Bệnh bạch biến là tình trạng cơ thể xuất hiện mảng da hoặc niêm mạc màu trắng hoặc mất màu. Triệu chứng bệnh có thể chỉ ảnh hưởng vùng nhỏ hoặc cả vùng da lớn trên cơ thể, thậm chí một số người bệnh cảm thấy ngứa da trước khi mất sắc tố. Vậy bệnh bạch biến có lây không? Mẹ mắc bệnh con sinh ra có sao không? Bài viết này, thạc sĩ bác sĩ Vũ Thị Thùy Trang, Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM giải đáp thắc mắc khả năng lây và di truyền của bệnh bạch biến.
Bệnh bạch biến là tình trạng rối loạn tự miễn dịch, không có tính lây nhiễm qua việc tiếp xúc giữa người này với người khác. Bạch biến không phân đoạn – loại phổ biến nhất do một rối loạn tự miễn dịch gây ra. Ngoài ra, có 15%-25% người bệnh bạch biến cũng mắc một rối loạn tự miễn dịch khác.
Để giải đáp cụ thể câu hỏi “bệnh bạch biến có lây không?”, người bệnh cần hiểu thêm về bệnh này. Bệnh bạch biến là tình trạng một số vùng da mất sắc tố (màu sắc), xuất hiện mảng da màu trắng hoặc sáng hơn màu da bình thường. Bệnh này được xem như tình trạng về da, xuất hiện phổ biến ở mặt, mu bàn tay hoặc bàn chân và có thể cũng ảnh hưởng đến tóc, mắt, tai trong và niêm mạc (bên trong miệng và mũi). Bệnh bạch biến ảnh hưởng đến khoảng 1% dân số thế giới, ở mọi giới tính và màu da. (1)
Để hiểu thêm về bạch biến người bệnh cần nắm một số vấn đề cơ bản như triệu chứng, nguyên nhân và phân loại bệnh. Cụ thể:
bệnh bạch biến thường bắt đầu bằng mảng da nhạt dần chuyển sang màu trắng hoàn toàn, bờ đều hoặc không đều. Nếu có mạch máu dưới da, mảng bạch biến có thể hơi hồng, thay vì màu trắng. Đôi khi, mảng này có màu đỏ và viêm hoặc đổi màu nâu (tăng sắc tố). Các vùng da thường xuất hiện mảng bạch biến, gồm:
Đôi khi, bạch biến cũng có thể phát triển ở nơi có chân tóc như trên da đầu. Việc thiếu melanin trong da có thể làm cho tóc ở vùng bị ảnh hưởng chuyển sang màu trắng hoặc xám.
Hiện vẫn chưa có nghiên cứu tìm ra nguyên nhân gây bệnh này. Thông thường, mảng bạch biến bắt đầu xuất hiện khi tế bào hắc tố (melanin) – tế bào chịu trách nhiệm tạo màu sắc cho da và tóc bị chết, gây thiếu sắc tố melanin. Với loại bạch biến phổ biến nhất – không phân đoạn (toàn thân) có thể xảy ra do một rối loạn tự miễn dịch, trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công và giết tế bào hắc tố. Với bạch biến phân đoạn có thể liên quan đến hệ thần kinh. Tuy nhiên, người bệnh có thể lưu ý một số yếu tố nguy cơ có thể dễ dẫn đến bệnh bạch biến, gồm:
Có 2 loại bạch biến chính, gồm:
Một số trường hợp hiếm gặp, người bệnh bạch biến có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể (bệnh bạch biến toàn thân).
Bệnh bạch biến ở nữ giới khiến các bà mẹ có thể lo lắng nhiều hơn nên thường song với câu hỏi “bệnh bạch biến có lây không?”, người bệnh còn thắc mắc “bệnh bạch biến có lây từ mẹ sang con không?”. Có, bệnh bạch biến có lây – tức là di truyền từ mẹ sang con. Nếu ba mẹ mắc bệnh bạch biến, con có khoảng 5%-6% nguy cơ mắc bệnh, cao hơn so với nguy cơ 1% ở dân số nói chung. Điều này có nghĩa, người có tiền sử gia đình bệnh bạch biến có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 5-6 lần so với người không có tiền sử gia đình mắc bệnh bạch biến. Tuy nhiên, bệnh bạch biến có yếu tố di truyền nhưng không phải di truyền đơn giản. Bệnh bạch biến được coi như rối loạn di truyền phức tạp do mang nhiều gen và có yếu tố môi trường (căng thẳng, chấn thương da, nhiễm trùng…) tác động khiến bệnh tiến triển hơn. Ngoài ra, người mắc bệnh tự miễn dịch khác ngoài bệnh bạch biến, con cũng có thể tăng nguy cơ bệnh bạch biến. (2)
>>>Xem thêm: Bệnh bạch biến có di truyền không?
