Chụp CT cổ vai gáy: Chỉ định, quy trình và thời gian thực hiện

Chụp CT cổ vai gáy cung cấp hình ảnh 3D chi tiết về mô, cơ xương khớp, cột sống cổ, hệ thống mạch máu, dây thần kinh vùng cổ vai gáy, cho phép bác sĩ phát hiện và chẩn đoán tổn thương, bất thường chính xác, từ đó lên kế hoạch và phác đồ điều trị kịp thời. Trong một số trường hợp, có thể được chỉ định khi người bệnh không thể thực hiện được kỹ thuật chụp chẩn đoán như cộng hưởng từ. Dưới đây là chỉ định và quy trình chụp cắt lớp vi tính cổ vai gáy.

Chụp CT cổ vai gáy là gì?

Chụp cắt lớp vi tính (CT) cổ vai gáy là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh bằng tia X, giúp phát hiện và xác định những tổn thương, bất thường ở vùng cổ vai gáy bằng cách tạo ra số lượng lớn các lát cắt chi tiết và tái tạo lại bằng hình ảnh 3D rõ nét.

Đây là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, cung cấp hình ảnh chi tiết về mô, cấu trúc đốt sống, xương, mạch máu, dây thần kinh so với kỹ thuật chụp X-quang tiêu chuẩn. Nhờ đó, bác sĩ có thể phát hiện, đánh giá những tổn thương, bất thường ở vùng cổ vai gáy.

Chụp CT cổ vai gáy có thể được chỉ định dùng thuốc cản quang để hiển thị rõ hơn các mô, cơ quan cần khảo sát.

Khi nào nên chụp CT cổ vai gáy?

Bác sĩ chỉ định thực hiện kỹ thuật chụp cắt lớp cổ vai gáy nếu người bệnh muốn tầm soát các bệnh lý ở vùng cổ vai gáy hoặc gặp phải những chấn thương, triệu chứng nghi ngờ bệnh. Trong một số trường hợp, người bệnh nên đi chụp CT scan cổ vai gáy:

• Kiểm tra mức độ tiến triển của các bệnh lý như thoát vị đĩa đệm, chấn thương chóp xoay, viêm khớp, thoái hóa khớp, thoái hóa đốt sống cổ, chèn ép rễ thần kinh cổ, chấn thương vùng cổ vai gáy…
• Đau dai dẳng vùng cổ vai gáy, cơn đau không thuyên giảm ngay cả khi nghỉ ngơi hoặc điều trị bằng thuốc.
• Hạn chế phạm vi chuyển động của cổ và vai.
• Tê, ngứa ran, yếu ở cánh tay hoặc bàn tay do chèn ép đĩa đệm.
• Sưng, đỏ, nóng ở xung quanh vùng cổ hoặc vai.
• Xuất hiện cơn đau sau chấn thương hoặc tai nạn.

Chỉ định chụp CT vùng cổ vai gáy

Bác sĩ có thể chỉ định chụp CT vùng cổ vai gáy để xác định, truy vết các tổn thương mà các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác không phát hiện được như:

• Xác định cục máu đông.
• Xác định tổn thương hoặc khối u.
• Xác định nhiễm trùng.
• Xác định vết rách ở cơ, gân hoặc dây chằng.
• Xác định tình trạng viêm khớp, thoái hóa khớp, thoái hóa cột sống…
• Chẩn đoán tình trạng tái phát sau chấn thương như trật khớp, gãy xương.
• Lập kế hoạch trước phẫu thuật.
• Xác định quá trình điều trị chấn thương.
• Người không thể thực hiện các kỹ thuật chụp chẩn đoán hình ảnh khác như chụp cộng hưởng từ (MRI) trong trường hợp người bệnh đeo máy tạo nhịp tim.

Quy trình chụp CT cổ vai gáy

Người bệnh được bác sĩ/kỹ thuật viên hướng dẫn quy trình chụp cắt lớp vùng cổ vai gáy theo trình tự. Quy trình bao gồm: (1)

1. Chuẩn bị trước khi chụp

• Trẻ em dưới 18 tuổi không nên ăn 4 giờ trước khi chụp CT. Người bệnh nên uống nước lọc, không nên uống các loại nước uống có màu.
• Thay trang phục chụp theo hướng dẫn của kỹ thuật viên.
• Tháo bỏ các thiết bị có kim loại như kính, khuyên tai, máy trợ thính hoặc dụng cụ nha khoa (nếu có).
• Trao đổi với bác sĩ, kỹ thuật viên các xét nghiệm nếu có tiền sử với phản ứng thuốc cản quang.

