến gan không thể xử lý tốt chất béo như bình thường, dẫn đến tích tụ mỡ trong gan.
• Thường xuyên uống rượu cũng có thể liên quan đến bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ trung bình.
• Một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ, ảnh hưởng đến sức khỏe gan, gây suy giảm chức năng của cơ quan này, lâu dần hình thành bệnh gan nhiễm mỡ.
• Hội chứng chuyển hóa bao gồm một loạt các tình trạng như huyết áp cao, béo phì, đường huyết cao, chỉ số lipid bất thường… cũng là yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ độ trung bình.

Cơ chế tiến triển từ gan nhiễm mỡ nhẹ sang trung bình

Gan nhiễm mỡ trung bình là độ mấy, cơ chế tiến triển của bệnh lý? Gan nhiễm mỡ mức trung bình là cách gọi khác của gan nhiễm mỡ độ 2, tiến triển từ gan nhiễm mỡ nhẹ (độ 1) theo cơ chế tăng dần lượng mỡ tích tụ từ 5 – 10% trên tổng trọng lượng gan lên 10 – 25% trên tổng trọng lượng gan. Điều này đến từ việc người bệnh không nhận biết, can thiệp sớm trong giai đoạn nhẹ, khiến mỡ lan rộng ra các khu vực quanh mô gan và cơ hoành.

Phương pháp chẩn đoán

Một số phương pháp thường được chỉ định trong chẩn đoán bệnh gan nhiễm mỡ độ trung bình có thể bao gồm:

• Khám lâm sàng: Khai thác bệnh sử và khám thực thể nhằm đánh giá sơ bộ tình trạng sức khỏe gồm: bệnh nền, thói quen ăn uống và vận động, chỉ số khối cơ thể (BMI), triệu chứng gặp phải, thời điểm xuất hiện triệu chứng… Từ kết quả chẩn đoán lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp chẩn đoán cận lâm sàng phù hợp nhằm xác định chính xác tình trạng bệnh lý và thể trạng người bệnh. (1)
• Xét nghiệm máu: Đánh giá nhiều chỉ số liên quan đến gan nhiễm mỡ độ 2 như men gan (AST, ALT), mỡ máu, đường huyết, HbA1c… Phương pháp này cũng giúp xác định hoặc loại trừ vấn đề xơ gan hoặc sẹo gan tiến triển.
• Chẩn đoán hình ảnh: Có rất nhiều phương pháp chẩn đoán hình ảnh được ứng dụng phổ biến trong chẩn đoán bệnh gan nhiễm mỡ độ trung bình như siêu âm, chụp CT, fibroscan… để quan sát cấu trúc trong gan, từ đó phát hiện tình trạng gan nhiễm mỡ cũng như mức độ nghiêm trọng của bệnh lý.

Gan nhiễm mỡ mức độ trung bình có nguy hiểm không?

Câu trả lời là: Có. Gan nhiễm mỡ trung bình nếu không được phát hiện và kiểm soát tốt có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, bao gồm:

• Viêm gan nhiễm mỡ: Khi mỡ tích tụ ở gan trong thời gian dài có thể gây viêm và tổn thương tế bào gan. Từ đó gây ra các vấn đề bất thường về gan như tăng men gan, xơ gan, suy gan, ung thư gan…
• Xơ gan, suy gan: Gan nhiễm mỡ vừa có thể hình thành các mô sẹo ở gan do gan bị tổn thương trong thời gian dài, hay còn gọi là xơ gan với các triệu chứng điển hình như buồn nôn, nôn mửa, chán ăn, vàng da. Ngoài ra, tình trạng này có thể dẫn đến suy gan, ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa và sức khỏe tổng thể của người bệnh.
• Tăng nguy cơ ung thư gan: Xơ gan kéo dài có thể tăng nguy cơ ung thư biểu mô tế bào gan, một tình trạng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí tính mạng.

Gan nhiễm mỡ trung bình phải làm sao?

