Bệnh nhân chạy thận có được uống nước dừa không? Cảnh báo

Nước dừa là 1 loại đồ uống tự nhiên thơm ngon, giàu chất điện giải, có thể có lợi cho tim, điều hòa lượng đường trong máu, giúp cải thiện sức khỏe thận. Cho nên, nhiều người bệnh suy thận thắc mắc không biết đang chạy thận có uống nước dừa được không? Bài viết này, thạc sĩ, bác sĩ Trần Âu Quế Nhung, khoa Nội thận – Lọc máu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, BVĐK Tâm Anh TP.HCM sẽ tư vấn giải đáp thắc mắc.

Chạy thận có được uống nước dừa không?

Chạy thận không uống nước dừa được. Vì trong nước dừa chứa hàm lượng kali cao, rất nguy hiểm đối với người suy thận mạn giai đoạn cuối đang phải điều trị bằng chạy thận. Bên cạnh hàm lượng kali cao, nước dừa còn chứa các hợp chất thực vật và chất điện giải như: natri, magie và phốt pho.

Trung bình, trong 250ml (khoảng 1 cốc) nước dừa chứa đến 30mg natri và 470mg kali. Nước dừa có hàm lượng kali cao hơn nhiều so với các chất điện giải khác. Hàm lượng natri, kali và đường cao trong nước dừa không phù hợp cho người đang chạy thận, vì có nguy cơ cao gây quá tải chất lỏng, đe dọa tính mạng người bệnh.

Nước dừa ảnh hưởng như thế nào tới bệnh nhân chạy thận?

Nước dừa có hại cho bệnh nhân chạy thận do hàm lượng kali, natri và đường trong nước dừa cao. Uống quá nhiều nước dừa có thể dẫn đến tăng kali máu, phù nề các chi, phù tạng, đe dọa tính mạng. Các triệu chứng của tăng kali máu bao gồm: nhịp tim không đều, yếu cơ, thậm chí là ngừng tim.

Nguyên nhân tiêu thụ nước dừa khiến người chạy thận tăng kali máu là do khi mắc bệnh thận mạn (CKD), người bệnh gặp khó khăn hơn trong việc loại bỏ kali khỏi cơ thể. Nên việc tiêu thụ loại thức uống chứa hàm lượng kali cao như nước dừa không được khuyến khích đối với người mắc CKD và cần kiêng đối với người mắc CKD giai đoạn cuối (ESRD).

Thay vì uống nước dừa, bác sĩ Nội thận – lọc máu khuyến khích người bệnh có thể sử dụng dầu dừa trong chế biến thức ăn. Về mặt dinh dưỡng, dầu dừa không chứa kali, natri và phốt pho nên được xem là lựa chọn lý tưởng để thay thế chất béo trong nấu ăn, chế độ dinh dưỡng cho người bệnh thận.

So sánh nước dừa với các loại đồ uống khác cho người chạy thận

Người đang chạy thận tốt nhất nên uống nước lọc, nước tinh khiết, các loại sữa thực vật không đường và các loại đồ uống đặc chế cho người bệnh thận. Để giúp người bệnh dễ hình dung hơn lý do vì sao không nên uống nước dừa, dưới đây là bảng so sánh về lượng đường, kali, natri, phốt pho có trong 250ml nước dừa với các loại đồ uống được khuyên dùng cho người chạy thận cùng thể tích. (1) (2)

	Đường	Natri	Kali	Phốt pho
Hàm lượng khuyến nghị (g/ngày/người)	Ít hơn 36g/nam giới Ít hơn 25g/nữ giới	dưới 2g	2.7–3.1g	0.8 – 1g
Nước dừa	6g	0.03g	0.470g	0.192g
Nước lọc	0g	0.004g	0.005g	0g
Trà thảo mộc không đường	0g	0.075g	0.225g	0g
Sữa thực vật không đường (sữa hạnh nhân)	0g	0.186g	0.176g	0.024g

Có thể thấy, dù không vượt quá mức khuyến nghị nhưng hàm lượng đường, natri, kali, phốt pho có trong 250ml cũng đã cao hơn rất nhiều so 250ml các loại đồ uống như nước lọc, trà thảo mộc, sữa thực vật,… nên không phải là lựa chọn phù hợp cho người bệnh thận giai đoạn cuối, đang phải can thiệp bằng lọc máu, chạy thận nhân tạo.

