Tình trạng viêm lỗ chân lông ở chân là một vấn đề da liễu thường gặp, có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau. Vậy tổn thương ở chân có gì đặc biệt so với các vị trí khác? Đâu là nguyên nhân gây ra và hướng điều trị hiệu quả hiện nay? Thạc sĩ bác sĩ Vũ Thị Thùy Trang, Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM sẽ giúp bạn giải đáp qua bài viết dưới đây.
Viêm lỗ chân lông ở chân (viêm nang lông) là tình trạng các nang lông trên da chân bị viêm nhiễm. Nang lông là cấu trúc nhỏ hình túi mà từ đó sợi lông mọc lên. Khi nang lông bị viêm, bạn sẽ thấy xuất hiện những đốm đỏ mềm, thường có mụn mủ trên bề mặt da. Ngoài chân, tình trạng này có thể xuất hiện ở bất kỳ vùng da nào có lông như ngực, lưng, mông, cánh tay. Mụn trứng cá và các biến thể của nó cũng là 1 dạng tắc lỗ chân lông ở chân. (1)
Dưới đây là hình ảnh lỗ chân lông ở chân bị viêm:
Nang lông viêm nhiễm ở chân có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Tùy thuộc vào tác nhân gây bệnh và cách chúng tác động lên da. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến: (2)
Đây là dạng tắc lỗ chân lông ở chân rất phổ biến, thường biểu hiện dưới dạng phát ban ngứa, có mủ. Tình trạng này xảy ra khi các nang lông bị nhiễm khuẩn, mà phổ biến nhất là vi khuẩn staphylococcus aureus (tụ cầu). Chúng có thể gây ra nhiều vấn đề khi xâm nhập sâu vào cơ thể qua những vết cắt nhỏ, vết trầy xước hoặc các tổn thương khác trên da chân.
Viêm nang lông do nấm thường liên quan đến nhiễm trùng nấm men, chẳng hạn như nấm malassezia (pityrosporum folliculitis). Tình trạng này gây ra các nốt mụn nhọt ngứa, có mủ, thường xuất hiện ở phần thân trên như lưng, ngực, cổ, vai, cánh tay và có thể cả mặt. Mặc dù ít phổ biến hơn ở chân, nhưng nếu có điều kiện thuận lợi, nấm cũng có thể gây viêm chân lông ở chân.
Khi cạo, nhổ hoặc wax lông không đúng kỹ thuật, sợi lông mới mọc lên có thể cuộn ngược vào trong da hoặc mọc xiên, gây viêm và hình thành những nốt sần, mụn đỏ. Đôi khi, những vết sưng này có thể trở thành sẹo.
Việc thường xuyên mặc quần áo quá chật, đặc biệt là quần jeans bó sát hoặc quần áo làm từ chất liệu tổng hợp ít thoáng khí, có thể làm tăng ma sát lên da chân. Ma sát này không chỉ gây kích ứng mà còn tạo ra môi trường ẩm ướt, bí bách, làm tăng nhiệt độ vùng da. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển, đồng thời khiến các nang lông dễ bị tổn thương và viêm nhiễm.
Khi da chân không được làm sạch đều đặn, bụi bẩn, mồ hôi, tế bào chết và bã nhờn sẽ tích tụ, gây bít tắc các nang lông. Môi trường bít tắc này trở thành nơi lý tưởng cho vi khuẩn và nấm sinh sôi, dẫn đến tình trạng viêm nhiễm ở lỗ chân lông.
Một số sản phẩm chăm sóc da hoặc vệ sinh cá nhân có thể gây kích ứng hoặc làm bít tắc lỗ chân lông. Khi hàng rào da bị suy yếu, các nang lông trở nên nhạy cảm hơn và dễ bị viêm nhiễm.
Điều này thường gặp ở các cá nhân mắc các bệnh như nhiễm virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV) hoặc những người đang điều trị ung thư, khiến cơ thể khó chống lại các tác nhân gây viêm nhiễm.
Lông mọc ngược ở chân gây viêm có thể xuất hiện ở nhiều khu vực, nhưng phổ biến nhất là ở những vùng da có lông rậm và thường xuyên chịu ma sát hoặc ẩm ướt:
Khi bị viêm chân lông ở chân, bạn có thể nhận thấy các dấu hiệu đặc trưng sau:
Phương pháp điều trị lỗ chân lông bị viêm đỏ ở chân phụ thuộc vào loại viêm bạn mắc phải và mức độ nghiêm trọng của nó. Một số loại có thể có thể tự khỏi mà không cần điều trị nhiều.
