Phân độ tăng huyết áp mang ý nghĩa quan trọng trong việc theo dõi chỉ số sức khỏe này và xây dựng phác đồ điều trị thích hợp tùy theo từng mức độ nghiêm trọng của bệnh. Đồng thời đây cũng là cơ sở giúp bác sĩ dự đoán nguy cơ tim mạch ở từng bệnh nhân, từ đó có kế hoạch kiểm soát bệnh hiệu quả và phòng ngừa biến chứng.

Phân độ là cách phân loại mức độ huyết áp của một người, dựa trên hai chỉ số tâm thu và tâm trương. Việc phân độ đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý này: xác định trường hợp nào có thể kiểm soát bệnh bằng biện pháp thay đổi lối sống, trường hợp nào cần điều trị bằng thuốc hoặc khi nào cần can thiệp y tế khẩn cấp.
Phân độ là bước quan trọng trong quản lý và điều trị bệnh lý này – một trong những vấn đề sức khỏe toàn cầu với tỷ lệ mắc ngày càng tăng. Theo thống kê từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm 2023 tại Việt Nam có đến 30% người trong độ tuổi từ 30 đến 79 mắc vấn đề huyết áp này. Trong đó có 47% các trường hợp được điều trị, nhưng chỉ có 13% kiểm soát được bệnh. Kết quả điều tra dịch tễ quốc gia cũng cho thấy, có 1/4 dân số gặp vấn đề huyết áp ở mức báo động, trong đó gần một nửa trong số họ không biết mình mắc bệnh.
Nhiều nguyên nhân dẫn đến tăng huyết áp như ảnh hưởng từ bệnh lý (tăng lipid máu, đái tháo đường,…), tình trạng béo phì, thói quen ăn mặn, hút thuốc lá, uống rượu bia, căng thẳng kéo dài,… Điều này cho thấy sự cấp thiết của việc phân độ chỉ số huyết áp trong việc chẩn đoán, kiểm soát hiệu quả bệnh.
Dựa vào bảng phân độ này, người bệnh có thể nhận biết được mức độ nghiêm trọng của tình trạng sức khỏe. Nhờ đó chủ động điều chỉnh thói quen sinh hoạt phù hợp, cũng như phối hợp chặt chẽ với bác sĩ điều trị trong việc dự phòng các biến chứng nguy hiểm.
Ngoài ra, việc phân độ còn đóng vai trò trong việc dự báo nguy cơ tim mạch của mỗi người, như tình trạng nhồi máu cơ tim, suy tim, đột quỵ,… đặc biệt với bệnh nhân có bệnh lý nền. Việc thăm khám kịp thời sẽ góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống, giảm thiểu nguy cơ nhập viện và tỷ lệ tử vong do căn bệnh này.

Dựa trên Hướng dẫn CĐ và ĐTTHA, Quyết định số 3192/QĐ-BYT (1), bệnh lý này được chia thành 3 cấp độ chính (độ 1, độ 2, độ 3) và các khoảng giới hạn khác dựa theo bảng trị số tham chiếu sau:
| Phân độ | Chỉ số tâm thu | Chỉ số tâm trương | |
| Huyết áp tối ưu | < 120 mmHg | và | < 80 mmHg |
| Huyết áp bình thường | < 130 mmHg | và | < 85 mmHg |
| Tiền tăng huyết áp | 130 – 139 mmHg | và/hoặc | 85 – 89 mmHg |
| THA độ 1 | 140 – 159 mmHg | và/hoặc | 90 – 99 mmHg |
| THA độ 2 | ≥ 160 mmHg | và/hoặc | ≥ 100 mmHg |
| THA độ 3 | ≥ 180 mmHg | và/hoặc | ≥ 120 mmHg |
| Tăng huyết áp tâm thu đơn độc | ≥ 140 mmHg | và | < 90 mmHg |
THA độ 3 là được xem là mức nặng nhất, khi huyết áp tâm thu ≥ 180 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥ 120 mmHg. Đây là giai đoạn bệnh nặng cần được chăm sóc y tế khẩn cấp để xử trí kịp thời.

Để hạ cấp độ của bệnh và ổn định mức huyết áp ở ngưỡng bình thường, người bệnh cần chú ý kết hợp uống thuốc theo đúng chỉ định và thực hiện lối sống lành mạnh:

Bảng phân độ bên trên được áp dụng chung cho cả người lớn tuổi và người trẻ, tuy nhiên người lớn tuổi thường gặp tình trạng huyết áp tâm thu cao hơn. Điều này xảy ra do quá trình lão hóa khiến động mạch chủ trở nên kém linh hoạt, nhiều mảng xơ vữa tích tụ ở thành động mạch và hệ thống mạch máu bị thay đổi khiến tim phải co bóp mạnh hơn, dẫn đến tình trạng chỉ số huyết áp bị tăng.
Trường hợp mắc bệnh nguyên do lão hóa, người bệnh có thể cần uống thuốc suốt đời để giảm triệu chứng và tối ưu hiệu quả điều trị. Lưu ý, việc sử dụng thuốc cần tuân theo đúng chỉ định, người bệnh không tự ý mua và sử dụng thuốc nếu không có toa của bác sĩ, cũng như không tự ý đổi hay ngừng thuốc. Ngoài ra, cần kết hợp với điều chỉnh thói quen sinh hoạt lành mạnh để cải thiện hiệu quả, giảm thiểu các biến chứng do vấn đề huyết áp gây ra.
Quý khách hàng đặt lịch thăm khám và điều trị bệnh lý liên quan đến huyết áp tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh theo thông tin dưới đây:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Phân độ tăng huyết áp là một trong những thông tin y khoa quan trọng giúp bác sĩ phân tầng tình trạng huyết áp và xác định phương pháp điều trị phù hợp. Đồng thời phân độ huyết áp cũng giúp người bệnh nhận thức tình trạng nghiêm trọng của bệnh và phối hợp điều trị cùng bác sĩ tốt hơn.