2. Thực hiện chụp

Chụp cắt lớp cổ vai gáy là kỹ thuật chụp không đau. Trong quá trình chụp CT, kỹ thuật viên sẽ giải thích lại quy trình chụp trước khi bắt đầu. Nếu không rõ, người bệnh nên hỏi lại để được hướng dẫn. Các bước khi thực hiện chụp bao gồm:

• Kỹ thuật viên tiêm thuốc cản quang (nếu được chỉ định).
• Người bệnh nằm trên bàn của máy quét theo hướng dẫn.
• Nằm yên và giữ nguyên tư thế, bàn quét sẽ tự động di chuyển qua máy CT để chụp cắt lớp.
• Đối với trẻ nhỏ hoặc người không có khả năng nhịn thở hoặc nằm yên ở một tư thế, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc an thần.

Máy quét khi đi qua cơ thể sẽ gửi tín hiệu qua kết nối máy tính để chuyển đổi thông tin thành hình ảnh để bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh đọc và phân tích kết quả.

Lưu ý:

• Trong quá trình thực hiện chụp, người bệnh cần giữ nguyên ở một tư thế.
• Nếu quá trình chụp người bệnh cảm thấy tê, tim đập nhanh, khó thở, đổ mồ hôi nên thông báo với bác sĩ, kỹ thuật viên.
• Trong quá trình chụp, nếu có vấn đề gặp phải, người bệnh có thể dùng nút gọi để thông báo lại cho kỹ thuật viên thông qua hệ thống âm thanh trong phòng điều khiển.

3. Sau khi chụp

Sau khi chụp CT cổ vai gáy, nếu người bệnh tiêm thuốc cản quang trước khi chụp nên uống nhiều nước trong vòng 24 giờ để đào thải thuốc ra khỏi cơ thể nhanh hơn. Nếu người bệnh đang bị tiểu đường và được tiêm thuốc cản quang iot để chụp CT, cần dừng một số loại thuốc nhất định trong 48 giờ. Bác sĩ sẽ hướng dẫn các loại thuốc cần ngừng sử dụng trong 48 giờ sau khi tiêm thuốc.

Người bệnh không cần kiêng khem ăn uống hoặc hạn chế các hoạt động thể chất sau khi chụp CT scan.

Kết quả hình ảnh chụp cắt lớp vi tính cổ vai gáy được bác sĩ thông báo sau khi hoàn tất quá trình phân tích. Tại hệ thống BVĐK Tâm Anh, kết quả chụp chẩn đoán hình ảnh được trả theo 2 hình thức: (1) Quét mã QR code trên phiếu trả kết quả chẩn đoán hình ảnh, phiếu thanh toán, phiếu khám bệnh hoặc đường link được gửi đến qua tin nhắn SMS. (2) Trường hợp khách hàng muốn nhận phim chụp sẽ được hướng dẫn đến Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp để lấy phim chụp.

Thắc mắc thường gặp

1. Chụp CT cổ vai gáy có ảnh hưởng đến sức khỏe không?

Chụp CT vùng cổ vai gáy có một số rủi ro nhất định đến sức khỏe như có nguy cơ bị phơi nhiễm với bức xạ; phản ứng dị ứng với thuốc nhuộm tương phản (thuốc cản quang); nguy cơ dị tật bẩm sinh nếu thực hiện chụp khi đang mang thai.

Liều chụp tia X trong chụp CT được bác sĩ cân nhắc kỹ lưỡng để hạn chế tối đa nguy cơ phơi nhiễm tia X. Trước khi chụp CT, bác sĩ sẽ giải thích những lợi ích và rủi ro khi chụp.

Đối với người dị ứng với thuốc cản quang có thể xảy ra tình trạng buồn nôn, nôn, hắt hơi, ngứa hoặc nổi mề đay. Khi tiêm thuốc cản quang, người bệnh sẽ được theo dõi các phản ứng có thể xảy ra.

2. Chụp CT cổ vai gáy có đau không?

Chụp cắt lớp cổ vai gáy không đau. Đây là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn. Trường hợp người bệnh được chỉ định tiêm thuốc cản quang có thể gây ra hiện tượng nóng bừng, đau rát nhẹ và khó chịu. Tuy nhiên, triệu chứng này sẽ hết dần. Người bệnh nên uống nhiều nước để đào thải chất cản quang.