Nếu viêm lỗ chân lông của bạn ở mức độ nhẹ, bạn hoàn toàn có thể tự điều trị và chăm sóc tại nhà. Dưới đây là một số cách an toàn và hiệu quả:
Đây là bước cơ bản và quan trọng nhất. Nhẹ nhàng rửa vùng da bị ảnh hưởng hai lần mỗi ngày bằng xà phòng nhẹ, không gây kích ứng hoặc sữa tắm có độ pH cân bằng. Điều này giúp loại bỏ vi khuẩn, bụi bẩn và dầu thừa, từ đó giảm nguy cơ nhiễm trùng và làm dịu vùng da bị viêm.
Tẩy tế bào chết 1-2 lần mỗi tuần giúp loại bỏ các tế bào da chết tích tụ và lớp sừng hóa trên bề mặt, giúp lỗ chân lông thông thoáng và ngăn ngừa tình trạng lông mọc ngược.
Hãy thoa kem dưỡng ẩm dịu nhẹ, không gây bít tắc lỗ chân lông (non-comedogenic) lên vùng da chân. Các sản phẩm chứa thành phần làm dịu như nha đam, chamomile, hoặc ceramide sẽ giúp phục hồi hàng rào bảo vệ da, giảm kích ứng, ngứa rát và hỗ trợ quá trình lành da.
Điều này bao gồm việc tránh các yếu tố kích thích như đổ mồ hôi quá nhiều, chấn thương, cọ xát, mặc quần áo quá chật gây bít tắc da.
Giấm táo có tính axit nhẹ và kháng khuẩn tự nhiên. Pha một cốc giấm táo vào chậu nước ấm và ngâm chân trong khoảng 15-20 phút. Cách này có thể giúp làm dịu da, giảm ngứa và hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn, nấm gây viêm. Sau khi ngâm, rửa sạch lại bằng nước và lau khô.
Hỗn hợp này có thể được dùng như một loại tẩy tế bào chết tự nhiên và kháng khuẩn. Trộn một thìa mật ong (có tính kháng khuẩn), một ít nước cốt chanh (tẩy tế bào chết nhẹ) và một thìa đường (hạt tẩy tế bào chết vật lý). Nhẹ nhàng massage hỗn hợp lên vùng da bị viêm theo chuyển động tròn, sau đó rửa sạch.
Dầu dừa có đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm và dưỡng ẩm rất tốt. Thoa một lớp mỏng dầu dừa nguyên chất lên vùng da bị viêm sau khi tắm. Dầu dừa sẽ giúp làm mềm da, giảm viêm và cung cấp độ ẩm, hỗ trợ quá trình phục hồi của nang lông.
Một số loại tinh dầu có đặc tính kháng khuẩn và kháng viêm mạnh, có thể hỗ trợ điều trị viêm nang lông. Ví dụ như tinh dầu tràm trà, tinh dầu hương. Lưu ý: Luôn pha loãng tinh dầu với dầu nền (như dầu dừa, dầu jojoba) theo tỷ lệ phù hợp trước khi thoa lên da để tránh gây kích ứng. Thử một lượng nhỏ lên vùng da khuất trước khi áp dụng rộng rãi.
Để điều trị viêm lỗ chân lông ở chân bằng thuốc hoặc kem bôi, bác sĩ thường kê đơn dựa trên nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng nhiễm trùng. Nếu do vi khuẩn, các sản phẩm kháng sinh dạng thuốc mỡ hoặc gel thường được sử dụng cho các trường hợp nhẹ, trong khi nhiễm trùng nặng hơn có thể cần đến kháng sinh đường uống.
Đối với viêm nang lông do nấm, thuốc chống nấm dạng kem, dầu gội hoặc viên uống là lựa chọn phù hợp, vì kháng sinh sẽ không có tác dụng trong trường hợp này. Ngoài ra, nếu có tình trạng viêm và ngứa nhiều, bác sĩ có thể chỉ định kem steroid để làm dịu da. Trong trường hợp ở người suy giảm miễn dịch, việc điều trị bằng thuốc kháng virus có thể giúp cải thiện triệu chứng.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc sử dụng các nguyên liệu thiên nhiên điều trị tại nhà như mật ong, dầu dừa,… không được bác sĩ khuyến cáo thực hiện để điều trị đồi mồi. Việc tự ý áp dụng có thể không mang lại hiệu quả mong muốn, thậm chí có thể gây kích ứng hoặc làm tình trạng da trở nên tệ hơn nếu không phù hợp với loại da của bạn.
