Đóng đinh nội tủy: Ưu nhược điểm, chỉ định, quy trình phẫu thuật

Đóng đinh nội tủy là một kỹ thuật phẫu thuật ít xâm lấn, giúp sửa chữa và cố định lại xương gãy về đúng vị trí ban đầu; giảm đau và giảm nguy cơ di lệch xương tốt hơn so với các phương pháp truyền thống.

Đóng đinh nội tủy là gì?

Đóng đinh nội tủy (đóng đinh IM) là một kỹ thuật cố định xương từ bên trong, được chỉ định để sửa chữa xương gãy và giữ cho xương ổn định. Điều này giúp đẩy nhanh tốc độ phục hồi và giảm thiểu nguy cơ biến dạng xương sau gãy xương.

Một chiếc đinh thép dài sẽ được đưa vào trong lòng tủy để cố định các xương gãy ở đúng vị trí và giúp tải lực trong quá trình lành xương. Vị trí các xương thường được cố định bằng kỹ thuật này là đùi, cẳng chân, hông, cánh tay, phần đầu xương và quanh khớp. Kuntscher, rush hoặc đinh có chốt… là những loại đinh nội tủy được sử dụng phổ biến trong phẫu thuật kết hợp xương.

Ưu điểm của đóng đinh nội tủy

Đóng đinh nội tủy là phương pháp phẫu thuật ít xâm lấn, với vết cắt nhỏ giúp giảm thiểu mất máu, ít đau hơn so với các phương pháp truyền thống, đồng thời đảm bảo tính thẩm mỹ. Nhờ đó, người bệnh có thể nhanh chóng tập phục hồi chức năng, sớm quay lại với cuộc sống bình thường. Điều này còn giúp giảm nguy cơ xuất hiện biến chứng do hạn chế vận động như loét tì đè, huyết khối, nhiễm trùng…

Ngoài ra, phương pháp này còn có một số ưu điểm khác như: tái tạo sự ổn định của xương, giúp người bệnh tránh được các biến chứng liên quan đến di lệch xương. Có thể ứng dụng cho các tình trạng gãy xương phức tạp, lớp vỏ mô mềm được bảo tồn giúp tăng cường tái thông mạch máu, có thể kết hợp với các phương pháp cố định bên trong như khâu vòng, nẹp… (1)

Đặc biệt, người cao tuổi thường gặp phải tình trạng gãy liên mấu chuyển xương đùi. Đối với những trường hợp này, bác sĩ sẽ sử dụng loại đinh nội tủy PFNA đinh đầu gần xương đùi. Khi sử dụng đinh này, chỉ cần mở một lỗ rất nhỏ cũng có thể đóng đinh vào. Nhờ đó, người bệnh ít mất máu, phục hồi nhanh và vận động sớm.

Chỉ định đóng đinh nội tủy

Phẫu thuật đóng đinh nội tủy được chỉ định cho các trường hợp gãy xương đùi, gãy xương trục xương cánh tay, gãy xương chày gần và xa, gãy đầu xương…

Chống chỉ định

Dù có nhiều ưu điểm trong điều trị gãy xương hơn so với các phương pháp truyền thống nhưng không phải trường hợp nào cũng có thể áp dụng kỹ thuật này. Đóng đinh nội tủy không được chỉ định trong các trường hợp như: Ống tủy nhỏ hoặc biến dạng, biến dạng xương, gãy xương hở hoặc nhiễm trùng nghiêm trọng, gãy đầu xương, gãy theo đường nẹp vít (fracture in line of locking screws)… (2)

Quy trình tiến hành đóng đinh nội tủy

1. Chuẩn bị trước mổ

Trước khi phẫu thuật, người bệnh sẽ được khám và đánh giá sức khỏe tổng quát, kiểm tra tình trạng các bệnh lý nền (nếu có) như huyết áp, tiểu đường, tim mạch… Cho thực hiện xét nghiệm máu và nước tiểu… Sau đó sẽ được truyền kháng sinh qua đường tĩnh mạch để giúp ngăn ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn.

Người bệnh còn được yêu cầu không ăn uống trong khoảng 8 giờ trước phẫu thuật. Điều này nhằm mục đích làm rỗng dạ dày, tránh nguy cơ xảy ra biến chứng hô hấp, tiêu hóa… trong và sau phẫu thuật do gây tê hoặc gây mê.

Chuẩn bị tinh thần cho cuộc mổ cũng là một phần không thể thiếu, đặc biệt nếu đây là lần đầu tiên người bệnh phải trải qua phẫu thuật. Người bệnh nên thư giãn tinh thần, tránh lo lắng quá mức…

Trong quá trình lên kế hoạch trước mổ, bác sĩ sẽ sử dụng phần mềm TraumaCad chuyên dụng để đo chiều dài đoạn xương gãy, đường kính lòng tủy,… Từ đó, lựa chọn đinh nội tủy có kích thước phù hợp với cơ thể người bệnh. Sự chuẩn bị này giúp rút ngắn thời gian thực hiện phẫu thuật, tốt hơn cho người bệnh.

