Ra khí hư bã đậu có mùi hôi là bệnh gì? Nguyên nhân, cách điều trị

Khí hư bã đậu có mùi là biểu hiện lâm sàng thường gặp trong các bệnh lý phụ khoa, đặc biệt là viêm âm đạo do nấm, vi khuẩn kỵ khí hoặc trùng roi. Mùi hôi đi kèm dịch tiết dạng bã đậu gợi ý sự mất cân bằng hệ vi sinh âm đạo hoặc nhiễm trùng cơ quan sinh dục dưới. Đây không chỉ là triệu chứng gây ảnh hưởng đến chất lượng sống mà còn có thể liên quan đến nguy cơ viêm nhiễm lan rộng, tác động tiêu cực đến chức năng sinh sản nếu không được can thiệp y tế đúng thời điểm.

Khí hư bã đậu có mùi hôi là như thế nào?

Khí hư bã đậu có mùi là tình trạng dịch âm đạo vón cục như bã đậu, màu trắng đục hoặc vàng nhạt, kèm theo mùi hôi tanh hoặc mùi nồng bất thường. Đây là dấu hiệu cảnh báo tình trạng viêm âm đạo – viêm cổ tử cung do nhiễm nấm Candida, vi khuẩn kỵ khí (viêm âm đạo do vi khuẩn) hoặc ký sinh trùng Trichomonas.

Tình trạng này thường đi kèm ngứa rát, đau khi quan hệ, khí hư ra nhiều và pH âm đạo >4.5. Mùi hôi xuất hiện do vi sinh vật phân giải protein tạo ra các hợp chất amine bay hơi. Nếu không điều trị kịp thời, khí hư bất thường có thể lan nhiễm lên cổ tử cung, tử cung, ảnh hưởng sức khỏe sinh sản. (1)

Nguyên nhân khí hư bã đậu có mùi hôi

Khí hư bã đậu có mùi là dấu hiệu cảnh báo mất cân bằng hệ vi sinh âm đạo hoặc tổn thương tại cơ quan sinh dục dưới. Các nguyên nhân phổ biến gồm:

1. Nhiễm nấm âm đạo

Nấm Candida albicans gây ra khí hư vón cục như bã đậu, màu trắng đục, kèm ngứa và mùi hôi nhẹ. Tình trạng thường gặp ở phụ nữ dùng kháng sinh kéo dài, đái tháo đường hoặc mang thai.

2. Viêm âm đạo do vi khuẩn

Do vi khuẩn yếm khí (Gardnerella vaginalis), khí hư loãng, màu xám hoặc trắng đục, có mùi tanh rõ rệt như cá ươn – đặc trưng nhất trong các nguyên nhân gây mùi.

3. Viêm lộ tuyến cổ tử cung

Tăng tiết dịch cổ tử cung do tổn thương tuyến, khí hư thường đặc như bã đậu, vàng nhạt, có mùi khó chịu. Thường kèm đau rát và chảy máu sau quan hệ.

4. Viêm vùng chậu

Vi khuẩn từ âm đạo lan ngược lên tử cung, vòi trứng, gây khí hư bất thường, hôi, kèm đau bụng dưới, sốt và rối loạn kinh nguyệt. Đây là biến chứng nặng của viêm nhiễm phụ khoa.

5. Khô âm đạo, rối loạn nội tiết

Suy giảm estrogen khiến niêm mạc âm đạo khô, dễ viêm nhiễm. Khí hư thường ít, đặc quánh, mùi hôi nhẹ, đi kèm cảm giác đau rát khi quan hệ.

Yếu tố thúc đẩy nhiễm nấm và khí hư bất thường

Khí hư bã đậu có mùi thường là hậu quả của tình trạng mất cân bằng hệ vi sinh âm đạo, trong đó nấm Candida hoặc vi khuẩn kỵ khí phát triển quá mức. Một số yếu tố nguy cơ chính bao gồm:

• Mất cân bằng pH âm đạo do lạm dụng dung dịch vệ sinh, đặt thuốc không đúng chỉ định hoặc dùng kháng sinh phổ rộng.
• Rối loạn nội tiết tố ở phụ nữ mang thai, sau sinh, tiền mãn kinh hoặc sử dụng thuốc tránh thai lâu dài, làm thay đổi cấu trúc niêm mạc âm đạo và tăng nguy cơ nhiễm nấm.
• Tăng đường huyết trong bệnh đái tháo đường tạo điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển mạnh.
• Quan hệ tình dục không an toàn làm tăng khả năng lây nhiễm vi khuẩn và nấm gây viêm âm đạo.
• Suy giảm miễn dịch (HIV, hóa trị, corticosteroid) khiến cơ thể khó kiểm soát vi sinh vật nội sinh.
• Thói quen sinh hoạt không phù hợp như mặc đồ lót ẩm, vệ sinh sai cách, ngồi lâu làm vùng kín bí hơi và ẩm ướt. (2)

Khi nào cần đi khám sản phụ khoa?