Theo các chuyên gia, gan nhiễm mỡ mức trung bình hay gan nhiễm mỡ độ 2 có thể điều trị được và phục hồi hoàn toàn nếu được điều trị kịp thời. Ngược lại, nếu gan nhiễm mỡ độ trung bình bị bỏ qua, có thể chuyển qua gan nhiễm mỡ nặng hơn hay độ 3 và dẫn đến xơ gan hoặc ung thư gan. Dưới đây là một số phương pháp điều trị/hỗ trợ điều trị bệnh lý gan nhiễm mỡ trung bình:

• Điều chỉnh lối sống và chế độ dinh dưỡng: Lối sống và dinh dưỡng là một trong những yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh gan độ 2. Do đó, để hỗ trợ kiểm soát bệnh lý này, mỗi người cần điều chỉnh lối sống và chế độ dinh dưỡng phù hợp, bao gồm:
  • Lựa chọn thực phẩm tươi xanh, ưu tiên chế biến đơn giản, hạn chế dầu mỡ, các chất béo có hại cho gan và đường, tinh bột.
  • Tăng cường chất đạm từ thịt màu trắng như cá, mỡ cá, thịt nạc gà… Đồng thời, hạn chế tiêu thụ các loại thịt đỏ như bò, heo hay nội tạng động vật.
  • Kiểm soát khẩu phần ăn, duy trì cân nặng khỏe mạnh dựa trên chỉ số BMI trong khoảng 20 – 23, không để thừa cân béo phì.
  • Duy trì tâm trạng thoải mái, tránh các yếu tố gây căng thẳng kéo dài.
• Tập luyện thể chất và giảm cân an toàn: Tích cực tập luyện thể chất giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và kiểm soát cân nặng, từ đó hỗ trợ cải thiện các vấn đề về gan như chỉ số mỡ, viêm và sẹo gan.
• Điều trị bằng thuốc: Hiện chưa có thuốc đặc trị cho bệnh gan nhiễm mỡ mức trung bình, tùy vào nguyên nhân, triệu chứng cụ thể mà người bệnh gặp phải, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp nhằm kiểm soát tốt bệnh lý và cải thiện sức khỏe gan.
• Theo dõi định kỳ và kiểm soát bệnh đi kèm: Người bệnh cần được theo dõi định kỳ tiến triển của bệnh lý và phương pháp điều trị, từ đó có thể điều chỉnh kế hoạch điều trị nếu cần thiết. Ngoài ra, hoạt động thăm khám định kỳ cũng giúp kiểm soát tốt các bệnh nền đi kèm, yếu tố quan trọng trong điều trị bệnh gan nhiễm mỡ.

Chế độ ăn cho người bị gan nhiễm mỡ trung bình

Dinh dưỡng đóng vai trò đặc biệt quan trọng với sức khỏe, đặc biệt là sức khỏe hệ tiêu hóa. Để hỗ trợ tối ưu hiệu quả điều trị, người bị gan nhiễm mỡ cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học, cụ thể:

• Ưu tiên các thực phẩm chứa các dưỡng chất tốt cho sức khỏe gan như Omega-3 (cá hồi, cá mòi, hạt lanh, quả óc chó…), rau xanh (bông cải xanh, cải bó xôi, bắp cải…), các loại đậu (đậu xanh, đậu lăng, đậu Hà Lan…), ngũ cốc nguyên cám (lúa mạch, kiều mạch, diêm mạch…), các loại hạt (hạt điều, hạt mắc ca, hạt hướng dương…)…
• Hạn chế hoặc tránh đồ ăn cay nóng, nhiều dầu, thực phẩm chế biến sẵn…
• Ăn đủ bữa, đúng giờ, người có vấn đề về tiêu hóa có thể chia 3 bữa chính thành các bữa nhỏ trong ngày. Không nên nhịn ăn, bỏ bữa.
• Ăn chậm, nhai kỹ, đảm bảo nghiền nát thức ăn để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa.
• Uống đủ khoảng 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày theo nhu cầu của cơ thể.

Trên đây là thông tin liên quan đến bệnh gan nhiễm mỡ trung bình. Trường hợp mắc bệnh lý này, người bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị từ bác sĩ chuyên khoa Gan – Mật – Tụy từ các bệnh viện uy tín để hỗ trợ cải thiện tình trạng bệnh nhanh chóng, tránh biến chứng nguy hiểm.