3. Chụp CT cổ vai gáy có cần tiêm thuốc cản quang không?

Tiêm thuốc cản quang cần theo chỉ định của bác sĩ. Thuốc cản quang (thuốc nhuộm) có gốc iot, giúp tăng cường khả năng quan sát mạch máu, mô mềm và các cấu trúc khác ở vùng cổ vai gáy, giúp phát hiện các bất thường dễ dàng hơn. Thuốc có thể được chỉ định tiêm trước khi thực hiện CT scan cổ vai gáy nếu bác sĩ nghi ngờ khối u, nhiễm trùng, có vấn đề về mạch máu hoặc để hình dung rõ hơn các mô mềm và mạch máu.

4. Chụp CT cổ vai gáy mất bao lâu?

Thời gian chụp CT scanner cổ vai gáy khoảng 5-7 phút hoặc kéo dài lâu hơn, tùy thuộc vào thời gian chuẩn bị trước khi chụp và thời gian chụp trên máy. Một số máy CT có công nghệ hiện đại như CT Somatom Force VB30 tại BVĐK Tâm Anh được trang bị 2 bóng chụp, tốc độ chụp nhanh sẽ rút ngắn được thời gian chụp CT, liều tia X giảm.

5. Sau khi chụp CT cổ vai gáy bao lâu có kết quả?

Kết quả chụp cổ vai gáy thường có trong ngày. Bác sĩ sẽ xem xét kết quả chụp và lập báo cáo giải thích các phát hiện. Trong trường hợp khẩn cấp, kết quả có thể được đánh giá nhanh trong vòng 15-30 phút. (2)

6. Chụp CT và MRI cổ vai gáy khác nhau như thế nào?

Chụp cộng hưởng từ (MRI) và chụp cắt lớp vi tính (CT Scan) đều cung cấp những hình ảnh chi tiết ở xương, mô mềm. Kỹ thuật MRI sử dụng từ trường và các xung năng lượng sóng vô tuyến để tạo ra hình ảnh các cơ quan và cấu trúc bên trong cơ thể. CT Scan sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh cắt ngang 360 độ của cơ thể.

• Trường hợp chụp mô vôi hóa chụp cắt lớp vi tính cổ vai gáy cho hình ảnh chi tiết hơn để chẩn đoán tình trạng viêm xương khớp, gãy xương.
• Trường hợp chụp mô chứa nước, MRI có thể phát hiện tốt hơn các bất thường ở tủy sống, phồng đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm nhỏ, chèn ép dây thần kinh hoặc các vấn đề mô mềm khác.

Tùy thuộc vào từng tình trạng của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp chẩn đoán hình ảnh phù hợp.

7. Chụp CT cổ vai gáy bao nhiêu tiền?

Chi phí chụp cắt lớp vi tính (CT) cổ vai gáy phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cơ sở thực hiện, công nghệ máy móc chụp CT, trình độ của bác sĩ, kỹ thuật viên, dịch vụ trước và sau chụp, bảo hiểm y tế, chính sách dịch vụ tại thời điểm chụp.

Để biết chính xác chi phí chụp CT cổ vai gáy, người bệnh cần liên hệ trực tiếp với cơ sở y tế thực hiện và thăm khám để có chỉ định chụp từ bác sĩ.

8. Nên chụp CT cổ vai gáy ở đâu uy tín?

Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại bậc nhất như siêu máy chụp cắt lớp CT Somatom Force VB30 và hệ thống máy chụp CT 1975 được nhiều bệnh viện lớn, trung tâm y tế hàng đầu thế giới sử dụng.

Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp, BVĐK Tâm Anh Hà Nội sử dụng máy CT Somatom Force VB30, giúp phát hiện sớm tổn thương và bất thường ở vùng cổ vai gáy.

Siêu máy CT Somatom Force VB30 có tốc độ chụp nhanh nhất thế giới, số lát cắt cực đại, một lần quét toàn thân chưa đến 2 giây kết hợp phần mềm AI giúp hỗ trợ xử lý hình ảnh chính xác nhất. Máy có thể phát hiện được tổn thương siêu nhỏ ở cấp milimet, hỗ trợ truy vết và phát hiện sớm những bất thường của cơ thể.

Đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có kinh nghiệm chuyên sâu trong đọc và phân tích hình ảnh chẩn đoán, không bỏ sót tổn thương, tăng cơ hội phát hiện và điều trị bệnh.

Để đặt lịch thăm khám và chụp CT scan cổ vai gáy với hệ thống máy móc hiện đại tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh, quý khách hàng vui lòng liên hệ:

Trên đây là những thông tin về quy trình, cách thực hiện, những lưu ý khi chụp CT cổ vai gáy. Việc chụp CT giúp phát hiện được những bất thường của cơ thể, hỗ trợ quá trình điều trị bệnh lý vùng cổ vai gáy hiệu quả hơn, đồng thời tầm soát bệnh chính xác.