Sự xuất hiện của khí hư bã đậu có mùi là dấu hiệu cảnh báo rõ rệt về một rối loạn tiềm ẩn trong hệ sinh dục nữ, đòi hỏi sự can thiệp y khoa kịp thời. Theo khuyến cáo từ các chuyên gia y tế, phụ nữ nên chủ động đi khám sản phụ khoa nếu gặp các biểu hiện sau:

• Khí hư đổi màu, mùi hôi nặng, đặc như bã đậu kéo dài trên 3 ngày, không đáp ứng với biện pháp vệ sinh thông thường.
• Kèm theo triệu chứng bất thường như ngứa rát âm hộ – âm đạo, sưng nề, đau khi quan hệ tình dục, chảy máu bất thường ngoài chu kỳ hoặc đau vùng chậu.
• Tái phát nhiều lần dù đã điều trị trước đó, nghi ngờ nhiễm nấm, trùng roi, tạp khuẩn hoặc bệnh lây truyền qua đường tình dục.
• Trong thai kỳ: Khí hư bất thường có thể là dấu hiệu dọa sảy thai, nhiễm trùng ối, cần được theo dõi sát.
• Sau mãn kinh hoặc can thiệp ngoại khoa vùng chậu: Khí hư bã đậu có mùi có thể phản ánh rối loạn nội tiết hoặc viêm teo âm đạo.
• Có yếu tố nguy cơ cao như đái tháo đường, suy giảm miễn dịch, tiền sử ung thư phụ khoa.

Phương pháp chẩn đoán tình trạng khí hư bã đậu có mùi

Khi xuất hiện khí hư bã đậu có mùi, bác sĩ sẽ tiến hành các bước đánh giá chuyên sâu để xác định nguyên nhân và hướng điều trị chính xác:

• Khai thác bệnh sử và triệu chứng: hỏi về đặc điểm khí hư (màu, mùi, kết cấu), thời gian khởi phát, dấu hiệu đi kèm (ngứa, đau, sốt), tiền sử viêm nhiễm phụ khoa, sử dụng kháng sinh, thay đổi nội tiết, quan hệ tình dục không an toàn.
• Thăm khám phụ khoa: sử dụng mỏ vịt để quan sát khí hư, đánh giá tình trạng viêm, tổn thương ở âm đạo và cổ tử cung.
• Soi tươi dịch âm đạo: xét nghiệm dưới kính hiển vi để phát hiện nấm Candida, trùng roi Trichomonas, tế bào Clue cells (gợi ý viêm âm đạo do vi khuẩn).
• Đo pH âm đạo và Whiff test: pH > 4.5 và Whiff test dương tính cho thấy viêm âm đạo do vi khuẩn hoặc Trichomonas.
• Nuôi cấy và xét nghiệm PCR: áp dụng khi nghi ngờ nhiễm khuẩn phức tạp, tái phát hoặc kháng trị, nhằm xác định chính xác tác nhân gây bệnh (Candida spp, Gardnerella, Chlamydia, lậu cầu…).
• Soi cổ tử cung hoặc sinh thiết: chỉ định khi có khí hư bất thường kèm tổn thương cổ tử cung, ra máu bất thường, nghi ngờ viêm lộ tuyến sâu, polyp hoặc ung thư cổ tử cung.

Cách điều trị khí hư bã đậu có mùi

Điều trị khí hư bã đậu có mùi cần dựa vào nguyên nhân, mức độ nhiễm trùng và tình trạng sức khỏe tổng thể. Có hai hướng điều trị chính: tại chỗ và toàn thân.

1. Điều trị tại chỗ

Áp dụng trong trường hợp viêm âm đạo nhẹ, khu trú. Thuốc đặt âm đạo chứa hoạt chất kháng nấm (như clotrimazole, miconazole) hoặc kháng khuẩn (như metronidazole, clindamycin) giúp giảm nhanh mùi hôi và dịch tiết bất thường. Thời gian điều trị thường từ 6-10 ngày.

2. Điều trị toàn thân

Chỉ định cho các trường hợp viêm nặng, tái phát nhiều lần hoặc lan rộng. Thuốc uống như fluconazole (kháng nấm), metronidazole hoặc doxycycline (kháng khuẩn) được sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ, giúp kiểm soát tác nhân từ bên trong.

Song song với điều trị, cần vệ sinh vùng kín đúng cách, kiêng quan hệ khi đang có triệu chứng và tái khám theo hẹn để đánh giá hiệu quả điều trị. Không tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định chuyên môn. (3)

Cách phòng ngừa tái phát tình trạng ra khí hư như bã đậu có mùi hôi

Khí hư bã đậu có mùi là dấu hiệu cảnh báo rối loạn hệ vi sinh âm đạo hoặc viêm nhiễm phụ khoa. Để ngăn ngừa tái phát, cần duy trì các biện pháp kiểm soát yếu tố nguy cơ sau:

• Vệ sinh vùng kín đúng cách: Rửa nhẹ bằng nước sạch, không thụt rửa sâu, sử dụng dung dịch vệ sinh có pH phù hợp.
• Quan hệ tình dục an toàn: Sử dụng bao cao su, tránh quan hệ khi đang điều trị viêm.
• Dinh dưỡng hợp lý: Ăn nhiều rau xanh, thực phẩm giàu probiotic như sữa chua để hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh.
• Tránh ẩm ướt, mặc đồ thoáng khí: Chọn quần lót cotton, thay thường xuyên, phơi khô hoàn toàn.
• Tái khám đúng hẹn: Kiểm tra sau điều trị để đảm bảo loại trừ hoàn toàn tác nhân gây viêm, nhất là nếu từng tái phát nhiều lần.

Khí hư bã đậu có mùi không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt mà còn là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý viêm nhiễm phụ khoa cần được thăm khám và điều trị đúng cách. Việc phát hiện sớm nguyên nhân, tuân thủ phác đồ điều trị và duy trì các biện pháp vệ sinh, phòng ngừa tái phát đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ sức khỏe sinh sản và chất lượng sống của phụ nữ. Khi nhận thấy bất thường kéo dài, cần chủ động đến cơ sở y tế uy tín như Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, hiệu quả.