Theo TS.BS Dương Huy Lương – Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế, ứng dụng robot Da Vinci Xi tại BVĐK Tâm Anh mở cánh cửa mới cho người bệnh ung thư có cơ hội tiếp cận y tế công nghệ cao ngay tại Việt Nam.
Thông tin được TS.BS Dương Huy Lương chia sẻ trong talkshow ngày 5-12, do báo Tuổi Trẻ phối hợp cùng Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh tổ chức, với chủ đề: “Ứng dụng Robot Da Vinci Xi trong phẫu thuật điều trị ung thư và bệnh phức tạp tại TP.HCM”.

Mở đầu buổi tư vấn, TS.BS Dương Huy Lương – Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh Bộ Y tế cho biết, ung thư là thách thức lớn, toàn cầu có gần 20 triệu ca mắc mới/năm. Việt Nam ghi nhận hơn 180.000 ca/năm, tử vong khoảng 120.000 ca.
Theo TS.BS Huy Lương, dù y học đã phát triển, nhiều bệnh nhân vẫn lo ngại điều trị ung thư bằng y học hiện đại vì sợ đau, sợ tác dụng phụ, thậm chí từ bỏ phương pháp khoa học để tìm đến cách chữa truyền miệng chưa được chứng minh.
“Trước đây, bệnh thường mổ hở, người bệnh rất đau, phục hồi chậm. Nay chúng ta có phẫu thuật robot là kỹ thuật cao, người bệnh ít đau, phục hồi phục sớm, chất lượng sống cải thiện”, TS.BS Huy Lương nhấn mạnh.
Sự xuất hiện của phẫu thuật robot không chỉ thay đổi trải nghiệm điều trị người bệnh mà còn mở ra kỳ vọng mới trong bối cảnh gánh nặng ung thư ngày càng tăng nhanh, với số ca mắc tại Việt Nam đã tăng gấp đôi chỉ trong một thập kỷ, từ 90.000 ca năm 2012 lên 180.000 ca vào năm 2022. Trước yêu cầu cấp bách, các cơ sở y tế phải chuyển mình mạnh mẽ, đầu tư công nghệ và nâng chuẩn điều trị.
Hòa trong xu thế đó, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã phát triển chiến lược toàn diện từ chẩn đoán – điều trị – theo dõi người bệnh ung thư.
Bệnh viện đã đầu tư đồng bộ hệ thống máy siêu âm, xét nghiệm, CT 1975 lát cắt, CT hơn 100.000 lát cắt, MRI 1.5 – 3 Tesla. Bên cạnh đó, hệ thống toàn diện hóa trị, xạ trị kết hợp nghiên cứu với các nước Anh, Mỹ về thử nghiệm thuốc điều trị ung thư cho người bệnh giai đoạn cuối. Về phương pháp phẫu trị, Bệnh viện quyết định đầu tư vào hệ thống Robot Da Vinci Xi hiện đại nhất Đông Nam Á, đánh dấu bước tiến quan trọng trong nâng tầm điều trị ung thư tại Việt Nam.
Theo PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên, Giám đốc Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, BVĐK Tâm Anh TP.HCM nếu trước đây, việc phẫu thuật truyền thống sẽ khiến người bệnh ung thư gần như phải cắt bỏ toàn bộ cơ quan như phổi, thận… và gây ra nhiều biến chứng khác như liệt dương hoặc tiểu không kiểm soát (trong phẫu thuật ung thư tuyến tiền liệt), chạy thận suốt đời (cắt bỏ thận), mất thiên chức làm mẹ (cắt tử cung, buồng trứng)…

Robot Da Vinci Xi đã đưa y học hiện đại bước sang một trang mới. Robot cho phép phẫu thuật viên thao tác tinh vi đến từng milimet, đủ chính xác để bảo tồn bó mạch – thần kinh giúp duy trì chức năng sinh lý ở bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt; đủ an toàn để chỉ lấy đi khối u ở thận và giữ lại toàn bộ phần thận còn tốt, giúp người bệnh tiếp tục sống trọn vẹn mà không phụ thuộc vào chạy thận.
“Từ những ca mổ cắt gần như toàn bộ cơ quan đến những cuộc phẫu thuật bảo tồn đầy nhân văn, hành trình tiến bộ ấy là món quà lớn nhất mà y học hiện đại mang lại cho người bệnh”, PGS Chuyên nhận định.

