Chị Ngân, 31 tuổi, sau 6 năm cắt buồng trứng để chữa ung thư, nay thụ tinh ống nghiệm thành công sinh con khỏe mạnh.
Năm 2018, chị Ngân không may được chẩn đoán ung thư buồng trứng trái giai đoạn 1C và trải qua cuộc phẫu thuật cắt phần phụ trái chứa khối u, bảo tồn buồng trứng phải ở bệnh viện Ung bướu TP HCM, đồng thời hoá trị hỗ trợ 4 đợt sau mổ.
Một thời gian sau chị lập gia đình, như bao người phụ nữ khác, chị khát khao được làm mẹ. Năm 2022 trong quá trình theo dõi sau mổ tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, chị Ngân được phát hiện khối u nghi ngờ ở buồng trứng phải và đối mặt với nguy cơ phẫu thuật lần hai cắt đi phần phụ phải.
Với người phụ nữ, buồng trứng có thể được xem là cơ quan quan trọng trong hệ sinh sản, cung cấp trứng (noãn) để thụ tinh với tinh trùng của người cha tạo thành phôi và phát triển thành thai nhi. Chị Ngân đã cắt buồng trứng trái, do đó nếu phẫu thuật cắt cả buồng trứng phải thì chị sẽ mất đi khả năng làm mẹ. Trong tình huống này, giải pháp duy nhất được đặt ra là trữ đông trứng, hoặc trữ đông phôi trước khi cuộc mổ tiếp theo được tiến hành.
Trước nguyện vọng của gia đình cũng như niềm khát khao làm mẹ của chị Ngân, ekip Trung tâm Hỗ trợ sinh sản đứng đầu là ThS.BS Giang Huỳnh Như – Giám đốc Trung tâm, cùng với sự phối hợp liên chuyên khoa (Sản Phụ khoa, khoa Ung bướu) và sự hỗ trợ liên viện (bệnh viện Ung Bướu TP HCM) đã tiến hành quy trình kích thích buồng trứng, chọc hút thu được bảy noãn và tạo được hai phôi ngày 5 loại tốt để trữ đông.
Chị quay lại bệnh viện cũ phẫu thuật lần hai cắt bỏ buồng trứng còn lại chứa khối u. Kết quả xét nghiệm giải phẫu bệnh lý sau mổ là u lành tính. Tuy nhiên, mất hết hai buồng trứng đồng nghĩa chị không còn hành kinh, buồng trứng không còn sản xuất nội tiết. Chị mãn kinh dù chưa tròn 30 tuổi.
Tái khám sau phẫu thuật, BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa, cho biết chị có thể mang thai dù khó khăn hơn người bình thường.
Do chị Ngân không còn hành kinh nên bác sĩ Mỹ Nhi chỉ định sử dụng thuốc bổ sung nội tiết tố. Gần một năm sau, chị Ngân được bác sĩ Giang Huỳnh Như canh niêm mạc tử cung để chuyển phôi. Sau ba lần hủy chu kỳ vì niêm mạc chưa đạt yêu cầu, tháng 11 năm 2023, chị Ngân được chuyển phôi và đậu thai. Sau một hành trình dài đầy gian khó, cuối cùng quả ngọt đã đến với chị cùng gia đình.
Ngày 6/8, con trai chị Ngân chào đời khỏe mạnh, nặng 3,2 kg. “Tôi toại nguyện ước mơ làm mẹ”, chị hạnh phúc nói. Chị Ngân là trường hợp đầu tiên được phẫu thuật bảo tồn buồng trứng tại Ngoại Phụ khoa, Bệnh viện Ung Bướu TP HCM, nay sinh con khỏe mạnh.