        Có thể bạn quan tâm: Chạy thận nên uống gì tốt cho quá trình điều trị bệnh?

Tham khảo đồ uống khác và lưu ý chế độ ăn

Thay vì uống nước dừa, người bệnh có thể tham khảo các đồ uống dưới đây, cũng như lưu ý về chế độ ăn giúp duy trì trọng lượng khô, đảm bảo sức khỏe giữa các lần điều trị lọc máu, chạy thận nhân tạo.

1. Thực phẩm có hàm lượng kali thấp thay thế nước dừa

Người bệnh chạy thận nên tiêu thụ đồ ăn, thức uống có hàm lượng kali thấp. Vì

nồng độ kali có thể tăng lên giữa các buổi chạy thận nhân tạo và ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch. Ăn quá nhiều kali có thể gây nguy hiểm cho tim và thậm chí có thể gây tử vong. Để kiểm soát nồng độ kali, người bệnh nên hạn chế thực phẩm giàu kali như bơ, chuối, kiwi và trái cây sấy khô.

2. Các lưu ý trong chế độ ăn khi chạy thận

Dưới đây là các lưu ý trong chế độ ăn khi chạy thận, người bệnh nên tham khảo:

• Đạm (protein): ăn nhiều protein chất lượng cao từ thịt, gia cầm, cá và trứng. Protein chất lượng cao tạo ra ít chất thải hơn, dễ loại bỏ trong quá trình chạy thận.
• Natri (thành phần có trong muối): nên tránh các loại thực phẩm đóng gói giàu natri. Natri dư thừa có thể dẫn đến tình trạng giữ nước, sưng tấy và huyết áp cao.
• Kali: chức năng thận suy yếu có thể dẫn đến tăng nồng độ kali trong máu. Thực phẩm giàu kali bao gồm chuối, dưa, cam, khoai tây, cà chua, sữa, gia cầm và cá là những thứ người bệnh nên tránh.
• Phốt pho: ăn ít phốt pho hơn, các thực phẩm nên kiêng gồm sữa và các loại đậu.
• Hạn chế chất lỏng: uống và ăn ít chất lỏng hơn, bao gồm cà phê, trà, nước, súp và bất kỳ thực phẩm nào ở dạng lỏng ở nhiệt độ phòng. Người chạy thận nên hạn chế ở mức 150ml chất lỏng mỗi ngày.
• Bổ sung thêm chất béo lành mạnh trong chế độ ăn uống, như dầu ô liu.
• Nạp đủ năng lượng từ thực phẩm để duy trì cân nặng mục tiêu, 2 nguồn năng lượng chính từ thực phẩm là chất béo và carbohydrate tốt cho người chạy thận.

Như vậy, người chạy thận không nên uống nước dừa dù là lượng rất nhỏ, vì trong nước dừa chứa nhiều đường, natri, kali, phốt pho và các khoáng chất khác có thể gây tăng thể tích máu, quá tải chất lỏng, gây áp lực và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tim mạch. Việc duy trì trọng lượng khô và tuân thủ về chế độ dinh dưỡng, chất lỏng tiêu thụ trong thời gian nghỉ giữa các lần lọc máu rất quan trọng, giúp duy trì sức khỏe và quản lý các rủi ro có thể đe dọa tính mạng người bệnh.

Điều trị lọc máu an toàn và hiệu quả tại khoa Nội thận – Lọc máu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, BVĐK Tâm Anh TP.HCM và Đơn vị Nội thận – Lọc máu, Trung tâm khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7. Tại đây, người bệnh sẽ được các bác sĩ chuyên khoa trực tiếp điều trị, giám sát trong suốt quá trình lọc máu, giúp can thiệp kịp thời, xử lý nhanh chóng các vấn đề có thể gặp phải trong khi điều trị như chuột rút cơ, huyết động không ổn định, đông máu,…

Hy vọng với những thông tin bài viết vừa chia sẻ đã giúp giải đáp thắc mắc về việc bệnh nhân chạy thận có được uống nước dừa không? Cũng như các tác hại do tiêu thụ nước dừa đối với người đang chạy thận.