Các phương pháp xét nghiệm ho gà phổ biến và chính xác

Xét nghiệm ho gà có thể giúp bác sĩ phát hiện sớm và chẩn đoán chính xác bệnh ho gà để điều trị kịp thời và phòng tránh nguy cơ lây lan trong cộng đồng. Vậy, hiện có những phương pháp xét nghiệm nào? Bài viết được tư vấn bởi BS.CKI Nguyễn Hoàng Anh – Khoa Nội Tổng hợp, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Vì sao cần xét nghiệm bệnh ho gà?

Ho gà là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên do vi khuẩn Bordetella Pertussis gây ra và ảnh hưởng chủ yếu đến trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người có hệ miễn dịch suy yếu. Xét nghiệm ho gà đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện, kiểm soát và phòng ngừa bệnh hiệu quả, đặc biệt ở những đối tượng có nguy cơ cao. Những lý do nên thực hiện xét nghiệm bệnh này nhìn chung gồm có:

• Xác định nguyên nhân và điều trị đúng cách: Các triệu chứng của bệnh dễ bị nhầm lẫn với cảm cúm thông thường, khiến nhiều người thường tự ý dùng thuốc tại nhà và làm bệnh trầm trọng hơn. Xét nghiệm giúp tìm ra nguyên nhân chính xác, từ đó bác sĩ có thể chẩn đoán, lập phác đồ điều trị tối ưu và hỗ trợ phục hồi sức khỏe.
• Hạn chế biến chứng nguy hiểm: Bệnh nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách có thể gây ra những biến chứng như nhiễm trùng tai, viêm phổi, suy hô hấp, tăng huyết áp động mạch phổi, tổn thương não, tử vong.
• Phòng tránh bệnh lây lan trong cộng đồng: Bệnh có thể lây lan nhanh chóng qua đường hô hấp. Phát hiện sớm và can thiệp kịp thời giúp xác định được nguồn lây, thực hiện cách ly hiệu quả, góp phần hạn chế lây lan, tránh bùng phát thành dịch bệnh.

Vì thế, người bệnh cần gặp bác sĩ thăm khám càng sớm càng tốt nếu xuất hiện những dấu hiệu gợi ý ho gà như ho dai dẳng và dữ dội, thở rít, nôn nhiều, đờm đặc…

Các phương pháp xét nghiệm ho gà phổ biến hiện nay

Những phương pháp chẩn đoán bệnh phổ biến gồm:

1. Phương pháp xét nghiệm PCR

Phản ứng chuỗi polymerase (xét nghiệm PCR) là một trong những phương pháp xét nghiệm bệnh ho gà phổ biến. PCR được thực hiện bằng cách lấy mẫu dịch mũi họng để tìm kiếm DNA do vi khuẩn ho gà để lại và có thể cho kết quả sau 2 tiếng. Xét nghiệm có độ nhạy 90 – 100% và độ đặc hiệu 100% nếu tiến hành trong khoảng 3 – 4 tuần đầu từ khi xuất hiện triệu chứng ho. Sau khoảng thời gian này, lượng DNA của vi khuẩn trong vòm họng giảm đáng kể, tăng nguy cơ nhận kết quả âm tính giả. (1)

2. Xét nghiệm nuôi cấy vi khuẩn

Bác sĩ dùng tăm bông lấy dịch hầu họng, sau đó đưa đến phòng thí nghiệm để nuôi cấy và tìm kiếm vi khuẩn. Xét nghiệm ho gà này mang đến hiệu quả chẩn đoán tối ưu khi thực hiện trong vòng 2 tuần đầu sau khi bắt đầu có triệu chứng ho. Kết quả thường có sau khoảng 1 tuần. Độ nhạy của xét nghiệm nằm trong khoảng 20 – 80% và có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như thời gian từ khi có triệu chứng đến khi lấy mẫu, người bệnh dùng kháng sinh trước đó và từng tiêm vắc xin.