Hiện nay, sự phát triển y học, đặc biệt là với sự tiến bộ kỹ thuật bảo tồn chức năng sinh sản đã mở ra những cánh cửa hy vọng cho bệnh nhân ung thư buồng trứng có thể thực hiện thiên chức làm mẹ bằng chính trứng của mình. Điển hình tại Bệnh viện đa khoa Tâm Anh, đối với những trường hợp nghi ngờ ung thư buồng trứng giai đoạn sớm, kỹ thuật sinh thiết lạnh sẽ được thực hiện trong lúc mổ nhằm bảo tồn mô buồng trứng khi bóc u đối với kết quả sinh thiết lạnh là u lành tính. Hoặc nếu kết quả sinh thiết lạnh là u ác tính, bệnh nhân cũng sẽ được cân nhắc bảo tồn buồng trứng còn lại, phục vụ cho việc bảo tồn chức năng sinh sản trước khi phẫu thuật triệt để và xạ trị, hoá trị bổ túc nếu có chỉ định.
Bác sĩ Mỹ Nhi giải thích, đối với bé gái nghi ung thư buồng trứng có chỉ định phẫu thuật và chưa đủ tuổi trữ trứng hoặc phụ nữ chưa có điều kiện trữ trứng. Trong lúc mổ, ê kíp sẽ thực hiện kỹ thuật sinh thiết lạnh để quyết định ngay trong lần mổ đầu tiên, cắt bỏ buồng trứng triệt để hay chỉ cần bóc khối u. Kỹ thuật này giúp bệnh nhân tránh tình trạng cắt một buồng trứng, sau đó có kết quả sau đó lại là bướu lành. Kỹ thuật này cho hiệu quả chẩn đoán chính xác lên đến hơn 93%.
Kỹ thuật sinh thiết lạnh cũng giúp kíp mổ giải quyết triệt để bướu, bệnh nhân không phải mổ lại lần hai nếu khối u ác tính.
Ngoài ra, phụ nữ có thể chọn đông lạnh trứng hoặc phôi trước khi bắt đầu điều trị ung thư để có thể mang thai sau này. Trữ đông phôi hoặc trứng (hay còn gọi là bảo quản lạnh tế bào trứng đã trưởng thành) là phương án bảo tồn chức năng sinh sản, hoặc là “bảo hiểm cho khả năng sinh sản” của người nữ trong tương lai. Trứng sau khi được chọc hút từ buồng trứng, hoặc sau khi tạo thành phôi sẽ được đông lạnh và bảo quản ở nhiệt độ -196 độ C trong nitơ lỏng; nhằm giúp bảo toàn chất lượng tốt nhất đến khi được sử dụng. Tại IVF Tâm Anh hiện đang áp dụng công nghệ Cryotop thủy tinh hóa phôi và trứng bằng phương pháp Cryotop để giảm làm tổn thương cấu trúc tế bào, giúp tăng tỷ lệ IVF thành công so với công nghệ trữ truyền thống.
Theo bác sĩ Giang Huỳnh Như, cần đông lạnh trứng trước vì sau mổ nếu phải bước vào giai đoạn hóa, xạ trị có thể làm tổn thương hoặc phá hủy buồng trứng, giảm số lượng và chất lượng trứng. Điều này có thể gây khó khăn hoặc không thể mang thai tự nhiên ở phụ nữ.
Ung thư buồng trứng giai đoạn sớm không có triệu chứng cảnh báo, người bệnh thường tình cờ phát hiện khi khám sức khỏe tổng quát hoặc khi ung thư giai đoạn trễ. Khối u to, một số biểu hiện có thể xuất hiện như đầy bụng khó chịu, dịch trong bụng nhiều, bụng to nhanh bất thường…
Hiện nay không có biện pháp nào để tầm soát được ung thư buồng trứng. Bệnh nhân thường đến viện trễ chiếm khoảng 75-80%, chỉ 20-25% được chẩn đoán giai đoạn sớm. Bác sĩ Mỹ Nhi khuyến cáo phụ nữ nên đi khám phụ khoa và siêu âm kiểm tra định kỳ mỗi 6 tháng hoặc ngay khi có bất thường vùng bụng cần đến ngay các cơ sở y tế có chuyên khoa sản phụ để được khám, điều trị sớm.
* Tên người bệnh đã được thay đổi