Mổ nội soi tuyến giáp là gì? Mất bao lâu? Ưu điểm so với mổ hở

Mổ nội soi tuyến giáp được chỉ định người bệnh ung thư tuyến giáp thể nang hoặc nhú, không có di căn xa; các dạng bướu lành tuyến giáp… Vậy phẫu thuật nội soi tuyến giáp là gì? Thực hiện trong bao lâu? Có ưu điểm so với mổ hở? Bài viết dưới đây của bác sĩ CKI Lê Ngọc Vinh, Đơn vị Đầu Mặt Cổ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM sẽ khái quát phương pháp phẫu thuật này.

Mổ nội soi tuyến giáp là gì?

Mổ nội soi tuyến giáp là phẫu thuật sử dụng máy nội soi để loại bỏ khối u hoặc các bất thường ở tuyến giáp. Phương pháp này được ứng dụng rộng rãi trong thực hành lâm sàng bởi hiệu quả cao, ít đau, hồi phục nhanh sau phẫu thuật, giảm nguy cơ tổn thương các cơ quan xung quanh và nguy cơ tái phát.

Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ đưa máy nội soi qua các vết mổ nhỏ để tiếp cập đến tuyến giáp. Sau đó, bác sĩ dựa vào máy nội soi để quan sát toàn diện tuyến giáp, loại bỏ các khối u lành hoặc ác tính của tuyến giáp chính xác hơn. (1)

Các phương pháp mổ nội soi u tuyến giáp

Có 2 phương pháp mổ nội soi u tuyến giáp, bao gồm:

1. Phẫu thuật qua đường miệng

Mổ nội soi bướu tuyến giáp qua đường miệng là thủ thuật mà bác sĩ tiếp cận tuyến giáp bằng 1 vết rạch nhỏ ở phía trong môi dưới, giúp giảm thiểu vết thương và cảm giác đau cho người bệnh.

2. Phẫu thuật qua đường nách – ngực

Mổ nội soi tuyến giáp qua đường nách – ngực, bác sĩ tiếp cận và loại bỏ tuyến giáp dễ dàng mà không ảnh hưởng đến vùng cổ. Cách tiếp cận này hạn chế gây đau và hồi phục nhanh.

Chỉ định thực hiện mổ nội soi bướu giáp khi nào?

Chỉ định thực hiện mổ nội soi bướu giáp trong các trường hợp sau: (2)

1. Mổ nội soi tuyến giáp qua đường miệng

Chỉ định phẫu thuật tuyến giáp bằng nội soi qua đường miệng khi người bệnh ung thư tuyến giáp thể nang hoặc nhú, chưa di căn xa; u tuyến giáp lành tính như: nang giáp, phình giáp đa hạt, phình giáp đơn hạt, bướu có kích thước nhỏ…

2. Phẫu thuật nội soi tuyến giáp qua đường nách – ngực

Phẫu thuật nội soi tuyến giáp qua đường nách – ngực được chỉ định trong các trường hợp sau:

• Người bệnh u tuyến giáp lành tính có kích thước nhân giáp ≤ 4cm.
• Người bệnh nghi ngờ u tuyến giáp ác tính thể nhú chưa xâm lấn và di căn có nhân giáp đơn độc 1cm.

Chống chỉ định thực hiện

Chống chỉ định mổ nội soi tuyến giáp trong các trường hợp:

• Người bệnh có tiền sử phẫu thuật vùng đầu mặt cổ, nếu tái phát sau mổ nội soi ung thư tuyến giáp, người bệnh phải mổ mở.
• Người bệnh có tiền sử chiếu xạ vùng đầu cổ.
• Người bệnh có dấu hiệu xâm lấn hoặc di căn hạch. Phẫu thuật nội soi loại bỏ tốt các hạch di căn nhóm VI, VII (ít hiệu quả với các nhóm khác).

Quy trình mổ nội soi tuyến giáp mất bao lâu?

Quy trình mổ nội soi tuyến giáp không cố định về thời gian, bao gồm các bước sau:

1. Kiểm tra sức khỏe trước khi thực hiện

Kiểm tra sức khỏe trước khi thực hiện để đảm bảo người bệnh đủ điều kiện sức khỏe thực hiện phẫu thuật. Người bệnh cần cho bác sĩ biết các triệu chứng đang gặp phải, các loại thuốc hay thực phẩm bổ sung đang sử dụng. Sau đó, bác sĩ kiểm tra nhịp tim, huyết áp và các chỉ số máu để đánh giá chung tình trạng sức khỏe của người bệnh.