2. Thực hiện đóng đinh nội tủy

Phẫu thuật đóng đinh nội tủy được thực hiện theo các bước như sau: (3)

• Người bệnh được gây mê toàn thân hoặc gây tê cục bộ; bác sĩ sẽ làm sạch vùng da tại vị trí phẫu thuật để tránh nhiễm trùng.
• Bác sĩ rạch một đường nhỏ trên da, thường ở trên hoặc dưới vị trí gãy xương.
• Thông qua đường rạch này, đưa một thiết bị vào làm rỗng tủy xương cần đặt đinh nội tủy.
• Căn chỉnh các đầu xương gãy và đưa đinh nội tủy vào vị trí tủy xương đã được làm rỗng để giữ cho xương thẳng hàng. Sau đó đặt các vít khóa ở cả hai đầu xương để giữ đinh cố định tại chỗ.
• Kiểm tra lại vị trí của đinh và xương bằng hệ thống máy chụp X-quang liên tục C-Arm.
• Đóng vết mổ, hoàn thành ca phẫu thuật.

3. Chăm sóc sau phẫu thuật

Hầu hết các ca phẫu thuật đóng đinh nội tủy đều có tỷ lệ thành công khá cao. Tuy nhiên, người bệnh cũng không nên chủ quan. Theo dõi và chăm sóc người bệnh sau mổ đóng vai trò vô cùng quan trọng để đảm bảo quá trình phục hồi diễn ra thuận lợi, không gặp phải biến chứng. Chăm sóc sau phẫu thuật bao gồm: (4)

• Quan sát: Trong những giờ đầu tiên sau phẫu thuật, người bệnh sẽ được theo dõi sát sao để đảm bảo không có biến chứng nào xảy ra như xuất huyết, dị ứng hoặc đau quá mức… Nếu cần thiết, người bệnh sẽ được điều trị bằng thuốc kháng sinh hoặc các phương pháp khác để tránh các biến chứng sau phẫu thuật, nhưng vẫn không làm ảnh hưởng đến sự hồi phục.
• Kiểm tra và chăm sóc vết thương để đảm bảo vệ sinh và ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng.
• Quản lý đau tê: Tình trạng đau, sưng, tê sau phẫu thuật có thể được kiểm soát tốt bằng thuốc giảm đau hoặc chườm nóng, chườm lạnh…
• Tập luyện và vận động sớm giúp tăng cường sức mạnh của xương, sự linh hoạt của cơ bắp xung quanh vùng xương đã phẫu thuật. Ngoài ra, đi lại sớm còn giúp tuần hoàn máu tại chi mổ được lưu thông tốt hơn, ngăn ngừa hình thành cục máu đông hoặc teo cơ.
• Chế độ dinh dưỡng: Nên ăn những món dễ tiêu hóa như cháo, sữa trong những ngày đầu hậu phẫu. Trong những ngày tiếp theo, nên tăng cường những thực phẩm chứa nhiều canxi để hỗ trợ quá trình lành xương. Một số thực phẩm thích hợp cho người bệnh như: Tôm, cua, sữa, trứng, rau củ quả và các loại trái cây giàu vitamin C.
• Tái khám đúng hẹn hoặc ngay khi phát hiện bất thường để bác sĩ có thể theo dõi sát tiến trình phục hồi, có những điều chỉnh kịp thời.

Rủi ro của phương pháp (nếu có)

Cũng như bất kỳ phương pháp điều trị nào khác, đóng đinh nội tủy cũng tồn tại một số rủi ro như:

• Hội chứng chèn ép khoang do dị ứng thuốc gây mê, gây tê hoặc thuốc kháng sinh. Đây là tình trạng tăng áp lực tích tụ bên trong cơ, làm cho máu không thể chảy đến cơ và mô. Điều này có thể gây tổn thương tạm thời hoặc vĩnh viễn cơ và thần kinh.
• Tổn thương dây thần kinh hoặc mạch máu gây tê tạm thời hoặc vĩnh viễn.
• Nguy cơ nhiễm trùng rất cao, đặc biệt khi có vết thương hở lớn. Ngoài ra, nếu người bệnh đã bị nhiễm trùng, đóng đinh nội tủy có thể làm lây lan tình trạng này qua ống tủy.
• Biến chứng xương: Nếu đinh nội tủy không được đặt đúng vị trí, người bệnh có thể gặp phải các vấn đề liên quan đến việc liền xương.
• Vỡ xương do lựa chọn đinh nội tủy có kích thước quá lớn.
• Dị ứng với kim loại: Cơ thể sẽ xem đinh nội tủy như một vật thể lạ và có thể gây ra các phản ứng miễn dịch để chống lại vật thể lạ này.
• Đóng đinh nội tủy trong trường hợp người bệnh bị chấn thương nặng có thể gây suy hô hấp.

Lưu ý của bác sĩ dành cho người bệnh

Đóng đinh nội tủy là một phương pháp điều trị gãy xương ít xâm lấn, hiệu quả cao. Tuy nhiên, không phải trường hợp gãy xương nào cũng có thể điều trị bằng phương pháp này. Tùy thuộc vào tình trạng thực tế của người bệnh, sẽ có các phương pháp điều trị khác nhau.

Thông thường, sau khoảng 1 – 2 năm, khi xương đã lành hoàn toàn, bác sĩ sẽ lấy đinh nội tủy ra khỏi cơ thể người bệnh. Người bệnh nên đến khám tại các cơ sở y tế có chuyên môn về cơ xương khớp hoặc chấn thương chỉnh hình để được điều trị đúng cách và giảm nguy cơ xuất hiện các biến chứng.

Để đặt lịch khám và điều trị với các bác sĩ, chuyên gia, Quý khách vui lòng liên hệ theo thông tin sau:

Đóng đinh nội tủy là phương pháp điều trị gãy xương hiệu quả cao, giúp người bệnh sớm đi lại. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất, người bệnh nên đến khám và thực hiện phẫu thuật tại các cơ sở y tế uy tín, có chuyên khoa chấn thương chỉnh hình.