Trong những trường hợp viêm nang lông mạn tính, tái phát hoặc không đáp ứng với các phương pháp điều trị thông thường, bác sĩ da liễu có thể đề xuất các liệu pháp chuyên sâu tại phòng khám:
Sử dụng các loại ánh sáng đặc biệt (như ánh sáng xanh, ánh sáng đỏ, hoặc liệu pháp quang động) để tiêu diệt vi khuẩn P.acnes (thường gây mụn và viêm nang lông), giảm viêm và điều hòa hoạt động của tuyến bã nhờn. Liệu pháp này thường cần nhiều buổi điều trị để thấy hiệu quả rõ rệt.
Phương pháp này rất hiệu quả đối với viêm nang lông do cạo hoặc tẩy lông thường xuyên. Laser phá hủy nang lông, loại bỏ môi trường sống cho vi khuẩn, nấm hoặc virus gây nhiễm trùng. Điều này không chỉ giảm lông mà còn ngăn ngừa bệnh tái phát. Cần thực hiện nhiều lần để đạt kết quả mong muốn. (3)
Sử dụng dung dịch axit (như Salicylic Acid, Glycolic Acid) ở nồng độ cao hơn để loại bỏ lớp tế bào chết, dầu thừa và tạp chất trên bề mặt da, làm sạch sâu lỗ chân lông. Peel da giúp tái tạo da mới mịn màng hơn, giảm bít tắc và viêm nhiễm.
Tuy nhiên để thực hiện các phương pháp điều trị chuyên sâu, bạn nên đến các cơ sở da liễu uy tín như Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM và Đơn vị Da liễu – Thẩm mỹ Da, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7 để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Hầu hết các trường hợp nang lông viêm nhiễm ở chân thường tự khỏi khi bạn chăm sóc da tại nhà đúng cách. Tuy nhiên, bạn nên đi khám bác sĩ nếu xuất hiện các dấu hiệu sau:
Bạn hoàn toàn có thể ngăn ngừa hoặc kiểm soát viêm lỗ chân lông ở chân bằng cách điều chỉnh thói quen sinh hoạt và chăm sóc da. Viêm nang lông thường xảy ra khi vi khuẩn và nấm men xâm nhập vào nang lông. Thay đổi một số thói quen sau sẽ giúp bạn hạn chế các tác nhân gây nhiễm trùng này:
Tìm hiểu thêm: Viêm lỗ chân lông ở bắp chân điều trị có khác gì không?
Hầu hết thời gian, viêm nang lông không lây từ người sang người. Nhưng có một vài trường hợp ngoại lệ. Nếu bệnh do vi khuẩn sống tự nhiên trong nước hoặc đất gây ra, nó cũng có thể lây nhiễm cho người khác. Một số loại viêm là do 1 loại vi khuẩn truyền nhiễm gọi là vi khuẩn tụ cầu cũng có thể lây lan.
Hầu hết các trường hợp tắc lỗ chân lông ở chân ở chân đều khá nhẹ và thường không cần điều trị đặc hiệu. Bệnh thường có khả năng tự khỏi mà không cần can thiệp trong vòng 7-10 ngày. Tuy nhiên, điều này chỉ đúng với các trường hợp viêm nhẹ, không có biến chứng hoặc yếu tố nguy cơ.
Bệnh hoàn toàn có thể để lại sẹo, đặc biệt nếu tình trạng viêm nặng, kéo dài, hoặc không được điều trị đúng cách. Mức độ và loại sẹo phụ thuộc vào độ sâu và mức độ tổn thương của nang lông
Không nên cạo lông khi đang bị viêm chân lông ở chân. Việc cạo lông trong giai đoạn này có thể làm tình trạng viêm trở nên trầm trọng hơn và gây ra nhiều vấn đề như: nhiễm trùng, tổn thương da và gây sẹo.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Hy vọng qua bài viết trên, bạn đã biết được nguyên nhân gây nên viêm lỗ chân lông ở chân. Để ngăn ngừa và điều trị hiệu quả tình trạng này, điều quan trọng là cần duy trì chế độ chăm sóc da khoa học và thói quen sinh hoạt lành mạnh như tẩy tế bào chết định kỳ, dưỡng ẩm đầy đủ. Nếu tình trạng viêm kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để được tư vấn và điều trị kịp thời.
