Giải đáp các thắc mắc về tràn khí màng phổi như “bệnh tràn khí màng phổi có lây không? Có cần chú ý điều gì không?” giúp người bệnh hiểu hơn về sức khỏe của mình và tránh được những lo lắng không cần thiết. Do vậy, hiểu rõ về tràn khí màng phổi sẽ giúp người bệnh và gia đình có phương án chăm sóc, phòng ngừa tốt hơn. Bài viết sau sẽ làm rõ những khía cạnh quan trọng nhưng ít được chú ý về tràn khí màng phổi.
Tràn khí màng phổi không phải là bệnh truyền nhiễm. Bệnh không do vi khuẩn hay virus gây ra mà chủ yếu bắt nguồn từ chấn thương, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính hoặc các yếu tố khác như thở máy áp lực dương, sinh thiết phổi… Vì vậy, người bệnh có thể yên tâm điều trị mà không lo ảnh hưởng đến cộng đồng hay người chăm sóc.
Tràn khí màng phổi tự phát có thể có yếu tố di truyền. Đặc biệt, những người có cấu trúc phổi bất thường bẩm sinh hoặc do các hội chứng như Marfan, Ehlers-Danlos… Nếu trong gia đình có tiền sử mắc bệnh, bạn có thể chủ động thăm khám để được tư vấn cụ thể.
Tràn khí màng phổi xảy ra khi không khí rò rỉ vào khoang màng phổi, gây xẹp một phần hoặc toàn bộ phổi. Nguyên nhân gây bệnh có thể xuất phát từ chấn thương, các bệnh lý về phổi, sự vỡ của các kén khí nhỏ hoặc biến chứng từ thở máy. Hiểu rõ những yếu tố này giúp người bệnh chủ động phòng ngừa và điều trị kịp thời. (1)
Tràn khí màng phổi do chấn thương xảy ra khi phổi bị tổn thương trực tiếp bởi các tác động mạnh vào vùng ngực, chẳng hạn như gãy xương sườn hoặc vết thương xuyên thấu do dao đâm, đạn bắn. Những chấn thương này có thể làm rách mô phổi, khiến không khí thoát ra và tích tụ trong khoang màng phổi, dẫn đến tình trạng xẹp phổi một phần hoặc toàn bộ. Ngay cả những chấn thương kín, như tai nạn xe hơi hoặc bị đánh mạnh cũng có thể gây tràn khí màng phổi nếu tác động đủ lớn.
Tổn thương mô phổi là một trong những nguyên nhân dẫn đến tràn khí màng phổi, khiến phổi suy yếu và dễ bị xẹp. Khi cấu trúc phổi bị ảnh hưởng, không khí có thể rò rỉ ra ngoài và tích tụ trong khoang màng phổi, gây cản trở quá trình hô hấp. Trong một số trường hợp, tình trạng này có thể diễn ra âm thầm nhưng cũng có thể đột ngột, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời.
Vỡ kén khí là một tình trạng nguy hiểm, có thể xảy ra đột ngột và gây tràn khí màng phổi. Khi kén khí vỡ, không khí tràn vào khoang màng phổi, làm xẹp phổi và dẫn đến suy hô hấp nghiêm trọng. Nếu không được can thiệp kịp thời, tình trạng này có thể nhanh chóng đe dọa tính mạng.
Việc sử dụng máy thở áp lực dương, đặc biệt trong quá trình hồi sức là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tràn khí màng phổi áp lực. Khi không khí bị đẩy vào khoang màng phổi nhưng không thể thoát ra, áp lực trong khoang này tăng dần, khiến phổi xẹp, trung thất bị đẩy lệch và cản trở hồi lưu máu tĩnh mạch về tim. Nếu không được xử lý kịp thời, tình trạng này có thể nhanh chóng gây hạ huyết áp, suy hô hấp nghiêm trọng và thậm chí ngừng tim trong thời gian ngắn.
Bên cạnh câu hỏi về “tràn khí màng phổi có lây không?” thắc mắc về các biện pháp phòng ngừa bệnh cũng được nhiều người đưa ra. Một số thói quen không lành mạnh có thể góp phần làm tăng nguy cơ tràn khí màng phổi. Vì vậy, để phòng tránh bệnh cũng như ngăn ngừa tái phát sau điều trị, người bệnh nên:
Bác sĩ Ngọc Lan thuộc Bệnh viện Tâm Anh cho biết, trong quá trình điều trị, việc nghỉ ngơi hợp lý, sử dụng thuốc đúng chỉ định và theo dõi sát sao các dấu hiệu bất thường là rất quan trọng. Khi đã ổn định và xuất viện, cần lưu ý:
Việc chăm sóc trong giai đoạn điều trị tập trung vào kiểm soát triệu chứng và hỗ trợ phục hồi phổi, trong khi sau khi xuất viện, người bệnh cần chú trọng duy trì sức khỏe lâu dài và phòng ngừa nguy cơ tái phát.
Đối với người chưa từng đi khám bệnh về phổi, nếu bạn đột ngột cảm thấy đau ngực dữ dội, khó thở, hoặc tức nặng vùng ngực mà không rõ nguyên nhân, hãy đến bệnh viện ngay lập tức. Đây có thể là dấu hiệu của tràn khí màng phổi – một tình trạng nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời.
Trường hợp đã điều trị nhưng có dấu hiệu bất thường như đau ngực, khó thở, ho dai dẳng hoặc cảm giác mệt mỏi kéo dài thì cần tái khám ngay. Điều này có thể báo hiệu bệnh chưa hồi phục hoàn toàn hoặc có biến chứng.
Nhìn chung, việc thăm khám sớm và tái khám kịp thời giúp bác sĩ đưa ra phương án giải quyết phù hợp, tránh nguy hiểm đến tính mạng.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
“Bệnh tràn khí màng phổi có lây không?” là thắc mắc của nhiều người khi tiếp xúc với bệnh nhân. Trên thực tế, bệnh không có khả năng lây nhiễm nhưng có thể liên quan đến yếu tố di truyền trong một số trường hợp. Nguyên nhân gây bệnh thường do chấn thương, bệnh lý phổi, vỡ kén khí hoặc biến chứng từ thở máy. Sau điều trị, cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, theo dõi sức khỏe định kỳ và tái khám khi có dấu hiệu bất thường để tránh tái phát.