Ở lĩnh vực sản phụ khoa, BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa cho biết Robot Da Vinci Xi đặc biệt hữu ích trong điều trị ung thư cổ tử cung, ung thư nội mạc tử cung giai đoạn sớm. Khi bệnh viện triển khai phẫu thuật robot, gần một nửa người bệnh là Việt kiều đến từ các quốc gia phát triển như Mỹ, Nhật. Họ lựa chọn về Việt Nam vì tin tưởng tay nghề bác sĩ, mong muốn tiếp cận kỹ thuật cao với chi phí hợp lý.
Bà nhớ lại, một bệnh nhân 45 tuổi, đã sinh đủ con, phát hiện tổn thương tiền ung thư do nhiễm virus HPV 16 tại Mỹ. Hay tin Việt Nam phẫu thuật cắt tử cung dự phòng ung thư robot bà đã chọn về nước điều trị.
Xem thêm: Kỷ lục gần 200 ca phẫu thuật với hệ thống robot phẫu thuật Da Vinci thế hệ mới
Theo TS.BS Huy Lương điều trị ung thư bằng những kỹ thuật cao đã chứng minh nâng cao hiệu quả, tuổi thọ của người bệnh không may mắc bệnh ung thư. Nhờ áp dụng những kỹ thuật, công nghệ cao, tận tâm của bác sĩ ngày đêm chăm sóc, tuổi thọ người bệnh ung thư đã tăng lên 10 năm, 20 -30 năm hoặc lâu hơn nữa.
Hiện, Bộ Y tế đã có chiến lược quốc gia phòng, chống bệnh ung thư hiện đang phát triển dựa trên 3 hướng. Đầu tiên, giảm nguy cơ gây bệnh bằng thay đổi lối sống, hạn chế rượu bia, thuốc lá. Thứ hai, đẩy mạnh sàng lọc, phát hiện ung thư để nâng cao cơ hội chữa trị sớm. Thứ 3, nâng cao năng lực điều trị bệnh ung thư bao gồm xạ trị, phẫu trị, đặc biệt là sử dụng các kỹ thuật tiên tiến như nội soi và robot.
Tuy nhiên, theo TS.BS Huy Lương việc triển khai phẫu thuật robot tại Việt Nam còn hạn chế, hiện gặp ba rào cản lớn: chi phí đầu tư cao; nhân lực đòi hỏi đào tạo bài bản; và vượt quá khả năng chi trả của người dân.
Chi phí phẫu thuật Robot Da Vinci Xi tại Mỹ dao động 15.000 – 22.000 USD, tại Thái Lan khoảng 10.000 USD, tại Singapore từ 22.000 – 60.000 USD. Nhưng tại Việt Nam, người bệnh chỉ chi trả khoảng 5.000 – 7.000 USD (120 triệu – 180 triệu). Mức chi phí này thấp chỉ bằng 30% nước ngoài dù cùng công nghệ, vẫn đảm bảo quy trình và đội ngũ chuyên gia phẫu thuật được đào tạo chính quy, đạt chứng chỉ phẫu thuật robot quốc tế, quy trình chăm sóc toàn diện…

Sự có mặt của robot Da Vinci Xi tại BVĐK Tâm Anh TP.HCM mở ra một cánh cửa mới cho người bệnh ung thư và các bệnh phức tạp, có được cơ hội tiếp cận y tế công nghệ cao ngay tại Việt Nam.
Tuy nhiên, mức chi phí phẫu thuật còn cao, nhiều người bệnh ung thư trong nước chưa thể tiếp cận do chưa có bảo hiểm y tế chi trả. Theo PGS Chuyên, phẫu thuật robot không phải là “đặc quyền” với bệnh nhân giàu có, mà là quyền lợi bắt buộc phải có khi bệnh nhân cần đến kỹ thuật này để giành sự sống.
Theo phân tích gộp các tài liệu khoa học về các thủ thuật phẫu thuật hỗ trợ bằng robot được công bố trong giai đoạn 2010-2020, do DTG Medical trình bày tại Hội nghị thường niên ISPOR 2021 cho thấy, so với phẫu thuật mổ mở kinh điển, phẫu thuật có sự hỗ trợ của robot Da Vinci Xi cho thấy giảm 70% nguy cơ truyền máu, giảm 39% nguy cơ biến chứng trong 30 ngày, rút ngắn thời gian nằm viện 1,9 ngày, và giảm 57% nguy cơ tử vong. So với nội soi thông thường, robot Da Vinci Xi cũng chứng minh hiệu quả vượt trội với giảm 28% nguy cơ truyền máu, giảm 14% nguy cơ biến chứng và 33% nguy cơ tử vong, giảm 23% nguy cơ tái nhập viện trong 30 ngày và rút ngắn thời gian nằm viện.

“Phẫu thuật robot là điều trị bằng kỹ thuật cao, chi phí lớn, nên cần đồng chi trả giữa người bệnh và nguồn ngân sách Bảo hiểm y tế”, TS.BS Huy Lương nhận định.
Thời gian tới, khi phẫu thuật robot ngày càng chứng minh được tính hiệu quả so với phương pháp truyền thống, người bệnh có chất lượng tốt hơn thì Bộ Y tế, Bảo hiểm y tế sẽ cân nhắc hỗ trợ thanh toán một phần chi phí cho người dân. Từ đây, nhiều người dân có cơ hội tiếp cận với kỷ nguyên mới trong điều trị ung thư và các bệnh lý phức tạp.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH