Tràn khí màng phổi có chữa được không? [Chuyên gia giải đáp]

Tràn khí màng phổi là tình trạng không khí tích tụ giữa phổi và thành ngực. Bệnh làm xẹp một phần hoặc toàn bộ phổi dẫn tới nguy cơ suy hô hấp, thậm chí tử vong nếu không được can thiệp kịp thời và đúng cách. Bài viết với chủ đề “Tràn khí màng phổi có chữa được không?” dưới đây sẽ chia sẻ những thông tin quan trọng về bệnh.

Tràn khí màng phổi được chia thành các dạng sau: (1)

• Tràn khí màng phổi tự phát nguyên phát: Xảy ra ở người không có bệnh phổi, không gặp chấn thương hay do can thiệp từ các phẫu thuật, thủ thuật liên quan. Nguyên nhân có thể do hoạt động trao đổi khí của phổi hoặc do tổn thương cấp tính khiến một phần nhỏ của màng phổi bị rách, tạo điều kiện cho không khí xâm nhập vào khoang màng phổi. Tình trạng này khiến khí ứ đọng, làm tổn thương phế nang, gây xẹp phổi, cản trở quá trình trao đổi khí của phổi.
• Tràn khí màng phổi tự phát thứ phát: Xảy ra ở người có bệnh nền như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, viêm phổi, áp-xe phổi, lao phổi, có dị vật đường thở,… ảnh hưởng từ biến chứng vỡ phế nang ở bệnh phổi cấp tính hoặc mạn tính.
• Tràn khí màng phổi do chấn thương: Xuất hiện khi người bệnh bị chấn thương ở lồng ngực như gãy xương sườn, vết thương do dao đâm thủng phổi hoặc bất kỳ chấn thương mạnh ở ngực.
• Tràn khí màng phổi do thủ thuật chẩn đoán và điều trị: xảy ra khi người bệnh được làm một vài thủ thuật như chọc dịch màng phổi, sinh thiết phổi, đặt đường truyền tĩnh mạch trung tâm, thở máy áp lực cao.

Triệu chứng tràn khí màng phổi điển hình là đau ngực, khó thở đột ngột và tăng dần.

Tràn khí màng phổi có chữa được không?

Tràn khí màng phổi có thể chữa được. Tràn khí màng phổi có thể điều trị dứt điểm nếu người bệnh tuân thủ đúng phác đồ điều trị. Trong quá trình điều trị, người bệnh nên vận động nhẹ nhàng và nghe theo chỉ định của bác sĩ để đẩy nhanh quá trình hồi phục. Ngoài ra, người bệnh phải dự phòng tái phát bằng việc tuân thủ theo chỉ dẫn và tái khám đúng hẹn. Khi thấy có dấu hiệu bất thường như đau ngực, khó thở sau khi được điều trị cần đến cơ sở y tế để được kiểm tra kịp thời. (2)

Tràn khí màng phổi có tự khỏi không?

Sau khi biết vấn đề “Tràn khí màng phổi có chữa được không?” thì vấn đề tràn khí màng phổi có tự khỏi không cũng được nhiều người quan tâm. Và đáp án là có, trường hợp tràn khí màng phổi nhẹ, lượng khí vào khoang màng phổi ít thì bệnh có thể tự khỏi. Người bệnh sau khi thăm khám sẽ được bác sĩ hướng dẫn nghỉ ngơi tại nhà và hẹn tái khám sau khoảng 7 đến 10 ngày.

Nếu bệnh không cải thiện thì bác sĩ sẽ xem xét các yếu tố và đưa ra phương án tiếp theo. Ngược lại, trường hợp tràn khí màng phổi nặng sẽ không tự khỏi, người bệnh cần phải có sự can thiệp từ các bác sĩ chuyên khoa ngay từ đầu.

Lưu ý: Người bệnh cần được thăm khác bởi bác sĩ để xác định tình trạng bệnh; người bệnh tuyệt đối không tự ý phỏng đoán tình trạng bệnh tại nhà hoặc chủ quan không đi khám khi thấy có dấu hiệu bất thường.

Tràn khí màng phổi điều trị bao lâu?

Bên cạnh vấn đề “Tràn khí màng phổi có chữa được không?” thì tiếp theo là vấn đề trị bao lâu sẽ khỏi. Thời gian điều trị tràn khí màng phổi phụ thuộc theo tình trạng bệnh. Nếu bệnh nhẹ, người bệnh không nhất thiết phải điều trị, bệnh có thể tự hết sau vài ngày, nhưng cần theo dõi người bệnh. Trường hợp bệnh nặng sẽ phải lưu trú tại viện để theo dõi và điều trị. Thông thường, thời gian điều trị và hồi phục trong khoảng 7 đến 10 ngày, nếu tình trạng bệnh phức tạp thì có thể lên đến 2 tuần hoặc lâu hơn.