Được, trẻ mắc bệnh bạch biến có thể điều trị được. Tuy nhiên, không phải phương pháp nào cũng được sử dụng điều trị cho trẻ. Một số phương pháp điều trị bệnh biến ở trẻ, gồm: thuốc, liệu pháp ánh sáng, phẫu thuật, ngụy trang bằng mỹ phẩm, điều trị bệnh bạch biến ở các rối loạn di truyền… Cha mẹ nếu nhận thấy con xuất hiện triệu chứng nghi bạch biến hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được khám, chẩn đoán và tư vấn phương pháp điều trị sớm để tăng hiệu quả điều trị. (3)
Các biện pháp điều trị bệnh bạch biến nhằm mục đích phục hồi sắc tố ở mức độ nào đó, làm chậm quá trình tiến triển của tình trạng bệnh và giúp da đều màu hơn. Vì vậy, người bệnh cần hiểu không phải tất cả phương pháp điều trị đều phục hồi màu da ban đầu. Thực tế, bệnh bạch biến không cần điều trị vì không ảnh hưởng đến sức khỏe và chỉ tác động đến tính thẩm mỹ, khiến người bệnh tự ti khi tiếp xúc với mọi người xung quanh. Nếu người bệnh nhận thấy mảng bạch biến lan rộng, ảnh hưởng đến tâm lý có thể đến gặp bác sĩ để được khám và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp. Một số phương pháp điều trị bệnh bạch biến, bao gồm:
Ngoài ra, người mắc bệnh bạch biến có nhiều khả năng mắc hoặc phát triển các rối loạn tự miễn dịch khác, bao gồm:
Vì vậy, khi xuất hiện dấu hiệu bất thường trên da hãy đến gặp bác sĩ để được khám, tìm nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Thực tế, không có cách ngăn bệnh bạch biến, người bệnh có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách: (4)
Để giữ lối sống lành mạnh khi sống chung với bệnh bạch biến, người bệnh hãy trao đổi với bác sĩ, chuyên gia tâm lý và người thân xung quanh để tâm trạng thoải mái và tự tin hơn. Bởi, bệnh bạch biến ảnh hưởng nhiều đến ngoại hình và tâm lý của người bệnh. Ngoài ra, người bệnh cần hiểu bạch biến không có cách chữa khỏi hoàn toàn nhưng nếu muốn kiểm soát bệnh hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn phương pháp kiểm soát bệnh phù hợp với làn da.
Đơn vị Da liễu – Thẩm mỹ Da, Trung tâm Khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7 và Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM có các chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giàu kinh nghiệm giúp cho việc tư vấn và đưa ra phương án điều trị phù hợp với từng người bệnh. Hơn nữa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM còn có fanpage “Thẩm mỹ da – Bệnh viện Tâm Anh” và nhóm “Hỏi đáp bác sĩ da liễu” giúp người bệnh có thể hỏi đáp, chia sẻ những khó khăn, lo lắng với những người bệnh cùng hoàn cảnh và cả bác sĩ. Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh liên tục bổ sung các phương pháp và trang thiết bị, máy móc làm đẹp nội khoa hiện đại từ nhiều nước như Hàn, Anh, Mỹ… để hỗ trợ liệu trình điều trị da tốt, nhanh và an toàn.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bạch biến gây ảnh hưởng tính thẩm mỹ cho làn da của người bệnh. Điều này khiến người cảm thấy không thoải mái và tự tin khi giao lưu với mọi người xung quanh. Vì vậy, nhiều người lo lắng mắc bệnh bạch biến ảnh hưởng đến ngoại hình và di truyền cho con, thậm chí mọi người xung quanh e ngại lây lan. Thông qua bài “Bệnh bạch biến có lây không?” người bệnh hiểu hơn về khả năng lây và di truyền. Đồng thời, hãy trao đổi với bác sĩ để được giải đáp, tư vấn tâm lý và đưa ra hướng cải thiện ngoại hình giúp người bệnh cảm thấy thoải mái và tự tin hơn.