3. Xét nghiệm huyết thanh học

Đây là xét nghiệm không đặc hiệu nhưng có công dụng hỗ trợ chẩn đoán bệnh ở giai đoạn muộn hoặc khi kết quả PCR không rõ ràng. Xét nghiệm máu có thể được thực hiện sau 2 – 8 tuần kể từ khi khởi phát triệu chứng. Thông qua mẫu máu, bác sĩ có thể đánh giá nồng độ kháng thể chống lại vi khuẩn ho gà. Những dấu hiệu khác có thể gợi ý chẩn đoán bệnh gồm tăng số lượng bạch cầu, trong đó tăng lympho bào ở trẻ dưới 6 tháng tuổi thường cảnh báo tiên lượng xấu.

4. Xét nghiệm huỳnh quang

Xét nghiệm kháng thể huỳnh quang trực tiếp (DFA) thường cung cấp kết quả nhanh chóng trong vòng 1 – 2 ngày. Tuy nhiên, xét nghiệm này có độ nhạy và độ đặc hiệu không ổn định. Vì thế, DFA thường được thực hiện để sàng lọc ban đầu và cần kết hợp với PCR hoặc xét nghiệm máu để tăng độ chính xác.

5. Chụp X-quang

Chụp X-quang không phải phương pháp chẩn đoán đặc hiệu cho bệnh ho gà. Tuy nhiên, chụp X-quang có thể được chỉ định nhằm phát hiện những biến chứng ở phổi.

Ý nghĩa của kết quả xét nghiệm ho gà

Thời gian có kết quả phụ thuộc vào loại xét nghiệm và quy trình xử lý mẫu bệnh phẩm. Kết quả có thể cho biết những thông tin như:

• Dương tính: Có sự hiện diện của vi khuẩn và có thể mắc bệnh ho gà.
• Âm tính: Không có sự hiện diện của vi khuẩn Bordetella Pertussis. Tuy nhiên, chưa thể kết luận không mắc bệnh do mẫu bệnh phẩm có thể được lấy muộn hoặc do người bệnh đã dùng kháng sinh trước đó.

Nên làm xét nghiệm bệnh ho gà ở đâu tốt và uy tín?

Khoa Nội tổng hợp, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là địa chỉ khám, chẩn đoán, xét nghiệm bệnh ho gà và các bệnh lý hô hấp, truyền nhiễm uy tín, được nhiều người bệnh tin tưởng. Khoa quy tụ đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm và tận tâm. Khoa Nội tổng hợp còn ứng dụng hệ thống trang thiết bị, máy móc hiện đại gồm: Hệ thống các máy xét nghiệm hiện đại hàng đầu; Hệ thống chụp X-Quang kỹ thuật số treo trần cao cấp, Hệ thống chụp CT 768 lát cắt, CT 1975 lát cắt, CT hơn 100.000 lát cắt… Điều này góp phần nâng cao chất lượng khám, chẩn đoán và điều trị nhiều bệnh lý từ đơn giản đến phức tạp.

Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đầu tư hệ thống cơ sở vật chất khang trang, khu vực nội trú đầy đủ tiện nghi, áp dụng bảo hiểm y tế đầy đủ, có hệ thống đặt lịch hẹn trực tuyến… Khách hàng có nhu cầu thăm khám có thể đặt lịch hẹn qua fanpage, website hoặc liên hệ hotline: 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hoặc 024 3872 3872 – 024 7106 6858 (Hà Nội).

Xét nghiệm ho gà có thể giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác, lập phác đồ chữa trị phù hợp, kịp thời, bảo vệ sức khỏe cho người bệnh và góp phần hạn chế bệnh lây lan trong cộng đồng. Nếu phát hiện những dấu hiệu gợi ý mắc bệnh như ho dai dẳng, đờm đặc và nôn nhiều, người bệnh nên đến những cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và can thiệp kịp thời.