2. Chuẩn bị phẫu thuật

Trước khi phẫu thuật, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để chuẩn bị tốt trước khi phẫu thuật. Người bệnh cần ngưng sử dụng thuốc tránh thai hoặc các loại thuốc đông máu ít nhất 2 tuần trước phẫu thuật. Bên cạnh đó, người bệnh nên ăn uống đầy đủ (nhịn ăn trước phẫu thuật 6-8 tiếng) và ngủ đủ giấc trước khi mổ để hạn chế rủi ro khi mổ.

3. Tiến hành phẫu thuật

3.1 Mổ nội soi tuyến giáp qua đường nách – ngực

• Đầu tiên, bác sĩ gây mê toàn thân trước khi phẫu thuật nội soi tuyến giáp để tránh gây đau.
• Tiếp theo, bác sĩ rạch 1 đường dài khoảng 1cm dưới da ở nách và ngực để đưa ống nội soi vào trong. Ngay sau đó, khí CO2 được bơm vào để tạo phẫu trường.
• Dựa vào hình ảnh từ ống nội soi, bác sĩ chính thực hiện cắt bỏ phần thùy giáp bệnh. Thông thường mỗi ca phẫu thuật kéo dài từ 45-60 phút, những trường hợp khó sẽ kéo dài hơn.

3.2 Mổ nội soi tuyến giáp qua đường miệng

• Trước khi mổ nội soi tuyến giáp, người bệnh được gây mê nội khí quản. Thủ thuật gây mê toàn thân có đặt ống nội khí quản giúp kiểm soát hô hấp trong suốt quá trình phẫu thuật và hồi sức hậu phẫu.
• Sau khi người bệnh vào trạng thái hôn mê, bác sĩ tạo 3 vết rạch nhỏ trên khoang miệng. Các vết rạch được thực hiện ở vị trí thuận lợi, kích thước 3mm, để đưa ống nội soi vào khoang miệng.
• Khi các ống nội soi được đưa vào khoang miệng của người bệnh qua các vết rạch và đi đến tuyến giáp. Hình ảnh tuyến giáp được hiển thị rõ ràng trên màn hình giúp bác sĩ quan sát và đánh giá tình trạng tuyến giáp chính xác.
• Sau khi ống nội soi được đưa vào đúng vị trí, bác sĩ tiến hành mổ tuyến giáp qua đường miệng bằng nội soi. Nhờ ống nội soi, bác sĩ sử dụng các công cụ nhỏ và linh hoạt loại bỏ các u ác tính và bảo tồn các phần khỏe mạnh. Các công cụ được thiết kế đặc biệt để thực hiện các thao tác nhỏ, chính xác và ít xâm lấn sang các mô xung quanh.
• Khi quá trình bóc tách tuyến giáp diễn ra thuận lợi, khối u ác tính tuyến giáp hoặc phần tuyến giáp được đưa ra khỏi cơ thể theo ống nội soi. Lúc này, các bác sĩ cần kiểm soát các điểm chảy máu, các mạch máu đã cắt để tránh chảy máu sau mổ. Cuối cùng, các vết mổ được khâu lại cẩn trọng.

4. Chăm sóc phục hồi sau mổ

• Sau mổ nội soi tuyến giáp, người bệnh cần nghỉ ngơi đầy đủ và tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi. Người bệnh nên đeo khăn cổ và tránh gây áp lực lên vùng cổ và giữa ngực trong vòng 2 tuần sau phẫu thuật.
• Người bệnh cũng đặc biệt chú ý đến các triệu chứng như đau hoặc sưng tại vị trí mổ và đến gặp bác sĩ khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào.
• Cụ thể, ăn uống hợp lý, đủ dinh dưỡng cho cơ thể và tránh ăn đồ chiên xào, rượu bia và thuốc lá trong quá trình này. Bên cạnh đó, người bệnh cần tránh các hoạt động thể chất nặng trong thời gian đầu, tập luyện và hoạt động thể chất nhẹ nhàng theo chỉ dẫn.

Ưu điểm của mổ nội soi tuyến giáp so với truyền thống

Ưu điểm của mổ nội soi tuyến giáp so với truyền thống bao gồm:

1. Mổ nội soi tuyến giáp qua đường nách – ngực

Trong phẫu thuật nội soi điều trị bướu giáp qua ngả nách – ngực, các thiết bị nội soi được đưa vào cơ thể từ những vị trí kín đáo, phẫu thuật ít xâm lấn. Vì vậy, không để lại sẹo xấu, gây mất thẩm mỹ, giúp người bệnh không tự ti trong giao tiếp, sinh hoạt sau mổ; đặc biệt an toàn và hiệu quả. Người bệnh thường xuất viện vào ngày thứ 2 sau mổ.