Cách điều trị tràn khí màng phổi

Nguyên tắc trong điều trị tràn khí màng phổi là hút hết khí khoang màng phổi và dự phòng tái phát. Các phương pháp sẽ được bác sĩ chỉ định dựa trên mức độ nghiệm trọng của bệnh. (3)

1. Điều trị không phẫu thuật

Điều trị tràn khí màng phổi không phẫu thuật là những liệu pháp không gây xâm lấn như:

• Liệu pháp oxy: Người bệnh được chỉ định thở oxy sau đó chụp lại X-quang phổi kiểm tra, nếu tình trạng ổn định thì có thể ra viện. Phương pháp này được chỉ định trong trường hợp tràn khí màng phổi số lượng ít (dưới 15% thể tích bên tràn khí), chiều ngang của dải khí sát màng phổi dưới 2cm.
• Theo dõi tiến triển bệnh: Trường hợp bác sĩ nhận định không cần phải điều trị, người bệnh sẽ được ra về tự theo dõi. Trong quá trình theo dõi tại nhà, nếu bệnh nhân bị đau ngực nhiều thì phải liên hệ ngay với bác sĩ để được chỉ định dùng thuốc giảm đau phù hợp. Bệnh nhân tái khám sau khoảng 7-10 ngày, bác sĩ sẽ yêu cầu chụp lại X-quang phổi để kết luận hiệu quả điều trị.

2. Phẫu thuật, thủ thuật

Phẫu thuật hoặc những thủ thuật điều trị tràn khí màng phổi là những phương pháp có xâm lấn, thường được chỉ định cho những trường hợp nặng hoặc cần hỗ trợ y tế khẩn cấp:

• Chọc hút khí đơn thuần: Bác sĩ sử dụng kim nhỏ hoặc kim luồn nối với dây truyền dịch, ba chạc, bơm tiêm để hút đến khi không còn khí ra và ba chạc sẽ được khóa lại. Bác sĩ sẽ theo dõi bệnh nhân trong 6-8 giờ, sau đó chỉ định chụp X-quang. Nếu khí được loại bỏ hết, tình trạng bệnh nhân ổn định thì có thể xuất viện và theo dõi tại nhà. Trường hợp khí chưa thoát hết, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân nằm viện điều trị và theo dõi thêm.
• Đặt ống dẫn lưu màng phổi: Sử dụng ống dẫn lưu nhỏ được đặt vào khoang màng phổi bên tràn khí. Ống dẫn lưu được kết nối với hệ thống bình dẫn lưu kín và máy hút để hút khí ra ngoài, giúp cho phổi giãn nở trở lại, khôi phục chức năng hô hấp.
• Gây dính màng phổi bằng thuốc/hóa chất qua ống dẫn lưu: Doxycycline hoặc bột talc được bơm vào khoang màng phổi qua ống dẫn lưu hoặc phun qua nội soi màng phổi.

Phẫu thuật tràn khí màng phổi là phẫu thuật ngực ít xâm lấn, thông qua các vết rạch nhỏ, không cần phải cắt hoặc rạch lớn trên cơ thể và không cần phải tách xương sườn. Bác sĩ sẽ sử dụng camera và dụng cụ để tiếp cận phổi thông qua các vết rạch nhỏ giữa các xương sườn. Có hai lựa chọn khác nhau cho phẫu thuật ngực ít xâm lấn:

• Phẫu thuật nội soi lồng ngực có hỗ trợ video (VATS): Sử dụng ống soi lồng ngực có gắn camera được đưa vào lồng ngực qua một vết rạch nhỏ giữa các xương sườn. Qua đó, bác sĩ có thể loại bỏ mô phổi bị tổn thương bằng các dụng cụ chuyên dụng thông qua các vết rạch nhỏ khác. Đồng thời, các bác sĩ có thể kết hợp làm dính màng phổi bằng hóa chất như doxycycline hoặc bột talc.
• Phẫu thuật hỗ trợ bằng robot: Bác sĩ điều khiển các dụng cụ và camera 3D trên hệ thống phẫu thuật bằng robot thông qua các vết rạch nhỏ giữa xương sườn. Camera cung cấp góc nhìn rõ nét bên trong khoang ngực, đồng thời các dụng cụ robot linh hoạt loại bỏ mô phổi bị tổn thương mà không cần mở lồng ngực hay kéo giãn xương sườn.

Biến chứng sau điều trị tràn khí màng phổi

Tùy thuộc vào phương pháp điều trị và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân sẽ xuất hiện một số biến chứng phổ biến như: tràn khí màng phổi tái phát, tràn khí dưới da, tràn khí trung thất, tắc mạch khí, nhiễm trùng tại vị trí xâm lấn, xẹp phổi, phù phổi, đau đớn kéo dài, suy hô hấp, suy tim,… Một số biến chứng gián tiếp dẫn đến đột quỵ, nguy hiểm tính mạng người bệnh.

Phòng ngừa tràn khí màng phổi tái phát

Bệnh có nguy cơ tái phát sau điều trị nếu không được kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ. Để phòng ngừa, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn trong và sau điều trị, uống thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ, tái khám định kỳ và từ bỏ thói quen hút thuốc lá.

Trường hợp người bệnh có đặc thù công việc như làm ngành hàng không, thợ lặn, công nhân hầm mỏ, làm việc thường xuyên trong môi trường khói bụi độc hại, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để có giải pháp tối ưu nhất. Hãy xây dựng lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng dinh dưỡng, vận động hợp lý để cải thiện chức năng hô hấp.

Tóm lại, vấn đề tràn khí màng phổi có chữa được không ở trên đã được giải đáp. Bệnh có thể khỏi hoàn toàn, trong một số trường hợp nhẹ có thể tự theo dõi tại nhà. Nếu cần can thiệp, bác sĩ sẽ thực hiện thủ thuật dẫn lưu khí, với trường hợp nặng hơn có thể phải phẫu thuật nội soi để điều trị. Lưu ý, bệnh có thể dễ tái phát nếu người bệnh không tuân thủ chỉ định của bác sĩ sau điều trị.