2. Phẫu thuật nội soi tuyến giáp qua đường miệng

Người bệnh phục hồi nhanh hơn, các vết mổ ở đường miệng bé hơn, ít gây tổn thương, người bệnh không phải tự ti với vết sẹo dài trên vùng cổ như khi mổ truyền thống.

Biến chứng hậu phẫu có thể gặp phải

Mổ nội soi tuyến giáp có những rủi ro và lợi ích riêng. Rủi ro của phương pháp này thường là nhiễm trùng, chảy máu và các biến chứng liên quan đến hô hấp, tim, máu khó đông… bao gồm: (3)

• Chảy máu: chảy máu nhiều và đột ngột ở cổ sau phẫu thuật thường xảy ra trong 24 giờ đầu sau phẫu thuật. Tình trạng chảy máu nhiều dễ gây chèn ép vào khí quản, dẫn đến khó thở. Trường hợp máu chảy chậm vào cổ có thể hình thành các cục máu đông phía dưới vết mổ.
• Cơn bão giáp trạng: trước đây, biến chứng này khá phổ biến và liên quan đến bệnh Basedow. Hiện nay, cơn bão giáp trạng được kiểm soát tốt hơn và hiếm khi xảy ra nhờ có thuốc đặc hiệu. Các triệu chứng bao gồm: tim đập nhanh, sốt cao, ra nhiều mồ hôi, bồn chồn, tiêu chảy và mê sảng.
• Nhiễm trùng sau mổ: tỷ lệ mắc nhiễm trùng sau mổ tuyến giáp khoảng 1/2000. Do đó, bác sĩ ít khi sử dụng kháng sinh để ngừa tình trạng này. Tuy nhiên, nếu người bệnh gặp phải tình trạng này, bác sĩ sẽ dùng kháng sinh hoặc các biện pháp khác để điều trị.
• Thay đổi giọng nói: giọng nói thay đổi sau nội soi mổ tuyến giáp chiếm khoảng 5 – 10% số ca phẫu thuật và thường tự khỏi sau một khoảng thời gian. Nguyên nhân gây ra tình trạng này có thể là do chấn thương các dây thần kinh bị viêm nhiễm sau phẫu thuật. Tỷ lệ người bệnh bị thay đổi giọng nói vĩnh viễn là khoảng 1%. Thay đổi giọng nói là một trong những biến chứng đáng sợ nhất của phẫu thuật tuyến giáp.
• Nhiễm độc giáp: thường xảy ra ở 2 – 4% người bệnh sau khi cắt bỏ tuyến giáp. Tình trạng này thường được điều trị bằng i-ốt phóng xạ và không cần phẫu thuật thêm.
• Hạ canxi máu do tổn thương tuyến cận giáp: bảo vệ tuyến cận giáp là một trong những vấn đề nan giải nhất trong phẫu thuật tuyến giáp. Tuyến cận giáp bị tổn thương làm canxi trong máu thấp, ngứa ran ở bàn chân, bàn tay và xung quanh miệng, nếu nặng có thể dẫn đến co quắp ngón tay và bàn tay.
• Khó nuốt: triệu chứng này khá hiếm, xuất hiện trong vài ngày đầu sau mổ nội soi tuyến giáp.

Đơn vị Ngoại Ung bướu – Vú, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm trong thăm khám, tư vấn, điều trị và chăm sóc toàn diện các bệnh lành tính đầu mặt cổ; các bệnh ung thư vùng đầu cổ (ung thư vòm hầu, ung thư vùng hốc mũi, ung thư vùng hốc miệng…); bệnh lành tính và ác tính của tuyến giáp, tuyến nước bọt.

Với trang thiết bị hiện đại, cùng phác đồ điều trị được cập nhật liên tục, Đơn vị Đầu Mặt Cổ là địa chỉ phẫu thuật tuyến giáp nội soi uy tín, chăm sóc sức khỏe chuyên sâu, toàn diện, giúp người bệnh sớm hồi phục sức khỏe và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Tóm lại, phương pháp mổ nội soi tuyến giáp là phương pháp phẫu thuật hiện đại, nhiều ưu điểm so với mổ hở. Tuy nhiên, việc áp dụng phương pháp này cần được thực hiện bởi các bác sĩ Đơn vị Đầu Mặt Cổ có kinh nghiệm, giỏi chuyên môn để đảm bảo hiệu quả và hạn chế biến chứng.